راسخون - یار همیشه همراه : فضایل اخلاقی

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
ثَلاثٌ مَن لَم یکنَّ فِیه لِمَ یتِمَّ لَهُ عَمَلٌ: وَرَعٌ یحجُزُهُ عَن مَعاصِى اللَّهِ، وخُلُقٌ یدارِى بِهِ النّاسَ، وحِلْمٌ یرُدُّ بِهِ جَهلَ الجاهِلِ.
سه چیز است که هر کس نداشته باشد، هیچ عملى از او تمام و کامل نیست: ورعى که او را از نافرمانى خدا بازدارد و خُلق و خویى که به سبب آن با مردم مدارا کند و بردبارى و حلمى که به وسیله آن رفتار جاهلانه نادان را دفع کند.
میزان الحکمه: 4/ 1638 ؛ کافى: 2/ 116

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مُداراةُ النّاسِ نِصفُ الایمانِ، والرِّفقُ بِهِم نِصفُ العَیشِ.
مدارا کردن با مردم نصف ایمان است و نرمى و مهربانى کردن با آنان نصف زندگى است.
میزان الحکمه: 4/ 1638 ؛ کافى: 2/ 117

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أمَرَنى رَبّى بِمُداراةِ النّاسِ کما أمَرَنى بِأداءِ الفَرائضِ.
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
میزان الحکمه: 4/ 1638 ؛ کافى: 2/ 117

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ فى الرِّفقِ الزِّیادَةَ والبَرَکةَ، ومَن یحرَمِ الرِّفقَ یحرَمِ الخَیرَ.
همانا در نرمى، فزونى و برکت است و کسى که از نرمى محروم باشد، از خیر محروم شود.
میزان الحکمه: 5/ 2110 ؛ کافى: 2/ 119

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ هذا الدِّینَ مَتِینٌ فَأوغِلُوا فیهِ برِفقٍ، ولا تُکرِّهُوا عِبادَةَ اللَّهِ الى عِبادِ اللَّهِ فتکونوا کالراکبِ المُنْبَتِّ الذى لا سَفَراً قَطَعَ ولا ظَهْراًأبقى.
همانا این دین استوار است ؛ پس با ملایمت در آن وارد شوید و عبادت خدا را بر بندگان خدا تحمیل نکنید که در آن صورت به سوار درمانده‌اى مى‌مانید که نه راهى پیموده و نه مرکبى (با نشاط) بر جاى نهاده است.
میزان الحکمه: 5/ 2110 ؛ کافى: 2/ 86

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ اللَّهَ عزّ و جل رَفیقٌ یحِبُّ الرِّفقَ فى الأمرِ کلِّهِ.
خداوند عزّ و جل مهربان است و نرمى را در هر کارى دوست دارد.
میزان الحکمه: 5/ 2110 ؛ کنزالعمّال: 5370

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أعقَلُ الناسِ أشَدُّهُم مُداراةً للناسِ.
خردمندترین مردم با مداراترین آنها با مردم است.
میزان الحکمه: 5/ 2106 ؛ امالى صدوق: 28

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اذا أرادَ اللَّهُ بأهلِ بیتٍ خَیراً أدخَلَ علَیهِم بابَ رِفقٍ.
هرگاه خداوند خیر خانواده‌اى را بخواهد باب نرمى را به روى آنان بگشاید.
میزان الحکمه: 5/ 2106 ؛ شرح‌ابن‌ابى‌الحدید: 339/ 6

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
ما اصطَحَبَ اثنانِ الّا کانَ أعظَمُهُما أجراً وأحَبُّهُما الى اللَّهِ‌عزّ و جل أرفَقَهُما بصاحِبِهِ.
هیچ دو نفرى با هم رفاقت نکنند جز این که اجر آن کس بیشتر و نزد خداوند عزّ و جل محبوب تر است، که با رفیقش نرم تر باشد.
میزان الحکمه: 5/ 52106 ؛ کافى: 2/ 120

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ الرِّفقَ لَم یوضَعْ على شى‌ءٍ الّا زانَهُ، ولا نُزِعَ مِن شَى‌ءٍ الّا شانَهُ.
نرمى با هیچ چیز همراه نشد جز این که آن را آراست و از هیچ چیز برداشته نشد، مگر این که آن را زشت ساخت.
میزان الحکمه: 5/ 2106 ؛ کافى: 2/ 11

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أربَعٌ مَن کنَّ فیهِ وکانَ مِن قَرنِهِ الى قَدَمِهِ ذُنوباً بَدَّلَها اللَّهُ حَسَناتٍ: الصِّدقُ، والحَیاءُ، وحُسنُ الخُلُقِ، والشُّکرُ.
چهار چیز است که هرکس داشته باشد، اگر سر تا پا غرق گناه باشد، خداوند آن گناهان را به حسنه و نیکى تبدیل مى‌کند: راستى، شرم، خوشخویى و سپاسگزارى.
میزان الحکمه: 4/ 1912 ؛ کافى: 2/ 107

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اقنَعْ بما اوتِیتَهُ یخِفَّ علَیک الحِسابُ.
به آنچه داده شده‌اى قانع باش، تا حسابت بر تو سبک شود.
میزان الحکمه: 10/ 5058 ؛ بحارالانوار: 77/ 187

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
القَناعَةُ مالٌ لا ینفَدُ.
قناعت، ثروتى است تمام نشدنى.
میزان الحکمه: 10/ 5054 ؛ کنزالعمّال: 7080

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ اللَّهَ أوحَى الَىَّ أن تواضَعوا، حتّى لایفخَرَ أحَدٌ على أحَدٍ، ولا یبغى أحَدٌ على أحَدٍ.
خداوند به من وحى فرمود که فروتن باشید، تا کسى بر کسى فخر نفروشد و کسى به کسى تجاوز و زورگویى نکند.
میزان الحکمه: 14/ 94550 ؛ الترغیب واترهیب: 3/ 558

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أیها الناسُ، انّ أفضَلَ الناسِ مَن تَواضَعَ عَن رِفعَةٍ، و زَهِدَ عن غُنیةٍ، وأنصَفَ عن قُوَّةٍ، وحَلُمَ عن‌قُدرَةٍ، ألَا وانَّ أفضَلَ الناسِ عَبدٌ أخَذَ مِن الدنیا الکفافَ، وصاحَبَ فیها العَفافَ، وتَزَوَّدَ للرَّحیلِ، وتَأهَّبَ للمَسیرِ.
اى مردم! همانا برترین مردم، کسى است که با وجود بلند مرتبگى، فروتنى کند و با وجود توانگرى، به دنیا زهد ورزد و در عین داشتن توانایى، انصاف به خرج دهد و در عین قدرتمندى، بردبار باشد. بدانید که برترین مردم، بنده‌اى است که از دنیا به قدر کفاف برگیرد ودر آن با عفاف و عزّت نفس زندگى کند و براى سفر (آخرت) توشه برگیرد و براى رفتن آماده شود.
اعلام‌الدین: 337

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ التَّواضُعَ یزیدُ صاحِبَهُ رِفعَةً، فتَواضَعُوا یرفَعْکمُ اللَّهُ.
همانا فروتنى، بر رفعت صاحب خود مى‌افزاید. پس فروتن باشید، تا خداوند شما را رفعت بخشد.
میزان الحکمه: 14/ 6856 ؛ کافى: 2/ 121

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
طُوبى لِمَن تَواضَعَ للَّهِ فى غَیرِ مَنقَصَةٍ، وأذَلَّ نَفسَهُ فى غَیرِ مَسکنَةٍ.
خوشا به حال کسى که براى خداوند متعال فروتنى کند، بى‌آن که او را نقص و کاستى باشد و خود را ذلیل گرداند بى آن که او را خوارى و مسکنت باشد.
میزان الحکمه: 14/ 6852 ؛ تنبیه الخواطر: 2/ 66

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ أفضَلَ النّاسِ عَبداً مَن تَواضَعَ عَن رِفعَةٍ.
برترینِ مردم در بندگى (خدا) کسى است که در عین بزرگى، فروتنى کند.
میزان الحکمه: 14/ 6850 ؛ بحارالانوار: 77/ 179

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
لا أرى علَیکم حَلاوَةَ العِبادَةِ؟! قالوا: وما حَلاوَةُ العِبادَةِ؟ قالَ: التَّواضُعُ.
چه شده است که حلاوت عبادت را در شما نمى‌بینم؟ عرض کردند: حلاوت عبادت چیست؟ فرمودند: فروتنى.
میزان الحکمه: 14/ 6846 ؛ تنبیه الخواطر: 1/ 201

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مَن عَلِمَ مِن أخیهِ سَیئَةً فسَتَرَها، سَتَرَ اللَّهُ عَلَیهِ یومَ القِیامَةِ.
هر که از برادر خود گناهى بداند و آن را بپوشاند، خداوند در روز قیامت گناهان او را بپوشاند.
میزان الحکمه: 9/ 4220 ؛ الترغیب والترهیب: 3/ 239

حدیث

احادیث

حدیث معتبر

احادیث معتبر

بانک احادیث