شما حتماً دیدهاید که خفاشها به صورت وارونه از درخت آویزان میشوند اما چرا این کار را میکنند؟ این مقاله را بخوانید تا دلیل آن را بدانید.
خفاشها دنیا را وارونه میبینند. اما واقعاً چرا وارونه آویزان میشوند؟ آیا این روش آنها، برای حفاظت از خودشان است؟ آیا با این روش به خواب میروند؟ آیا وارونه آویزان شدن یک امر غریزی است؟ یا یک روش سازگاری با محیط است؟ پاسخ به این سؤالها را در این مقاله بیابید.
وارونه آویزان شدن تنها رفتار غیر معمول و غیر نرمال خفاشها نیست. یک چیز عجیب و شگفت انگیز دیگر این است که آنها تنها پستاندارانی هستند که پرواز میکنند. به علاوه آنها مهارتهای خوبی برای محل یابی با صدا دارند که به آنها کمک میکند مسافتها را تعیین کنند. این مهارت به خفاشها کمک میکند که محل طعمه خود را بیابند و هم چنین خودشان را از خطر شکارچیان محافظت کنند. خفاشها بالها و پاهایی با ساختار منحصر به فرد دارند. آنها میتوانند پاهای خود را به یک جای محکم قفل کنند و بدن خود را بدون ترس از افتادن از آنجا معلق کنند. در این مکانیزم خفاشها پنجه خود را باز میکنند (مثل وقتی که شما مشت خود را باز نگه میدارید) و سپس یک جای محکم برای چنگ انداختن به آن پیدا میکنند (مثل وقتی که شما یک شیء را در مشت گره کرده خود گرفتهاید). وقتی که خفاشها خود را از این جای محکم معلق و آویزان میکنند وزنشان باعث میشود که تاندونهای آنها منقبض شود. پنجههایی که به این تاندونها متصل هستند خود را به آن جای محکم قفل میکنند و این گونه خفاشها میتوانند در آن وضعیت معلق و آویزان باقی بمانند. بالهای آنها مثل حاشیه ضخیم پارچه هستند که بدن آنها را هنگامی که در شب به سر میبرند از پاها تا قسمت بالا تنهشان را میپوشانند. این ساختار بالها به آنها در حرکت کردن سریع کمک میکند.
یک چیز دیگر وجود دارد که به خفاشها کمک میکند تا سریعتر شروع به پرواز کنند و آن هم آویزان شدن به صورت وارونه است. اما این کار چگونه کمک میکند؟ در حالت وارونه برای آنها آسانتر است که با انداختن خود به زمین اوج بگیرند و پرواز کنند. آنها با انداختن خود از ارتفاع بلند به زمین به زیرکی از نیروی کششی زمین در جهت منفعت خود برای پرواز کردن بهره میبرند. آنها نمیتوانند از زمین اوج بگیرند و پرواز کنند. وزن بدنشان به آنها این اجازه را نمیدهد. به علاوه هم بالها و هم پاهای آنها خیلی رشد نکرده است یعنی اینکه نه میتوانند روی زمین بدوند تا بتوانند اوج بگیرند و پرواز کنند و نه بالهای آنها این توانایی را به آنها میدهد که پرواز کنند.
دلیل دومی که چرا خفاشها به صورت وارونه آویزان میشوند این است که آنها نمیتوانند بایستند. شاید عجیب به نظر برسد اما این واقعیت دارد. خفاشها پستاندارانی هستند که پرواز میکنند و بر خلاف پرندگان دیگر آنها نه میتوانند به طور محکم بایستند و نه میتوانند پیاده راه بروند. بنابراین حالت استراحت آنها آویزان شدن، آن هم به صورت وارونه است. این وضعیت به ماهیچههای آنها کمک میکند که استراحت کنند. تصور کنید که شما خسته هستید و از یک جای محکم آویزان شدهاید. بیشتر شبیه جوک است، مگر نه؟ این حالت را گفتم تا به شما کمک کنم که بهتر درک کنید که آن موقع چه احساسی خواهید داشت. آیا در این حالت در بدن خود احساس استراحت نمیکنید؟ خفاشها نیز چنین احساسی دارند.
خفاشها در طول چرت زدن به صورت وارونه آویزان میشوند. چرت یک حالت موقت از خواب است. در طول این مدت خفاشها انرژی خود را ذخیره میکنند. میزان تنفس و ضربان آنها کم میشود و به خفاشها کمک میکند که انرژی بدن خود را ذخیره کنند. در حالت آویزان شدن به صورت وارونه نیز که بدن آنها در جهت نیروی گرانش، معلق است انرژی بدن آنها یا مصرف نمیشود و یا به مقدار خیلی کم مصرف میشود. خفاشها پاهای خود را به یک جای محکم قفل کرده و به صورت وارونه آویزان شده و چرت میزنند.
این دقیقاً دلیل این بود که چرا خفاشها در وضعیت وارونه آویزان میشوند. عمدهترین دلیل آویزان شدن خفاشها به نظر میرسد که همان اوج گرفتن و پرواز سریع آنها است. آنها به زمین میافتند تا بتوانند پرواز کنند. دقیقاً در وضعیت سر و تهی که خفاشها آویزان میشوند، سمت پایین ما برای آنها سمت بالا تلقی میشود. جالب نیست؟
/م