در آستانه سالگرد شهادت سردار دل‌ها، حاج قاسم سلیمانی، نگاهی دوباره به وصیت‌نامه‌ی نورانی ایشان انداخته‌ایم. در این وصیت‌نامه ارزشمند، خطاب‌های ماندگار و راهبردی وجود دارد که همچون چراغی فروزان، مسیر آینده را برای ما روشن میکند.
این خطاب‌ها، نه تنها برای همرزمان و یاران شهید، بلکه برای همه آحاد ملت و آزادی‌خواهان جهان، پیام‌آور امید و مقاومت است. در این مقاله، به بررسی عمیق این خطاب ها پرداخته‌ایم و تلاش کرده‌ایم تا پیام‌های نهفته در آنها را برای مخاطبان تبیین کنیم.
خطاب‌های ماندگار وصیت نامه‌ی سردار سلیمانی
1. خطاب شهید سلیمانی به خالق یکتا و مفاهیم اعتقادی:
شهید سلیمانی در وصیت‌نامه خود، با زبان حال و قلبی مملو از عشق و ایمان، خطاب به خداوند، قرآن، اهل‌بیت و مفاهیم اعتقادی، از آمرزش گناهان، توفیق در خدمت به اسلام، شفاعت اولیاء خدا و آمادگی برای قیامت سخن گفته است.1. خطاب به خداوند:
1-درخواست آمرزش:
شهید با آگاهی از ناقص بودن اعمال انسانی، از خداوند طلب آمرزش و مغفرت میکند. این درخواست نشان از تواضع و خضوع او در برابر عظمت الهی است.
2-شکرگزاری:
شهید به نعمت‌های فراوانی که خداوند به او ارزانی داشته است، شکرگذار است. این شکرگزاری شامل نعمت ایمان، توفیق خدمت به اسلام و انقلاب، و همراهی با دوستان و همرزمان میشود.
3-بیان امید به رحمت الهی:
شهید با امید به رحمت و مغفرت الهی، با آرامش خاطر به سوی آخرت می‌رود. این امید، نیروی محرکه او در طول زندگی بوده است.
مقام معظم رهبری فرمودند:
من امروز مطالبی را که فکر کردم با شما (جوانان) در میان بگذارم، چند جمله‌ی معنوی است؛ برای اینکه همین فضای لطیف روحانی - که شما خودتان آن را خلق کرده‌اید - ادامه پیدا کند.یک جمله درباره‌ی مسأله‌ی سیاسی امروز و همیشه انقلاب؛ یک جمله درباره‌ی نگاه به دین؛ یک نصیحت هم در پایان به همه‌ی جوانان - هم به شما، هم به جوانانی که بعداً این سخن را خواهند شنید - عرض خواهم کرد.
آن جمله‌ی معنوی را از شیخ صفی‌الدّین اردبیلی اقتباس کردم؛ همین عارفِ عالمِ مفسّر و دانای معارف دین که قرنهاست در شهر شما خفته است. از شیخ صفی‌الدّین پرسیدند:شیخنا! پیغمبر فرموده است که من هر روز هفتاد بار استغفار می‌کنم(۱)
چرا؟ پیغمبر که گناه نمی‌کرد؛ و حتّی خدا در سوره‌ی فتح در مورد ترک اولای پیغمبر فرمود: «لیغفرلک اللَّه ما تقدّم من ذنبک و ما تأخّر»(۲)
او که بار وزر و وبالی بر دوش ندارد؛ استغفار چرا؟ شیخ در جواب گفت: پیغمبر با مجاهدت خود، با ذکر و با تلاش عظیم معنوی خود، هر روز مرحله‌ای از مراحل قرب به خدا را طی می‌کرد.
پیغمبر هم با اینکه انسان کامل است، متوقّف نیست؛ اما ساحت قدس قرب الهی پایان ندارد. او هم باید هر روز یک مرحله پیش برود و هر روز یک مرحله جلو می‌رفت.
پیغمبر وقتی به مرحله‌ی دیروز نگاه می‌کرد، آن را به صورت حجابی، بُعدی و دوری‌ای مشاهده می‌کرد؛ لذا از دوریِ دیروز استغفار می‌کرد.
هر روز یک مرحله‌ی نو می‌گشود و از حضور در مرحله‌ی قبلی - که نسبت به موضع امروز، دوری بود - از خدا آمرزش می‌طلبید.این درس بزرگی است؛ عمق معنا و بطن این سخن مثل اقیانوسهاست. یک لحظه توقّف در راه کمال انسانی جایز نیست.
در این اقیانوس عظیم که بعضی از ما در آغاز راه تا قوزک پا و بعضی تا زانوانمان وارد شدیم، کسانی «دل به دریا زده» شنا می‌کنند و کسانی مرحله‌ها پیش رفتند، خود را نورانی کرده‌اند، از فراز مادّیات عالم و از فراز خواستهای حقیر و آرزوهای کوچک پرواز می‌کنند. دنیا را ندیده نمی‌گیرند، اما دنیا را هدف قرار نمی‌دهند. آن بلندپروازان این آسمان لایتناهی هم هر روز برای پروازی بلندتر، همّت تازه‌تری را به‌خرج می‌دهند.(3)
2. خطاب شهید سلیمانی به قرآن و اصول دین:
1-تاکید بر اهمیت قرآن:
شهید قرآن را کتاب هدایت و نور دانسته و بر اهمیت عمل به دستورات آن تاکید میکند.
2-پایبندی به اصول دین:
شهید بر پایبندی به اصول دین و اعتقادات اسلامی تاکید میکند و از دیگران نیز میخواهد که به این اصول پایبند باشند.
حدیث:
قال علی علیه السلام : ما جالَسَ هذَاالقُرآنَ اَحَدٌ الّا قامَ عَنهُ بِزِیادَةٍ اَو نُقصانِ؛ زِیادَةٍ فی هُدًی اَو نُفصانِ مِن عَمًی .هیچ کس با این قرآن همنشین نشد ، مگر آن که چون از نزد آن برخاست با فزونی و کاستی همراه بود؛ فزونی در هدایت، و کاستی ازکوردلی . (4)
3. خطاب شهید سلیمانی به اهل بیت (ع):
1-ابراز ارادت و عشق:
هید ابراز ارادت و عشق عمیقی به اهل بیت (ع) دارد و آنها را الگو و سرمشق خود می‌داند.
2-درخواست شفاعت:
شهید از اهل بیت (ع) درخواست شفاعت میکند و امیدوار است که آنها واسطه فیض الهی برای او باشند.
حدیث :
اما اینکه چه کسانی شفاعت می‌کنند؟
در روایتی از امام صادق (علیه‌السّلام) آمده است که هیچ یک از انبیاء و رسل شفاعت نمی‌کنند تا اینکه خدا به آنها اجازه دهد به جز پیغمبر اسلام (صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله) که خدا قبل از قیامت اجازه شفاعت را به او داده است و شفاعت نخست، برای او و امامان از فرزندان او سپس برای انبیاء است. (5)
به یقین امامان معصوم نیز شفاعت خواهند کرد و روایاتی بر این معنی دلالت دارند که برخی از آنها را ذکر می‌کنیم:
از امام صادق (علیه‌السّلام) درباره آیه شریفه (فمالنا من شافعین و لا صدیق حمیم) (6) (کافران گویند) پس برای ما نه شفیعانی هست و نه دوستان صمیمی. فرمود: شفیعان ائمه هستند و دوستان از مؤمنین. (7)
و روایات بسیاری درباره شفاعت حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) و فرزندان او غیر از ائمه هدی و مومنان حتی بچه‌های سقط شده آنها نیز وارد شده است. (8)
پیامبر اسلام (صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمود: فقرای از شیعیان علی و خاندان علی را پس از او سبک مشمارید که هر یک از آنان عده‌ای همچون قبایل ربیعه و مضر را شفاعت می‌کنند. (9)
از جمله شفیعان علماء و شهدا می‌باشند. حضرت امام صادق (علیه‌السّلام) فرمودند: چون روز قیامت شود خداوند عالم و عابد را برانگیزد، پس به عالم می‌گویند بایست و برای مردم شفاعت کن به پاداش اینکه آنان را نیکو تربیت کردی.. (10)
از جمله شفیعان، زائران قبرامام حسین (علیه‌السّلام) هستند. امام صادق (علیه‌السّلام) فرمودند: ... به زوار قبر امام حسین (علیه‌السّلام) گفته میشود دست هر که را که دوست دارید بگیرید و آنها را به بهشت ببرید.. (11) و از جمله شفاعت کنندگان ملائکه می‌باشند (12) همان طور که قرآن کریم نیز شفاعت میکند. (13)
بنابر آنچه گفته شد نامبردگان زیر شفاعت می‌کنند: پیغمبران، امامان معصوم، حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)، ملائکه، شهدا، علماء، مؤمنین، بچه‌های سقط شده مؤمنان، اولاد حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) (غیر از ائمه هدی) و زائران قبر امام حسین (علیه‌السّلام) و قرآن کریم.
4. خطاب شهید سلیمانی به قیامت و معاد:
باور به قیامت و معاد: شهید به قیامت و معاد اعتقاد راسخ داشته و آمادگی کامل برای دیدار با پروردگار خود را دارد.
آمادگی برای پاسخگویی: شهید خود را آماده پاسخگویی به اعمال خود در پیشگاه خداوند می‌داند.
شهید سلیمانی در ایتدای وصیت می فرماید: اشهد أن لا اله الّا الله و اشهد أنّ محمداً رسول الله و اشهد أنّ امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و اولاده المعصومین اثنی عشر ائمتنا و معصومیننا حجج الله. شهادت می دهم که قیامت حق است. قرآن حق است. بهشت و جهنّم حق است. سؤال و جواب حق است. معاد، عدل، امامت، نبوّت حق است.
مقام معظم رهبری فرمودند:
کسی که لذت حرامی را در اینجا[دنیا] آزمایش میکند، این لذت، صورت ظاهر قضیه است؛ باطن قضیه در آن حیات واقعی آشکار میشود؛ آن جایی که پرده‌های اوهام از جلوی چشم انسان فرو می‌افتد و حقایق در مقابل او آشکار میشود؛ «هنالک تبلو کل نفس ما اسلفت».(14)
آن روز همین لذتِ این‌جایی و دنیایی عبارت است از یک عذاب و شکنجه‌ی دوزخی. آن روز، روزی است که واقعیات و حقایق، خود را آشکار می‌کنند - «هنالک تبلو کل نفس ما اسلفت» - و آنچه را که انسان انجام داده است، حقایق و بطون و ملکات آن در آنجا آشکار میشود. روح ما، ملکات ما و حقایق وجودی ما هم در آنجا خودش را نشان میدهد. مولوی میگوید:
ای دریده پوستین یوسفان
گرگ برخیزی از این خواب گران
پنجه‌ی درنده‌یی که یوسف‌ها را در اینجا می‌درد و انسانهای مظلوم را زیر پا له میکند، باطنش گرگ است؛ انسان نیست. این باطن در آنجا خودش را نشان میدهد و ظاهر میشود. ما نباید قیامت را فراموش کنیم؛ قیامت واقعه‌ی عظیمی است. ما باید همیشه یاد قیامت را در ذهن خود داشته باشیم و از قیامت بترسیم. (15)
اهمیت این خطاب‌ها در وصیت‌نامه
نشان دهنده عمق اعتقادات: این خطاب‌ها نشان می‌دهند که اعتقادات دینی چه جایگاه والایی در زندگی شهید داشته است.
منبع انگیزه و قدرت: این باورها به شهید قدرت و انگیزه می‌داده است تا در راه خدا تلاش کند و از هیچ کوششی فروگذار نکند.
الگویی برای دیگران: این خطاب‌ها برای دیگران، به ویژه جوانان، الگویی برای زندگی با ایمان و پایبندی به ارزش‌های اسلامی است.
توصیه به دیگران: شهید با بیان این باورها، دیگران را به تقویت ایمان و عمل صالح دعوت میکند.
در کل، این خطاب‌ها نشان می‌دهند که شهید سلیمانی انسانی مومن، متقی و خداجو بوده است. او زندگی خود را وقف خدمت به اسلام و انقلاب کرده و همواره به دنبال رضایت خداوند بوده است.
5-خطاب شهید سلیمانی به نظام و رهبری
در وصیت‌نامه شهید سلیمانی، بخش قابل توجهی به خطاب به نظام اسلامی، ولایت فقیه و رهبری اختصاص یافته است. این بخش نشان از دغدغه عمیق شهید نسبت به آینده انقلاب و نظام اسلامی دارد. هر یک از این موارد را به تفصیل بررسی می کنیم:
1. ولایت فقیه:
ستون فقرات نظام: شهید سلیمانی ولایت فقیه را ستون فقرات نظام اسلامی می‌دانستند. به اعتقاد ایشان، حفظ و تقویت ولایت فقیه، تضمین‌کننده بقاء و پیشرفت نظام اسلامی است.
اطاعت بی‌چون و چرا: ایشان بر لزوم اطاعت بی‌چون و چرا از فرامین ولی فقیه تاکید می‌کردند و این اطاعت را وظیفه شرعی و قانونی هر مسلمانی می‌دانستند.
حفظ وحدت: شهید سلیمانی معتقد بودند که ولایت فقیه، عامل مهمی در حفظ وحدت و انسجام امت اسلامی است.
2. انقلاب اسلامی:
دستاوردهای ارزشمند: شهید سلیمانی به دستاوردهای عظیم انقلاب اسلامی مانند استقلال، آزادی و عزت ملی اشاره می‌کرد و بر حفظ و حراست از این دستاوردها تاکید می‌کرد.
مبارزه با دشمنان: ایشان انقلاب اسلامی را در مقابل استکبار جهانی می‌دانستند و بر لزوم ادامه مبارزه با دشمنان انقلاب تاکید می‌کردند.
وظیفه نسل جوان: شهید سلیمانی از نسل جوان می‌خواست تا راه شهدا را ادامه داده و از دستاوردهای انقلاب اسلامی دفاع کنند.
نکته:
مقام معظم رهبری: مسئله‌ی جمهوری اسلامی، مسئله‌ی بازتولید معارف والای اسلامی است، تا مسلمانها احساس هویت کنند، احساس شخصیت اسلامی کنند، با تعالیم اسلام که نجاتبخش بشریت است، آشنا شوند؛ بدانند این معنایش چیست که خداوند متعال میفرماید: پیغمبر را فرستادیم «و یضع عنهم اصرهم و الأغلال الّتی کانت علیهم»؛(16)
این غلها و زنجیرهائی که در محیط شرک‌آلود به پای انسانها بسته است و اسلام میخواهد اینها را بگشاید، چیست؟ امت اسلامی بر اثر غفلت، مدتهای طولانی این حقایق را از یاد برده بود.
امت اسلامی میتواند آزاد باشد، پیشرفته باشد، عالم باشد، عزیز باشد، مقتدر باشد؛ اینها به برکت تعالیم اسلامی به‌دست‌آمدنی است.
استکبار و دستگاه‌های استعماری در طول دویست سال سعی کردند این مفاهیم را از یاد مسلمانها ببرند؛ آنها را از هویت خودشان غافل کنند تا بتوانند دست تجاوز را به محیط سیاسی آنها، به محیط اقتصادی آنها، به فرهنگ بومی آنها دراز کنند و تطاول کنند. انقلاب اینها را به یاد امت اسلامی آورد(17)
6. خطاب شهید سلیمانی به سیاسیون:
1-وحدت و همدلی:شهید سلیمانی بر لزوم وحدت و همدلی بین نیروهای انقلاب تاکید می‌کرد و اختلافات سیاسی را عامل تضعیف نظام می‌دانست.
2-پرهیز از جناح‌بازی:
ایشان از سیاسیون می‌خواست تا از جناح‌بازی و اختلافات شخصی پرهیز کنند و به منافع ملی فکر کنند.
3-خدمت به مردم:
شهید سلیمانی از سیاسیون می‌خواست تا به مردم خدمت کنند و به مشکلات آنها رسیدگی کنند.
در مجموع، شهید سلیمانی در وصیت‌نامه خود، بر اهمیت ولایت فقیه، حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و وحدت و همدلی بین نیروهای انقلاب تاکید کرده است. ایشان از سیاسیون می‌خواست تا با الگوگیری از شهدا، به نظام اسلامی خدمت کنند و از آن دفاع نمایند.
نکته:
رهبر انقلاب: اتّحاد ملّی را حفظ کنید. کشور ما احتیاج به اتّحاد دارد؛ اتّحاد ملّت ایران. ملّت ایران در خیلی از امور صدایشان صدای واحد است، خواستشان خواست واحد است، [امّا] مسئولان میتوانند این را از بین ببرند.
هنر مسئولان ما این است که این اتّحاد را، این همصدایی را تکّه‌تکّه کنند، ملّت را تکّه‌ِتکّه کنند، اینها را از بین ببرند! مسئولین کشور مراقب باشند که این اتّحاد را زیاد کنند.
سه قوّه با همدیگر کار کنند و هم‌افزایی کنند؛ مخصوصاً رؤسای سه قوّه. اگر چنانچه این هم‌افزایی، این اتّحاد، این همکاری انجام بگیرد، مطمئنّاً این اتّحاد ملّی روزبهروز قوی‌تر خواهد شد. خب، مذاکره؛ اختلافاتی وجود دارد، یا ممکن است وجود داشته باشد؛ با مذاکره این اختلافات را حل کنید.
مگر شما نمی گویید با دنیا مذاکره کنیم؛ خیلی خب، چطور با دنیا میشود مذاکره کرد، با عنصر داخلی نمیشود مذاکره کرد؟ خب بروید مذاکره کنید، حل کنید. بعضی از حرف هایی که آدم این روزها می‌شنود، حرفهای اختلاف‌افکنی است، حرفهای وحدت‌آفرین نیست.(18)
رهبر انقلاب همچمین در دیدار دیگری فرمودند: امیرالمؤمنین (سلام اللّه علیه) در خطبه‌ی قاصعه که یکی از مهم‌ترین خطبه‌های نهج‌البلاغه است روی این مسئله [تفرقه نداشتن] تکیه کرده.
امیرالمؤمنین مستمعین خود را به تاریخ ارجاع میدهد؛ میگوید ببینید گذشتگان، آن وقتی که با هم بودند، متّفق بودند، چه عزّتی پیدا کردند، چه حالتی پیدا کردند، امّا وقتی که از آن حالت یکپارچگی خارج شدند، فَانظُروا اِلَى ما صاروا اِلَیهِ فی آخِرِ اُمورِهِم حینَ وَقَعَتِ الفُرقَةُ وَ تَشَتَّتَتِ الاُلفَة.
بعد یک چند جمله بعد از این به همین مضامین هست، بعد میفرماید وقتی این جوری شد، وقتی فُرقت و جدایی و دشمنی حاکم شد، قَد خَلَعَ اللَّهُ عَنهُم لِباسَ کَرامَتِهِ وَ سَلَبَهُم غَضارَةَ نِعمَتِه؛(19)
خدای متعال لباس کرامت را از تن اینها خارج کرد؛ آن شرفی که داشتند، آن عزّتی که داشتند، آن نعمتی که خدا به آنها داده بود، بر اثر اختلاف و تفرقه از آنها سلب شد، از آنها گرفته شد.(20)
نامه امام علی (ع) به عثمان بن حنیف:
ای فرزند حنیف، شنیده ام مردی از جوانان اهل بصره تو را به خوان گسترده ای از طعام دعوت نموده و تو بر سر آن خوان با شتاب حضور یافتی.
طعام های رنگارنگ برای تو خوش آمده و کاسه های گوناگون پیاپی بر سر سفره تو آورده شده است.و من گمان نداشتم تو خوردن غذای قومی را بپذیری که فقرای آنان مورد اعراض قرار گیرند و بی نیازانشان بر سر طعام دعوت شوند.
پس بنگر چه چیز خوردنی از این طعام می جوی و می بلعی، پس آنجا که شناسایی غذا برای تو مشکل است، آن را بینداز و در آن مورد که به پاکیزگی اصل و هدفهایش یقین کردی تناول نما.
آگاه باش، برای هر پیروی، پیشروی است که باید از او تبعیت نماید و از علم او کسب نور کند.هشیار باش، امام شما از دنیایش به دو لباس کهنه و از خوراکش به دو قرص کفایت نموده است.
بدانید شما قطعا توانایی این قناعت را ندارید، ولی با اتصاف به پرهیزکاری و کوشش و پاکدامنی و درستکاری مرا یاری کنید.
سوگند به خدا، من از دنیای شما طلایی نیندوختم و از غنیمتها و منافع آن مالی جمع نکردم و برای لباس پوسیده ام، عوضی آماده ننمودم و حتی وجبی از زمین این دنیا حیازت نکردم و من از قوت این دنیا نگرفتم مگر به مقدار توشه جانداری که پشتش مجروح شود و غذایش کم شود.
و قطعا این دنیا در برابر چشمم پست تر و موهون تر از دانه تلخ ناچیزی است که به کار دباغی برآید.بلی! از همه آنچه که آسمان بر آن سایه انداخته بود فدک در دست ما بود که نفوس گروهی از مردم به آن بخل ورزید و گروهی دیگر سخاوت ورزیده چشم از آن پوشیدند.
خدا است بهترین داور میان بندگانش.و مرا چه کار با فدک و غیر فدک، در حالی که جایگاه نفس فردا گور است که در آن تاریکی آن نشانه های وجودش از بین می رود و اخبارش ناپدید می گردد، آن گوری که اگر بر وسعتش اضافه شود و دو دست حفرکننده اش آن را گسترش دهد، با این حال سنگ و کلوخ آن را بفشارد و خاکهای انبوه رخنه هایش را مسدود کند.
جز این نیست که من نفس خود را با تقوی مشقت و ریاضت می دهم تا در روز ترس بزرگ در امن و امان آید و در کناره های لغزشگاه ها ثابت گردد.و اگر من بخواهم راه به این عسل صاف و مغز گندم و بافته های این پرنیان ببرم، می توانم.
ولی هیهات اگر هوای من، بر من پیروز شود و حرص و آز من به گزینش خوراکها وادارم سازد، در حالی که ممکن است در حجاز و یمامه کسی باشد که طمعی در یک قرص داشته و سیری را به یاد نداشته باشد، با با شکمی پر بخوابم و پیرامون من، شکم هایی گرسنه و جگرهایی سوخته باشد.
یا چنان باشم که گوینده ای گفته است:و برای تو دردی بزرگ و کافی است این که با شکمی پر بخوابی و در پیرامون تو جگرهایی باشد که آرزوی شدید داشته باشد به خوردن پوستی دباغی نشده! آیا درباره خودم به این قناعت کنم که گفته شود:
(این امیرالمومنین است) ولی در ناگواری های روزگار با آنان شرکت نورزم، یا در سختی زندگی الگوی آنان نباشم؟ زیرا من آفریده نشده ام که خوردن غذاهای گوارا مرا مشغول بدارد مانند چهارپایی بسته شده که تمام همت او، علفش می باشد یا مانند حیوانی، رها به حال خود باشم که زباله دان ها را بر هم زند و از علفهای آنها شکم خود را پر کند.
و از آنچه از وی خواسته شده است غفلت بورزد.یا رهایم سازند، یا برای زندگی بیهوده به حال خودم واگذارند یا طناب گمراهی را بکشم یا در راه منحرف به کجروی افتم.
گویی می بینم گوینده ای از شما می گوید:(اگر غذا و توشه فرزند ابیطالب همین است، پس ناتوانی او را از جنگاوری با امثال خود و پیکار با دلاوران باز داشته است).
اینان بدانند درختی که در بیابان می روید چوب سخت تری دارد در حالی که پوست سبزه های زیبا نازکتر و بی دوام تر است.
و روییدنی هایی که تنها از آب باران سیراب می شوند درای شعله های قویترند و خاموشی آنان زمانی طولانی می خواهد.
و من و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مانند دو شاخه از یک درخت هستیم و مانند آرنج به بازو.و سوگند به خدا، اگر همه عرب به جنگ با من برخیزند هرگز از آنان رویگردان نمی شوم و اگر فرصتی برای نشاندن آنان به جای خود پیش آید، به طرف آنان با سرعت حرکت خواهم کرد و می کوشم تا روی زمین را از این شخص معکوس (ضدانسان) و بدنی که عقل درونش سرگشته است پاک کنم تا کلوخ از میان دانه های درو شده جدا گردد. (21)
7.خطاب شهید سلیمانی به نیروهای مسلح و امنیتی
بخش قابل توجهی از وصیت‌نامه شهید سلیمانی به خطاب به نیروهای مسلح و امنیتی اختصاص یافته است. ایشان در این بخش از وصیت‌نامه خود، ضمن تقدیر و تشکر از مجاهدت‌های این عزیزان، بر اهمیت نقش آنها در دفاع از کشور و انقلاب اسلامی تاکید کرده و آنها را به ادامه راه شهدا فراخوانده‌اند.
1. برادران و خواهران مجاهد:
تقدیر و تشکر: شهید سلیمانی از مجاهدت‌ها و فداکاری‌های نیروهای مسلح و امنیتی به شدت تقدیر و تشکر کرده و آنها را برادران و خواهران مجاهد خود خوانده است.
ادامه راه شهدا: ایشان از نیروهای مسلح خواسته‌اند تا راه شهدا را ادامه داده و با همان روحیه ایثار و فداکاری به خدمت به نظام و انقلاب بپردازند.
اهمیت جهاد فی‌سبیل‌الله: شهید سلیمانی جهاد در راه خدا را یک وظیفه شرعی و الهی دانسته و از نیروهای مسلح خواسته‌اند تا با انگیزه الهی به مبارزه با دشمنان بپردازند.
2. سپاهیان و ارتشی‌ها:
دفاع از کشور: شهید سلیمانی بر نقش نیروهای مسلح در دفاع از کیان کشور و مقابله با تهدیدات دشمنان تاکید کرده است.
حفظ انقلاب: ایشان نیروهای مسلح را حافظ انقلاب اسلامی دانسته و از آنها خواسته‌اند تا از دستاوردهای انقلاب دفاع کنند.
بسیجی بودن: شهید سلیمانی از نیروهای مسلح خواسته‌اند تا با روحیه بسیجی و مردم‌داری به خدمت به مردم بپردازند.
اهمیت این خطاب در وصیت‌نامه شهید سلیمانی:
تقویت روحیه نیروهای مسلح: این خطاب باعث تقویت روحیه نیروهای مسلح شده و انگیزه آنها را برای خدمت به نظام و انقلاب افزایش میدهد.تاکید بر نقش نیروهای مسلح: شهید سلیمانی با این خطاب، بر نقش اساسی نیروهای مسلح در حفظ امنیت و استقلال کشور تاکید کرده است.
الگوسازی برای نسل‌های آینده: این بخش از وصیت‌نامه میتواند برای نسل‌های آینده به عنوان یک الگو و سرمشق قرار گیرد.
در مجموع، شهید سلیمانی با خطاب به نیروهای مسلح، بر اهمیت نقش آنها در دفاع از کشور و انقلاب تاکید کرده و از آنها خواسته‌اند تا با روحیه ایثار و فداکاری به خدمت به نظام و مردم بپردازند.
آیات:
ضرورت آمادگی نظامی مؤمنان در برابر متجاوزان :
۱. «یایها الذین ءامنوا اصبروا و صابروا و رابطوا...؛ (22)
اى کسانى که ایمان آورده اید! (در برابر مشکلات و هوسها،) استقامت کنید; و در برابر دشمنان، پایدار باشید و از مرزهاى خود، مراقبت کنید....» «رابطو» از « ربط » به معنای محکم کردن چیزی برای حفظ و نگه داری آن است؛ از این رو به مکانی که نگاهبانان در آن استقرار می‌یابند، « رباط » گفته میشود و منظور از «رابطوا» بنابر احتمالی، حفظ مرزهای سرزمین‌های اسلامی است. (23)
۲. «و اذا کنت فیهم فاقمت لهم الصلوة فلتقم طائفة منهم معک و لیاخذوا اسلحتهم فاذا سجدوا فلیکونوا من ورائکم و لتات طائفة اخری لم یصلوا فلیصلوا معک و لیاخذوا حذرهم و اسلحتهم ود الذین کفروا لو تغفلون عن اسلحتکم و امتعتکم فیمیلون علیکم میلة وحدة...؛ (24)
و هنگامی که در میان آنها باشی و (در میدان جنگ برای آنها نماز برپا کنی باید دسته ای از آنها با تو (به نماز) برخیزند و باید سلاحهای خود را با خود برگیرند و هنگامی که سجده کردند (و نماز را به پایان رسانیدند) باید به پشت سر شما (به میدان نبرد) بروند و آن دسته دیگر که نماز نخوانده اند (و مشغول پیکار بوده اند) بیایند و با تو نماز بخوانند و باید آنها وسایل دفاعی و سلاحهای خود را با خود (در حال نماز) حمل کنند (زیرا) کافران دوست دارند که شما از سلاحها و متاعهای خود غافل شوید و یک مرتبه به شما هجوم کنند ....»
۳. «و اعدوا لهم ما استطعتم من قوة و من رباط الخیل...؛ (25) در برابر آنها (دشمنان) آنچه توانائی دارید از نیرو آماده سازید (و همچنین) اسبهای ورزیده (برای میدان نبرد)....»
۴. «... فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم و خذوهم و احصروهم و اقعدوا لهم کل مرصد...؛ (26)... مشرکان را هر کجا بیابید به قتل برسانید و آنها را اسیر سازید و محاصره کنید و در هر کمینگاه بر سر راه آنها بنشینید....»
8-خطاب شهید سلیمانی به مردم
بخش قابل توجهی از وصیت‌نامه شهید سلیمانی به خطاب به مردم اختصاص یافته است. ایشان در این بخش، از مردم ایران و به ویژه مردم کرمان خواسته‌اند تا به وحدت و همدلی خود ادامه دهند، از ارزش‌های انقلاب اسلامی دفاع کنند و راه شهدا را ادامه دهند.1. مردم ایران:
وحدت و همدلی: شهید سلیمانی بر لزوم وحدت و همدلی بین مردم ایران تاکید کرده است و این وحدت را عامل پیروزی انقلاب و نظام اسلامی می‌دانند.
مقاومت در برابر دشمن: ایشان از مردم خواسته‌اند تا در برابر توطئه‌های دشمنان مقاومت کنند و از ارزش‌های انقلاب اسلامی دفاع نمایند.
ادامه راه شهدا: شهید سلیمانی از مردم خواسته‌اند تا راه شهدا را ادامه داده و با الگوگیری از آنها، به ساختن جامعه اسلامی کمک کنند.
2. مردم کرمان:
علاقه به مردم کرمان: شهید سلیمانی به مردم کرمان علاقه خاصی داشته و در وصیت‌نامه خود، این علاقه را ابراز کرده است.
حفظ ارزش‌ها: ایشان از مردم کرمان خواسته‌اند تا ارزش‌های انقلاب اسلامی را حفظ کرده و به آنها عمل کنند.
ادامه راه شهدا: شهید سلیمانی از مردم کرمان خواسته‌اند تا راه شهدای استان کرمان را ادامه داده و با الگوگیری از آنها، به ساختن جامعه اسلامی کمک کنند.
3. خانواده شهدا:
تقدیر و تشکر: شهید سلیمانی از صبر و شکیبایی خانواده‌های شهدا تقدیر و تشکر کرده است.
ادامه راه شهدا: ایشان از خانواده شهدا خواسته‌اند تا راه شهدای خود را ادامه داده و فرزندان خود را برای خدمت به نظام و انقلاب تربیت کنند.
حفظ یاد و خاطره شهدا: شهید سلیمانی از خانواده شهدا خواسته‌اند تا یاد و خاطره شهدا را زنده نگه دارند.
اهمیت این خطاب در وصیت‌نامه شهید سلیمانی:
ارتباط با مردم: شهید سلیمانی با این خطاب، ارتباط عمیقی با مردم برقرار کرده و نشان داده است که دغدغه اصلی او خدمت به مردم است.تقویت روحیه مردم: این خطاب باعث تقویت روحیه مردم شده و به آنها انگیزه میدهد تا در راه آرمان‌های انقلاب اسلامی تلاش کنند.
تاکید بر نقش مردم: شهید سلیمانی با این خطاب، بر نقش مهم مردم در حفظ و حراست از انقلاب اسلامی تاکید کرده است.
در مجموع، شهید سلیمانی در وصیت‌نامه خود، از مردم خواسته است تا به وحدت و همدلی خود ادامه دهند، از ارزش‌های انقلاب اسلامی دفاع کنند و راه شهدا را ادامه دهند. ایشان با این خطاب، به مردم اطمینان داده است که با اتحاد و همبستگی می‌توان بر همه مشکلات فائق آمد.
مقام معظم رهبری فرمودند:
یاد شهدا را باید گرامی داشت. این کشور و این نظام همچنان نیازمند ذکر و یاد شهدای عزیز ما است؛ همه به این نیازمندیم. با نام شهدا و یاد شهدا است که افتخاراتِ تولیدشده‌ی به‌وسیله‌ی جمهوری اسلامی، خودش را نشان میدهد.
جمهوری اسلامی یک نظامی است که در طول این سالهای متمادی در مقابل نظام جاهلیّت مدرن ایستادگی و مقاومت کرده است، لذا جاهلیّت مدرن با همه‌ی ابزارهای خودش به دشمنی با او برخاسته؛ با ابزار سلاح نظامی، با سلاح فرهنگی، با ابزارهای نوپدید و جدید، با ابزار تحریم اقتصادی.
همین جاهلیّت جدید -این باطل مستقرّ و سراسری‌ای که در دنیا متأسّفانه وجود دارد- همه نوع ابزاری را علیه جمهوری اسلامی به کار برده است. همه علیه جمهوری اسلامی قیام کردند و نتوانستند جمهوری اسلامی را شکست بدهند؛ نتوانستند [آن را] وادار به عقب‌نشینی کنند؛ نتوانستند جمهوری اسلامی را از حرفهای خودش برگردانند که بگوید «من از این حرفم برگشتم، از این خواسته برگشتم»؛ نتوانستند. چرا نتوانستند؟
چون جمهوری اسلامی خیلی قوی است. علّت قوّت چیست؟ قوّت ایمانها و ایستادگی‌ها. اینجا که میرسیم، شما می‌بینید آخرِ این زنجیره‌ی بسیار مهم، منتهی میشود به شهدا، به جانبازان، به فداکاران، به ایثارگران؛ به اینها منتهی میشود.
آن چیزی که موجب شده است این جمهوری اسلامی بحمدالله ابّهت خودش را در دنیا حفظ بکند و روزبهروز جلوه‌ی بیشتری در دنیا بکند و این‌همه توطئه و مانند اینها نتواند تأثیر بگذارد، فداکاری‌های مردم است؛ علّت، این ایمانهای راسخ است که مظهر کامل و عالی آن عبارت است از شهدا. و شما [اعضای ستاد برگزاری کنگره ملی شهدا] دارید شهدا را تعظیم میکنید و تکریم میکنید و نامشان و یادشان را زنده میدارید.
ما به این احتیاج داریم؛ جمهوری اسلامی به این تعظیم و تکریم شهدا نیازمند است. بنابراین، کارتان کار بسیار خوبی است، کار کاملاً درست و لازمی است. و همه همکاری کنند؛ شیعه و سنّی هم ندارد، عالم و جاهل ندارد؛ قشرهای مختلف، همه‌ی کسانی که میتوانند، در این قضیّه همکاری کنند و یاد این عزیزان را باقی بدارند، بزرگ کنند، برجسته کنند یاد این شهدا را.(27)
9. خطاب شهید سلیمانی به خود و دیگران
بخش دیگری از وصیت‌نامه شهید سلیمانی به خطاب به خود و دیگران اختصاص یافته است. این بخش نشان از روحیه خودانتقادی، اخلاق‌مداری و عشق به شهادت شهید سلیمانی دارد. هر یک از این موارد را به تفصیل بررسی می کنیم:1. طلب عفو: درخواست عفو و بخشش از دیگران
خودانتقادی: شهید سلیمانی با درخواست عفو و بخشش از دیگران، نشان از روحیه خودانتقادی و پرهیزکاری خود میدهد.
اهمیت روابط انسانی: این درخواست نشان میدهد که شهید به روابط انسانی و حفظ حرمت دیگران اهمیت زیادی می‌داده است.
آمادگی برای آخرت: طلب عفو و بخشش، نشانه‌ای از آمادگی برای آخرت و پاسخگویی به اعمال است.
2. توصیه به خود: تاکید بر اهمیت اخلاق و عمل صالح
اخلاق‌مداری: شهید سلیمانی بر اهمیت اخلاق و عمل صالح تاکید کرده و از خود خواسته است که همواره به این اصول پایبند باشد.
خودسازی مستمر: این توصیه نشان میدهد که شهید سلیمانی به خودسازی و رشد معنوی اهمیت زیادی می‌داده است.
الگو برای دیگران: با این توصیه، شهید سلیمانی نه تنها به خود بلکه به دیگران نیز توصیه میکند که به اخلاق و عمل صالح توجه کنند.
3. آرزوی شهادت:
عشق به شهادت: آرزوی شهادت، نشان از عشق عمیق شهید به خدا و اهل بیت و آمادگی برای فداکاری در راه اسلام دارد. این آرزو نشان‌دهنده‌ی یک تصمیم جدی و عمیق درونی است که شهید برای خود گرفته است.
بیداری اسلامی: شهید سلیمانی شهادت را راهی برای بیداری اسلامی و مبارزه با استکبار می‌دانست.
آرزوی هر مسلمان: شهادت در راه خدا، آرزوی هر مسلمان آگاه و انقلابی است.
اهمیت این خطاب در وصیت‌نامه شهید سلیمانی:
نمونه‌ای از یک انسان کامل: این بخش از وصیت‌نامه، شهید سلیمانی را به عنوان یک انسان کامل و الگو معرفی میکند.الهام‌بخش برای دیگران: آرزوی شهادت و تاکید بر اخلاق و عمل صالح، برای بسیاری از افراد الهام‌بخش است.
آینده‌نگری: شهید سلیمانی با این وصیت‌نامه، آینده خود را ترسیم کرده و آمادگی خود را برای هرگونه اتفاقی اعلام کرده است.
در مجموع، این بخش از وصیت‌نامه شهید سلیمانی، نشان از روحیه بلند پروازی، ایثار و فداکاری ایشان دارد. شهید سلیمانی با این وصیت‌نامه، به همه ما آموخت که چگونه می‌توانیم زندگی خود را وقف خدمت به خدا و خلق کنیم.
حدیث:
«امام جعفرصادق (علیه‌السلام)»:أَجْوَدُ النّاسِ مَن جادَ بِنَفسِه وَ مالِهِ فی سبیل الله تعالی.سخاوتمندترین مردم آن کسی است که جان و مال خود را جوانمردانه در راه خدای متعال تقدیم نماید. (28)
«پیامبرگرامی اسلام (صلی‌الله علیه و آله و سلم)»: کُلُّ حسناتِ بنی آدَمَ تُحصِهَا الملإئِکةُ اِلاّ حسناتِ المُجاهدینَ فاِنَّهُم یَعجِزونَ عن عِلمِ ثِوابِها.
فرشتگان تعداد کل ثواب‌ها و حسنات آدمیان را می‌دانند مگر ثواب مجاهدین که از شمار و میزان آنها ناتوان هستند. (29)
«امام جعفرصادق (علیه‌السلام)»:لِلجَنَّةِ بابٌ یُقالُ لَه «بابُ المجاهدین» یَمضون اِلَیه فَاذا هُو مَفتُوحٌ و هُم مُتَقَلِّدونَ بِسیوُفِهم والجَمعُ فی‌المَوقِفِ.
بهشت، دری دارد به نام «مجاهدین» که (فردا) مجاهدین با حمایل شمشیرهای (اسلحة) خود به سوی آن که بر ایشان باز است رهسپار می‌شوند در حالی که دیگر خلایق در محشر به سر می‌برند. (30)
رهبرانقلاب: خدای متعال... برکت میدهد، کمااینکه به خون شهدا برکت داد. شما ملاحظه کنید، مثلاً فرض کنید شهیدی مثل شهید سلیمانی در راه خدا به شهادت میرسد، یک ملّت تکان میخورد، یک ملّت حرکت میکند و تمام این خطوط توهّمی‌ای که بین آحاد ملّت هست به هم میریزد و ملّت یکپارچه راه می‌افتند؛ این برکتی است که خدا به خون شهید داده.(31)
نتیجه:
در پایان، با بررسی دقیق خطاب های مهم در وصیت‌نامه شهید سلیمانی، به عمق اندیشه‌ها و دغدغه‌های این سردار بزرگ پی بردیم. این خطاب‌ها، راهنمای ما در مسیر تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی و مقاومت در برابر استکبار جهانی است.
بیایید با الگوگیری از این سردار شهید، راه او را ادامه داده و پرچم اسلام و انقلاب را در جهان به اهتزاز درآوریم. یاد و نام شهید سلیمانی همیشه در دل‌ها زنده خواهد ماند."
پی نوشت:
1.مستدرک الوسائل، محدث نوری، ج ۵، ص۳۲۰، ح ۵۹۸۷.2.سوره مبارکه الفتح آیه ۲.
3.بیانات در دیدار جمعی از جوانان استان اردبیل(۱۳۷۹/۰۵/۰۵)
4.نهج البلاغه خطبه 176
5.کسی طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه موسوی همدانی، ج۱، ص۲۳۸.
6.شعراء/سوره۲۶، آیه۱۰۰.
7.موسوی اصفهانی، سید محمدتقی، مکیال المکارم، ترجمه سیدمهدی حائری قزوینی، چاپ نگین، ج۱، ص۴۵۳.
8.طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه موسوی همدانی، ج۱، ص۲۷۲.
9.موسوی اصفهانی، سید محمدتقی، مکیال المکارم، ترجمه سیدمهدی حائری قزوینی، چاپ نگین، ج۱، ص۴۵۴.
10.مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۸، ص۵۶.
11.موسوی اصفهانی، سید محمدتقی، مکیال المکارم، ترجمه سیدمهدی حائری قزوینی، چاپ نگین، ج۱، ص۴۴۴ و ۴۴۵.
12.طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه موسوی همدانی، ج۱، ص۲۶۲.
13.مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱، ص۲۵۴.
14.سوره مبارکه یونس آیه ۳۰
15.بیانات در دیدار کارگزاران نظام(۱۳۸۳/۰۸/۰۶)
16.سوره مبارکه الأعراف آیه ۱۵۷
17.بیانات در دیدار طلاب غیرایرانی حوزه‌ی علمیه‌ی قم(.۱۳۸۹/۰۸/۰۳)
18.بیانات در دیدار دست‌اندرکاران مراسم سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی و خانواده شهید سلیمانی(1399/۰۹/۲۶)
16.. خطبه 192 نهج البلاغه (قاصعه)
20.بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی(1401/۰۷/۲۲)
21.نامه 45 نهج البلاغه
22.آل عمران/سوره۳، آیه۲۰۰.
23.راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۸۵، ذیل ربط.
24.نساء/سوره۴، آیه۱۰۲.
25.انفال/سوره۸، آیه۶۰.
26.توبه/سوره۹، آیه۵.
27. بیانات در دیدار اعضای ستاد برگزاری کنگره ملی شهدای استان سیستان و بلوچستان(۱۳۹۶/۱۱/۱۶)
28.مستدرک، ج ١١، ص ٨
29.مستدرک، ج ١١، ص ١٣
30. ثواب‌الأعمال، ص ٤٢١
31.بیانات در دیدار اعضای ستاد برگزاری کنگره ملی شهدای استان اردبیل (.۱۴۰۲/۰۵/۲۲)
منبع:
https://www.islahweb.org/fa/postطلب بخشش و استغفار از درگاه حضرت حقhttps://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1330&npt=2
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1330&p=5
https://fa.wikishia.net/viewنامه امام علی(ع) به عثمان بن حنیف
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=8960
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=989
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1021
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1437
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1749
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1437
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1420
https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=4040
https://test.wikifeqh.irشفاعت‌کنندگان روز قیامت
https://hawzah.net/fa/Article/View/101982
https://hawzah.net/fa/Article/View/97240
https://basijnews.ir/fa/news/9565212
https://fa.wikifeqh.irآمادگی نظامی (قرآن)
https://ahlolbait.com/content/16532
https://hedayatgar.ir/fa/news/22
