دانشجو از منظر ولایت
دانشجو در بيان مقام معظم رهبري(مدظله العالی)
1- آرمان گرايي در مقابل مصلحت گرايي؛ عشق به آرمان‌ها و مجذوب آرمان ها شدن... .
2- صدق و صفا و خلوص ...
3- آزادي و رهايي از وابستگي هاي گوناگون حزبي و سياسي و نژادي و امثال اينها
4- مبتني بر اشخاص نبودن (متعلق به فضا و مجموعه حاضر)
5- حساسيت منفي داشتن در مقابل مظاهري که از نظر فطرت انساني زشت است مثل ظلم و تبعيض و بي عدالتي و دفع اين مسايل... .
6- بر اين حرکت احساسات حکومت نمي کند، بلکه ضمن اينکه احساسات هست، منطق و تفکر و بينش و تحصيل و ميل به فهميدن و تدقيق هم در آن وجود دارد .
...عشق و علاقه من به دانشجو، بخش عمده اش ناشي از صفا و صداقت دانشجوست.
...سالهاي قبل از انقلاب، يک واقعه جنايت آميز در روز شانزدهم آذر اتفاق افتاد... مسئولان آن روز به خاطر سخن حقي، اتفاقي در دانشگاه افتاد که بعدها جبهه دژخيمان به خاطر همان هدفي که جوانان داشتند و هدف والايي هم بود با آن مقابله کردند و به کشته شدن سه نفر انجاميد، مسئله آن روز چه بود، ضديت با آمريکا... .(1)
...*بنده يک وقت عرض کردم دانشگاهها بايد سياسي باشند و دانشجو بايد سياسي باشد. معناي حرف آن است که دانشجو بايد قدرت تحليل سياسي داشته باشد تا جبهه بندي هاي دنيا را بشناسند تا بفهمد امروز دشمن کجاست و از کجا و با چه ابزاري حمله مي کند. اين براي شما لازم است. اگر شما تلاش سياسي، کار سياسي، مطالعه سياسي و مباحثه سياسي نداشته باشيد، اين توانايي را پيدا نمي کنيد. البته توجه داشته باشيد که دشمن از همين امر استفاده نکند. دشمن با کمال هوشياري ايستاده است. اميرالمؤمنين عليه الصلاه و السلام فرمود «و من نام لم ينم عنه» مراقب باشيد که اگر شما غفلت مي کنيد دشمن از شما غفلت نمي کند. دشمن با کمال هوشياري مراقب است.(2)
دو عنصر اصلي در تربيت دانشجو
بارها در مجامع دانشجويي گفته ام که در اين نظام مردمي، دانشجويان که طبقه پيشرو و پيشاهنگ و زبده و با نشاط پيکره اجتماع هستند، بايد در سازندگي آينده و ترسيم حرکت عمومي جامعه، بيش از جاهاي ديگر نقش و اثر داشته باشند.(4)
حرکت علمي و شکوفايي استعدادها در دانشگاههاي ما رو به پيشرفت است.(5)
بحمدالله دانشگاههاي ما از استاد مؤمن، از دانشجوي مؤمن و از مديران مؤمن سرشار است؛ ... البته به شما دانشجوها مي گويم سنگربان اين سنگر [دانشگاهها] شماييد مواظب باشيد. خاکريزهايتان سست نشود دايم خاکريزها را ترميم کنيد. خاکريزها، خاکريزهاي فرهنگي و فکري است اينها را ترميم کنيد. خودسازي فکري و اخلاقي و انقلابي دروني دانشجويان يک فريضه است. (6)
شما [دانشجويان] و عزيزان با نهج البلاغه انس پيدا کنيد. نهج البلاغه خيلي بيدارکننده و هوشيار کننده و خيلي قابل تدبر است. در جلساتتان با نهج البلاغه و کلمات اميرالمؤمنين انس پيدا کنيد. اگر خداي متعال توفيق داد و يک قدم جلو رفتيد آن وقت با صحيفه سجاديه – که علي الظاهر فقط کتاب دعاست اما آن هم مثل نهج البلاغه، کتاب درس حکمت و کتاب عبرت و کتاب راهنماي زندگي سعادتمند انسان است – انس بگيريد.(7)
امروز جوانان ما، دانشجويان ما، ... اگر مي خواهند در زمينه افکار اسلامي عمق پيدا کنند و پاسخ سؤالات خود را پيدا کنند بايد به کتابهاي شهيد مطهري مراجعه کنند که امام درباره کتابهاي اين بزرگوار، تعبيري قريب به اين مضمون دارند که «همه آنها خوب و مفيد است.(8)
امروز خودتان را بسازيد – دانشگاهها را بسازيد – محيط دانشگاه را محيط انقلابي و اسلامي کنيد... در محيط دانشگاه، جوانان انقلابي و مسلمان بايد مانند يک دست، يک تن، با يک فکر، فکر اسلام و انقلاب حرکت کنند... از هر چيزي که مخلّ به اين يگانگي در راه خدا و در راه انقلاب باشد پرهيز کنيد. تا بتوانيد دانشگاهي را بسازيد که فرداي ايران را تأمين کند، جمهوري اسلامي را در مقابل دشمنان و بدخواهان و ملت ايران را در مقابل دوستان و اميدواران عالم روسفيد کند.(9)
شما دانشجويان، متوجه باشيد که يکي از بزرگترين وظايف شما، خودسازي اخلاقي است، اخلاق خود را تکميل کنيد، شما جوانان فرصت را داريد. دوران، دوران شماست، شما در دوران خوبي زندگي ميکنيد؛ در سايه حکومت قرآني و فرهنگ اسلامي زندگي مي کنيد؛ بنابراين، از لحاظ روحي و معنوي، فرصت براي والا و شايسته شدن داريد، اين فرصت را مغتنم بشماريد . علم بايد در کنار اخلاق و پيشرفت صنعتي و علمي و مادي در کنار رشد اخلاقي باشد. توجه به خدا هم مايه اصلي رشد اخلاقي به حساب مي آيد.(10)
دانشجو، اميد آينده کشور و ذخيره حياتي کشور است. من براي دانشجوي موفق سه شاخص دارم ... بايد خوب درس بخواند - به اخلاق و تهذيب نفس بپردازد – ورزش هم بکند. (11)
دانشجويان، طبقه پيشرو و پيشاهنگ و زبده و با نشاط پيکره اجتماع
عدهيى از افراد سادهانديش خيال مىکنند که اگر دانشجو بخواهد حضور انقلابى داشته باشد، راهش اين است که بر سر مسؤولان خود داد بکشد؛ خير، اينکه انقلابيگرى نيست. آنجايى که مىبينيد دانشجو بر سر مسؤولان امر داد مىکشد، مسؤولان با دانشجويان همجهت نيستند؛ آنها مزدور امريکا هستند و اين جوانان نمىتوانند طاقت بياورند و بالاخره فرياد اعتراض مىکشند؛ کمااينکه در رژيم گذشته همينگونه بود و دانشجو و طلبه و مردم و وجدانهاى بيدار و انسانهاى شجاع و روحهاى سالم، بر سر مسؤولان امر داد مىکشيدند.
مبادا عدهيى به صورت فريبانگيز و با ترفندهاى گوناگون بيايند و به چند جوان ساده تفهيم کنند که دانشجو بايستى فرياد بکشد! بله، فرياد بايد کشيده شود؛ ولى بر سر امريکا و قدرتهايى که مزاحم مسؤولان و ادارهکنندگان نظام هستند. در هر دانشگاهى که تحصيل مىکنيد، حضور دانشجويى خود را به صورت قوى و با خط درست حفظ کنيد.
جوانان دانشجو در محيطهاى دانشگاه، به درس و علم و روحيهى انقلابى و اسلامى، حداکثر اهميت را بدهند. جوانان ببينند که امروز و آينده، چهقدر به وجود آنها احتياج است؛ خودشان را براى آينده بسازند. امروز هم جوان دانشجو بايد مثل هميشه، پيشتاز و پيشگام حرکت انقلابى باشد و خودش را شايسته و صالح براى اين مسؤوليتهاى بزرگ قرار بدهد.
امروز دورانى است که دانشگاه و دانشجو و جوان و زن و مرد، از هر قشر و نقطهيى از نقاط کشور، بدون اعتنا به وابستگيهاى فاميلى و شخصى و قومى و منطقهيى و غيره، مىتواند اميدوار باشد که بر عالم شدن، مؤثر شدن، مفيد شدن براى کشور و تعيينکننده بودن در جهت حرکت مستقل و آزاد ملت خودش قادر است. اين، چيز خيلى مغتنمى است.
دانشجويان عزيز، اين جوانان، اين فرزندان و جگرگوشههاى ملت، اين بهترين و پاکترين عناصر جامعهى ما در دانشگاهها، بايد در خط اسلام و در جهت عظمت کشور و بلند کردن پرچم اسلام و بيدار کردن ملتهاى عالم و روح بخشيدن به اين دنياى مرده به وسيلهى دستهاى استکبارى، درس بخوانند و کار و تلاش کنند، تا مطمئن بشوند که فرداى ايران اسلامى، به مراتب از امروز بهتر خواهد بود. اين، هدف شماست. اين، هدف وحدت حوزه و دانشگاه است.
اين پولهايى را که مىخواهيد به عنوان وام بدهيد، لزومى ندارد که بين همهى آنها تقسيم کنيد. باز در اينجا هم همان اولويتها را رعايت کنيد. اگر واقعاً مىبينيد که هشتصد تومان کم است، مثلاً هزار تومان درنظر بگيريد. فرض کنيد که آن صدهزار نفر، هشتادهزار نفر هستند. يعنى اينطور نباشد که حتماً آدم بخواهد بين قشرهاى مختلف دانشجو، توازن يا تساوى برقرار بکند. نه، چون يک عده که در شهر خودشان زندگى مىکنند، احتياج ندارند؛ يک عده هم که از يک شهر به شهر ديگر مىروند و امکانات دارند، احتياج ندارند؛ عدهيى فقط پول توجيبى مىخواهند و نه چيز ديگر؛ عدهيى هم واقعاً احتياج دارند.
ما نبايد از حال دانشجويان فقيرِ مستضعف غافل بمانيم. البته دستگاههايى هم هستند که وام مىدهند؛ مثل آن بنياد امام رضا که بعضى از دوستان ما در آنجا کار مىکردند و اخيراً هم با من مکاتبه کردهاند که مىخواهند به بعضيها وام بدهند؛ من هم تأييد کردهام. ممکن است به بعضى از دانشجويان از جاهاى ديگر هم کمکهايى بشود؛ مانعى ندارد، بکنند؛ اما شما هم به عنوان وزارت، اين کار را بکنيد.
شما دانشجويان و دانشآموزان - چه پسرها و چه دخترها- وظايف سنگينى بر دوش داريد. غير از وظيفهى درس خواندن که وظيفهى دانشجويى و دانش آموزى است، وظيفهى انقلابى بر دوش داريد، وظيفهى اسلامى و دينى بر دوش داريد - چه در محيط دانشگاهها، چه در محيط مدارس.
اين مبارزه، مبارزهى امروز و يک روز و دوروز و يک سال و دوسال نيست، مبارزهى نسلهاست. آن نسلى که از مبدأ انقلاب - از آغاز انقلاب - فاصله گرفته است، اگر بخواهد ايران را به عزت برساند و بسازد و عظمت ببخشد و الگوى زندهيى در مقابل ملتهاى ديگر قرار بدهد و بينى استکبار را به خاک بمالد، بايد يک نسل انقلابى و اسلامى و متدين باشد؛ و او شما هستيد. امروز دانشجوييد، امروز دانشآموزيد، فردا شما گردانندگان چرخهاى اين کشوريد. امروز خودتان را بسازيد، دانشگاهها را بسازيد، محيط دانشگاه را محيط انقلابى و اسلامى کنيد، محيط دبيرستانها را هم همينطور.
شما دانشجوها - چه دختر و چه پسر - و حتى دانشآموزهاى مدارس، روى اين ريزترين پديدههاى سياسى دنيا فکر کنيد و تحليل بدهيد. فرض کنيم تحليل هم بدهيد که خلاف واقع باشد؛ باشد. خدا لعنت کند آن دستهايى که تلاش کردهاند و مىکنند که قشر جوان ما و دانشگاه ما را غير سياسى کنند.
کشورى که جوانهايش اصلاً در باغ مسايل سياسى نيستند، مسايل و جريانهاى سياسى دنيا را مىفهمند و تحليل درست ندارند، مگر چنين کشورى مىتواند بر دوش مردم حکومت و حرکت و مبارزه و جهاد بکند؟! بله، حکومت ديکتاتورى باشد، مىشود.
من معتقدم بين گروههاى دانشجويى، با هر سليقهيى که هستند، بايد روابط حسنه برقرار باشد. شما نگاه کنيد، کشورهاى دنيا، گروههاى مختلف اجتماعى و سياسى در عالم، با وجود اختلافات فراوانشان، دور يک ميز مىنشيند، حرف مىزنند، مذاکره مىکنند؛ بالاخره به جايى هم مىرسند. معنا ندارد که در محيط دانشگاه اسلامى، افرادى که به اصول واحدى معتقدند، اسلام را قبول دارند، امام را قبول دارند، انقلاب را قبول دارند، ارزشها را قبول دارند، اما سلايق مختلفى هم دارند، اينها با همديگر کنار نيايند؛ من نمىتوانم اين را بفهمم و قبول بکنم.
با توجه به اينکه يکى از جنبههاى تهاجم دشمن، تهاجم فرهنگى و فاسد کردن جوانان و بخصوص زنان و توجه دادن مردم به شهوات و نفسانيات است و در بسيارى از جوامع اسلامى، دشمنان ابتدا از اين طريق مردم را خلع سلاح کردهاند، و نيز با توجه به بحران کنونى حجاب در جامعه و حتّى در دانشگاهها، وظيفهى مردم، بخصوص دانشجويان و تشکلهاى اسلامى در جامعه و در دانشگاهها چيست و راه حل، حکم و توصيهى شما در اين مورد به تشکلهاى اسلامى چيست؟
ج: توصيهى بنده معلوم است: حجاب را رعايت کنيد و اين لازم و واجب است. به برادر يا خواهرى که اين نامه را نوشتهاند، مىخواهم بگويم اينطور هم نيست که شما مىگوييد زنهاى ما بىحجاب شدهاند. ممکن است بعضى بگويند چشم شما به خواهرهايى افتاده که همه حجاب دارند؛ نه، من گاهى به خيابان مىروم تا مخصوصاً وضع مردها و زنها را ببينم؛ البته با نگاه حلال و نه حرام. آنطور که بعضى تصوير مىکنند، به نظر من نمىآيد. البته چرا، اشکالاتى وجود دارد؛ من هم از همهى گوشه و کنارها با خبر نيستم. هرجا چنين وضعى وجود داشته باشد، راه آن نهى از منکر است.(12)
پي نوشت :
1. بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 1/9/78
2. بیانات مقام معظم رهبری در ديدار با دانش آموزان و دانشجويان 10/8/74
3. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي 20/9/70
4. بيانات مقام معظم رهبري در مراسم بيعت جمع کثيري از دانشجويان و دانشگاهيان 23/2/68
5. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با دانشجويان نمونه7/9/81
6. بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامي در جمع دانشجويان و اساتيد دانشگاه صنعتي اميرکبير 9/12/79
7. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار از دانشگاه صنعتي شريف1/9/78
8. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با جمع کثيري از کارگزاران و معلمان 15/2/78
9. بيانات مقام معظم رهبري در ديدار دانش آموزان و معلمان 13/8/71
10. سخنراني مقام معظم رهبري در ديدار با گروهي از خانواده هاي شهدا و ... دانشجويان دانشگاه هنر 1/8/70
11. بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 2/3/69
12. حدیث ولایت
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
