مومن
امام صادق علیه السلام فرمودند:
إنَّ المُومِنَ مِنَ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَبِأَفضَلِ مَکَان ثَلَاثاً إنَّهُ لَیَبتَلِیهِ بِالبَلَاء ثُمَّ یَنزعُ نَفسَهُ عُضواً عُضواً مِن جَسَدِهِ وَ هُوَ یَحمَدُ اللهَ عَلَی ذَلِکَ.
جایگاه مومن نزد خدای عزوجل برترین جایگاه است و این جمله را سه بار فرمود چرا که گاه بنده‌ای را خداوند به گرفتاری مبتلا می‌سازد. آنگاه جانش را عضو عضو از پیکرش بیرون می کشد، در حالی که وی بر این پیشامد خداوند را حمد و ستایش می‌گوید.
اصول کافی، ج 2، ص 254
امام صادق علیه السلام فرمودند:
قَالَ رَسُولُ اللهِ مَثَلُ المَؤمِن کَمَثَل خَامَةِ الزَّرع تُکفِئُها الرِّیاحُ کَذَا وَ کَذَا و َکَذَلِکَ المُومِنُ تکــفِئُهُ الأوجاعُ وَ الأمراضُ وَ مَثَلُ المُنافِق کَمَثَل الإرزَبَّةِ المُستَقیمَةِ الَّتی لا یُصِیبُها شَیءٌ حَتّی یَأتِیَهُ المَوتُ فَیَقصِفَهُ قَصفاً.
رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمودند: حکایت مومن حکایت ساقه گیاه است که بادها آن را به این سو و آن سو کج و راست می‌کنند. مومن هم به واسطه‌ی بیماری‌ها و دردها کج و راست می‌شود. اما حکایت منافق، حکایت عصای آهنین بی‌انعطافی است که هیچ آسیبی به آن نمی‌رسد، تا اینکه مرگش به سراغش می‌آید و کمرش را در هم می‌شکند.
اصول کافی، ج 2، ص 258
امام باقر علیه السلام فرمودند:
إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَیَتَعَاهَدُ المُومِنُ بِالبَلَاء کَمَا یَتَعَاهَدُ الرَّجُلُ اَهلَهُ بالهَدِیَّةِ مِنَ الَغیبَةِ وَ یَحمِیهِ الدُّنیَا کَما یَحمِی الطَّبیبُ المَریضَ.
خداوند عزیز و با جلال از بنده مومنش با رنج و بلا دلجویی می‌کند، همچنان که شخص با هدیه‌ای که از سفر آورده، از خانواده‌اش دلجویی می‌کند و خدا مومن را از دنیا پرهیز می‌دهد، همچنان که طبیب بیمار را (از بعضی خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها) پرهیز می‌دهد.
اصول کافی، ج 2، ص 255
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
نَحْنُ مَعَاشِرَ اَلْأَنْبِیَاءِ أَشَدُّ اَلنَّاسِ بَلاَءً فَالْمُؤْمِنُ مِنَ اَلْأَمْثَلِ فَالْأَمْثَلِ وَ مَنْ ذَاقَ طَعْمَ اَلْبَلاَءِ تَحْتَ سِتْرِ حِفْظِ اَللَّهِ لَهُ تَلَذُّذُهُ أَکْثَرُ مِنْ تَلَذُّذِهِ بِالنِّعْمَةِ وَ یَشْتَاقُ إِلَیْهِ إِذَا فَقَدَهُ لِأَنَّ تَحْتَ یَدِ اَلْبَلاَءِ وَ اَلْمِحْنَةِ أَنْوَارُ اَلنِّعْمَةِ وَ تَحْتَ أَنْوَارِ اَلنِّعْمَةِ نِیرَانُ اَلْبَلاَءِ وَ اَلْمِحْنَةِ وَ قَدْ یَنْجُو مِنَ اَلْبَلاَءِ کَثِیرٌ وَ یَهْلِکُ فِی اَلنِّعْمَةِ کَثِیرٌ.
ما گروه پیغمبران ابتلاء و گرفتارى‌مان از همه مردم سخت‏‌تر است و بعد از ما مومنین به ترتیب درجه ایمانشان مبتلا به گرفتارى مى‌‏باشد یعنى هر چه منزلت و مقام‌شان نزد پروردگار بلندتر باشد به همان نسبت بلای‌شان نیز بیشتر است. و هر کس مزه بلا را در پنهانى یعنى بدون این که به مردم بروز کند بچشد یا اینکه تحت مراقبت و حفظ پروردگار متعال مزه بلا را بچشد هر آینه لذت و خوشى او از آن بلا بیش از لذتش از نعمت مى‌‏باشد و هر گاه آن بلا از او دور شود آرزوى آمدنش را مى‌‏نماید و همواره مشتاق آن است، زیرا در تحت آتش‌هاى بلا و محنت انوار نعمت است، و در تحت انوار نعمت آتش‌هاى بلا و محنت است، و گاه عده‏ زیادى از بلا نجات مى‌‏یابند و گاه عده زیادى در نعمت به هلاکت مى‌‏رسند.
بحار الانوار، ج 64، ص 231
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
خَصلَتانِ لیسَ فَوقَهُما مِنَ البِرِّ شَى‌ءٌ: الایمانُ بِاللَّه والنَّفعُ لِعبادِ اللَّهِ، وخَصلَتانِ لَیسَ فَوقَهُما مِنَ الشَّرِّ شَى‌ءٌ: الشِّرک بِاللَّهِ والضُّرُّ لِعِبادِ اللَّهِ.
دو کار است که هیچ خوبى بالاتر از آن دو نیست: ایمان به خدا و سود رساندن به بندگان خدا. و دو کار است که بالاتر از آن دو، بدى وجود ندارد: شرک ورزیدن به خدا و گزند رساندن به بندگان خدا.
میزان الحکمه: 6/ 2696؛ بحارالانوار: 77/ 137/ 77