آیا مرورگر اج برای کاربردهای تجاری آماده است؟
اج (Edge) مرورگر جدید ویندوز 10 که امروزه کاربران این سیستم عامل از آن استفاده میکنند آنگونه که باید در بازخوردهای اولیه مورد استقبال قرار نگرفته است. به نظر میرسد در چند ماه آینده مایکروسافت تلاش خواهد کرد تا آن را به شیوهای که برای کسب و کارهای حرفهای مناسب باشد، آماده کند.
مایکروسافت به دنبال ارائه یک مرورگر مدرن، امن و سازگار با سایتهای امروزی است. مرورگر اج برای آن که بتواند به طور کامل با کسب و کارهای امروزی هماهنگ شود، نیازمند ویژگیهای بیشتری است، اما تحقق این نیازها زمانبر است. اینترنت اکسپلورر برای آنکه در قالب یک شکل استاندارد برای کسب و کارها آماده شود، راه طولانی را پشت سر نهاده است. پایداری نسخههای قدیمی این مرورگر اصلیترین دلیلی بود که مایکروسافت را بر آن داشت تا در طی این سالها نسخههای جدید و ارتقایافتهای از آن ارائه کند. در واقع، بیشتر کسب و کارها برای خط تولید برنامههای تجاری خود از نسخههای قدیمی اینترنت اکسپلورر استفاده میکردند که بر پایه اکتیواکس، VBscript و Helper object قرار داشتند. کریس جکسون، معمار نرمافزار در مایکروسافت، در مصاحبهای که در سال 2014 میلادی با TechEd Europe داشت، در اینباره گفت: «70 درصد برنامههای وب سازمانی در حالت Quirks اینترنت اکسپلورر اجرا میشوند. » (فناوری که برای حفظ سازگاری با سایتهای قدیمی مورد استفاده قرار میگیرد). در نتیجه، اینترنت اکسپلورر انتخاب نخست بسیاری از شرکتها در این زمینه به شمار میرفت، این در حالی بود که کارمندان بیشتر شرکتها برای انجام کارهای آنلاین خود از مرورگرهای مدرنی همچون کروم استفاده میکردند. بعد از سالها تلاش برای مقابله با این روند و تضمین سازگاری در نسخههای جدید اینترنت اکسپلورر، مایکروسافت رویکرد خود در ویندوز 10 را با معرفی یک مرورگر پیشفرض جدید به نام اج تغییر داد. اینترنت اکسپلورر همچنان در ویندوز 10 وجود خواهد داشت، اما به عنوان یک مرورگر قدیمی تنها وصلههای امنیتی برای آن عرضه خواهد شد و هیچ ویژگی جدیدی را تجربه نخواهد کرد. اج بر مبنای یک فناوری قدیمی پایهگذاری شده است. مایکروسافت موتور رندر Trident را به کلی بازنویسی کرد، به طوری که بسیاری از دستورات بیاستفاده CSS و فناوریهایی همچون افزونههای اکتیواکس را رها کرد و به جای آن از استانداردهای HTML5 و فناوریهایی که توسط سازندگان برای سایتهای موبایلمحور بهینهسازی شده بودند، پشتیبانی کرد. زمانی که اج را اجرا میکنید، در واقع در حال اجرای یک برنامه یونیورسال هستید، به همین دلیل در یک محیط امن اجرا میشود. همچنین پشتیبانینکردن از افزونههای باینری یا افزونههای دیگر به استثنای فلش که به طور خودکار به روزرسانی میشود، همگی برای بهبود امنیت اج درنظر گرفته شدهاند. اگر کسب و کارها در نظر دارند سیاستهای خود را به صورت دو مرورگر اتخاذ کنند، مایکروسافت امیدوار است شرکتها هر دو مرورگر را مورد استفاده قرار دهند. اما پرسش این است که آیا اج آمادگی ایفای این نقش جدید را دارد؟ چه حمایتهایی از توسعهدهندگان به عمل خواهد آورد؟
تمیزتر، سادهتر و سریعتر
اج از لوگویی استفاده میکند که بیش از اندازه به لوگوی آبی رنگ خانواده اینترنت اکسپلورر شبیه است، اما تفاوتی شاخص با اینترنت اکسپلورر دارد. اج همراه با یک رابط ساده و تمیز در اختیار کاربر قرار میگیرد. این رابط حداقل کنترلها را روی نوار ابزاری دارد که در سمت راست نوار نشانی قرار دارند. طراحی رابط کاربری خیلی شبیه به طراحی مبتنی بر گوشیهای هوشمند است. نوار ابزار شامل یک دکمه Share است که با برنامههای فروشگاه ویندوز همچون Mail و OneNote کار میکند. گزینه Reading View این توانایی را دارد تا هرگونه تبلیغ و لینک و محتوای نامرتبط را از یک مقاله حذف کند و خواندن راحتتر یک مقاله را در اختیار کاربر قرار دهد (اما ویژگی ردیابی را که توسط سایتهای تبلیغی و بر مبنای هویت کاربر اقدام به ارسال تبلیغات میکنند، غیرفعال نمیکند). همچنین پانلی به نام Hub در نوار ابزار وجود دارد که هر زمان روی آیکن آن کلیک کنید فعال میشود و به نظر میرسد شبیه به یک پشته برای مقالهها عمل میکند. به طوری که از این پشته برای مشاهده بوکمارکها و تاریخچهای از صفحاتی که بازدید کرده، صفحاتی که آنها را ذخیره کرده یا فایلهایی که آنها را دانلود کردهاید، مورد استفاده قرار گیرد (شکل 1).
شکل1: یک آیکن جدید، یادآوری صفحات، مشاهده تاریخچه و بوکمارکها و مشاهده صفحات ذخیره شده از ویژگیهای اج به شمار میروند.
آخرین دکمه قرارگرفته در نوارابزار دسترسی به فهرستی از ابزارهای کوچک از قبیل تنظیمات اج، دسترسی به مرورگر اینترنت اکسپلورر و مجموعهای از گزینهها را امکانپذیر میسازد. همچنین، ویژگیهای خارجی دم دستی نیز وجود دارد که شاید برای بعضی کاربران مفید باشد. به طور مثال، یک آیکن قلم روی نوارابزار به شما اجازه حاشیهنویسی روی صفحهای را میدهد که در حال مشاهده آن هستید (شکل 2).
شکل 2: فناوری حاشیهنویسی از ابداعات اج به شمار میرود.
حتی امکان حاشیهنویسی در بخشهایی از یک صفحه که نمایان نیستند نیز وجود دارد. این راهکار تلاشی برای مقابله با مشکل چند ساله به اشتراکگذاری یک صفحه وب است. همواره این احتمال وجود داشت که صفحهای قبل از آنکه برای شخصی ارسال شود دستخوش تغییراتی شود. اکنون میتوانید هر چیزی را که به آن علاقه دارید، روی صفحه بنویسید و برای طرف مقابل خود ارسال کنید.
اج از دستیار شخصی مایکروسافت موسوم به کورتانا به خوبی استفاده میکند. کورتانا به کاربران اجازه میدهد با کلیک راست روی کادر جست و جو و انتخاب لغات و عبارات نتایج را در Hub ارائه کند، بدون آنکه به خارجشدن از صفحه جاری نیاز باشد. بعضی جست و جوها از قبیل آب و هوا، قیمت لوازم و اجناس، تبدیل واحدها و پرسشهایی نظیر what is pi یا How old is Bill Gates پاسخهای مستقیمی را در نوار نشانی نشان خواهند داد. در حالی که پرسشهای دیگر معمولاً صفحاتی را به کاربر نشان میدهند که ماحصل جست و جوی انجام گرفته در موتور پیشفرض است. کورتانا همچنین یک یادداشت را به نوار نشانی اضافه میکند. در این یادداشت، اطلاعات اضافی درباره سایتی که در حال بازدید از آن هستید به شما نشان داده میشود. به تازگی این ویژگی برای 120 هزار رستوان فعال شده است (شکل 3).
شکل3: اگر به دنبال یک رستوران هستید، دستیار شخصی کورتانا هماهنگ با اج اطلاعات خاصی را درباره یک رستوران ارائه میکنند.
با کلیک روی این محتوا دسترسی به اطلاعات همچون زمانی که رستوران باز است و دسترسی به جزییاتی همچون مسیرهایی که شما را به رستوران انتخاب شده هدایت میکنند، در Hub نشان داده میشود. این ویژگیها برای پوششدادن طیف گستردهتری از اطلاعات که برای کاربران مفید خواهند بود، به ویژه آنها که در ارتباط با کار بوده و به کورتانا اجازه میدهند. به منابع دادهای سازمان شما متصل شوند اضافه خواهند شد. اج در تلاش است از فرم یک مرورگر ساده اینترنتی خارج شود. صفحه خانگی ترکیبی از کادر جست و جو همراه با کاشیهای متعلق به سایتهایی است که به طور مکرر آنها را بازدید کردهاید. فیدهای خبری به کورتانا اجازه میدهند درباره چیزهایی که به آنها علاقه دارید فکر کند. پیدیافها در قالب صفحات عادی وب در اج باز میشوند و میتوانید بدون آنکه برای خواندن آنها به افزونهای نیاز باشد، به مشاهده آنها بپردازید. این صفحات به لطف موتور رندر قدرتمند اج به سرعت بارگذاری میشوند.
امتیازاتی را که توسط SunSpider JetStream و Octane به مرورگرهای مختلف از جمله اج ارائه شده است، در شکل 4 مشاهده کنید. این ارقام نشان میدهد اج در این زمینه کروم، فایرفاکس و اینترنت اکسپلورر 11 را پشت سر گذاشته است. اما آنچنانکه ما آن را تجربه کردهایم، برخی سایتها با سرعت بیشتری در اج باز میشوند که در این زمینه یک سر و گردن بالاتر از مرورگر اینترنت اکسپلورر است.
موتور رندرینگ صفحات
زمانی که اینترنت اکسپلورر 11 در اکتبر سال 2013 معرفی شد، موتور رندرینگ محتوای HTML مایکروسافت موسوم به Trident پا به عرصه ظهور نهاد. در حالی که به لحاظ فنی یک موتور بود Trident در بخشهای مختلفی به انجام وظیفه مشغول بود که یکی از آنها web page نامیده میشد. در برخی شرایط، رفتار آن به موتور اینترنت اکسپلورر نسخه 5 زمانی که در حالت Quriks مورد استفاده قرار میگرفت، شبیه بود. برای صفحات مختلف، E11 از ابزارهای سازگار با نسخههای 8 و 9 اینترنت اکسپلورر استفاده میکرد و برای صفحات HTML 5 از چیزی که امروزه حالت رندر اج نامیده میشود، بهره میبرد. این آشفتگی دو مشکل عمده داشت. نخست آن که این درهم و برهم بودن مؤلفهها امکان مدیریت و حفظ الگوها را برای مایکروسافت با مشکل همراه میساخت. دوم آنکه پیادهسازی یک سازگاری بین مرورگرهای مختلف برای توسعهدهندگان وب کار چندان سادهای نبود. مایکروسافت طراحی موتور رندر HTML خود موسوم به اج را با رفکتور کردن Trident آغاز کرد. بر همین اساس، بسیاری کدها کنار گذاشته شدند و پشتیبانی از یک سری توابع HTML5 متوقف شد. در نتیجه، پشتیبانی از بسیاری از میراثهای باقیمانده از اینترنت اکسپلورر کنار گذاشته شد، به طوری که بیش از دویست هزار خط کد حذف شدند. حذف بسیاری از ویژگیها نه تنها شامل حالتهای Internet explorer Document بود، بلکه پشتیبانی از افزونههای اکتیواکس و Helper object که به شدت غیرایمن بودند، متوقف شد. رهاکردن ویژگیهای گیج کننده اینترنت اکسپلورر زندگی را برای توسعهدهندگان وب ساده ساخت. کنارگذاشتن پشتیبانی از افزونهها و فناوریهایی همچون سیلورلایت بدون شک نه تنها امنیت را برای اج افزایش داد، بلکه در بهرهوری و عملکرد آن تأثیر بسزایی داشت. اگر یک نسخه از سایتی برای مرورگرهای کروم، فایرفاکس یا مرورگر عمومی webkit (یک مرورگر منبع باز) طراحی شده باشد، به احتمال زیاد توانایی بارگذاری آن در اج وجود دارد. اج همچنین از صفحاتی که برای مرورگرهای مدرن طراحی شدهاند، پشتیبانی میکند. با این حال، اگر سایتی با هدف بارگذاری ویژگی مشخصی از اینترنت اکسپلورر شبیه به سیلورلایت طراحی شده باشد، اج اقدام به بارگذاری سایت در مرورگر اینترنت اکسپلورر خواهد کرد (البته شما هم به طور دستی میتوانید این کار را انجام دهید).
مایکروسافت موتور رندرینگ اج را «حالت زنده یک سند» توصیف میکند که مرتباً بهروزرسانی شده و همراه با مدل سرویسگرای ویندوز 10 کار خواهد کرد. اج همچنین از گزینه About: flags به عنوان راهکاری برای مدیریت ویژگیهای تجربی استفاده میکند. این کزینه به توسعهدهندگان اجازه میدهد سایتهای خود را قبل از آنکه به طور عمومی عرضه شوند، مورد آزمایش قرار دهند. اگر عبارت About: flags را در نوار نشانی اج تایپ کنید، به شما این توانایی را میدهد تا از ویژگیهای جدید CSS بهرهمند شوید. این ویژگیها شامل پیمایش و بهکارگیری عناصر جدید جاوا اسکریپت همچون کامپایلر Asm.ja جاوا اسکریپت است که توسط موزیلا طراحی شدهاند. برای بهرهمندی از هر یک از این ویژگیها کافی است تیک مربوط به آنها را فعال کنید. برای بازگرداندن تغییرات به حالت اولیه میتوانید از دکمه Reset استفاده کنید. در حالی که تعداد زیادی از استانداردها هنوز پشتیبانی نمیشوند، اما تعداد دیگری از آنها در دست طراحی و توسعه قرار دارند. به عنوان مثال:
template>HTML,