کارگشایی
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَنْ أَتاهُ أَخُوهُ الْمُؤْمِنُ فِى حاجَةٍ فَإِنَّما هِىَ رَحْمَةٌ مِنَ اللّه ِ ساقَهَا اللّه ُ فَإِنْ فَعَلَ ذلِکَ فَقَـدْ وَصَلَهُ بِوِلایَتِنا وَهِىَ مَوْصُولَةٌ بِوِلایَةِ اللّه ِ عَزَّوَجَلِّ؛
وقتى برادر مؤمنى نیاز خود را به مؤمنى عرضه مى کند این عرضه نعمتى است از خداوند که به سوى او فرستاده شده است. پس اگر مؤمن نیاز او را برطرف نماید این کار او را به ولایت ما مى رساند و او به ولایت خدا متّصل است.
بحارالانوار، جلد 74، ص 313
بعضى از اصحاب امام باقرعلیه السلام به ایشان عرض کردند: شیعه در جامعه ما زیاد است. امام فرمودند:
هَلْ یَعْطِفُ الْغَنِىُّ عَلَى الْفَقیرِ؟ وَ یَتَجاوَزُ الْمُحْسِنُ عَنِ الْمُسیءِ وَیَتَواسُونَ؟ قُلْتُ: لا. قالَ علیه السّلام : لَیْسَ هؤُلاءِ الشّیعَةُ، أَلشّیعَةُ مَنْ یَفْعَلْ هکَذا؛
آیا بى نیاز نسبت به نیازمند عطوفت و مهربانى مى کند و آیا نیکوکار از خطاکار مى گذرد و در مسائل مالى به همدیگر کمک مى کنند. گفتیم: خیر. حضرت فرمودند: پس اینها شیعه نیستند چون شیعه کسى است که این طور عمل کند.
بحارالانوار، ج 74، ص 313
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اَيُّما مـُؤْمِنٍ مَنـَعَ مُؤْمِنا شَيْئا يَحْتـاجُ إِلَيْهِ وَهُوَ يَقْدِرُ عَلَيْهِ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ مِنْ عِنْدِ غَيْرِهِ أَقامَهُ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ مُسْوَدّا وَجْهُهُ مُزْرَقَّةً عَيْناهُ مَغْلُولَةً يَداهُ إِلى عُنُقِهِ، فَيُقالُ هذَا الْخائِنُ الَّذى خانَ اللّه َ وَرَسُولَهُ ثـُمَّ يـُؤْمَرُ بِهِ إِلَى النّارِ.
هركس بتواند مستقيم و يا با واسطه، نياز مؤمنى را برآورد و از انجام آن خوددارى نمايد، خداوند عزّوجل او را در قيامت با چشمانى كبود و دستهاى برگردن بسته بر پا نگهدارد و اعلام شود: اين همان خائنى است كه به خدا و پيامبر خيانت كرده است. سپس فرمان رسد كه او را به سوى آتش جهنّم برند.
بحارالانوار، ج 75، ص 174
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اَلْماشِى فِى حاجَةِ أَخيهِ كَالسّاعِى بَيْنَ الصَّفا وَالْمَرْوَةِ وَ قـاضِى حاجَتَهُ كَالْمُتَشَحِّطِ بَدَمِهِ فِى سَبيلِ اللّه ِ يَوْمَ بَدْرٍ وَاُحُدٍ
كسى كه در راه برطرف كردن نياز برادر دينى خود قدم برمى دارد، مثل كسى است كه در بين صفا و مروه سعى مى كند و كسى كه نياز او را بر طرف نمايد مثل كسى است كه در راه خدا در جنگ بدر و احد به خون خود آغشته شده باشد. و خداوند متعال هيچ امّتى را عذاب نمى كند مگر وقتى كه در حق برادران نيازمند خود كوتاهى و سهل انگارى كنند.
تحف العقول، ص 223
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
ما امَنَ بِاللّه ِ وَلابِمُحَمَّدٍ وَلابِعَلىٍّ مَنْ إِذا أَتاهُ اَخُوهُ الْمُؤْمِنُ فِى حاجَةٍ لَمْ يَضْحَكْ فِى وَجْهِهِ، فَإِنْ كانَتْ حاجَتُهُ عِنْدَهُ سارَعَ إِلى قَضائِها وَإِنْ لَمْ يَكُنْ عِنْدَهُ تَكَلَّفَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِهِ حَتَّى يَقْضِيَها لَهُ، فَإذا كانَ بِخِلافِ ما وَصَفْتُهُ فَلاوِلايَةَ بَيْنَنا وَبَيْنَهُ؛
به خدا و پيامبراکرم(صلى الله عليه و آله) و جانشين او ايمان نياورده كسى كه وقتى برادر مؤمنش نيازش را پيش او مطرح مى كند با خوشرویى برخورد نكند، پس در صورتى كه قدرت داشت نياز او را بر طرف مى كند و اگر خودش نتوانست با كمك ديگرى اقدام مى كند تا بر طرف نمايد، اگر مؤمنى چنين عمل ننمايد، بنابراين ولايتى بين ما اهل بيت و او نخواهد بود.
بحارالانوار، ج 75، ص 176