نویسنده: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون
منبع:راسخون
فعالیت از هر نوعی که باشد به ساخت و بهبود مجموعه متنوعی از مهارت‌های یک فرد کمک می‌کند. آن دسته از فعالیت‌هایی که به تقویت مهارت‌های رهبری مربوط می‌گردند، بویژه برای جوانان، می‌توانند به آنها در تمامی مراحل زندگی کمک نمایند. در ادامه این مقاله بیشتر به این مبحث می‌پردازیم.
شناخت یک رهبر مادرزادی، کار چندان سخت یا غیر ممکنی نیست. در واقع می توان صفات یک رهبر بزرگ را از سنین بسیار کم مشاهده کرد. مهارت و ویژگیهای رهبری در جریان فعالیت‌ها و بازی‌های گوناگونی که نیازمند پیروی کردن از یک فرد و قوانین او هستند، خود را نشان می‌دهند. ویژگی‌هایی از قبیل مستقل بودن، صبوری، قدرت و سخت کوشی شکل‌گیری یک انسان الهام بخش را پایه‌ریزی می‌نمایند.
با این وجود حتی یک رهبر بزگ هم می‌تواند پیشرفت داشته باشد. در دنیای امروزی چه کسانی بهتر از جوانان می‌توانند رهبری کنند؟ جوانان بسیاری هستند که با انجام برخی فعالت‌های رهبری می‌توانند خود را به بهره‌مندی از ویژگیهای رهبری مؤثر و فعال، آراسته نمایند. به کمک فعالیت‌های رهبری جوانان و آموزش، جوانان امروز می‌توانند به رهبران بهتری برای فردا تبدیل شوند.
مقاله پیش رو بسیاری از فعالیت‌ها و بازی‌هایی را که نیازمند مهارت و ویژگیهای ژرف رهبری بوده و قابل پرورش در جوانان می‌باشند را برای شما فراهم می‌آورد.
فعالیت‌ها و بازی‌های رهبری برای جوانان
حدس رهبر
تعداد افراد شرکت‌‌کننده در بازی- 6 نفر یا بیشتر
این بازی چگونه انجام می‌شود؟
فردی از بین شرکت کننده‌‌ها انتخاب می‌شود و از او خواسته می‌شود که از اتاق بیرون رود، سایر افراد رهبری برای خود انتخاب می‌کنند. رهبر منتخب باید یک سری حرکات را انجام دهد و سایر افراد موظفند آن حرکات را یکی پس از دیگری ظرف چند ثانیه تکرار کنند. فردی که از او خواسته شده از اتاق بیرون رود، به اتاق بر می‌گردد و موظف است که تشخیص بدهد رهبر چه کسی است. رهبر باید دقت کند که زمانی که حرکات خود را تغییر می‌دهد، تنها افراد هم‌گروه متوجه تغییر او شده، از وی پیروی کنند و نه فردی از اتاق خارج بوده است.از این بازی چه چیزی یاد می‌گیرید؟
ویژگی‌هایی که این بازی به دنبال پرورش آنهاست این است که چگونه رهبر به شکل کاملأ سری، هم‌گروهی‌های خود را کنترل کند که حرکات او را تکرار کنند و از طرفی هویت خود را از دید فرد خارج از گروه پنهان نماید.میدان مین
تعداد افراد شرکت‌‌کننده در بازی- 4 نفر یا بیشتر در هر تیم با اضافه یک سرگروهاین بازی چگونه انجام می‌شود؟
در یک محوطه باز، سرگروه 10 تا 15 بطری آب خالی را به شکل مارپیچ در یک مسیر می‌چیند. از هر تیم یک رهبر انتخاب می‌شود در حالی که دیگر افراد چشم بسته هستند. هر رهبر باید در این مانور، افراد تیم خود را هدایت کند که بدون برخورد به بطری‌ها به خط پایان برسد. اما نکته اینجاست که رهبر نباید از عبارات کلیشه‌ای چون "یک قدم به راست" و " یک قدم به چپ" استفاده کند بلکه هر گروه باید بنشینند و برای خود، کلماتی را به شکل کد برای جهات مختلف انتخاب نمایند که برای تیم خودشان منحصر به فرد باشد. رهبران و افراد چشم بسته هر گروه باید این کدها را به حافظه بسپارند. اولین تیمی که همه اعضای آن بدون برخورد با موانع به خط پایان برسند، برنده بازی است.از این بازی چه چیزی یاد می‌گیرید؟
این بازی برای تمرین حضور ذهن و تصمیم گیری است. رهبر باید راحت‌ترین، سریع‌ترین و امن‌ترین مسیر را برای رساندن اعضای تیمش به خط پایان، انتخاب کند.خودآزمایی
تعداد افراد شرکت‌‌کننده- 4نفر یا بیشتر
این یک بازی نیست، بلکه فعالیتی است که معمولا تمرین می‌شود. در یک سالن بزرگ یا اتاق کنفرانسی که جا به حد کافی دارد، جمع شوید. قبل از گردهمایی، نقل قول‌هایی در مورد رهبری را در سایزهای بزرگ و خوانا چاپ کنید و به دیوار سالن بچسبانید، به یاد داشته باشید که آنها را با فاصله مناسب از هم به دیوار بزنید. اکنون وقتی همه اعضای گروه گرد هم آمدند، از آنها بخواهید که در سالن قدم بزنند و نقل قول‌های روی دیوار‌ها را بخوانند. وقتی همه را خواندند از آنها بخواهید آن نقل قولی را که هر یک فکر می‌کنند بیشتر توصیف‌کننده یک رهبر مؤثر است را انتخاب کنند. سپس از آنها بخواهید دلیلشان از این انتخاب را توضیح دهند. ویژگی‌ها و صفاتی که بیان می‌کنند را یادداشت کنید. این صفات بازتاب کننده عقیده گروه پیرامون رهبری مؤثر است.از این تمرین چه چیزی یاد می‌گیرید؟
این تمرین بسیار خوبی است که شما در یابید از دید اعضای تیم خود کدامیک از ویژگیهای رهبر مؤثر را دارید و کدامیک را باید در خود بیشتر پرورش دهید.موضوع چشم‌انداز
تعداد افراد شرکت‌‌کننده در بازی- 4 نفر یا بیشتر (به صورت تیمی هم می‌توانید بازی کنید)یک فرد تنها با داشتن یک سری ویژگی و مهارت، رهبر شناخته نمی‌شود بلکه او باید قادر باشد ویژگی ها و استعداد‌های اعضای تیم خود را هم بشناسد. این تمرین کمک می‌کند به شناخت اعضای تیم در جریان رفتاری که آنها در یک موقعیت خاص از خودشان نشان می‌دهند. رهبر مجموعه از فعالیت‌ها برای اعضای گروه تعریف می‌کند که بیش از یک راه‌حل داشته باشند. سپس به مشاهده اعضای تیمش می‌پردازد که چگونه برای حل بحران رفتار می‌کنند. این تمرین همچنین می‌تواند به شکل چندین سوال ساده که مبتنی به یک سناریو می‌باشند، انجام شود. برای مثال از آنها می‌پرسید" شما به شکل داوطلبانه گروهی کودک را به اردو می‌برید، برای یکی از آنها مشکلی هرچند کوچک پیش می‌آید، شما باید او را مطمئن کنید که مشکل او را حل می‌کنید" در چنین موقعیتی چه می‌کنید؟ سپس رهبر به پاسخ‌ها گوش می‌دهد و در آخر برنده را اعلام می‌نماید.
از این تمرین چه چیزی یاد می‌گیرید؟
رویکرد هر یک اعضای تیم در مواجهه با مسائل، به تجربیات آنها در گذشته بستگی دارد، از این رو شیوه نگرش افراد به مسائل هم با هم متفاوت است. با این تمرین هرکدام از اعضای تیم یاد می‌گیرند که چگونه در یک بازه‌ی زمانی محدود، تصمیم گرفته، برنامه‌ریزی و احتمالاً ریسک کنند.وقتی صحبت از فعالیت‌های رهبری برای جوانان به میان می‌آید، نقش آموزش تکنیک‌ها و متود‌های رهبری بیشتر خود را نمایان می‌سازد. امروزه با رشد روزافزون تکنولوژی های متعدد، وسایل آموزشی بسیاری وجود دارند که می‌توانند در جهت اهداف مختلف مورد استفاده قرار گیرند همچون فیلم‌ها، مستند‌ها، ویدیوهای آموزشی رهبری و غیره. از دیگر فعالیت‌های آموزشی می‌توان به آموزش و تحقیق عملی، بازی‌های تصمیم‌گیری و مطالعات موردی اشاره کرد.
/ج
