راسخون - یار همیشه همراه : اسراف

امام علی علیه السّلام فرمودند:
كُلُوا ماسَقَطَ مِنَ الْخَوانِ فَاِنَّهُ شِفآءٌ مِنْ كُلِّ داءٍ بِاِذْنِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ لِمَنْ اَرادَ اَنْ يَستَشْفِىَ بِهِ؛
آنچه را كه از سـفره افتاده، برداريد و بخوريد، زيرا آن دواى هر دردى است كه خدا بخواهد آن را التيام بخشد براى كسى كه به نيّـت شفاء بخورد.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 9،

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلْقَصْدُ مَثْراةٌ وَالسَّرَفُ مَثْواةٌ؛
اعتدال در خرج كردن«ميانه روى»، موجب فراوانى مال و ثروت و اسراف، باعث تباهى و نابودى آن است.
وسائل الشيعه، جلد 15، ص 258 .

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلاِسْرافُ يُفـْنِى الْجَزيلَ؛
اسراف و زياده روى فراوانى را نابود مى سازد.
ميزان الحكمه، ج 4، باب اسراف، حديث 8481 .

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلتَّبْذِيرُ قَرِينُ مُفْلِسٍ؛
زياده روى همراه با تنگدستى است.
ميزان الحكمه، ج 1، حديث 1660 .

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلا وَاِنَّ اِعْطاءَ الْمالِ فِى غَيْرِ حَقِّه ِ تَبْذيرٌ وِاِسْرافٌ وَهُوَ يَرْفَعُ صاحِبَهُ فِى الدُّنْيا وَيَضَعُهُ فِى اْلاخِرَةِ وَ يُكْرِمُهُ فىِ الناسِ وَ يُهينُهُ عِنْدَاللّهِ؛
بخشش هاى بى جاى مال و ثروت، اسراف و زياده روى محسوب مى شود و بخشنده آن را در دنيا بالا مى برد و در آخرت او را پائين مى آورد، او را در بين مردم بزرگ جلوه مى دهد، و نزد خدا خوار و سبك مى كند.
نهج البلاغه، خطبه 126 .

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلِأسْرافُ مَذْمُومٌ فى كُلِّ شَيْىٍٔ اِلاّ فِى اَفْعالِ الْخَيْرِ؛
زياده روى در همه موارد به جز در كارهاى نيك مورد نكوهش واقع شده است.
ميزان الحكمه، ج 4، حديث 8503 .

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله به حضرت على علیه السلام وصیت فرمودند:
... وَامَّا الصَّدَقَةُ فَجُهْدُکَ حَتّى تَقُولَ قَدْاَسْرَفْتُ وَلَمْ تُسرِفْ؛
...امّا در دادن صدقه، کوشش کن تا جایی که گمان برى اسراف کرده اى و حال آن که اسراف نیست «یعنى در صدقه دادن اسراف معنا ندارد».
تنبیه الخواطر و نزهة النواظر، جزء دوّم، ص 91 ـ 92 .

امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ اللّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُبْغِضُ الْقيلَ وَ الْقالَ وَ اِضاعَةَ الْمالِ وَ كَثْرَةَ السُّؤالِ؛
خداوند، قيل و قال، ضايع كردن مال و زياده روى در سئوال را دشمن مى دارد.
قصار الجمل، ص 305 .

امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
وَ مَنِ اقْتَصَدَ وَ قَنَع بَقِيَتْ عَلَيْهِ النِّعْمَةُ وَ مَنْ بَذَّرَوَ اَسْرَفَ زالَتْ عَنْهُ النِّعْمَةُ؛
كسى كه در زندگى ميانه روى و قناعت ورزد، نعمت او باقى مى ماند وآن كه با ريخت وپاش و اسراف زندگى كند، نعمتش از بين مى رود.
تحف العقول، ص 301 .

امام حسن عسگرى عليه السلام به محمد بن حمزه نامه اى نوشته او را به ثروت و بى نيازى مژده داده و به او فرمودند:
وَعَلَيْكَ بِاْلاِقْتِصادِ وَاِيّاكَ وَالاِسْرافَ فَاِنَّهُ مِنْ فِعْلِ الشَّيْطَنَةِ؛
بر تو باد ميانه روى و پرهيز از اسراف، زيرا اسراف از كارهاى شيطانى است.
بحارالانوار 50: ص 292 ح 66 ..

امام حسن عسکری علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ لِلسَّخآءِ مِقـْدارا فَاِنْ زادَ عَلَيْهِ فَهُو سَرَفٌ؛
سخاوت اندازه اى دارد، چنانچه از حد بگذرد، اسراف محسوب مى شود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 377 .

امام كاظم عليه السلام در وصيّت خود به هشام فرمودند:
يا هِشامُ، جُنُودُ الْعَقْلِ وَالْجَهْلِ ...اَلقَصْدُ واْلاِسْرافُ؛
يكى از لشگريان عقل، ميانه روى و يكى از لشگريان جهل، اسراف است.
تحف العقول، ص 300 .

در تفسير علىّ بن ابراهيم قمى و در روايت ابى الجارود از امام باقرعليه السلام نقل شده كه حضرت در مورد آيه «وَالَّذينَ اِذا اَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفوُا وَلَمْ يَقْتُروا» فرمودند:
وَاْلاِسْرافُ اْلاِنْفاقُ فِى الْمَعْصِيَةِ فِى غَيْرِ حَقٍّ؛
بخشش در راه معصيت و بناحق، اسراف است.
تفسير نورالثقلين، ج 4؛ سوره فرقان، ص 67 .

امام باقر علیه السّلام به فرزندشان امام صادق علیه السّلام فرمودند:
یا بُنَىَّ عَلَیْکَ بِالْحَسَنَةِ بَیْنَ السَّیَّئتَیْنِ تَمْحُوهُما قالَ: کَیْفَ ذلِکَ یا اَبَةِ؟ قالَ: مِثْلُ قَوْلهِ؛ «وَالَّذینَ اِذااَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا»
فرزندم! بر تو باد به انجام کار خیرى که وسط دو کار بد قرار گرفته و آن دو را از بین مى برد، امام صادق علیه السلام سئوال کرد، چگونه چنین چیزى ممکن است؟ امام باقر علیه السلام فرمودند: همان طور که قرآن مى گوید «مؤمنین کسانى هستند که وقتى انفاق مى کنند زیاده روى و سخت‌گیرى نمى کنند.» (بنابراین اسراف و سخت‌گیرى هر دو گناه است و حدّ وسط آن یعنى میانه روى حسنه است بر تو باد به آن حسنه که بین آن دو گناه است).
تفسیر نورالثقین، جلد 4، سوره فرقان، ص 27 .

امام باقر علیه السّلام فرمودند:
اَلْمُسْرِفُونَ هُمُ الَّذينَ يَسْتَحِلُّونَ الْمَحارِمَ وَيسْفِكُونَ الدِّماءَ؛
اسراف كنندگان كسانى هستند كه محرمات «گناهان» را جايز مى شمارند و دست به خونريزى مى زنند.
ميزان الحكمه، جلد 4، حديث 8491 .

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
مَنْ اَنْفَقَ شَيْئا فِى غَيْرِ طاعَةِ اللّهِ فَهُوَ مُبَذِّرٌ وَ مَنْ اَنْفَقَ فِى سَبيلِ الْخَيْرِ فَهُوَ مُقْتَصِدٌ؛
كسي كه مالى را در غير طاعت پروردگار بذل و بخشش نمايد، اسراف كار است و هر كسى كه در راه خير مصرف كند، ميانه روى كرده است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 302 .

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ الْقَصْدَ اَمْرٌ يُحِبُّهُ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ وَاِنَّ السَّرَفَ يُبْغِضُهُ حَتّى طَرْحِكَ النَّواةَ فَاِنَّها تَصْلَحُ لِشَيْىٍٔوَحَتّى صَبّْكَ فَضْلَ شَرابِكَ؛
ميانه روى را خداوند متعال دوست دارد و اسراف و زياده روى مورد خشم اوست حتى اگر اسراف در انداختن هسته خرمایى باشد كه قابل مصرف است يا زيادى آبى كه خورده شده، باشد.
تحف العقول، ص 301 .

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
صِفَةُ الْمُؤْمِنِ ...لايُبَذِّرُوَ لايُسْرِفُ بَلْ يَقْتَصِدُ؛
انسان مؤمن اسراف و زياده روى نمى كند، بلكه ميانه روى را پيشه خود مى سازد.
مجموعة الاخبار، الباب 30، حديث 1 .

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
لِلْمُسْرِفِ ثَلاثُ عَلاماتٍ يَشْتَرى ما لَيْسَ لَهُ وَيَلْبِسُ ما لَيْسَ لَهُ وَيَأْكُلُ ما لَيْسَ لَهُ؛
اسراف كننده را سه نشانه است: چيزهایى را مى خرد و مى پوشد و مى خورد كه در شأن او نيست.
تفسير نورالثقلين، جلد 1؛ سوره انعام، ص 772 .

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اِنّى اَجِدُ الشَّيْئَ الْيَسيرَ يَقَعُ مِنَ الْخَوانِ؛
من هرگاه چيز كمى هم از سفره مى افتد آن را بر مى دارم.
مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 7 .

حدیث

احادیث

حدیث معتبر

احادیث معتبر

بانک احادیث