مترجم: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون
منبع: راسخون
گازهای نجیب که به آنها گازهای بیاثر نیز گفته میشود، هلیوم، نئون، آرگون، کریپتون، زنون و رادون هستند. این مقاله نحوه چینش الکترونها در این گازها را توضیح میدهد.
آیا میدانستید؟
گازهای نجیب با هیچ عنصری واکنش نداده و پیوند تشکیل نمیدهند. این گازها همواره بصورت منفرد باقی میمانند و به همین دلیل است که به آنها "بیاثر" گفته میشود.گازهای بیاثر بصورت اتمهای منفرد وجود دارند و نه بصورت ترکیب، که به همین دلیل میتوان آنها را "تکاتمی" نامید. علاوه براینکه این گازها تکاتمی هستند، بدون رنگ، بدون بو و بدون مزه نیز هستند.
آرایش الکترونی گازهای نجیب
به توزیع الکترونها در مدارهای اتمی گازهای نجیب، آرایش گازهای نجیب گفته میشود. در اصل، هر واکنش شیمیایی در اثر رفتار خودجوش ذرات بوجود میآید، که سعی میکنند به یک آرایش الکترونی کامل دست پیدا کرده و به یک سطح انرژی پایدار دست یابند. ذرات با یکدیگر واکنش شیمیایی میدهند تا آرایش الکترونی آنها تا جاییکه امکان دارد شبیه به آرایش الکترونی گازهای نجیب باشد. در زیر جدولی آورده شده است که در آن، نماد، عدد اتمی، و آرایش الکترونی این گازهای نجیب را نشان میدهد:دیاگرامهای مداری گازهای نجیب
هلیوم: عدد اتمی آن 2 است. هلیوم از نظر فراوانی دومین عنصر جهان و پس از هیدروژن محسوب میشود. این گاز مورد استفاده زیادی برای پرکردن بالنها دارد. هلیوم در مدار ظرفیت خود 2 الکترون است.آرایش الکترونی گازهای نجیب به چه صورت نوشته میشود؟
1. عدد اتمی عناصری که قرار است آرایش آنها نوشته شود را مشخص کنید.2. ترتیب اوربیتالها را یاد بگیرید. ترتیب پر شدن اوربیتالها به این صورت است:
دقت کنید که اوربیتالهای s، p، d و f حداکثر میتوانند به ترتیب، 2، 6، 10 و 14 الکترون داشته باشد.
3. اوربیتالها را طبق عدد اتمی عناصر پر کنید.
آرایش گازهای نجیب کاذب
برخی از عناصر مدارهای کاملاً پر دارند، با این وجود خصوصیات شیمیایی آنها از عناصر گروه “0” متفاوتند.
به عنوان مثال زینک با علامت اختصاری Zn، عدد اتمی 30 دارد. آرایش الکترونی آن بصورت 1 است. با توجه به اینکه نزدیکترین گاز نجیب به عنصر زینک آرگون است، میتوان آن را بصورت نمایش داد. در اینجا روشن است که اوربیتال 4 s این عنصر 2 الکترون دارد. بنابراین گفته میشود که این عنصر یک گاز نجیب کاذب است.
گازهای بیاثر واکنشپذیری بسیار بسیار ضعیفی دارند. زیرا پوسته الکترونی خارجی این عناصر کاملاً پر هستند. بااینحال این گازهای غیرفلزی جدول تناوبی نقاط ذوب و جوش بسیار پایینی دارند که میتوان از این خصوصیت آنها استفاده کرد و آنها را در یخچال بعنوان خنککننده بکار برد.
/ج