گهرهای نبوی
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اِنَّ مِنْ اَشْراطِ القِيامَةِ اِضاعَةُ الصَّلاةِ وَ اتِّباعُ الشَّهَواتِ وَالْمَيْلُ مَعَ الاَهْواءِ وَ تَعْظيمُ الْمالِ وَ بَيْعُ الدُّنيا بِالدّينِ،فَعِنْدَها يُذابُ قَلْبُ المُؤمِنِ فِى جَوفِهِ كَما يُذابُ الْمِلْحُ فِى الماءِ مِمّا يَرى مِنَ الْمُنْكَرِ فَلا يَسْتَطيعُ اَنْ يُغَيِّرَهُ؛
از نشانه هاى فرا رسيدن و نزديك شدن قيامت، تباه ساختن نماز، پيروى از شهوتها، تمايل به هوسها، بزرگداشت ثروت و فروختن دين به دنياست. در آن شرايط، همچنان كه نمك در آب حل مى شود، قلب مؤمن در درونش آب مى شود، به خاطر منكراتى كه مى بيند و توانِ تغيير دادن ندارد.
[وسائل الشيعه، ج 11 ص 276]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
پيامبراكرم (صلى الله عليه و آله)فرمودند: تُعْرَضُ عَلَىَّ اَعْمالُكُمْ عَشِيَّةَ الأَْْنَيْنِ وَ الْخَميسِ، فَما كانَ مِنْ عَمَلٍ صالحٍ حَمِدْتُ اللّه َ عَلَيهِ، وَ ما كانَ مِنْ عَمَلٍ سَيِّى ءٍ اسْتَغْفَرْتُ اللّه َ لَكُمْ؛
شامگاه هر دو شنبه و پنج شنبه،كارهاى شما بر من عرضه وگزارش مى شود.هر چه كه كار شايسته وخوب باشد،خدا را بر آن شكر مى كنم و آنچه كه كار زشت باشد، براى شما از خداوند، آمرزش مى طلبم.
[وسائل الشيعه، ج 11 ص 388]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
رَحِمَ اللّه ُ وَلَدا اَعانَ والِدَيْهِ عَلى بِرِّهِ، وَ رَحِمَ اللّه ُ والِدا اَعانَ وَلَدَهُ عَلى بِرِّهِ، وَ رَحِمَ اللّه ُ جارا اَعانَ جارَهُ عَلى بِرِّهِ، وَ رَحِمَ اللّه ُ رَفيقا اَعانَ رَفيقَهُ عَلى بِرِّهِ؛
خدا رحمت كند فرزندى را كه در كار نيك، به پدر و مادرش كمك كند، خدا رحمت كند پدرى را كه در كار نيك، پسرش را يارى كند، خدا رحمت كند همسايه اى را كه در كار نيك، به يارى همسايه بشتابد، و خدا رحمت كند دوستى را كه در كار نيكِ دوستش، به او كمك كند.
[وسائل الشيعه، ج 11 ص 592]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اِعْمَلْ بِفَرائِضِ اللّه ِ، تَكُنْ مِنْ اَتْقَى النّاسِ، وَ ارْضَ بِقِسْمِ اللّه ِ، تَكُنْ مِنْ اَغْنَى النّاسِ، وَ كُفَّ عَنْ مَحارِمِ اللّه ِ، تَكُنْ اَوْرَعَ النّاسِ، وَاَحْسِنْ مُجاوَرَةَ مَنْ جاوَرَكَ تَكُنْ مؤمِنا؛
به واجبات خدا عمل كن، تا با تقواترين مردم باشى، به تقسيم خدايى راضى باش، تا بى نيازترين مردم شوى، از حرامهاى خدا پرهيزكن، تا پرهيزكارترين مردم باشى، با كسى كه همسايه توست، خوشرفتارى كن، تا مؤمن باشى.
[امالى مفيد، ص 350]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اِذا رَأَيْتُمْ اَهْلَ الرَّيْبِ وَ الْبِدَعِ مِنْ بَعْدى فَاَظْهِرُوا الْبَرائَةَ مِنْهُم وَ اَكْثِرُوا مِنْ سَبِّهِمْ وَ الْقَوْلِ فيهِمْ وَ الْوَقيعَةِ وَ باهِتُوهُم،كَيْلا يَطْمَعُوا فِى الْفَسادِ فِى الإسلام؛
پس از من هرگاه شكّ آفرينان و بدعت گذاران در دين را ديديد، از آنان ابراز برائت كنيد و به آنان زياد دشنام بگوييد و از معايب آنان بگوييد و متهّم شان كنيد، تا مبادا طمع در خراب كردن اسلام كنند!
[وسائل الشيعه، ج 11 ص 508]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اَحِبُّوا الصِّبْيانَ وَ ارْحَمُوهُمْ، فَاِذا وَعَدْتُمُوهُمْ ، فَفُوا لَهُمْ، فَاِنَّهُمْ لايَرَوْنَ اِلاّ اَنَّكُمْ تَرْزُقُونَهُمْ؛
كودكان را دوست بداريد و به آنان مهربانى كنيد، هرگاه به آنان وعده اى داديد، به وعده خود وفا كنيد، چون شما را جز اينگونه نمى بينند كه شماييد كه روزى آنها را مى دهيد! نكته: توجّه به ظرايف مهم در برخورد با كودكان، براى اوليا و مربيان بسيار كارساز است.
[مكارم الاخلاق، ص 219]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
مَنِ اشْتاقَ اِلَى الجَنَّةِ سارَعَ اِلَى الْخَيراتِ، وَ مَنْ خافَ النّارَ تَرَكَ الشَّهَواتِ، وَ مَنْ تَرَقَّبَ الْمَوتَ اَعْرَضَ عَنِ اللَّذّاتِ، وَ مَنْ زَهِدَ فىِ الدُّنيا هانَتْ عَلَيهِ المُصيباتُ؛
هركس مشتاق بهشت باشد، براى انجام كارهاى نيك مى شتابد، هركس از آتش دوزخ بيمناك باشد، شهوت ها را رها مى كند، هركس چشم به راه مرگ باشد، از لذّتها اعراض مى كند، و هركس در دنيا پارسايى پيشه كند، مصيبتها براى او آسان مى گردد.
[مكارم الاخلاق، ص 447]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
ثَلاثٌ مَنْ لَمْ يَكُنْ فَيهِ لَمْ يَقُمْ لَهُ عَمَلٌ: وَرَعٌ يَحْجُزُهُ عَنْ مَعاصِى اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ، وَ عِلمٌ يَرُدُّ بِهِ جَهْلَ السَّفيهِ، وَ عَقلٌ يُدارى بِهِ النّاسَ؛
سه چيز است كه در هركس نباشد، هيچ كار او استوارى و قوام نيابد: 1 ـ پرهيزكارى و ورعى كه او را از معصيتهاى خداى متعال نگه دارد، 2 ـ دانشى كه به وسيله آن، نادانىِ سفيه را برگرداند، 3 ـ و عقل و خردى كه به وسيله آن با مردم مدارا كند.
[تحف العقول، ص 7]
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اُوصیکَ بِتَقْوَى اللّه ِ وَصِدْقِ الْحَدیثِ وَالْوَفاءِ بالْعَهْدِ وَاَداءِ الأمانَةِ وَتَرْکِ الخِیانَةِ وَ لینِ الْکَلامِ وَ بَذْلِ السَّلامِ وَ حِفْظِ الجارِ وَرَحْمَةِ الْیَتیمِ وَحُسْنِ الْعَمَلِ وَقَصْرِ الأَمَلِ؛
تو را سفارش مى کنم به تقواى خدا، راستگویى، وفاى به عهد، امانت دارى، ترک خیانت، نرمش در گفتار، بذل سلام، حفظ همسایه، مهربانى با یتیم، نیکوکارى و کوتاه ساختن آرزو.
[تحف العقول، ص 26]
پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
ثَمانِيةٌ اِنْ اُهينُوا فَلا يَلُومُوا اِلاّ اَنْفُسَهُمْ: اَلذّاهِبُ اِلى مائِدَةٍ لَمْ يُدْعَ اِلَيْها، وَ الْمُتأمِّرُ عَلى رَبِّ الْبَيْتِ، وَطالِبُ الْخَيْرِ مِنْ اَعْدائِهِ، وَ طالِبُ الْفَضْلِ مِنَ اللِّئامِ، وَ الدّاخِلُ بَيْنَ اَثْنِيْنِ فى سرٍّ لَمْ يُدْخِلاهُ فيهِ، وَالْمُسْتَخِفُّ بِالسُّلطانِ، وَالجالِسُ فى مَجْلِسٍ لَيْسَ لَهُ بِاَهْلٍ وَالْمُقْبِلُ بِالْحَديثِ عَلى مَنْ لايَسْمَعُ مِنْهُ؛
هشت نفرند كه اگر مورد اهانت قرار گرفتند، جز خودشان كس ديگرى را سرزنش نكنند: 1 ـ كسى كه به مهمانى و سفره اى رود كه دعوت نشده است. 2 ـ مهانى كه به صاحب خانه دستور دهد. 3 ـ كسى كه از دشمنانش خير و نيكى بطلبد. 4 ـ كسى كه از فرومايگان انتظار فضل و نيكى داشته باشد. 5 ـ كسى كه در يك كار سرّى ميان دو نفر وارد شود كه او را وارد آن راز نكرده اند. 6 ـ كسى كه حكومت را سبك بشمارد. 7 ـ كسى كه جايى نشيند كه شايسته آنجا نيست. 8 ـ كسى كه سخن خود را به كسى بگويد كه از او حرف شنوايى ندارد.
[من لايحضره الفقيه، ج 4 ص 355]