رنگ‌های نادر چشم

آیا می‌دانستید؟

بنابر پژوهشی که توسط Eiberg و همکارانش در سال 2008 انجام و در مجله‌ی Human Genetics منتشر شد، تمام کسانی که دارای چشمانی آبی رنگ هستند، از جد مشترکی برخوردارند که در حدود 6000 تا 10،000 سال پیش زندگی می‌کرده است و این تفاوت رنگ چشم در انسانها به دلیل یک جهش ژنتیکی صورت گرفت، رنگ چشمانی که زمانی تنها محدود به قهوه‌ای می‌شد.

کسانی که چشمانی سبز دارند، معمولاً با چشمانی آبی یا خاکستری به دنیا می‌آیند. با بزرگ شدن کودک، ملانوسیتها با تولید ملانین در عنبیه موجب تغییر شکل ظاهری آن به رنگ سبز می‌شوند.

بله، این تحقیق بر این امر اشاره دارد که زمانی تمام انسانهای کره‌ی زمین دارای چشمانی قهوه‌ای رنگ بودند. مدتها بعد به دلیل جهش‌های ژنتیکی، رنگهای مختلف چشم در انسان آشکار شد. گروهی بر این عقیده‌اند که رنگ چشمان شما متأثر از 16 ژن متفاوت می‌باشد. در غالب موارد، وجود دو عامل، یعنی (الف) سطح رنگدانه در عنبیه؛ و (ب) پراکندگی نور در استرومای عنبیه، تعیین کننده‌ی رنگ چشم یک فرد می‌باشد. چشمان تیره رنگ غلظت بالاتری از ملانین را دارا می‌باشند، در حالی که چشمان روشن، مقدار بسیار کمتری ملانین در استرومای خود دارند. رنگ قهوه‌ای متداول‌ترین رنگ چشم محسوب می‌شود و به دنبال آن رنگ آبی و خاکستری قرار دارند.



متعجب شدید که آبی از جمله رنگ‌های نادر چشم به حساب نمی‌آید؟ حدس می‌زنم که در واقع پیدا کردن یک کودک چشم آبی نباید کار سختی باشد. همچنین برای شما جالب خواهد بود که بدانید بدون توجه به رنگ چشمی که به ظاهر آبی است، هیچ رنگدانه‌‌ی آبی‌ در داخل چشم وجود ندارد؛ در واقع، این رنگ در نتیجه وجود رنگدانه قهوه‌ای ـ سیاه اپیتلیوم (سلول پوششی) عنبیه و سطح پایین ملانین در استروما است که در جلوی اپیتلیوم وجود دارد. از اینرو، طول موج‌های کوتاه تمایل به بازتابیدن استروما داشته و در نتیجه به پراکندگی رایلی یا پراکندگی عادی تابشها Rayleigh scattering انجامیده و باعث می‌شوند رنگ چشمها آبی به نظر رسند. همین حالت در مورد چشم سبز نیز صادق است، که در مورد آن در بخش‌های زیر که شامل فهرستی از رنگ‌های نادر و منحصر به فرد چشم هستند، توضیح خواهیم داد.

 

فهرستی از کمیاب‌ترین رنگ‌های چشم

اولین قسمتی را که در هر فرد مورد توجه قرار می‌دهیم، چشم می‌باشد. چشمان نخستین قسمت صورت هستند که فردی را به خود جذب می‌کنند، و اگر رنگ چشمان شخصی جزء رنگهای نادر چشم باشد، هرگز آن فرد را فراموش نخواهید کرد، این طور نیست؟ همانطور که قبلاً عنوان کردم، رنگ چشم از تیره‌ترین سایه رنگ‌های قهوه‌ای تا روشن‌ترین ته رنگ آبی متغیر است. اما رنگهای دیگری از چشم نیز وجود دارند که به ندرت یافت می‌شوند. این رنگها در ذیل فهرست شده‌اند.

سبز

چشمان سبز از جمله چشمان بسیار جذاب به حساب می‌آیند؛ شاید یکی از دلایلی که بیشتر ستاره‌های هالیوود به داشتن چنین چشمانی افتخار می‌کنند، همین باشد. گفته می‌شود که تنها 2 درصد از جمعیت جهان از چشمانی با این رنگ برخوردارند. همانند چشم‌های آبی، ظهور این رنگ نیز در نتیجه‌ی پراکندگی رایلی نور می‌باشد که از استرومای زرد رنگ منعکس می‌شود. طی مطالعه‌ای که به بررسی افراد بزرگسال ایسلندی و هلندی پرداخته، پی برده شد که چشمان سبز در زنان نسبت به مردان متداول‌تر می‌باشد. همین عامل است که باعث می‌شود که چنینگ تاتوم Channing Tatum (بازیگر) جذاب، زیباتر دیده شود!
به گزارش وب سایت Eye Doctor Guide، کسانی که چشمانی سبز دارند، معمولاً با چشمانی آبی یا خاکستری به دنیا می‌آیند. با بزرگ شدن کودک، ملانوسیتها با تولید ملانین در عنبیه موجب تغییر شکل ظاهری آن به رنگ سبز می‌شوند. نشانه‌های این رنگ چشم نخستین بار در میان ساکنین جنوب سیبری در عصر برنز دیده شد. امروزه، افرادی که دارای چشمان سبز هستند اغلب در مرکز و شمال اروپا سکونت دارند. در مناطق دیگر از جمله غرب، مرکز و جنوب آسیا، و برخی از مناطق جنوب اروپا نیز مردمانی با این رنگ چشم وجود دارند. گفته می‌شود که آمریکایی‌های اروپایی‌ چشم سبز، عموماً از نسل آلمانی و سلتی Celtic می‌باشند.

کهربایی Amber

چشمان کهربایی اغلب با چشم میشی hazel eyes و بالعکس اشتباه گرفته می‌شود. با این حال، تفاوت زیادی میان این دو وجود دارد. اولاً، چشم کهربایی بسیار نادر می‌باشد! در حالی که در چشم میشی به نظر می‌رسد که گویی رنگ از قهوه‌ای به سبز تغییر یافته است، چشمان کهربایی دارای رنگ یکدستی است که مانند سایه‌ای از قهوه‌ای مایل به زرد یا طلایی با رنگ مسی یا ته رنگ حنایی دیده می‌شود. رنگدانه‌ای که مسبب به وجود آمدن این رنگ می‌باشد لیپوکروم lipochromes یعنی رنگ زردی است که همچنین در چشمان سبز نیز وجود دارد. غلظت بسیار بالایی از لیپوکروم با غلظت کمی از ملانین منجر به ایجاد سایه رنگ زیبایی می‌شود که به ندرت یافت می‌گردد.

این رنگ چشم در سراسر جهان بسیار نادر بوده و بیشتر در ساکنان مناطقی از آسیا و جنوب آمریکا یافت می‌شود. این چشمان همچنین معروف به چشمان گرگی هستند به این دلیل که این رنگ چشم مشترک میان گرگها می‌باشد. اگر چه حیوانات دیگری مانند جغد و کبوتر نیز چشمانشان به این رنگ می‌باشد، اما چشم گرگی نامی است که به این چشمان مرموز داده شده است؛ کاملاً علت آن را درک می‌کنیم! در واقع، گرگها به نظر مرموزتر و جالب توجه‌تر از کبوتر و جغد می‌باشند، اینطور نیست؟

بنفش

بله، چشمان بنفش در واقعیت وجود دارند! چه کسی می‌تواند چشمان بنفش اسرارآمیز بازیگر زن مشهور الیزابت تیلور را فراموش کند؟ او چیزی داشت که ما آن را نادرترین ترکیب ملانین و رنگدانه می‌نامیم، و به او این رنگ چشم منحصر به فرد را بخشیده بود. باورها یا افسانه‌های جالبی وجود دارد که مربوط به این رنگ چشم می‌شود. از نظر علمی، اعتقاد بر این است که احتمال دارد چشم آبی برخی اوقات بنفش به نظر برسد و آن چشمان بنفش «واقعی» می‌توانند تنها در صورت عدم وجود رنگدانه یا زالی اتفاق بیافتد.

در عین حال یکی دیگر از باورهای به نحوی اساطیری، این رنگ چشم را با یک جهش ژنتیکی شناخته شده با عنوان Alexandria's Genesis مرتبط می‌دانند. گفته می‌شود که افراد با این جهش دارای پوستی رنگ پریده و چشمانی بنفش هستند. گفته شده است که این افراد در برابر بیماری‌های مختلف ایمنی دارند، احتمال داشتن عمری طولانی و با طراوت در آنها وجود دارد. بله، ظاهراً پوست آنها در برابر پیری، سوختگی و برنزه شدن مقاوم می‌باشد. این افراد همچنین احتمال دارد که از بینایی بسیار عالی در تمام طول عمرشان بهره ببرند. در حالی که در واقعیت چنین مواردی دیده نمی‌شود ـ منظورمان الزابت تیلور است که او هم به سن پیری رسید، اینطور نیست؟ ـ این شایعه از مصر باستان سرچشمه می‌گیرد در جایی که یک نور مرموز دیده شد و تمام کسانی که آن را مشاهده کردند، در نهایت چشمانشان بنفش رنگ شد. مهم نیست که افسانه‌ها چه می‌گویند، اگر از این چشمان شگفت‌انگیز و زیبا برخوردارید، شما واقعاً فرد نادری هستید!
 

قرمز

عنبیه‌های قرمز یا صورتی رنگ با موارد شدیدی از عدم وجود رنگدانه یا زالی همراهند، همانطوری که چشمان بنفش در برخی موارد این گونه هستند. چون کسانی که دارای این وضعیت هستند، در بدنشان فقدان یا عدم رنگدانه وجود دارد، چشمانشان تحت شرایط خاص نوری قرمز نمود پیدا می‌کند، و به دلیل سطح بسیار پایین ملانین موجود در استرومای خود این گونه می‌شود. متناوباً برخی منابع نیز عنوان می‌کنند که چشمان قرمز ممکن است به صورت نادر در برخی افراد بدون زالی وجود داشته باشد و به دلیل نشت مقدار کمی از خون به درون عنبیه، به چشمان ظاهری مایل به قرمز می‌بخشد.
همه‌ی ما دیده‌ایم که به هنگام عکس گرفتن، چشمانمان به رنگ قرمز در می‌آید. تاکنون به این فکر افتاده‌اید که چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟ خوب، «اثر قرمزی چشم» هنگامی رخ می‌دهد که نور بسیار درخشانی از فلش ساطع می‌گردد که به شبکیه‌ی چشم منعکس می‌شود. شبکیه از رگ‌های خونی زیادی تشکیل شده است، و هنگامی که در معرض نور فلش قرار می‌گیرد، باعث می‌شود که مردمک چشم در عکس قرمز به نظر برسد.

سیاه

چشمان قهوه‌ای تیره اگر به طور طبیعی از فاصله‌ی دور دیده شوند، عموماً سیاه به نظر می‌رسند. با این حال، هنگامی که در معرض نور قرار می‌گیرند، این امکان وجود دارد که ته رنگ مایل به قهوه‌ای در داخل عنبیه را ببینید. اما آیا رنگ چشم واقعاً می‌تواند سیاه باشد؟ در مورد وجود واقعی رنگ سیاه خالص در چشمان، اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد. هنگامی که منبعِ همیشه در دسترس اطلاعاتی یعنی اینترنت را جستجو کردیم، به این باور ماوراء الطبیعه برخوردیم که با چشمان سیاه در ارتباط است؛ این باور می‌گوید که چشمانی با این رنگ یا وجود ندارند و یا اهریمنی می‌باشند. اگر چشمان سیاهی دارید، البته منظورمان این است که از عنبیه‌ای با صلبیه کاملاً طبیعی سفید برخوردارید، آنگاه در زمره‌ی افراد نادری به شمار می‌روید که می‌توانید وجود حقیقی چشمان سیاه براق و تیره را تصدیق نمایید. اکثر افراد ظاهر سیاه را به جای قهوه‌ای تیره می‌گیرند. همچنین، برخی بر این باورند که انجمن کل «قهوه‌ای تیره» مردم را مجبور ساخته است که کاملاً باور کنند افرادی با چشمان سیاه وجود ندارند، در حالی که در حقیقت وجود دارند، اگرچه بسیار کم. وب سایت Socialphy عنوان می‌کند که کتاب 'Evolution of the Eye' «تکامل چشم» این واقعیت را تصدیق می‌کند که رنگ چشم سیاه خالص در واقعیت وجود دارد.

هتروکرومی Heterochromia

یک جهش ژنتیکی نسبتاً نادر Lee Van Cleef منجر به عارضه‌ای بنام هتروکرومی می‌شود که در آن یا رنگ یک عنبیه به طور کامل و یا قسمتی از عنبیه از بقیه‌ی آن و یا عنبیه‌ی دیگر چشم متفاوت می‌شود. تصویر بالا، سمت چپ نشان دهنده‌ی موردی از هتروکرومی کامل است که در آن تمام عنبیه دارای رنگ متفاوتی از عنبیه‌ی دیگر است. در تصویر سمت راست این عارضه هتروکرومی جزئی یا بخشی است که قسمت کوچکی از یک عنبیه دارای رنگدانه‌ی متفاوت از بقیه‌ی آن قسمت از عنبیه است.
عواملی که سبب این عارضه می‌شوند، از ژنتیکی تا عواملی که در اثر جراحات یا ضربه به وجود می‌آیند، متغیر است. این حالت حتی می‌تواند به دلیل وجود یک بیماری باشد که در نهایت منجر به زیاد شدن و یا کم شدن رنگدانه در داخل یک عنبیه به طور کامل و یا جزئی شود. این وضعیت کاملاً غیر معمول می‌باشد به طوریکه این ترکیب رنگ دوگانه را نسبتاً به پدیده‌ای نادر تبدیل کرده است. شاید جالب باشد که بدانید که هنرپیشه‌ی معروف لی ون کلیف Lee Van Cleef نیز با ابتلا به این عارضه به دنیا آمد، به طوریکه یکی از چشمهایش آبی و دیگری سبز بود. وی برای مخفی کردن این تفاوت، از لنز قهوه‌ای استفاده می‌کرد.

چشمان ما چراغ و نوری هستند که جهان را به ما نشان می‌دهند، و این نور جهان است که رنگ این چشمان را منعکس می‌کند. دیدن نحوه‌ی تغییر رنگ چشمان ما از نوزادی تا بزرگسالی بسیار شگفت انگیز است. هر رنگی بسته به میزان نوری که به چشمان شما می‌رسد، می‌تواند برای شما تنوعی از سایه رنگها را فراهم کند. اگر چه هر رنگی از چشم جذابیت و زیبایی خاص خود را دارد که از دیگر رنگها متمایز می‌باشد، مجذوب واژه‌ی «نادر» برای این رنگهای خاص شدن، امری است طبیعی. آیا شما شما از رنگ چشمان نادری برخوردارید؟