تب مالت
نويسنده:زهرا مجرد
تب مالت چیست ؟
تب مالت یک بیماری عفونی حاد ویا مزمن مشترک بین انسان وحیوان است .این بیماری به نامهای تب مواج، تب شیر، تب مدیترانه ای معروف است.
عامل بیماریزا :
عامل بیماری انواع مختلفی ازباکتریهای بروسلا می باشد که می توانند ازراه تماس با حیوانات آلوده مزرعه ، شیر غیرپاستوریزه ودیگر محصولات لبنی به انسان منتقل می شوند . این عامل بیماریزا دربز، گوسفند ،گاو ،سگ ،گاومیش وخوک می باشد.
عمدتا بیماری درمردان بزرگسال بیشتر است وازلحاظ شغلی دربین کشاورزان ، قصابان ، دامپزشکان ، کارکنان آزمایشگاه بیشتر دیده می شود.
راه انتقال :
معمولا انسان ازراه تماس مستقیم با حیوان آلوده یا فرآورده دامی آلوده مبتلا می شود ، خراشهای پوستی ویا مخاط وملتحمه نیز ازراههایی هستند که به راحتی دراثرتماس با مواد آلوده مثل خون ، ادرار، جنین سقط شده ، جفت آلوده ،عامل بیماری را وارد بدن می سازند.یکی ازمهمترین منابع انتقال عفونت بویژه درفصل تابستان شیرنجوشیده وفرآورده های شیرخصوصا پنیری که ازشیرنجوشیده درست شده است می باشد.
نشانه های بالینی
دوره کمون اغلب بین 3-1 هفته است ولی می تواند تا 6 ماه یاحتی بیشتر نیز باشد. بیماری دارای شروع ناگهانی است ودربیشتر افرادعلائمی مانند تب همراه عرق شبانه ، لرز،خستگی ،سردرد ، درد مفاصل ،ضعف وسستی شدید وسرفه چیره می شود.
بروسلوز درکودکان
بیماری درشیر خواران نادر ودرکودکان خوش خیم است .درد مفاصل درکودکان شایع نیست وتب بالا بعد ازچند روز تا چند هفته کاهش می یابد . اسهال ، بزرگی طحال وبثورات جلدی ممکن است دیده شوند. امکان تب مالت مادرزادی ازمادر مبتلا وجود دارد اما اکثرزنان مبتلا جنین خود را سقط می کنند ( شیوع درپسربچه ها بخصوص درسنین 6-3 ساله بیشتر است .
عوارض :
ارتریت ،عوارض عصبی ،عوارض قلبی – عروقی ، گرفتاری دستگاه تولید مثل ، گرفتاری کلیه ومجاری ادراری ، عوارض چشمی ،عوارض پوستی و.... احتمال بروز دارند.
تشخیص
کشت خون خصوصا درمرحله تب دار ،کشت مغزاستخوان ،کشت ادرار ، کشت مایع نخاعی همگی درتشخیص کمک کننده اند .
درمان
استراحت دربستر،مصرف آسپرین برای تسکین درد وتجویز داروهایی نظیر تتراسایکلین همراه با استرپتومایسین ونیز داکی سایکلین و....
پیشگیری
چه اقداماتی باید برای پیشگیری انجام داد ؟
درجانوران
1- باید جانوران مبتلا را ازبین برد
2- استفاده ازواکسن بروسلا آبورتوس سویه 19
3- رعایت موارد بهداشتی ،بهسازی محیط وآموزش بهداشت
درانسان
1- آموزش بهداشت به مواردی که ازلحاظ شغلی با حیوانات کارمی کنند.
2- پاستوریزه کردن شیر
3- معدوم کردن جفت وترشحات آلوده حیوان باردار
4- واکسن زنده بروسلا آبورتوس سویهA- 13-19
تب مالت یک بیماری عفونی حاد ویا مزمن مشترک بین انسان وحیوان است .این بیماری به نامهای تب مواج، تب شیر، تب مدیترانه ای معروف است.
عامل بیماریزا :
عامل بیماری انواع مختلفی ازباکتریهای بروسلا می باشد که می توانند ازراه تماس با حیوانات آلوده مزرعه ، شیر غیرپاستوریزه ودیگر محصولات لبنی به انسان منتقل می شوند . این عامل بیماریزا دربز، گوسفند ،گاو ،سگ ،گاومیش وخوک می باشد.
تب مالت درحیوانات باعث سقط جنین ویا مرگ می شود.
میزبانعمدتا بیماری درمردان بزرگسال بیشتر است وازلحاظ شغلی دربین کشاورزان ، قصابان ، دامپزشکان ، کارکنان آزمایشگاه بیشتر دیده می شود.
راه انتقال :
معمولا انسان ازراه تماس مستقیم با حیوان آلوده یا فرآورده دامی آلوده مبتلا می شود ، خراشهای پوستی ویا مخاط وملتحمه نیز ازراههایی هستند که به راحتی دراثرتماس با مواد آلوده مثل خون ، ادرار، جنین سقط شده ، جفت آلوده ،عامل بیماری را وارد بدن می سازند.یکی ازمهمترین منابع انتقال عفونت بویژه درفصل تابستان شیرنجوشیده وفرآورده های شیرخصوصا پنیری که ازشیرنجوشیده درست شده است می باشد.
نشانه های بالینی
دوره کمون اغلب بین 3-1 هفته است ولی می تواند تا 6 ماه یاحتی بیشتر نیز باشد. بیماری دارای شروع ناگهانی است ودربیشتر افرادعلائمی مانند تب همراه عرق شبانه ، لرز،خستگی ،سردرد ، درد مفاصل ،ضعف وسستی شدید وسرفه چیره می شود.
بروسلوز درکودکان
بیماری درشیر خواران نادر ودرکودکان خوش خیم است .درد مفاصل درکودکان شایع نیست وتب بالا بعد ازچند روز تا چند هفته کاهش می یابد . اسهال ، بزرگی طحال وبثورات جلدی ممکن است دیده شوند. امکان تب مالت مادرزادی ازمادر مبتلا وجود دارد اما اکثرزنان مبتلا جنین خود را سقط می کنند ( شیوع درپسربچه ها بخصوص درسنین 6-3 ساله بیشتر است .
عوارض :
ارتریت ،عوارض عصبی ،عوارض قلبی – عروقی ، گرفتاری دستگاه تولید مثل ، گرفتاری کلیه ومجاری ادراری ، عوارض چشمی ،عوارض پوستی و.... احتمال بروز دارند.
تشخیص
کشت خون خصوصا درمرحله تب دار ،کشت مغزاستخوان ،کشت ادرار ، کشت مایع نخاعی همگی درتشخیص کمک کننده اند .
درمان
استراحت دربستر،مصرف آسپرین برای تسکین درد وتجویز داروهایی نظیر تتراسایکلین همراه با استرپتومایسین ونیز داکی سایکلین و....
پیشگیری
چه اقداماتی باید برای پیشگیری انجام داد ؟
درجانوران
1- باید جانوران مبتلا را ازبین برد
2- استفاده ازواکسن بروسلا آبورتوس سویه 19
3- رعایت موارد بهداشتی ،بهسازی محیط وآموزش بهداشت
درانسان
1- آموزش بهداشت به مواردی که ازلحاظ شغلی با حیوانات کارمی کنند.
2- پاستوریزه کردن شیر
3- معدوم کردن جفت وترشحات آلوده حیوان باردار
4- واکسن زنده بروسلا آبورتوس سویهA- 13-19
افرادی که مبتلا شده اند پس ازدرمان نیازی به واکسیناسیون ندارند وبدنشان ایمن است.