عضویت
العربیة
English
پنجشنبه، 1 آذر 1403
( جهش تولید با مشارکت مردم )
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها: هرکه عبادتهاى خالصانهاش را نزد خداوند بفرستد، خداوند بهترین مصلحتها را بر او فرو فرستد. مجموعه ورّام ج 2 ص 108
مجموعه برنامه ها و مسابقات ماه مبارک رمضان (99)
اعمال روزانه ماه مبارک رمضان
اوقات شرعی مراکز استانها در سال 1399
ویژه نامه پرسمان کرونا
تولیدات صوت و فیلم پرتال فرهنگی راسخون
آینده اینجاست
عدالت برای همه
پرسش و پاسخ های موضوعی
سوالات خود را از مشاوران ما بپرسید
کلیپ تصویری | سرود ملی جمهوری اسلامی ایران با کیفیت بسیار بالا
مقالات
چندرسانهای
گالری تصاویر
مشاوره
پرسش و پاسخ
انجمنها
اخبار و تحلیل
احادیث
سبک زندگی
نرم افزار
موبایل
مشاهیر
پیامک
ویژه نامه
تولیدات فرهنگی
ادامه...
مسیر جاری
صفحه اصلی
موضوعات
احادیث
علم و دانش
علما و دانشمندان
علما و دانشمندان
ابن سکّیت(1) مى گوید: خدمت امام رضا (علیه السلام) رسیدم و از آن حضرت پرسیدم:
قَالَ اِبْنُ اَلسِّکِّیتِ لِأَبِی اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا عَلَیْهِ السَّلاَمُ لِمَا ذَا بَعَثَ اَللَّهُ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ بِالْعَصَا وَ یَدِهِ اَلْبَیْضَاءِ وَ آلَةِ اَلسِّحْرِ وَ بَعَثَ عِیسَى بِآلَةِ اَلطِّبِّ وَ بَعَثَ مُحَمَّداً صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ عَلَى جَمِیعِ اَلْأَنْبِیَاءِ بِالْکَلاَمِ وَ اَلْخُطَبِ فَقَالَ أَبُو اَلْحَسَنِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ إِنَّ اَللَّهَ لَمَّا بَعَثَ مُوسَى عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ کَانَ اَلْغَالِبُ عَلَى أَهْلِ عَصْرِهِ اَلسِّحْرَ فَأَتَاهُمْ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ بِمَا لَمْ یَکُنْ فِی وُسْعِهِمْ مِثْلُهُ وَ مَا أَبْطَلَ بِهِ سِحْرَهُمْ وَ أَثْبَتَ بِهِ اَلْحُجَّةَ عَلَیْهِمْ وَ إِنَّ اَللَّهَ بَعَثَ عِیسَى عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ فِی وَقْتٍ قَدْ ظَهَرَتْ فِیهِ اَلزَّمَانَاتُ وَ اِحْتَاجَ اَلنَّاسُ إِلَى اَلطِّبِّ فَأَتَاهُمْ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ بِمَا لَمْ یَکُنْ عِنْدَهُمْ مِثْلُهُ وَ بِمَا أَحْیَا لَهُمُ اَلْمَوْتَى وَ أَبْرَأَ اَلْأَکْمَهَ وَ اَلْأَبْرَصَ بِإِذْنِ اَللَّهِ وَ أَثْبَتَ بِهِ اَلْحُجَّةَ عَلَیْهِمْ وَ إِنَّ اَللَّهَ بَعَثَ مُحَمَّداً صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِی وَقْتٍ کَانَ اَلْغَالِبُ عَلَى أَهْلِ عَصْرِهِ اَلْخُطَبَ وَ اَلْکَلاَمَ وَ أَظُنُّهُ قَالَ اَلشِّعْرَ فَأَتَاهُمْ مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ مِنْ مَوَاعِظِهِ وَ حِکَمِهِ مَا أَبْطَلَ بِهِ قَوْلَهُمْ وَ أَثْبَتَ بِهِ اَلْحُجَّةَ عَلَیْهِمْ قَالَ فَقَالَ اِبْنُ اَلسِّکِّیتِ تَاللَّهِ مَا رَأَیْتُ مِثْلَکَ قَطُّ فَمَا اَلْحُجَّةُ عَلَى اَلْخَلْقِ اَلْیَوْمَ قَالَ فَقَالَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ اَلْعَقْلُ یُعْرَفُ بِهِ اَلصَّادِقُ عَلَى اَللَّهِ فَیُصَدِّقُهُ وَ اَلْکَاذِبُ عَلَى اَللَّهِ فَیُکَذِّبُهُ قَالَ فَقَالَ اِبْنُ اَلسِّکِّیتِ هَذَا وَ اَللَّهِ هُوَ اَلْجَوَابُ؛
چرا خدا حضرت موسی علیه السلام را با وسیله عصا و ید و بیضا و ابزار ابطال جادو فرستاد و حضرت عیسی علیه السلام را با وسیله طبابت و حضرت محمد را صلّی الله علیه و آله بوسیله کلام و سخنرانی؟ حضرت فرمود: چون خدا موسی علیه السلام را مبعوث کرد جادوگری بر مردم آن زمان غلبه داشت پس او از طرف خدا چیزی آورد که مانندش از توانایی آنها خارج بود و بوسیله آن جادوی آنها را باطل ساخت و حجت را برایشان ثابت کرد و عیسی علیه السلام را در زمانی فرستاد که فلج و زمینگیری زیاد شده بود و مردم نیاز به طب داشتند پس او از جانب خدا چیزی آورد که مانندش را نداشتند پس به اجازه خدا مردگان را زنده کرد و کور مادرزاد و پیسی را درمان نمود و حجت را برایشان ثابت کرد. و حضرت محمد صلّی الله علیه و آله را در زمانی فرستاد که خطبه خوانی و سخنوری -به گمانم شعر را هم فرمود- زیاد شده بود، پس آن حضرت از طرف خدا پندها و دستوراتی شیوا آورد که گفتار آنها را باطل کرد و حجت را برایشان تمام نمود. ابن سکیت گفت به خدا هرگز مانند شما را ندیدم بفرمایید در این زمان حجت خدا بر مردم چیست؟ حضرت علیه السلام فرمود: عقلست که بوسیله آن امام راستگو را می شناسد و تصدیقش می کند و دروغگو را می شناسد و تکذیبش می نماید. ابن سکیت گفت: به خدا جواب درست همین است.
اصول کافى، ج 1، ص 24 و 25؛ بحار الأنوار، ج 11، ص 70.
امام علی علیه السلام فرمودند:
لا خَیْرَ فِى الصَّمْتِ عَنِ الْحُکْمِ، کَما اَنَّهُ لاخَیْرَ فِى الْقَولِ بِالْجَهْلِ؛
نه سکوت دانشمند سودى دارد، و نه سخن گفتن جاهل.
نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 182 و 471.
امام علی علیه السلام فرمودند:
قامَتِ الدُّنْیا بِثَلاثَة: بِعالِم ناطِق مُسْتَعْمِل لِعِلْمِه، وَ بِغَنِىّ لایَبْخَلُ بِمالِه عَلى اَهْلِ دینِ الله عَزَّوَجَلَّ، وَ بِفَقیر صابِر. فَاِذا کَتَمَ الْعالِمُ عِلْمَهُ، وَ بَخِلَ الْغَنِىُّ، وَ لَمْ یَصْبِرِ الَْفقیرُ، فَعِنْدَها الْوَیْلُ وَ الثَّبُورُ؛
دنیا بر سه چیز استوار است: دانشمند سخنورى که به دانش و سخنان خویش عمل مى کند و ثروتمندى که از دادن اموالش به بندگان نیازمند خداوند بخل نمىورزد و نیازمندى که صبر و تحمّل دارد؛ بنابراین اگر دانشمند، دانش خود را مخفى کند (و در اختیار دیگران نگذارد) و ثروتمند بخل بورزد (و به فقرا کمک نکند) و فقیر صبر پیشه نکند، مصیبت و هلاک دنیا را فرا مى گیرد.
بحارالانوار، جلد 10، صفحه 119
امام علی علیه السلام فرمودند:
اِنَّ فى جَهَنَّمَ رَحىً تَطْحَنُ، اَفَلا تَسْئَلُونى ما طَحْنُها؟ فَقیلَ لَهُ: فَما طَحْنُها یا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ؟ قَالَ: اَلْعُلَماءُ الْفَجَرَةُ، وَ الْقُرّاءُ الْفَسَقَةُ، وَ الْجَبابِرَةُ الظَّلَمَةُ، وَ الْوُزَراءُ الْخَوَنَةُ، وَ الْعُرَفاءُ الْکَذَبَةُ؛
در جهنّم آسیابى وجود دارد که همواره کار مى کند. آیا نمى پرسید که چه چیزى را خرد مى کند؟ پرسیده شد: خوراک این آسیاب چیست؟ حضرت فرمودند: دانشمندان فاجر و منحرف، قاریان فاسق، حکمرانان ستمگر، وزیران خائن و کارشناسان دروغگو، خوراک آن آسیاب هستند!
میزان الحکمه، جلد دوم، صفحه 173، حدیث 2922
امام علی علیه السلام فرمودند:
مَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَى أَهْلِ الْجَهْلِ أَنْ یَتَعَلَّمُوا حَتَّى أَخَذَ عَلَى أَهْلِ الْعِلْمِ أَنْ یُعَلِّمُوا.
خداوند از مردم نادان عهد نگرفت که علم بیاموزند ولی از دانایان عهد گرفت آموزش دهند.
نهج البلاغه: حکمت 470
امام علی علیه السلام فرمودند:
إِنَّ کَلَامَ الْحُکَمَاءِ إِذَا کَانَ صَوَاباً کَانَ دَوَاءً وَ إِذَا کَانَ خَطَأً کَانَ دَاءً.
گفتار حکیمان اگر مطابق حق باشد دارو و شفاست و اگر برخلاف حق باشد دردو بیماری است.
نهج البلاغه: حکمت 257
امام علی علیه السلام فرمودند:
صَاحِبُ السُّلْطَانِ کَرَاکِبِ الْأَسَدِ یُغْبَطُ«» بِمَوْقِعِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَوْضِعِهِ.
همنشین سلطان مانند شیر سوار است. همه به مقام و رتبه اش حسرت می خورند ولی خود به مقام و مرتبه خطرناک خود آگاه تر است.
نهج البلاغه: حکمت 255
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انَّ أهلَ النّارِ لَیتَأذَّونَمِن ریحِ العالِمِ التّارِک لِعِلمِهِ.
دوزخیان از بوى گند عالم بىعمل، در آزارند.
میزان الحکمه: 8/ 4010 ؛ بحارالانوار: 2/ 34
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مَن قالَ: أنا عالِمٌ فَهُوَ جاهِلٌ.
هر که بگوید: من دانا هستم، او شخص نادانى است.
میزان الحکمه: 8/ 3988 ؛ الترغیب والترهیب: 130/ 1
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
النَّظَرُ فى وَجهِ العالِمِ حُبّاً لَهُ عِبادَةٌ.
نگاه مهرآمیز به چهره عالم، عبادت است.
میزان الحکمه: 8/ 3946 ؛ بحارالانوار: 1/ 195
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
ساعَةٌ مِن عالِمٍ یتَّکىُعَلى فِراشِهِ ینظُرُ فى عَمَلِهِ، خَیرٌ مِن عِبادَةِ العابِدِ سَبعینَ عاماً.
یک ساعت تکیه زدن عالم بر بستر خویش و نگریستن در کار و عملش، بهتر از هفتاد سال عبادت عابد است.
میزان الحکمه: 8/ 3942 ؛ روضة الواعظین: 16
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
نَومٌ مَعَ عِلمٍ خَیرٌ مِنصَلاةٍ عَلى جَهلٍ.
خوابِ توأم با علم و دانش، بهتر از نماز همراه با نادانى است.
میزان الحکمه: 8/ 3942 ؛ منیة المرید: 104
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أقرَبُ النّاسِ مِن دَرَجَةِ النُّبُوَّةِ أهلُ العِلمِ والجِهادِ.
نزدیک ترین مردم به درجه پیامبرى، دانشمندان و رزمندگاناند.
میزان الحکمه: 8/ 3938 ؛ المجحة البیضاء: 1/ 14
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
النَّظَرُ الَى العالِمِ عِبادَةٌ، والنَّظَرُ الَى الامامِ المُقسِطِ عِبادَةٌ، وَالنَّظَرُ الَى الوالِدَینِ بِرَأفَةٍ وَرحمَةٍ عِبادَةٌ، وَالنَّظَرُ الى أخٍ تَوَدُّهُ فى اللَّهِعزّ و جل عِبادَةٌ.
نگریستن به دانشمند عبادت است، نگریستن به پیشواى دادگر عبادت است، نگاهِ دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادرى که براى خداوند عزّ و جل دوستش دارى عبادت است.
میزان الحکمه: 7/ 3418 ؛ امالى طوسى: 454
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
انّ الصَّفاةَ الزُّلالَ الذى لا تَثبُتُ علَیهِ أقدامُ العُلَماءِ الطَّمَعُ.
آن تخته سنگ لغزندهاى که پاى علما روى آن استوار نمىماند، طمع است.
میزان الحکمه: 7/ 3310 ؛ تنبیه الخواطر: 1/ 49
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
الطَّمَعُ یذهِبُ الحِکمَةَ مِن قُلوبِ العُلَماءِ.
طمع، حکمت را از دل دانشمندان مىبرد.
میزان الحکمه: 7/ 3310 ؛ کنزالعمّال: 7576
امام علی علیه السلام فرمودند:
مَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَى أَهْلِ الْجَهْلِ أَنْ یتَعَلَّمُوا، حَتَّى أَخَذَ عَلَى أَهْلِ الْعِلْمِ أَنْ یعَلِّمُوا.
خدا از مردم نادان عهد نگرفت که بیاموزند، تا آن که از دانایان عهد گرفت که آموزش دهند.
نهج البلاغه: حمکت 478
امام صادق علیه السلام فرمودند:
امَا مِنْ أَحَدٍ یَمُوتُ أَحَبَّ إِلَى إِبْلِیسَ مِنْ مَوْتِ فَقِیهٍ.
شیطان از مرگ هیچ کس، به اندازه مرگ یک عالم و فقیه خوشحال نمىشود.
من لا یحضره الفقیه، ج ١، ص ١٨٦
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اذا أرادَ اللَّهُ بقَومٍ خَیراً أکثَرَ فُقَهاءَهُم وأقَلَّ جُهّالَهُم، فاذا تکلّمَ الفقیهُ وَجدَ أعْواناً، و اذا تَکلَّمَ الجاهِلُ قُهِرَ.
هر گاه خداوند خوبى مردمى را بخواهد شمار دین شناسان آنان را زیاد گرداند و نادانهایشان را کم کند. پس چون فقیه سخنى بگوید براى سخن خود یارانى بیابد و چون نادان سخنى بگوید شکست خورد.
میزان الحکمه: 4/ 1604 ؛ کنزالعمال: 28692
امام صادق علیه السلام فرمودند:
إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَیْراً فَقَّهَهُ فِی الدِّین.
هرگاه خداوند، خیر بنده ای را بخواهد او را دانشمند در دین کند.
اصول کافی، ج ۱، ص ۳۲
1
2
3
>
>>