ژن پدر و مادر خوب يا بد نمى سازد
نويسنده: دكتر لورنس استينبرگ
منبع:sharghnewspaper.ir
منبع:sharghnewspaper.ir
به نظر مى رسد هر روز چيزى درباره جنبه هايى از طبيعت انسان كشف مى شود كه ربطى به ژن ها دارد. كتاب هاى بسيارى درباره گستره اى كه ژن ها تعيين مى كنند ما كه هستيم منتشر شده است كه مى تواند ما را شگفت زده كند كه آيا پدر و مادرها اصلاً با هم تفاوتى در اين دارند كه فرزندان شان چطور از كار درآيند. اما تفاوت بسيارى هست بين اينكه بگوييم ژن ها مهم هستند (كه درست هم هست) و اينكه بنابراين پدر و مادرها با هم فرقى ندارند (كه درست نيست).شكى نيست كه كودكان ميل به رشد در جهات معينى را به ارث مى برند. بعضى بچه ها پرخاشگرتر از بقيه هستند در حالى كه بعضى ها خجالتى تر از بقيه اند. بعضى بچه ها از نظر ژنتيكى به برون گرايى تمايل دارند و بعضى ها درون گر اترند. اما تفاوت بزرگى بين اين هست كه بگوييم شخصيت كودك «تحت تاثير» ژن هايش است تا اينكه بگوييم ژن ها شخصيت او را «مقدر» كرده اند.بگذاريد از آنچه مى خواهم بگويم تصويرى به دست بدهم. همه ما افرادى را مى شناسيم كه استعداد چاقى دارند و ديگرانى را هم مى شناسيم كه خيلى خيلى غذا مى خورند اما چاق نمى شوند. اما اين موضوع به اين معنا نيست كه سرنوشت افراد گروه اول چاقى است و گروه دوم ناچار به لاغرى مداد باقى مى مانند.بلكه به اين معنا است كه گروه اول براى اينكه چاق نشوند بايد از رژيم كم چربى تر پيروى كنند و نسبت به گروه دوم ورزش را جدى تر بگيرند. به همين ترتيب كسى كه از لحاظ ژنتيكى مستعد كم رويى است مى تواند اجتماعى بودن را ياد بگيرد اما اين كار براى او بيشتر از كسى طول مى كشد كه ساختار ژنتيكى متفاوتى دارد.همين منطق در مورد پرورش كودكان هم صدق مى كند. روشى كه هر كودك طبق آن بار مى آيد، بر چگونگى طبيعت ژنتيكى او تاثير مى گذارد. مطمئناً مشكل است (اما نه غيرممكن) از كودكى كه استعداد خجالتى بودن را به ارث برده، كودكى پرخاشجو بسازيم يا برعكس. اما اينكه كودكى كه مستعد پرخاشگرى است در زمين بازى قلدر باشد يا بازيكن هاكى معقولى باشد با اين مشخص مى شود كه چگونه تربيت شده است نه از طريق ژن هايش. محيط مشخص مى كند تمايل ژنتيك كودك به كم رويى با كناره گيرى دردناك او از سايرين بروز يابد يا فقط نسبت به ساير كودكان كم حرف تر باشد. كودكانى كه به صورت ژنتيك پرخاش جو هستند نياز به كمك والدين شان دارند تا ياد بگيرند چگونه پرخاشگرى خود را كنترل كنند و كودكانى كه به كم رويى گرايش دارند به تشويق بيشترى نياز دارند تا بر خجالتى بودن خود غلبه كنند. به عبارت ديگر، تجلى نهايى خلق و خوى ژنتيك فرزند شما بستگى به چگونگى پرورش او دارد نه فقط به DNA او.