نکاتی مفید در مورد سلامت دندان زنان باردار

حالا دیگر این روایت تبدیل به ضرب‌المثل شده است که مادران می‌گویند: هر کدام از دندان‌هایم را به خاطر تولد یکی از فرزندانم از دست دادم!اگرچه کاملا واضح است که سرنوشت تلخ این دندان‌های ناکام را باید در تنبلی و بی مبالاتی مادران جست‌و‌جو کرد تا تولد یک نوزاد تازه، اما دغدغه دندان و درد دندان، سایه شومی است که با توجه به شرایط دوران بارداری، همیشه بالای سر مادران ایستاده است؟

● مراجعه به دندانپزشک در دوران بارداری و شیردهی

بر خلاف تصور بسیاری از خانم‌ها، انجام درمان‌های دندانپزشکی در طول دوران بارداری و شیردهی برای کودک آنها هیچ خطری ندارد، اگرچه در مورد نوع درمان و زمان انجام آنها، اولویت‌ها و الزاماتی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد.
اگر دوره ۹ ماهه بارداری را به ۳ قسمت تقسیم کنیم، بهترین زمان برای انجام درمان‌های دندانپزشکی ۳ ماهه دوم حاملگی است.
درمان‌های دندانپزشکی در طول مدت بارداری شامل درمان‌های ساده و پیشگیرانه، مانند جرم‌گیری و ترمیم پوسیدگی‌هاست. انجام درمان‌های پیچیده‌تر معمولا به بعد از این دوران موکول می‌شود، مگر آنکه به دلیل ابتلای مادر به درد دندان، گریزی از آنها نباشد. در ۳ ماهه اول بارداری جنین در رحم مادر، در حال شکل‌گیری است و از آنجا که مصرف برخی داروها (از جمله داروهای مسکن) و احتمال بروز عفونت‌های دندانی می‌تواند روی روند رشد و تکامل جنین اثر بگذارد، ترجیح بر آن است که مادران درمان‌های دندانپزشکی را به ۳ ماهه دوم موکول کنند. در این دوران خانم‌ها باید احتمال حاملگی خود را با دندانپزشک در میان بگذارند چراکه طرح درمان انتخابی و نوع داروهای تجویزی توسط دندانپزشک ممکن است روی سلامت جنین اثر مستقیم یا غیرمستقیم داشته باشد.
در ۳ ماهه سوم بارداری، تحمل مادر برای نشستن روی یونیت (صندلی) دندانپزشکی کاهش می‌یابد؛ چراکه بزرگ شدن جنین، روی مثانه مادر و ورید اجوف تحتانی او فشار وارد می‌کند. در این حالت ممکن است نیاز باشد مادر هر از گاهی از حالت خوابیده به حالت نشسته به پهلو، در آید و یا با فواصل زمانی کوتاه به دستشویی برود.

● نکات مورد توجه هنگام مراجعه به دندانپزشک؟

از شایع‌ترین داروهایی که در دوران بارداری یا شیردهی منع مصرف دارند می‌توان به مسکن‌ها (بروفن و استامینوفن کدئین) اشاره کرد که بسیاری از خانم‌ها به مصرف روزانه آنها اعتیاد پیدا کرده‌اند!حتی پنی‌سیلین نیز برای مادران شیرده منع مصرف دارد. سفالکسین، جایگزینی است که معمولا پزشکان و دندانپزشکان در صورت نیاز به آنتی بیوتیک آن را تجویز می‌کنند.
دغدغه خاطر دیگر مادران در این موارد، اثر تابش اشعه ایکس حین تهیه کلیشه رادیوگرافی است که ممکن است برای جنین خطرناک باشد اما تحقیقات نشان می‌دهند که در صورت استفاده مادر از روپوش سربی که حین انجام رادیوگرافی از آن استفاده می‌شود، هیچ خطری متوجه جنینی که در شکم دارد نیست؛ مخصوصا اگر مادر در سه ماهه میانی بارداری باشد. با این وجود اغلب دندانپزشکان، تا حد امکان، از انجام رادیوگرافی برای مادران حامله اجتناب می‌کنند.

● بهداشت دهان برای مادران

در دوران بارداری، تغییرات هورمونی بدن مادر، او را مستعد ابتلا به بیماری و التهاب لثه می‌کند. روی همین اصل دندانپزشکان به زنان حامله توصیه می‌کنند بیش از سایر دوران زندگی به رعایت بهداشت دهان و دندان خود بپردازند.
این توصیه زمانی جدی‌تر می‌شود که مادران جوان به دلیل دغدغه‌های تازه‌ای که در جریان زندگی مشمول آن شده اند، از انجام بسیاری از وظایف روزانه خود، نظیر مسواک زدن و شست‌وشوی دهان، غفلت می‌ورزند. مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک برای بررسی وضعیت سلامت دندان‌ها توصیه دیگر دندانپزشکان به زنان حامله و شیرده است، تا پوسیدگی و بیماری‌های احتمالی دهان و دندان ایشان در همان مراحل ابتدایی متوقف یا درمان شوند و نیاز به درمان‌های پیچیده و پر هزینه در این دوران مرتفع گردد.

---

تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله