2 آذر 1387 / 23 ذیقعده 1429 / 22 نوامبر 2008 |
1) هم پيمان شدن حضرات آيات بهبهاني و طباطبايي به منظور نيل به مشروطه (1284 ش) انتشار عكس موسيونوژ بلژيكي مدير كل گمرك ايران با لباس روحانيت شيعه در مجلس لهو و لعب، خشم مردم متدين و علما را برانگيخت. در اين ميان، كوبندهترين و مؤثرترين اعتراض از جانب سيد عبداللَّه بهبهاني، عالم بزرگ تهران، مشاهده شد. مظفرالدين شاه در پي اعتراضات سهمناك بهبهاني، نامهاي به او نوشت و به برآوردن خواستههاي وي تعهد سپرد. اما با آرام شدن مردم و فروكش كردن هيجانهاي نخستين، اقدامي از سوي شاه قاجار در اين باره صورت نگرفت و اين بار، بهبهاني مصمم شد تا به همراهي ديگر علما، نهضت را شوري تازه ببخشد. براين اساس، مقصود خود را با علماي نامدار و بزرگ تهران در ميان گذاشت كه در اين ميان تنها سيد محمد طباطبايي اظهار داشت كه به خاطر مشروطه، حاضر است بهبهاني را همراهي كند. آيتاللَّه بهبهاني نيز همكاري طباطبايي را مغتنم شمرد و دوم آذر 1284ش به منزل طباطبايي رفت و پس از مذاكره، همپيمان و متّفق شدند كه در مبارزه عليه استبداد و ظلم حكومت تا رسيدن به هدف اصلي يعني مشروطه، از ياري يكديگر باز نايستند. اين نشست كه به پيمان "سيدين سندَين" معروف شد، در تاريخ مشروطيت اهميتي بس بزرگ يافت تا جايي كه رشد نهضت مشروطهخواهي را به آن دو بزرگوار دانستهاند. بهبهاني شخصيتي بيباك، شجاع و سرسخت بود و طباطبايي، عالمي متقي، پاك دامن، آگاه به علوم زمان و اوضاع سياسي جهان. در واقع، دو ويژگي ممتازي كه هر رهبر براي پيروزي نهضت بدان نيازمند است، يعني سازش ناپذيري و درايت، به وسيله اتحاد بهبهاني و طباطبايي حاصل شد و پيروزيهاي بعدي را ممكن ساخت تا به مشروطه دست يافت. |
2) هجوم وحشيانه ايادي رژيم پهلوي به حرم مطهر امام رضا(ع) (1357 ش) روز دوم آذر 1357، در مشهد تظاهرات آرامي از طرف مردم به وقوع پيوست و تظاهركنندگان وارد صحن حرم امام رضا(علیه السلام) شدند. ناگهان نظاميان رژيم، مردم را به گلوله بستند و عدهاي از مردم مبارز جان خود را از دست دادند. گلوله باران بارگاه مقدس حضرت ثامن الحجج(ع) خشم مردم را چندين برابر كرد و عكس العمل علما را به بار آورد. حضرت امام خميني(ره) طي پيامي متذكر شدند: دولت ياغي نظامي، به امر شاه، تر و خشك را به آتش كشيده و يكي از بزرگترين ضربههاي اين جنايتكار به اسلام، به مسلسل بستن بارگاه قدس علي بن موسي الرضا صلوات اللَّه عليه است. پس از آن، امام، روز پنجم آذر را عزاي عمومي اعلام نمودند. متعاقب پيام امام، ساير آيات عظام و مراجع تقليد نيز پيامهايي در محكوم كردن عمليات نظاميان در مشهد فرستادند و روز عزاي ملي را تاييد و بر آن تأكيد نمودند. |
3) 2آذرماه1369هجري شمسي : مهدي خالدي موسيقي دان با سابقه در هفتاد و يك سالگي در تهران درگذشت. خالدي موسيقي را نزد استاد صبا آموخت و پس از ايشان دومين نوازندهاي است كه در راديو به تكنوازي پرداخت. استاد خالدي به مدد هوش فراوان خود در مدتي كوتاه تمام رديفها را آموخت و به جز سبك استاد صبا، شيوههاي ديگري نيز در نواختن ويلن ابداع كرد كه هم اكنون توسط نوازندكان و اهل فن نواخته ميشود. |
4) درگذشت محقق و مترجم معاصر استاد دكتر "محمد حسن لطفي تبريزي" (1378 ش) استاد دكتر محمدحسن لطفي تبريزي، مترجم آثار فلسفي و محقق بنام آثار افلاطون، در سال 1298 ش در تبريز به دنيا آمد. وي پس از گذراندن دروس ابتدايي و متوسطه راهي تهران شد و پس از اخذ ليسانسِ حقوق از دانشگاه تهران، مدرك دكتراي خود را از آلمان گرفت و از سال 1329 تا پيروزي انقلاب اسلامي به وكالت پرداخت. دكتر لطفي تبريزي پس از آن، عمر خود را وقف خواندن و نوشتن و ترجمه آثار فلسفي نمود و با تسلطي كه به زبانهاي آلماني، انگليسي و فرانسوي داشت، در زمره بهترين مترجمان آثار فلسفي قرار گرفت. وي در طي مدت نزديك به چهل سال ترجمه آثار كلاسيك و متون اصلي فلسفه، آثار متعددي به وجود آورد كه زندگي و آثار افلاطون، دوره آثار افلاطون، فرهنگ رنسانس و خاطرات سقراط از آن جملهاند. سرانجام استاد لطفي تبريزي در حالي كه عمري را به خدمات ارزشمند علمي سپري كرده بود در دوم آذر 1378 ش در هشتاد سالگي بدرود حيات گفت و دربهشت زهرا آرميد. |
5) 2آذرماه سال1305هجري شمسي: غلام حسين درويش خان معروف به درويش خان از موسيقي دانان بزرگ ايران بدرود حيات گفت. درويش خان در كودكي نواختن سه تار و بعد تار را نزد پدر آموخت. درويش خان ساختمان سه تار را استادانه تكميل كرد و يك سيم به پنج سيم آن افزود و آن را به صورت متداول امروز درآورد. همچنين درويش خان پيش درآمدهاي بديع ابداع كرد كه گامي مؤثر در راه پيشرفت موسيقي ايران بشمار ميرود. استاد به تصنيف توجه بيشتري داشت و به آن رونقي تازه بخشيد. درويش خان موسيقي سنتي را از دربار اميران و سلاطين به ميان مردم آورد و در كلاس خصوصي خود به احوال شاگردان مستمند و با استعداد خود رسيدگي ميكرد. |
6) 23ذيقعده سال578هجري قمري: « ابن نجّار» مورخ و محدث و اديب شافعي مذهب دربغداد بدنيا آمد. او تا سال624هجري قمري: با مسافرتهاي متعدد به شهرها و سرزمينهاي مختلف ازدانش علماي بسياربهره برد و سرانجام خود ازعلماي پرآوازه روزگارشد. ابن نجارازاطلاعات تاريخي و شرح حال رجال كه دراين سفرها گردآورده بود براي تأليف كتابهاي خود استفاده كرد. ازآثارابن «نجارمَناقِبُ الاِمامُ الشّافِعي و اَلدُّرَةُ الثَّمينَةُ في تاريخِ المَدينه » را ميتوان برشمرد. |
7) 23ذيقعده سال403هجري قمري: «قاضي ابوبكراحمدبن طَيِّب » ملقّب به باقِلاني ازمتكلمان عهد عَضُدُ الدّوله ديلمي دربغداد درگذشت. وي تحصيلات مقدماتي را درزادگاهش بصره به پايان رساند و سپس دربغداد سكونت اختياركرد. باقِلاني ازحاميان فرقه اشعريه بشمارميرفت و به بحث و جدل علاقمند بود. او همواره با شيخ مفيد به بحث و مناظره ميپرداخت اما هميشه درپايان بحثها شوريده و مبهوت ميماند. ازجمله آثارباقِلاني «اِعجازُ القُرآن، اَسرارُ الباطِنيَّه و هِدايَةُ المُستَرشِدين» را ميتوان ذكركرد. |
8) 23ذيقعده سال309هجري قمري: « ابوعبدالله حسين بن منصور» ملقّب به حلاّج عارف و صوفي مشهوربه دستورمقتدرعباسي كشته شد. او دربيضا درمحلي نزديك استخرفارس متولد شد. اما درواسط عراق پرورش يافت. حلاّج ازاوايل جواني به زهد و رياضت روي آورده بود ازاين رو نزد «سهل بن عبدالله تُستَري» رفت و مدت دوسال نزد وي شاگردي كرد. سپس همراه استاد خود به بصره تبعيد شد. پس ازآن سفرهاي بسياركرد و عاقبت به اهوازرفت. حلاج درسال297هجري قمري دستگيرشد و يكسال بعد اززندان گريخت و اين باربه شوش رفت. اما مجدداً دستگيرشد و بدستورمقتدر و با قضاوت ابوعَمرو، خون حلّاج ريخته شد. حسين حلاج رادر چنين روزي به دار آويختند و سرش را ازتن جدا كردند. كتابها و اشعاري را به حلاج نسبت ميدهند كه «قرآنُ القُرآن و ديوان اشعار»ازآن جملهاند. |
9) 23ذيقعده سال256هجري قمري: «زُبَيربن بَكّار» ازعلماي نامدارمدينه درگذشت. وي مدتي سمت قضاوت شهرمقدس مكه را به عهده داشت. ابن بكاربرنَسَب نامههاي قريش وقوف كامل داشت و كتابي دراين باره نوشت كه به نَسَب قريش مشهوراست. ازديگرآثاراو« اَخبارُ الحَرَب و اَلاُوس و الخَزرَج» را ميتوان نام برد. |
10) وقوع غزوهي "نيقُرَيظه" به فرماندهي پيامبر اسلام(صلی الله علیه واله) (5 ق) يهوديان طايفهي بنيقريظه كه با مسلمانان مدينه، پيمان دفاعي برقرار كرده بودند، پس از هجوم جبههي متحد استكبار، متشكل از يهوديان، مشركان قريش و طوايف ديگر عرب به شهر مدينه و وقوع نبرد سرنوشت ساز خندق (جنگ احزاب)، نسبت به مسلمانان، مرتكب خيانت شده و موجب تقويت جبههي كفر و شرك و تضيعف روحيهي مسلمانان مدينه گرديدند. به همين جهت، پس ازپيروزي مسلمانان درجنگ احزاب با قهرمانيهاي مولاي متقيان امام عليبن ابيطالب(علیه السلام)، مسلمانان به فرمان پيامبراكرم(ص) بلادرنگ به سوي قلعهي بنيقريظه رهسپار گرديدند و آنان را به مدت 15 (و به روايتي 25) روز در محاصرهي خويش گرفتند. سرانجام سران طايفهي بنيقريظه چارهاي جز تسليم نديده و به داوري سعدبنمعاذ يكي از صحابهي بزرگ پيامبر، رضايت دادند. سعدبن معاذ، اشد مجازات را كه قتل مردان جنگي قبيله بود براي آنان پيشنهادنمود كه مورد پذيرش پيامبر اكرم(ص) واقع گرديد. به اين صورت، فتنه و خيانت، از ريشه خشكانيده شد و شرّ يهود از سر مسلمانان كوتاه گرديد. |
11) 22نوامبرسال1943ميلادي: درجريان جنگ جهاني دوم كشورلبنان به استقلال رسيد. لبنان بعد ازخروج ازتسلط عثماني بنابر تصميم جامعه مللي تحت سرپرستي فرانسه قرارگرفت. اما سرانجام فرانسه درسال1943ميلادي استقلال لبنان را برسميت شناخت. قابل توجه است كه درزمان نفوذ فرانسوي ها درلبنان، فاصله طبقاتي ميان مسيحيان ثروتمند و عربهاي مسلمان بسيار زياد شده بود. لبنان درخاورميانه واقع و با سوريه و رژيم اشغالگر صهيونيستي مرز مشترك دارد. |
12) 22نوامبرسال1877ميلادي: توماس اديسون مخترع برق گرامافون را اختراع كرد. گرامافون اديسون ازيك استوانه با پوشش نازكي ازقلع ساخته شده بود كه با كمك دست به چرخش درمي آمد. به هنگام صحبت درلوله استوانه اي شكل عملياتي درآن صورت مي گرفت و درنتيجه ارتعاشهاي مكانيكي صدا ضبط مي شد. اديسون براي اختراع گرامافون 7سال آزمايش و تحقيق كرد.
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله |