فعالیت‌های قرآنی در دهه اخیر رشد قابل توجهی داشته است اما با این وجود مقام معظم رهبری نسبت به جایگاه قرآنی کشورمان احساس رضایت ندارند بر همین اساس با مرور مطالبات قرآنی ایشان سعی داریم مسئولان و جامعه قرآنی، نسبت به این مطالبات حساس‌تر شوند و گامی موثر در جهت تحقق آنها بردارند. حفظ قرآن، وسیله است؛ وسیله است برای این که انسان، آسان بخواند، آسان تکرار کند و امکان تدبر پیدا کند. جوان‌ها بروند از استعدادشان، از حافظه‌شان استفاده کنند؛ بچه‌ها را، جوان‌ها را بکشانید به سمت حفظ قرآن.
«در مطالعات خود، با قرآن و حدیث آشنا شوید. انس با قرآن برای همه لازم است؛ این را ما به همه توصیه می‌کنیم، به همه جوان‌های کشور توصیه می‌کنیم. امروز خوشبختانه همین جور هم شده؛ انسان در میان دانشجوها، در میان طلاب، در بین جوان‌های غیر دانشگاه و حوزه، عناصری را می‌بیند که با قرآن انس دارند؛ بعضی‌شان قرآن را حفظ هم دارند؛ بعضی هم که حفظ ندارند، قرآن را فی‌الجمله درک می‌کنند؛ یعنی ولو حالا تمام جزئیات را هم ندانند، مضمون را می‌فهمند؛ این خیلی چیز مغتنمی است».
«آنچه من حالا در این جلسه می‌خواهم به طور خاص به قرآنی‌های عزیز کشورمان بگویم این است که به سمت حفظ قرآن بیشتر بروید. حفظ، وسیله است البته؛ حفظ وسیله است. حفظ، هدف نیست. حفظ قرآن، وسیله است؛ وسیله است برای این که انسان، آسان بخواند، آسان تکرار کند و امکان تدبر پیدا کند. جوان‌ها بروند از استعدادشان، از حافظه‌شان استفاده کنند؛ بچه‌ها را، جوان‌ها را بکشانید به سمت حفظ قرآن. البته امروز با گذشته ما قابل مقایسه نیست، خیلی جلو هستیم؛ اما کم است. آنچه که الان در کشور ما وجود دارد، کم است. بروند به سمت حفظ قرآن. وقتی که حفظ شد، حفظ حاصل شد، آن وقت توان و فرصت برای تدبر بیشتر پیدا خواهد شد و همین تدبر است که کلید است. کلید اصلی، همین تدبر در قرآن و فکر کردن در قرآن است».
«انس با قرآن دل‌های ما را با معارف قرآن آشناتر خواهد کرد. هرچه در دنیای اسلام کمبود هست، بر اثر دوری از معارف الهی و معارف قرآنی است».
«امروز این شوقی را که به قرآن در همه جا هست، باید زیاد کرد؛ این را باید روزبه‌روز افزایش داد. این تلاوت خوب، صدای خوب، ترتیب مجلس‌آرائی خوب - که بحمداللَّه می‌بینم این خوانندگان ما در مجلس‌آرائیِ قرآنی تدریجاً ماهر و مسلط شده‌اند - چیزهای باارزشی است؛ فایده‌اش این است که ما را با قرآن، با معارف قرآنی، با معانی قرآنی آشنا می‌کند».
«یکی از چیزهایی که می‌تواند تدبر در قرآن را به ما ارزانی بدارد، حفظ قرآن است. ما حافظ قرآن کم داریم. من قبلاً گفتم که در کشور ما حداقل باید یک میلیون نفر حافظ قرآن باشند - حالا یک میلیون که عدد کمی است نسبت به این جمعیتی که ما داریم - اما حالا چون دوستان الحمدللَّه یک مقدماتی فراهم کرده‌اند، کارهایی را مشغول شده‌اند و دارند برنامه‌هایی را فراهم می‌کنند برای اینکه ان‌شاءاللَّه حفظ راه بیفتد، ما هم امیدمان بیشتر شده و به جای یک میلیون، میگوئیم ان‌شاءاللَّه ما باید 10 میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم».
«اولاً حفظ را باید نگه داشت. بنابراین حافظ قرآن باید تلاوت کننده مستمر قرآن باشد؛ یعنی مرتباً بایستی قرآن را تلاوت کند؛ والّا حفظ از دست خواهد رفت. بعد بایستی این حفظ کمک کند به تدبر ... آنجایی که شما قرآن را تکرار می‌کنید، حافظید و می‌خوانید، فرصت تدبر و تعمق در آیات قرآن برای شما پیدا می‌شود».
همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی در 24 مرداد ماه سال 1390 در دیدار با جمعی از شعرا فرمودند:
«به یک آدم داستانسرا، اگر صرفاً داستانسرا و حماسه‌سرا باشد، حکیم نمی‌گویند. این «حکیم» را هم ما نگفتیم؛ صاحبان فکر و اندیشه در طول زمان او را حکیم نامیدند... حافظ اگر افتخار نمی‌کرد به حافظ قرآن بودن، تخلص خودش را «حافظ» نمی‌گذاشت. او جزو حفّاظ قرآن است؛ «قرآن ز بر بخوانم با چهارده روایت». حالا قرّاء ما که با اختلاف قرائت هم می‌خوانند، معمولاً دو تا، سه تا روایت بیشتر نمی‌توانند، بخوانند؛ اما او می‌توانسته با چهارده روایت قرآن را بخواند که خیلی عظمت دارد».
«این آشنایی با قرآن در غزل حافظ مشهود است، برای کسی که آن را بفهمد. سعدی که خب، واضح است؛ مولوی که آشکار است؛ جامی و صائب هم همین جور. شما دیوان صائب را نگاه کنید، یک معرفت دینی عمیق در آن می‌بینید. انسان به بیدل که می‌رسد، به شکل دهشتناکی در شعر او معارف عمیق پیچیده دینی را مشاهده می‌کند. اینها بزرگان ما هستند، اینها ائمه شعرند؛ در واقع باید گفت پیامبران شعر فارسی، اینها هستند. اینها برخوردار از معارف بودند. خودتان را برخوردار از معارف کنید. البته راهش آشنایی با قرآن، انس با قرآن، انس با نهج‌البلاغه، انس با صحیفه سجادیه است».
«در ماه مبارک رمضان، بسیاری از مردمِ موفق و باسعادت توانستند محصول زیادی را بردارند؛ محصولی که برای دوره سال آنها، بلکه در مواردی برای سراسر عمر آنها، دارای برکات خواهد بود. عده‌ای انس با قرآن پیدا کردند، از معارف قرآنی بهره بردند، تدبر کردند؛ عده‌ای انس و مناجات با خدا را در این ماه برای خودشان رویّه و روش قرار دادند و دل‌های خودشان را نورانی کردند... آنچه لازم است، این است که ما این دستاوردها را حفظ کنیم، این محصول را حفظ کنیم؛ نگذاریم صاعقه گناه، این خرمن ارزشمند محصول را آتش بزند و از بین ببرد. راه خدا را، راه توجه را، راه صفای نفس را، راه انس با قرآن را، راه باز نگهداشتن رابطه خود با خدا، درد دل کردن به خدا و گفتن به خدا را به روی خودمان باز نگه داریم. اگر شما با خدا حرف زدید، خدا هم با شما حرف می‌زند».
«در جلسات تلاوت قرآن که گاهی در یک روز شاید هزار نفر یا بیشتر می‌نشینند و تلاوت‌ها را استماع می‌کنند، این نه در یک شهر، نه در دو شهر، در بسیاری از شهرهای کشور تکرار می‌شود. واقعاً انسان نمی‌داند چطور خدا را شکر کند که کشورِ دورافتاده از قرآن و تلاوت قرآن و انس با قرآن در دوران طاغوت، امروز این‌جور آمیخته باشد با آیات کریمه الهی. انسان می‌بیند جوان‌هایی را، نوجوان‌هایی را که آنجا نشسته‌اند و یک ساعت تلاوت می‌کنند؛ چه تلاوت شیوایی؛ صحیح، دقیق، متوجه به معنا، و مردم هم گوش می‌کنند. اگر در سطح کشور انسان ملاحظه کند، می‌توان گفت این انس با قرآن و تلاوت قرآن در ماه مبارک رمضان، اعداد میلیونی دارد».
/ممفاهیم قرآن و حدیث را درک کنید/ انس با قرآن برای همه لازم است
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سوم خرداد ماه سال 1390 در دیدار جمعی از شاعران و ذاکرین اهل‌بیت (علیهم السلام) توصیه نمودند:«در مطالعات خود، با قرآن و حدیث آشنا شوید. انس با قرآن برای همه لازم است؛ این را ما به همه توصیه می‌کنیم، به همه جوان‌های کشور توصیه می‌کنیم. امروز خوشبختانه همین جور هم شده؛ انسان در میان دانشجوها، در میان طلاب، در بین جوان‌های غیر دانشگاه و حوزه، عناصری را می‌بیند که با قرآن انس دارند؛ بعضی‌شان قرآن را حفظ هم دارند؛ بعضی هم که حفظ ندارند، قرآن را فی‌الجمله درک می‌کنند؛ یعنی ولو حالا تمام جزئیات را هم ندانند، مضمون را می‌فهمند؛ این خیلی چیز مغتنمی است».
حفظ قرآن هدف نیست/ کلید اصلی تدبر در قرآن است
مقام معظم رهبری 14 تیر ماه سال 1390 در دیدار شرکت‌کنندگان مسابقات قرآن نیز با بیان این که ایمان ظاهری به قرآن کافی نیست بلکه باید با همه دل قرآن و وعده الهی را باور کرد، فرمودند:«آنچه من حالا در این جلسه می‌خواهم به طور خاص به قرآنی‌های عزیز کشورمان بگویم این است که به سمت حفظ قرآن بیشتر بروید. حفظ، وسیله است البته؛ حفظ وسیله است. حفظ، هدف نیست. حفظ قرآن، وسیله است؛ وسیله است برای این که انسان، آسان بخواند، آسان تکرار کند و امکان تدبر پیدا کند. جوان‌ها بروند از استعدادشان، از حافظه‌شان استفاده کنند؛ بچه‌ها را، جوان‌ها را بکشانید به سمت حفظ قرآن. البته امروز با گذشته ما قابل مقایسه نیست، خیلی جلو هستیم؛ اما کم است. آنچه که الان در کشور ما وجود دارد، کم است. بروند به سمت حفظ قرآن. وقتی که حفظ شد، حفظ حاصل شد، آن وقت توان و فرصت برای تدبر بیشتر پیدا خواهد شد و همین تدبر است که کلید است. کلید اصلی، همین تدبر در قرآن و فکر کردن در قرآن است».
مشکلات جوامع امروز به دلیل دوری از قرآن است
رهبر فرزانه انقلاب در دیدار با جامعه قرآنی که در 11 مرداد ماه سال 1390 برگزار شد، با بیان این که ضعف ما امت مسلمان و کج‌تابی‌های ما در مسائل اخلاقی و زندگی ناشی از دوری از قرآن است، خاطر نشان کردند:«انس با قرآن دل‌های ما را با معارف قرآن آشناتر خواهد کرد. هرچه در دنیای اسلام کمبود هست، بر اثر دوری از معارف الهی و معارف قرآنی است».
شوق حرکت به سوی انس با قرآن را زیاد کنید
ایشان در این دیدار با اشاره به اهمیت تلاوت زیبای قرآن، افزودند:«امروز این شوقی را که به قرآن در همه جا هست، باید زیاد کرد؛ این را باید روزبه‌روز افزایش داد. این تلاوت خوب، صدای خوب، ترتیب مجلس‌آرائی خوب - که بحمداللَّه می‌بینم این خوانندگان ما در مجلس‌آرائیِ قرآنی تدریجاً ماهر و مسلط شده‌اند - چیزهای باارزشی است؛ فایده‌اش این است که ما را با قرآن، با معارف قرآنی، با معانی قرآنی آشنا می‌کند».
حافظ قرآن کم داریم/ ما باید 10 میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم
مقام معظم رهبری در این دیدار، مطالبه مهمی از جامعه قرآنی داشتند و فرمودند:«یکی از چیزهایی که می‌تواند تدبر در قرآن را به ما ارزانی بدارد، حفظ قرآن است. ما حافظ قرآن کم داریم. من قبلاً گفتم که در کشور ما حداقل باید یک میلیون نفر حافظ قرآن باشند - حالا یک میلیون که عدد کمی است نسبت به این جمعیتی که ما داریم - اما حالا چون دوستان الحمدللَّه یک مقدماتی فراهم کرده‌اند، کارهایی را مشغول شده‌اند و دارند برنامه‌هایی را فراهم می‌کنند برای اینکه ان‌شاءاللَّه حفظ راه بیفتد، ما هم امیدمان بیشتر شده و به جای یک میلیون، میگوئیم ان‌شاءاللَّه ما باید 10 میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم».
حفظ قرآن باید حافظ را به تدبر در آیات الهی هدایت کند
ایشان در ادامه حفظ قرآن را قدم اول دانستند و توصیه نمودند:«اولاً حفظ را باید نگه داشت. بنابراین حافظ قرآن باید تلاوت کننده مستمر قرآن باشد؛ یعنی مرتباً بایستی قرآن را تلاوت کند؛ والّا حفظ از دست خواهد رفت. بعد بایستی این حفظ کمک کند به تدبر ... آنجایی که شما قرآن را تکرار می‌کنید، حافظید و می‌خوانید، فرصت تدبر و تعمق در آیات قرآن برای شما پیدا می‌شود».
همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی در 24 مرداد ماه سال 1390 در دیدار با جمعی از شعرا فرمودند:
«به یک آدم داستانسرا، اگر صرفاً داستانسرا و حماسه‌سرا باشد، حکیم نمی‌گویند. این «حکیم» را هم ما نگفتیم؛ صاحبان فکر و اندیشه در طول زمان او را حکیم نامیدند... حافظ اگر افتخار نمی‌کرد به حافظ قرآن بودن، تخلص خودش را «حافظ» نمی‌گذاشت. او جزو حفّاظ قرآن است؛ «قرآن ز بر بخوانم با چهارده روایت». حالا قرّاء ما که با اختلاف قرائت هم می‌خوانند، معمولاً دو تا، سه تا روایت بیشتر نمی‌توانند، بخوانند؛ اما او می‌توانسته با چهارده روایت قرآن را بخواند که خیلی عظمت دارد».
راه بهره‌گیری از معارف، انس با قرآن است
مقام معظم رهبری در ادامه با اشاره به توانمندی‌های قرآنی شاعران کشورمان، اضافه کردند:«این آشنایی با قرآن در غزل حافظ مشهود است، برای کسی که آن را بفهمد. سعدی که خب، واضح است؛ مولوی که آشکار است؛ جامی و صائب هم همین جور. شما دیوان صائب را نگاه کنید، یک معرفت دینی عمیق در آن می‌بینید. انسان به بیدل که می‌رسد، به شکل دهشتناکی در شعر او معارف عمیق پیچیده دینی را مشاهده می‌کند. اینها بزرگان ما هستند، اینها ائمه شعرند؛ در واقع باید گفت پیامبران شعر فارسی، اینها هستند. اینها برخوردار از معارف بودند. خودتان را برخوردار از معارف کنید. البته راهش آشنایی با قرآن، انس با قرآن، انس با نهج‌البلاغه، انس با صحیفه سجادیه است».
نگذاریم صاعقه گناه خرمن دستاوردهای قرآنی ما را آتش بزند
رهبر معظم انقلاب 9 شهریور ماه سال 1390 در خطبه‌های نماز عید فطر درباره حفظ دستاوردهای قرآنی ماه مبارک رمضان توصیه نمودند:«در ماه مبارک رمضان، بسیاری از مردمِ موفق و باسعادت توانستند محصول زیادی را بردارند؛ محصولی که برای دوره سال آنها، بلکه در مواردی برای سراسر عمر آنها، دارای برکات خواهد بود. عده‌ای انس با قرآن پیدا کردند، از معارف قرآنی بهره بردند، تدبر کردند؛ عده‌ای انس و مناجات با خدا را در این ماه برای خودشان رویّه و روش قرار دادند و دل‌های خودشان را نورانی کردند... آنچه لازم است، این است که ما این دستاوردها را حفظ کنیم، این محصول را حفظ کنیم؛ نگذاریم صاعقه گناه، این خرمن ارزشمند محصول را آتش بزند و از بین ببرد. راه خدا را، راه توجه را، راه صفای نفس را، راه انس با قرآن را، راه باز نگهداشتن رابطه خود با خدا، درد دل کردن به خدا و گفتن به خدا را به روی خودمان باز نگه داریم. اگر شما با خدا حرف زدید، خدا هم با شما حرف می‌زند».
انس با قرآن در ماه رمضان میلیونی است
مقام معظم رهبری در 17 شهریور ماه سال 1390 در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اهمیت جلسات قرآنی، فرمودند:«در جلسات تلاوت قرآن که گاهی در یک روز شاید هزار نفر یا بیشتر می‌نشینند و تلاوت‌ها را استماع می‌کنند، این نه در یک شهر، نه در دو شهر، در بسیاری از شهرهای کشور تکرار می‌شود. واقعاً انسان نمی‌داند چطور خدا را شکر کند که کشورِ دورافتاده از قرآن و تلاوت قرآن و انس با قرآن در دوران طاغوت، امروز این‌جور آمیخته باشد با آیات کریمه الهی. انسان می‌بیند جوان‌هایی را، نوجوان‌هایی را که آنجا نشسته‌اند و یک ساعت تلاوت می‌کنند؛ چه تلاوت شیوایی؛ صحیح، دقیق، متوجه به معنا، و مردم هم گوش می‌کنند. اگر در سطح کشور انسان ملاحظه کند، می‌توان گفت این انس با قرآن و تلاوت قرآن در ماه مبارک رمضان، اعداد میلیونی دارد».
ادامه دارد...
