مراحل تقسیم سلولی

تقسیم سلولی به تقسیمی گفته می‌شود که در آن مواد ژنتیکی یعنی DNA بطور یکسان در دو سلول دختر توزیع شود. این مقاله شما را با مراحل مختلف تقسیم سلولی آشنا می‌کند.
سلول، قالب ساختار زندگی و واحد عملکرد اساسی تمام موجودات زنده است. سلول نیز به تنهایی می‌تواند موجود زنده‌ای، مانند بسیاری از باکتری‌ها یا آمیب‌های تک سلولی باشد، و یا می تواند جزو واحدهای عملیاتی دیگر موجودات زنده (بالاتر)، مانند حیوانات یا گیاهان باشد. انسان موجودی چند سلولی است که تقریبا دارای 100 تریلیون سلول می‌باشد. مراحل تقسیم سلولی دارای یک سری از اتفاقاتی است که می‌تواند در طول تقسیم سلولی و تکثیر رخ دهد. بسته به نوع سلول، تقسیم سلولی می تواند از سه روش متفاوت صورت گیرد:
» در سلول‌های پروکاریوتی (سلول بدون هسته)، تقسیم سلولی از طریق فرآیندی به نام شکافت باینری رخ می‌دهد.
» در سلول‌های یوکاریوتی (سلول‌های تک هسته‌ای)، تقسیم سلولی ممکن است از طریق میتوز یا میوز رخ دهد.
علاوه بر این، بسته به ارگانیسم و عملکرد سلول‌های یوکاریوتی، تقسیم سلولی دو نوع می‌باشد:
(1) میتوز: میتوز نوع ساده و شایع تقسیم سلولی است که در آن یک سلول به دو سلول دختر یکسان تقسیم می‌شود.
(2) میوز: از سوی دیگر، میوز، تنها در تولید مثل جنسی موجودات دخیل است. که در آن، یک سلول برای تولید چهار سلول دختر که از نظر ژنتیکی متفاوت هستند تحت دو تقسیم پی در پی قرار می‌گیرد.
میتوز رایج ترین نوع تقسیم سلولی در یوکاریوت‌ها است. در این تقسیم یک سلول دیپلوئیدی مادر به دو سلول دیپلوئید دختر با ژنتیکی یکسان تقسیم می‌شود.
سلول‌های هاپلوئیدی و دیپلوئیدی
» سلول هاپلوئیدی، سلولی است که دقیقا حاوی یک نسخه از هر کروموزوم می‌باشد. (به عنوان مثال A، B)
» سلول دیپلوئیدی، سلولی است که حاوی دو نسخه از هر کروموزوم می‌باشد. (به عنوان مثال AA، BB)
تقسیم میتوز شامل 5 مرحله می‌باشد: اینترفاز، پروفاز، متافاز، آنافاز و تلوفاز.
»اینترفاز«
شکاف I (G1)
» مرحله‌ی اول، آماده سازی سلول برای تقسیم است.
» در این قسمت از مرحله تغییرات قابل توجهی رخ نمی‌دهد.
» مرحله‌ی بعد به آماده سازی ساختار سلول برای تکثیر اختصاص دارد که در نتیجه، در این مدت شکل سلول به سلول دیگر تغییر می‌کند.
» به طور طبیعی، رشد سلول در این مراحل به عوامل رشد، از جمله مواد مغذی، و غیره بستگی دارد.
سنتز
» تقسیم سلول واقعی در این مرحله شروع می‌شود، البته در مقیاسی بسیار کوچک و در عین حال بسیار مهم.
» از هر کروموزوم در داخل هسته رونویسی می‌شود، به طوری که هر کدام از آنها دارای دو قل مشابه و دقیق هستند.
» دو قسمت یکسان از هر کروموزوم، کروماتید نامیده می‌شود.
» نقطه‌ای که دو کروماتید به هم می‌پیوندند را "سانترومر" می‌نامند.
شکاف II (G2)
» هنگامی که کروموزوم‌ها رونویسی می‌شوند، دیگر اندامک‌های سلول هم شروع به تکثیر می‌کنند.
» بنابراین، در پایان G2، سلول دارای دو کروموزوم از هر اندامک می‌باشد.
» اگرچه G2 مرحله‌ای از اینترفاز است، اما مرحله‌ای اجتناب ناپذیر است. برخی از سلول‌های شناخته شده به طور مستقیم بدون مرحله‌ی G2به تقسیم سلولی ادامه می‌دهند.