راسخون - یار همیشه همراه : معاشرت

امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
مُقَارَبَةُ النَّاسِ فِی أَخْلَاقِهِمْ أَمْنٌ مِنْ غَوَائِلِهِمْ.
هماهنگی در اخلاق مردم ایمن ماندن از دشمنی و کینه های آنان است.
نهج البلاغه: حکمت 393

امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
لَا تَصْحَبِ الْمَائِقَ فَإِنَّهُ یُزَیِّنُ لَکَ فِعْلَهُ وَ یَوَدُّ أَنْ تَکُونَ مِثْلَهُ.
همنشین احمق مباش چون کارش را در نظرت خوب جلوه می دهد و دوست دارد تو مثل او شوی.
نهج البلاغه: حکمت 285

امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
مِنْ أَشْرَفِ أَعْمَالِ الْکَرِیمِ غَفْلَتُهُ عَمَّا یَعْلَمُ.
از بهترین کارهای انسان بزرگوار آن است که از آنچه می داند خود را به نمی دانم زند.
نهج البلاغه: حکمت 213

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
لا تُکرِمِ الرَّجُلَ بِما یشُقُّ عَلَیهِ.
هیچ کس را طوری اکرام مکن که بر او سخت گذرد.
تحف العقول: ص 489

امام رضا علیه السلام در پاسخ به یکى از پرسش هاى محمّد بن سنان فرمودند:
الإمامُ الرِّضا علیه السلام ـ مِمّا کتَبَ فی جَوابِ مَسائلِ محمّدِ بنِ سِنانٍ ـ : وحُرِّمَ النَّظَرُ إلى شُعورِ النِّساءِ المَحجوباتِ بالأزواجِ وإلى غَیرِهِنَّ مِن النِّساءِ؛ لِما فیهِ مِن تَهییجِ الرِّجالِ، وما یدعو التَّهییجُ إلَیهِ مِن الفَسادِ والدُّخولِ فیما لا یحِلُّ ولایجمُلُ، وکذلک ما أشبَهَ الشُّعورَ، إلّا الّذی قالَ اللّهُ تعالى: «والقَواعِدُ مِن النِّساءِ اللاتی لا یرجُونَ نِکاحا …» … فلا بأسَ بالنَّظَرِ إلى شُعورِ مِثلِهِنَّ.
نگاه کردن به موى زنان شوهردار و دیگر زنان به این علّت حرام شده است که باعث تحریک مردها مى شود و این تحریک به فساد و ارتکاب اعمال حرام و ناشایست مى انجامد. همچنین است چیزهایى که [به لحاظ تحریک کنندگى] مانند مو باشد. مگر در مواردى که خداى متعال فرموده است «و زنان از کار افتاده اى که امید به ازدواج ندارند ···» ··· نگاه کردن به موهاى این گونه زنان اشکالى ندارد.
عیون اخبار الرّضا علیه السلام: ج ۲، ص ۹۷

امام رضا علیه‌ السلام فرمودند:
إجتَهِدوا أن یکونَ زَمانُکم أربَعَ ساعاتٍ: ساعَةً مِنهُ لِمُناجاةِ اللّهِ و ساعَةً لِأمر المَعاشِ و ساعةً لِمُعاشَرَةِ الإخوانِ و الثِّقاتِ و الَّذینَ یعَرِّفُونَ عُیوبَکم و یخلِصونَ لَکم فِی الباطِنِ و ساعَةً تَخلُونَ فِیها لِلَذّاتِکم و بِهذِهِ السّاعَةِ تَقدِروُن عَلَى الثَّلاثِ ساعاتٍ.
بکوشید که زمانتان را به چهار بخش تقسیم کنید: ۱- زمانى براى مناجات با خدا؛ ۲- زمانى براى تأمین معاش [کسب روزی]؛ ۳- زمانى براى معاشرت با برادران و معتمدانى که عیب هایتان را به شما مى شناسانند و در دل شما را دوست دارند؛ ۴- و ساعتى براى کسب لذّت هاى حلال. با بخش چهارم توانایى انجام دادن سه بخش دیگر را به دست مى آورید.
فقه الرّضا علیه السلام: ص ۳۳۷

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
ایاکم ومُجَالَسهَ المَوتى! قیلَ: یا رسولَ اللَّهِ، مَنِ المَوتى؟ قال: کلُّ غَنىٍّ أطْغاهُ غِناهُ.
از همنشینى با مردگان بپرهیزید. عرض شد: یا رسول اللَّه! این مردگان کیستند؟ حضرت فرمودند: هر توانگرى که توانگرى اش او را سرمست کرده باشد.
میزان الحکمه: 2/ 754 ؛ تنبیه الخواطر: 2/ 32

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
تَمَسْکنوا وأحِبُّوا المَساکینَ، وجالِسُوهُم وأعِینوهُم، تَجافَوا صُحْبَةَ الأغْنیاءِ وارْحَموهُم وعِفّوا عن أمْوالِهِم
مسکین منش باشید و مسکینان را دوست دارید و با آنان بنشینید و کمکشان کنید. از همنشینى با توانگران دورى ورزید و بر آنان رحم و دلسوزى کنید و از اموالشان چشم برگیرید.
میزان الحکمه: 2/ 752 ؛ تنبیه الخواطر: 2/ 120

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
لا تَجْلِسوا الّا عندَ کلِّ عالِمٍ یدْعوکم مِن خَمْسٍ الى خَمسٍ: مِن الشَّک الى الیقینِ، ومِن الرِّیاءِ الى الاخْلاصِ، ومِن الرَّغْبَةِ الى الرَّهبَةِ، ومِن الکبْرِ الى التّواضُعِ، ومِن الغِشِّ الى النّصیحَةِ.
تنها در محضر دانشمندانى نشینید که شما را از پنج چیز به پنج چیز فرا مى‌خوانند: از دودلى به یقین، از ریا به اخلاص، از دنیاخواهى به دنیاگریزى، از تکبر به فروتنى و از فریبکارى به خیرخواهى.
میزان الحکمه: 2/ 752

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
قالُوا [الحَوارِیونَ لعیسى علیه السلام‌]: یا رُوحَ اللَّهِ، فمَن نُجالِسُ اذاً؟ قالَ: مَن یذَکرُکمُ اللَّهَ رُؤیتُهُ، ویزیدُ فى عِلْمِکم منطِقُهُ، ویرَغِّبُکم فى الآخِرَةِ عَمَلُهُ.
حواریون پرسیدند: یا روح اللَّه! پس با که همنشین شویم؟ فرمود: با آن که دیدنش شما را به یاد خدا اندازد و گفتارش بر دانش شما بیفزاید و کردارش شما را به آخرت تشویق کند.
میزان الحکمه: 2/ 750 ؛ تحف العقول: 44

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
الَمجالِسُ ثلاثةٌ: غانِمٌ وسالِمٌ وشاجِبٌ، فأمّا الغانمُ فالّذى یذکرُ اللَّهُ تعالى فیهِ، وأمّا السّالمُ فالّذى یسکتُ، وأمّا الشّاجِبُ فالّذى یخوضُ فى الباطلِ.
مجلس‌ها سه گونه است: پر سود و غنیمت، سالم و مرده. مجلس پرسود و غنیمت مجلسى است که در آن ذکر و یاد خدا شود ؛ محفل سالم محفل خاموش و ساکت است و محفل مرده آن است که در آن به سخن باطل پرداخته شود.
میزان الحکمه: 2/ 744 ؛ بحارالانوار: 93/ 163

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
لا تُفْحِشْ فى‌مَجلسِک لِکى یحْذَروک بسُوءِ خُلقِک، ولا تَناجَ مَع رجُلٍ وأنتَ معَ آخرَ.
در جایى که نشسته‌اى وقاحت و سبک سرى به خرج نده تا مردم از اخلاق زشت تو دورى کنند و وقتى کسى کنار تو نشسته است، با دیگرى نجوا مکن.
میزان الحکمه: 2/ 2742 ؛ بحارالانوار: 84/ 354

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
لا خَیرَ لک فى صُحبَةِ مَن لا یرى لک مِثلَ الذى یرى لِنَفسِهِ.
همنشینى با کسى که آنچه براى خودش مى‌بیند و مى‌پسندد براى تو نمى‌بیند، خیرى براى تو در بر ندارد.
میزان الحکمه: 6/ 3016 ؛ الدرة الباهرة: 19

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
بالداخِلِ دَهشَةٌ فَتَلَقَّوهُ بِمَرحَباً.
کسى که وارد مجلسى مى‌شود، دچار نوعى سرگشتگى است. پس با خوشامدگویى از او استقبال کنید.
میزان الحکمه: 11/ 5158 ؛ کنزالعمّال: 25499

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اَطوَعُکم للهِ الَّذِی یبْدَأُ صَاحِبَهُ بِالسَّلَامِ.
فرمانبرترین شما نسبت به خدا، کسی است که سلام کردن به دوستش را آغاز می کند.
کنز العمّال، ح 25253

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
یا عَلِی! مَنْ لَمْ تَنْتَفِعْ بِدِینِهِ وَ لَا دُنْیاهُ فَلَا خَیرَ لَک فِی مُجَالَسَتِهِ.
ای علی! هر کسی که از دین یا دنیایش بهره ای به تو نرسد، در همنشینی تو با او خیری نیست.
بحار الانوار، ج 74، ص 47

امام علی علیه السلام فرمودند:
خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَکوْا عَلَیکمْ، وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَیکمْ.
با مردم آن گونه معاشرت کنید، که اگر مردید بر شما اشک ریزند، و اگر زنده ماندید، با اشتیاق سوى شما آیند.
نهج البلاغه: حمکت 10

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
سِرْ سَنتَینِ بِرَّ والِدَیکَ، سِرْ سَنةً صِلْ رَحِمَکَ، سِرْ مِیلاً عُدْ مَریضا، سِرْ مِیلَینِ شَیِّعْ جَنازَةً.
براى نیکى به پدر و مادرت، مسافت دو ساله بپیما. براى بجا آوردن صله رحم، مسافت یک ساله بپیما. براى عیادت بیمار، یک میل راه بپیما و براى شرکت در تشییع جنازه‌اى، دو میل راه بپیما.
بحار الانوار: ج ٦٦، ص ۴٠۳

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
یسَلِّمُ الصغیرُ عَلى الکبیرِ، ویسَلِّمُ الواحِدُ على الاثنَینِ، ویسَلِّمُ القَلیلُ على الکثیرِ، یسَلِّمُ الراکبُ‌على الماشى، ویسَلِّمُ المارُّ على القائمِ، ویسَلِّمُ القائمُ على القاعِدِ.
کوچک به بزرگ سلام کند و یک نفر به دو نفر و عده کمتر به عده بیشتر و سواره به پیاده و رهگذر به ایستاده و ایستاده به نشسته.
میزان الحکمه: 6/ 2562 ؛ کنزالعمال: 25

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
خَمسٌ لا أدَعُهُنَّ حَتّى المَماتِ: ... والتَّسلیمُ على الصِّبیانِ لِتَکونَ سُنَّةًمِن‌بَعدى.
پنج چیز است که تا زنده‌ام رهایشان نمى‌کنم ... و سلام کردن به کودکان تا بعد از من سنّت شود.
میزان الحکمه: 6/ 2562 ؛ بحارالانوار: 76/ 10

حدیث

احادیث

حدیث معتبر

احادیث معتبر

بانک احادیث