مومن
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
اِنَّ الله‏َ جَلَّ ثَناؤُهُ یقولُ: و عِزَّتى و جَلالى، ما خَلَقتُ مِن خَلقى خَلقا اَحَبَّ اِلَىَّ مِن عَبدىَ المُؤمِنِ و لِذلِكَ سَمَّیتُهُ بِاسْمى مُؤمِنا، لَاُحرِّمُهُ ما بَینَ المَشرِقِ وَ المَغرِبِ وَ هِىَ خِیرَةٌ لَهُ مِنّى و اِنّى لَاُمَلِّكُهُ ما بَینَ المَشرِقِ وَ المَغرِبِ و هِىَ خِیرَةٌ لَهُمِنّى، فَلیرضَ بِقَضائى، وَ لیصبِر عَلى بَلائى وَ لیشكُر نَعمائى، اَكتُبُهُ یا مُحَمَّدُ مِنَ الصِّدّیقینَ عِندى؛
خداوند ـ كه نام او بلند باد ـ مى‌‏فرماید: «به عزّت و جلالم سوگند، از میان آفریدگانم آفریده‎‏اى كه نزد من محبوب‏‎تر از بنده مؤمنم باشد، نیافریدم و بدین جهت، او را به اسم خودم، مؤمن، نام نهادم. البته گاه او را از آنچه میان مشرق و مغرب است، محروم مى‏‎سازم و این انتخاب من براى اوست و گاه او را از آنچه میان مشرق و مغرب است، بهره‏‎مند مى‏‎سازم و آن، انتخاب من براى او است. پس باید به خواست من، خشنود باشد و بر بلاى من، صبر كند و نعمت‏‎هاى مرا شكر نماید. اى محمّد! او را در شمار صدیقین (بندگان راستین) خود مى‏‌نویسم».
مشكاة الأنوار، ص ۷۳، ح ۱۳۶
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله به نقل از جبرییل فرمودند:
عن الله‏ِ عَزَّوَجَلَّ، قالَ: قالَ الله‏ُ تَبارَكَ وَ تَعالى: ... اِنَّمِن عِبادىَ المُؤمِنینَ لَمَن یریدُ البابَ مِنَ العِبادَةِ فَاَكُفُّهُ عَنهُ، لِئَلاّ یدخُلَهُ عُجبٌ فَیفسِدَهُ ذلِكَ، و اِنَّ مِن عِبادىَ المُؤمِنینَ لَمَن لا یصلُحُ ایمانُهُ اِلاّ بِالفَقرِوَ لَو اَغنَیتُهُ لاَفسَدَهُ ذلِكَ، و اِنَّ مِن عِبادىَ المُؤمِنینَ لَمَن لا یصلُحُ ایمانُهُ اِلاّ بِالغَناءِ ولَو اَفقَرتُهُ لاَفسَدَهُ ذلِكَ، واِنَّ مِن عِبادىَ المُؤمِنینَ لَمَن لا یصلُحُ ایمانُهُ اِلاّ بِالسُّقمِ ولَو صَحَّحتُ جِسمَهُ لاَفسَدَهُ ذلِكَ، و اِنَّ مِن عِبادىَ المُؤمِنینَ لَمَن لا یصلُحُ ایمانُهُ اِلاّ بِالصِّحَّةِ ولَو اَسقَمتُهُ لاَفسَدَهُ ذلِكَ، اِنّى اُدَبِّرُ عِبادى لِعِلمى بِقُلوبِهِم، فَاِنّ ىعَلیمٌ خَبیرٌ؛
خداوند تبارک و تعالى فرمود: ... بعضى از بندگان مؤمن من، كسانى هستند كه مى‏‌خواهند از راه عبادت، به درگاه من وارد شوند، ولى من مانع مى‌‏شوم، به خاطر این كه غرور در آنان به وجود نیاید تا فاسدشان كند. و بعضى از بندگان مؤمن من، كسانى هستند كه ایمانشان جز با فقر، درست نمى‏‌شود، كه اگر بى‏‌نیازشان كنم، بى‏‌نیازى فاسدشان مى‏‌كند. و بعضى از بندگان مؤمن من، كسانى هستند كه ایمانشان جز با ثروت، درست نمى‌‏شود كه اگر نیازمندشان كنم، نیازمندى فاسدشان مى‌‏كند. و بعضى از بندگان مؤمن من، كسانى هستند كه ایمانشان جز با بیمارى، درست نمى‏‌شود، كه اگر به آنان تندرستى ببخشم، تند‏رستى فاسدشان مى‏‌كند. و بعضى ازبندگان مؤمن من، كسانى هستند كه ایمانشان جز با تند‏رستى، درست نمى‏‌شود كه اگر بیمارشان كنم، بیمارى فاسدشان مى‏‌كند. در حقیقت، من، بندگانم را با آگاهى‏‌اى كه ازدل‏‌هایشان دارم اداره مى‏‌كنم؛ چراكه من داناى آگاهم».
التوحید، ص ۳۹۹، ح ۱
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
اِنَّ الله‏َ یحِبُّ المُؤمِنَ وَ یحِبُّ اَهْلَهُ وَ وُلْدَهُ وَ اَحَبُّ شَى‏ءٍ اِلَى الله‏ِ تَعالى اَنیرَى الرَّجُلَ مَعَ امَرأَتِهِ و وُلْدِهِ عَلى مائِدَةٍ یأكُلونَ فَاِذَا اجتَمَعوا عَلَیها نَظَرَ اِلَیهِم بِالرَّحْمَةِ لَهُمْ فَیغْفِرُ لَهُم قَبْلَ اَن یتَفَرّقُوا مِنْ مَوْضِعِهِم؛
خداوند، مؤمن و خانواده و فرزندانش را دوست دارد. محبوب‌‏ترین چیز نزد خداوند آن است كه مرد را با زن و فرزندانش بر سفره‌‏اى ببیند كه از آن غذا مى‏‌خورند. پس در آن‌هنگام كه بر سفره گرد آیند، به آنها نگاهى مهربانانه مى‏‌كند و آنها را پیش از آن‏كه از جاى خود متفرق شوند، مى‌‏آمرزد.
تنبیه الغافلین، ص ۳۴۳، ح ۴۹۸
امام باقر علیه‏ السلام فرمودند:
اِنَّ الله‏َ عَزَّوَجَلَّ یحِبُّ مِن عِبادِهِ المُؤمِنینَ كُلَّ عَبدٍ دَعّاءٍ فَعَلَیكُم بِالدُّعاءِ فِى السَّحَرِ اِلى طُلوعِ الشَّمسِ فَاِنَّها ساعَةٌ تُفْتَحُ فیها اَبوابُ السَّماءِ وَ تُقسَمُ فیهَاالاَرزاقُ وَ تُقضى فیهَا الحَوائِجُ العِظامُ؛
خداوند عزّوجلّ از میان بندگان مؤمنش، بنده‌‏اى را كه بسیار دعا كند، دوست مى‌‏دارد. پس، همواره در سحرگاهان تا طلوع خورشید دعا كنید؛ زیرا این وقتى است كه در آن، درهاى آسمان باز مى‏‌شود، و روزى‌‏ها تقسیم مى‏‌گردد و حاجت‌‏هاى بزرگ برآورده مى‏‌شود.
كافى، ج ۲، ص ۴۷۸، ح ۹
امام باقر علیه‏ السلام فرمودند:
اِنَّ الله‏َ تَعالى لَینادى كُلَّ لَیلَةِ جُمُعَةٍ مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ مِنْ اَوَّلِ اللَّیلِ اِلى آخِرِهِ: اَلا عَبْدٌ مُؤمِنٌ یدْعونى لاِخِرَتِهِ وَ دُنْیاهُ قَبْلَ طُلوعِ الْفَجْرِ لاُجیبَهُ؟ اَلا عَبْدٌ مُؤمِنٌ یتوبُ اِلَىَّ مِنْ ذُنوبِهِ قَبْلَ طُلوعِ الفَجرِ فَاَتوبَ عَلَیهِ؟ اَلا عَبدٌ مُؤمِنٌ قَد قَـتَّرتُ عَلَیهِ رِزقَهُ فَیساَ لَنِى الزِّیادَةَ فى رِزقِهِ قَبلَ طُلوعِ الفَجرِ فَاَزیدَهُ وَ اُوَسِّعَ عَلَیهِ؟ اَلا عَبدٌ مُؤمِنٌ سَقیمٌ یساَلُنى اَن اَشفیهُ قَبلَ طُلوعِ الفَجرِ فاُعافیهُ؟ اَلا عَبدٌ مُؤمِنٌ مَحبوسٌ مَغمومٌ یساَلُنىاَن اُطلِقَهُ مِن حَبسِهِ وَ اُخَلِّىَ سَربَهُ؟ اَلا عَبْدٌ مُؤمِنٌ مَظلومٌ یساَلُنى اَن آخُذَ لَهُ بِظُلامَتِهِ قَبلَ طُلوعِ الفَجرِ فَاَنْتَصِرَ لَهُ وَ آخُذَ لَهُ بِظُلامَتِهِ؟ قالَ علیه‏ السلام: فَلا یزالُ ینادى بِهذا حَتّى یطلُعَ الفَجرُ؛
خداوند متعال، هر شبِ جمعه، از آغاز شب تا پایان آن، از فراز عرش خویش ندا مى‌‏دهد: «آیا بنده مؤمنى نیست كه تا پیش از سپیده‌‏دَم، مرا براى آخرت و دنیایش بخواند و من، پاسخش دهم؟ آیا بنده مؤمنى نیست كه تا پیش از سپیده‌‏دَم از گناهانش به درگاه من، توبه كند و من هم به سوى او بازگردم و توبه‌‏اش را بپذیرم. آیا بنده مؤمنى نیست كه من روزى‌‏اش را بر او تنگ كرده باشم و او تا پیش از سپیده‌‏دَم، افزایش در روزى‏‌اش را از من بخواهد و من بر روزى او بیفزایم و به آن گشایش دهم؟ آیا بنده مؤمن زندانى و غم‏زده‌‏اى نیست كه از من بخواهد از زندان آزاد و رهایش كنم؟ آیا بنده مؤمنِ ستم دیده‌‏اى نیست كه تا پیش از سپیده‏‌دَم از من بخواهد كه دادش را بستانم و من انتقام او را بگیرم و داد وى بستانم؟» و تا سپیده‏‌دَم، به این ندا ادامه مى‌‏دهد.
تهذیب الأحكام، ج ۳، ص ۵، ح ۱۱