دانستنی هایی درباره روزدانشجو و رسالت دانشجویان (2)

مجاهد در راه خدا

اسلام به دانش‏پژوهی، اهمیت فراوانی داده و مسلمانان را در به دست آوردن آن تشویق کرده است. امام علی علیه‏السلام می‏فرماید: «جوینده دانش، مانند مجاهد در راه خداست». از این رو، وظیفه دانشجویان کشور در یادگیری و به کارگیری دانش‏های مختلف حساس‏تر است و باید وقت بیشتری را در این‏باره صرف کنند. شهید مطهری درباره گستره کاربرد دانش می‏فرماید: «در دنیای تحولی به وجود آمده که همه کارها بر پاشنه علم می‏چرخد و چرخ زندگی بر محور علم قرار گرفته است. همه شئون حیات بشر با علم وابستگی پیدا کرده، به طوری که هیچ کاری و هیچ شأنی از شئون حیات بشر را جز با کلید علم نمی‏توان انجام داد».

پویندگان دانش در قرآن

پویندگان علم، خداپرست، خاشع و خداترسند. آیات الهی، گواه این صفات پسندیده برای اهل علم است. قرآن در این خصوص می‏فرماید:«آنان به زمین می‏افتند و گریه می‏کنند و بر خشوعشان می‏افزایند.» و در جای دیگر تاکید می‏کند:«همانا از بین بندگان خدا، فقط دانشمندان می‏ترسند».
دانش آموختگان، بر یگانگی خدا گواهی می‏دهند. بر همین اساس، خدا در قرآن، عالمان را در کنار فرشتگان گواه بر توحید قرار داده است و می‏فرماید:« ... و فرشتگان و صاحبان دانش(هر کدام به گونه‏ای) بر توحید گواهی می‏دهند».
بالاترین درجات کمال، از آنِ مومنان و عالمان است. از این رو در قرآن به جایگاه بلند عالمان توجه شده و آمده است:«خداوند کسانی را که ایمان آورده‏اند و کسانی را که علم به آنان داده شده، درجات عظیمی می‏بخشد».

دانش و دانشجو در روایات

پیامبر گرامی اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم می‏فرماید:«جوینده دانش در میان جاهلان همانند زنده‏ای است در بین مردگان».
حضرت علی علیه‏السلام فرموده است: «ارزش هر کس به اندازه علم اوست».
امام صادق علیه‏السلام می‏فرماید:«هنگامی که خدای متعال خیر کسی را بخواهد، او را آگاه و فقیه در دین می‏کند».
آن کس که برای خدا دانش فراگیرد و به آن عمل کند و به دیگران بیاموزد، در ملکوت آسمان‏ها به بزرگی از او یاد کنند و گویند: برای خدا آموخت و برای خدا عمل کرد و برای خدا تعلیم داد.
دانشگاه و دانشجو در کلام امام خمینی رحمت الله علیه
یکی از رازهای استمرار هر انقلاب، جامعه علمی و دانشگاهی آن است، دانش همیشه با انسان و در خدمت انسان بوده است و حتّی سرنوشت حکومت‏ها با آن رقم می‏خورد. پیامبران الهی و بزرگان دینی، همواره بر دانش‏اندوزی تاکید فراوان کرده‏اند. در اسلام نیز، آموختن دانش بر همگان واجب است. در منظر اسلام تحصیل دانش، اگر با تهذیب و تزکیه قرین باشد، جامعه را به سوی سعادت و سلامت و کمال رهنمون می‏شود. امام راحل رحمت الله علیه در جمع دانشجویان به نقش دانشگاه و دانشجو در سعادت و سلامت ملت‏ها تاکید کرد؛ می‏فرماید: «دانشگاه مرکز سعادت و در مقابل، شقاوت یک ملت است. از دانشگاه باید سرنوشت یک ملّت تعیین بشود. دانشگاه خوب، یک ملت را سعادتمند می‏کند و دانشگاه غیر اسلامی [و] دانشگاه بد، یک ملّت را به عقب می‏زند».

رسالت دانشجو

رسالت اصلی دانشگاه اسلامی، تربیت انسان است و هدف اساسی دانشجو، رسیدن به کمالات والای انسانی است. در فرع این تربیت انسانی، دانشجوی مسلمان دو وظیفه مهم دیگر بر عهده دارد: نخست این‏که کوشش کند تا به بالندگی علمی، آموزشی و پژوهشی برسد و جامعه دانشگاهی را سیراب کند و رسالت دیگر او هنگامی است که وارد جامعه شده و با رویدادها و مناسبات اجتماعی و سیاسی مواجه می‏شود دانشجو باید در قبال سرنوشت جامعه با کوله‏باری از تعهد و دانش، به نقادی و اصلاح بپردازد. گزاردن این دو وظیفه، تامین آینده‏ای آباد برای خود و جامعه است.

راه بهشت

در دین والامنزلتِ اسلام، علاوه بر اهمیت دانش، به روحیه معنوی دانش‏پژوهان و دانش آموختگان عنایت ویژه شده است، تا آن‏جا که عالم را هم نشین پیامبران و دانشجو را جوینده بهشت معرفی می‏فرماید. روایت پیامبر گرامی اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم گواه این مطلب است که می‏فرماید:«هر کسی راهی را بپیماید تا به دانشی دست یابد، خداوند راهی از راه‏های بهشت را به روی او می‏گشاید».

فرهنگ دانشجو

دانشجوی مسلمان باید آیینه فرهنگ اسلام باشد و در پی تلاش، دقت، پیشرفت، شکوفایی، عدالت‏خواهی و نشاط؛ نه این‏که آیینه دل او زنگار بسته باشد. این آیینه مکدر دانشجوی مسلمان نیست. فرهنگ دانشجوی ایرانی، فرهنگ اسلام ناب‏محمّدی صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم است.
برتری دانش‏اندوزی بر مال‏اندوزی
مسئله‏ای که از روزگاران پیش تا کنون ذهن بشر را مشغول خود کرده است، برتری علم بر ثروت یا ثروت بر علم است. عده‏ای علم را برتر از ثروت و برخی ثروت را بهتر از علم می‏دانند. حضرت امیرالمؤمنین علیه‏السلام در این‏باره به کمیل می‏فرماید:«ای کمیل، دانش بهتر از ثروت است؛ زیرا دانش از تو پاسداری می‏کند، ولی تو از ثروت پاسداری می‏کنی؛ ثروت با بخشش و انفاق کم می‏شود، علم با انتشار بیشتر می‏گردد؛ و آن‏گاه که ثروت از میان برود، صاحبش را نیز نابود می‏کند».
مقابله با توطئه‏های فرهنگی و سیاسی دشمن
دشمنان اسلام پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی گمان کردند، این نهضت، محدود به زمانی کوتاه است که می‏توانند در مدت کوتاهی به آسانی آن‏را سرکوب کنند. ازاین‏رو، ابتدا به جنگ داخلی و سپس به محاصره اقتصادی، جنگ تحمیلی و تبلیغات علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی روی آوردند و اکنون پس از گذشت دو دهه از انقلاب، تلاش آنها نقش برآب شده است. در این میان، انگشت بر جامعه دانشگاهی گذاشته‏اند تا انقلاب را به بی‏راهی کشند. زهی خیال‏خام و گمان باطل! زیرا دانشجویان انقلابی و اسلامی، هشیارانه این توطئه‏ها را شناسایی و با استعداد از فرهنگ غنی اسلامی آن‏ها را خنثا می‏کنند.

مبلّغ دهکده جهانی

زندگی اجتماعی بشر، همواره در حال تغییر و تحول و پیشرفت بوده است و هر روز کشف جدیدی را در صفحه تاریخ ثبت می‏کند. امروز آدمی به عصر سرعت و ارتباطات دست یافته و با خلق دهکده جهانی و ایجاد سایت‏های متعدد رایانه‏ای و شبکه‏های ماهواره‏ای، شگفتی آفریده است. این دهکده در موارد زیادی بسیار مخرب و ویرانگر فرهنگ‏ها، اندیشه‏ها و صفات انسانی است. ازاین‏رو، دانشگاهیان و دانشجویان اسلامی باید از نفوذ اندیشه‏های الحادی و فرهنگ غیرانسانی جلوگیری کنند و برای انتقال فرهنگ اسلام و دفاع از نظام اسلامی در فضای این دهکده جهانی، کمر همّت ببندند و بهترین مبلّغ اسلام در عصر سرعت و ارتباطات و رایانه باشند.

فرار مغزها

یکی از معضلاتی که امروز دامنگیر کشورهای جهان سوم و توسعه نایافته شده است، فرار مغزهاست؛ یعنی گریز نخبگان و فرهیختگان کشور به بهانه کسب تخصّص، فن‏آوری و نوآوری‏های کنونی علم. دانش‏پژوهان و نخبگان کشور اسلامی باید تلاش کنند و با خلاقیت و نبوغ به خلق نظریات جدید و تحقیق و پژوهش همت گمارند و دولت نیز با در اختیار گذاشتن امکانات مادی و معنوی برای ارتقای سطح علمی و تحقیقاتی کشور اسلامی، از خروج مغزها به کشورهای استثماری شرف و غرب جلوگیری کند.

دانشجویان شهید

درخت شکوهمند انقلاب اسلامی با خون هزاران شهید به ثمر نشسته که بسیاری از آنان، دانشجو و دانشگاهی بوده‏اند. دانشگاهیان شهید و شهیدان دانشجو، سنگر دانش را رها و در سنگر دینْ جان خود را در طبق اخلاص گذاشتند. دفتر انقلاب شاهد دلاور مردی‏ها و فجرآفرینی‏های دانش‏پژوهان انقلاب است. درود بر روان پاکشان که عاشق امام و انقلاب و آرمان‏های بلند امام بودند و عاشقانه تا معبود پرکشیدند. راهشان پررهرو و نامشان جاوید!

دانشجوی موفق

انسان در تمام فعالیت‏های خویش در پی هدف است و برای رسیدن به هدف تلاش و کوشش می‏کند. رسیدن به هدف مساوی با موفقیت انسان است.دانشجوی موفق کسی است که هدف را درست انتخاب کند و برای دست‏یابی به هدف خویش پشتکار و همت داشته باشد. امام صادق، علیه السلام، دراین‏باره می‏فرماید:«سه چیز انسان را از دست‏یابی به موفقیت باز می‏دارد: همت کوتاه، چاره‏اندیشی کم، و رای سست». پس برای رسیدن به اهداف بزرگ، باید بزرگ‏اندیش، تیزبین و باهمت بود.

دوستی با دانش

علاقه به هر هدفی مقدمه رسیدن به آن است؛ زیرا به دنبال هر علاقه‏ای تلاش و در نهایت خلاقیت وجود دارد. دانشجو باید با دانش دوستی کند و شیوه ایجاد این دوستی احترام به استاد، نظم، و سپس پژوهش و تحقیق و پشتکار است. می‏گویند: مرد جوانی نزد سقراط رفت و از او خواست که برای کسب دانش او را یاری کند. سقراط با یک حرکت ناگهانی، گردن مرد جوان را گرفت و سرش را زیر آب فرو برد، این کار را چند مرتبه تکرار کرد. سرانجام وقتی که مرد جوان نفس‏زنان سرش را بیرون آورد، به سقراط گفت: «چرا چنین کردی؟» سقراط در پاسخ گفت:«وقتی همان اندازه که هوا را می‏خواهی دانش را هم خواستی، آن وقت آن را خواهی یافت».

دانشگاه، مجری وحی خدا

هدف اساسی انقلاب اسلامی، اجرای احکام الهی و اسلامی کردن جامعه است و دانشگاه پرچم‏دار این ایده و طلایه‏دار این نهضت است. بنیان‏گذار کبیر انقلاب در این‏باره می‏فرماید:«ما برآنیم دانشگاه را مجری وحی خدا سازیم». دانشگاهیان، این سرمایه‏های گران‏بهای نهضت جمهوری اسلامی ایران که با تسخیر لانه جاسوسی، دست بیگانگان را قطع و در جبهه‏های دفاع، خالصانه نبرد کردند، اکنون همراه نسل انقلاب، پاسدار ارزش‏های انقلاب و مجری وحی الهی در جامعه‏اند؛ آنان که هدایت یافتگان و ارشاد کنندگان و وارثان راستین پیامبرانند.

روایاتی درباره دانش‏اندوزی

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
بهترین صدقه آموختن دانش و تعلیم آن به برادر دینی است.
آن که دانشی (که مورد نیاز جامعه است) داشته باشد و کتمان کند، روز قیامت لجامی از آتش بر دهانش زده خواهد شد.
امام علی(علیه السلام) فرمودند:
دانش را از آن که دارد بیاموز، و به آن که نمی‏داند یاد بده.
دانشمند کسی است که از آموختن دانش ملول و خسته نشود.
دانشمند کسی است که از آموختن علم سیر نمی‏شود و به سیری هم وانمود نمی‏کند.
امام مجتبی(علیه السلام) فرمودند:
دانش خود رابه مردم بیاموز و از دانش دیگران بهره بگیر؛ هم پایه علمت استوار می‏شود و هم آنچه نمی‏دانی فراخواهی گرفت.
امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
اگر مردم بدانند در طلب علم چه فایده‏ای است آن را می‏طلبند، اگرچه با ریختن خون دل و فرو رفتن در گرداب‏ها باشد.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
برای هر چیزی زکاتی است که باید پرداخت و زکات دانش، آموختنِ آن به اهلش می‏باشد.
آن کس که برای خدا دانش فرا گیرد و به آن عمل کند و به دیگران بیاموزد، در ملکوت آسمان‏ها به بزرگی از او یاد کنند و گویند: برای خدا آموخت و برای خدا عمل کرد و برای خدا تعلیم داد .

دانشگاه، سنگر اندیشه

امام خمینی(رحمت الله علیه) در بسیاری از موارد از دانشگاه به عنوان سنگر نام بردند که این تعبیر حضرت امام(رحمت الله علیه) بسیار دقیق و پرمعناست. سنگر مکانی است که ما را از آسیب دشمن حفظ می‏کند و این امکان را به مدافع می‏دهد که در پناه آن به دفاع از کیان خود مشغول باشد و از بین بردن و یا خالی کردن چنین مکان مهمی، خطر نابودی آن جامعه را به همراه خواهد داشت. البته دانشگاه نه سنگر نبرد، که سنگر فکر و اندیشه است و سلامت آن، سلامت فکری جامعه را به دنبال خواهد داشت و انحراف در آن موجب انحراف فکری جامعه خواهد شد و این همان کلام امام خمینی(رحمت الله علیه) است که فرمود: «سعادت و شقاوت یک جامعه از دانشگاه است».

تهذیب دانشجو

تهذیب، از ارکان محیط اسلامی است؛ چه بدون تهذیب، هیچ علمی آن‏چنان که باید مفید نخواهد بود و آنچه به علم جهت صحیح می‏دهد و موجب می‏شود صاحب آن از انحراف مصون بماند، همان تهذیب است. آری علم در دست آدم غیرمهذَّب، مانند شمشیری در دست زنگی مست خواهد بود و این علم فقط در خدمت امیال و هواهای نفسانی فرد قرار خواهد گرفت و چه بسا منافع خود را بر منافع جامعه مقدم بدارد و لطمات جبران ناپذیری متوجه مردم و کشور کند. به همین دلیل است که می‏بینیم اسلام همواره بر لزوم تقدم تهذیب بر دانش در محیط‏های علمی و دانشجویی تأکید و سفارش فرموده است.

تعهد دانشجو

دانشجوی متعهد کسی است که به موقع به وظیفه شرعی و قانونی خود در قبال مردم و کشور خود عمل کند و از علم خود در راه اعتلای علمی و معنوی کشور بهره گیرد، و به عهد بندگی در مقابل خدا و خدمت به بندگان او وفادار باشد. تاریخ کشور ما زخم‏های بسیاری از افراد غیرمتعهّد به تن دارد و چه بسیار قراردادهای ننگینی که از همین طریق بر این ملت تحمیل شده است.

توجّه و محبّت امام(رحمت الله علیه) به دانشجو

مقوله دانشجو و دانشگاه، موضوع مهمی است که حضرت امام(ره) قبل و بعد از انقلاب، توجه زیادی به آن داشتند. گفته‏ها و نوشته‏های آن پیر فرزانه حاکی از توجّه ایشان، نسبت به این موضوع است؛ به طوری که واژه دانشگاه و دانشجو 529 مرتبه در صحیفه نور تکرار شده است و این نشان اهمیّت مراکز آموزش عالی و دانش‏پژوهان از دیدگاه امام خمینی(ره) است. همچنین بسیاری از دیدارهای مردمی حضرت امام(ره) مربوط به قشر دانشجو و دانشگاهی و انجمن‏های اسلامی دانشگاه بوده است. ایشان در دیدار با دانشجویان، تعبیر «وجوه کریمه» را به کار می‏برند، که این تعبیر، نشان محبت فراوان آن بزرگوار به دانشجویان است.

دانشگاه، منشأ اصلاح کشور

سعادت و رفاه هر کشوری به مراکز علمی آن وابسته است؛ زیرا همین دانشجویان هستند که بعدها کارهای اجرایی، قضایی و قانون گذاری را در کشور به عهده می‏گیرند. از این رو، حضرت امام(ره) با ژرف‏نگری خویش چنین می‏فرماید: «شما آقایان می‏دانید که دانشگاهِ یک کشوری اگر اصلاح بشود، آن کشور اصلاح می‏شود؛ برای این که کسانی که در رأس امور اجرایی و قانون گذاری یا قضاوت واقع می‏شوند، این دانشگاهیان و روحانیون می‏باشند، بنابراین با اصلاح این دانشگاه، امور کشور اصلاح می‏شود».

دانشگاه؛ مبدأ نجات یا تباهی جامعه

دانشگاه می‏تواند کشور را نجات دهد یا هلاک کند؛ زیرا دانشگاه اگر بتواند انسان‏های مؤمن، متعهد و خداشناس تربیت کند، قطعا جامعه را به سعادت می‏رساند و در غیر این صورت کشور را به تباهی و فساد خواهد کشاند. از این رو حضرت امام(ره) می‏فرمایند: «در کشور، دانشگاه بزرگ‏ترین موسسه مؤثر است. نقش دانشگاه در هر کشوری، ساختن انسان است. ممکن است از دانشگاه، انسانی خارج بشود که یک کشور را نجات بدهد و ممکن است که یک انسان درست بشود که کشور را به هلاکت بکشاند. این نقش مهم، از دانشگاه می‏باشد. مقدرات هر کشوری به دست دانشگاه است».

وظیفه دانشجو در جلوگیری از انحراف

نقش دانشجویان و تشکلات اسلامی در جلوگیری از انحراف، کجروی‏ها و نفوذ احتمالی دشمن، بسیار دارای اهمیت است. آنان، اگر به وظیفه اسلامی خود عمل کنند، جلو هرگونه انحراف و توطئه گرفته خواهد شد. در دانشگاه‏ها ممکن است افرادی باشند که با طرح مسایل منحرف کننده، باعث فساد جوانان شوند، لذا دانشجویان باید عکس‏العمل نشان دهند. حضرت امام(ره) در وصیت‏نامه سیاسی‏الهی خود، در این باره می‏فرمایند: «[در دانشگاه] هرجا انحرافی به چشم خورد با اقدام سریع به رفع آن بکوشیم و این امر حیاتی باید در مرحله اول با دست پرتوان خود جوانان دانشگاه‏ها و دانشسراها انجام گیرد، که نجات دانشگاه از انحراف، نجات کشور و ملت است».

معنویت دانشجو

معنویت، همیشه نجات بخش انسان‏هاست و برای سعادت آنان، معنویت هماره لازم است. به ویژه در این عصر و زمانه که تجملات، چشم انسان‏ها را خیره ساخته و برخی افراد را از ارزش‏های الهی دور کرده است. یگانه دوران حضرت امام(ره) دانشجویان را به معنویت روزافزون فراخوانده و چنین فرموده است: «معنویات است که تمام سعادت بشر را بیمه می‏کند. کوشش کنید در تحصیل معنویات. در خلال علم، که تحصیل می‏کنید، معنویات را [هم] تحصیل کنید. دانشگاه‏ها معنویت پیدا بکنند. مدارس معنویت پیدا بکنند. تا ان‏شاءاللّه سعادتمند شوند».
به راستی که علم تنها، انسان را به سعادت نمی‏رساند. بلکه علم همراه با معنویت است که بسان دو بال، انسان‏ها را به آسمان ترقی و تعالی می‏رساند.

نقش دانشجویان در انقلاب اسلامی

امروز، هیچ کس در نقش راهبردی دانشجویان در انقلاب اسلامی شکی ندارد و نمی‏توان نقش آنان را در پیروزی انقلاب اسلامی، خاموشی فتنه‏های داخلی، توطئه دشمنان خارجی، اداره هشت سال صحنه‏های سلحشورانه جنگ و عرصه‏های سازندگی نادیده گرفت. به همین دلیل است که رهبر معظم انقلاب در جمع دانشجویان به مناسبت روز سیزدهم آبان فرمودند: «دانشجویان هرگز نباید در مسایل انقلاب احساس سردی کنند. روحیه انقلابی دانشجویان در دانشگاه نباید ضربه بخورد» و نیز فرمودند: «دانشجو باید احساس سیاسی، درک سیاسی و تحلیل سیاسی داشته باشد».

دانشجو مبلغ اسلام

حضرت امام خمینی(رحمت الله علیه) یکی از وظایف دانشجویان را تبلیغات مذهبی و وحدت می‏دانند و می‏فرمایند: «سعی کنید پرچم اسلام را بالا ببرید؛ تبلیغات مذهبی بکنید؛ مسجد بسازید؛ اجتماعا نماز بخوانید. ... وحدت مذهبی لازم است. وحدت مذهبی است که این اجتماع عظیم فشرده را ایجاد می‏کند. اگر علاقه به استقلال ایران دارید، وحدت مذهبی داشته باشید».

تعلیم و تربیت عالی

اسلام با تعلیم و تربیت آغاز شد و با تعلیم و تربیت تداوم یافت. بنابراین سنگ بنای جامعه اسلامی، تعلیم و تربیت است. کمال فردی و جمعی و سعادت مادی و معنوی در گرو تعلیم و تربیت است. توسعه ابعاد مختلف جامعه مرهون توسعه در تعلیم و تربیت و فرع آن است. از این‏رو، در برنامه دولت اسلامی در کنار سازندگی در ابعاد دیگر، سخن اول باید از آنِ تعلیم و تربیت عمومی باشد.

دانشجوی عامل

حضرت امام صادق(علیه السلام) در تشویق به فراگیری انواع علوم و معارف، دانشجویان را به عمل کردن به دانشی که می‏آموزند، سفارش کرده و فرموده‏اند: «هر اندازه که دلتان می‏خواهد بیاموزید؛ اما بدانید که تا به علم عمل نکنید؛ خداوند هرگز از آن به شما سودی نمی‏رساند؛ زیرا دانایان به عمل کردن اهتمام می‏ورزند و نادانان به روایت کردن».

دانشجو و امر به معروف و نهی از منکر

دعوت و ارشاد به سوی ارزش‏های اسلامی وظیفه همگانی و همیشگی مسلمانان و دارای اهمیت فراوان است. قرآن مجید، بهترین گفتار را دعوت الی اللّه دانسته، برترین امت را امتی می‏داند که امر به معروف و نهی از منکر می‏کنند. امر به معروف و نهی از منکر یعنی عینیت بخشیدن به ارزش‏های اسلامی و برچیدن ضد ارزش‏ها از جامعه اسلامی. از این رو است که قرآن می‏فرماید: «باید که از میان شما (مسلمانان) گروهی باشند که به خیر دعوت کنند و امر به معروف و نهی از منکر نمایند و آنان رستگارانند». بی‏شک اگر همه مردم به طور اعم و دانشجویان مسلمان به طور اخص در محدوده زندگی و درسی خود بدکاران را از زشتی باز دارند و به کردار نیک فرمان دهند، دشمن هرگز روزنه‏ای برای نفوذ نخواهد یافت. مقام معظم رهبری می‏فرماید: «مسئله امر به معروف تکلیف همیشگی مسلمان‏هاست. جامعه اسلامی به امر به معروف و نهی از منکر زنده می‏ماند. منکرات هم اخلاقی، هم سیاسی و هم اقتصادی است. همه جا هم جای نهی از منکر است، یک دانشجو هم می‏تواند در محیط درس و علم، نهی از منکر کند...».

دانشجو و رعایت لطف بیان

دانشجو باید در خطاب به استاد، دارای حسن تعبیر و لطافت بیان باشد و به او نگوید: چرا، نه، قبول نداریم، چه کسی چنین گفته، این سخنی که شما می‏گویید در کجاست یا مأخذ آن را در کجا می‏توان یافت؟ نباید بگوید: آنچه به خاطر دارم یا دیگران نقل کرده‏اند با گفتار شما مغایرت دارد. اگر هدف دانشجو در این چون و چراها بهره‏گیری از استاد است، باید در جلسه دیگری غیر از جلسه درس یا در جلسه خصوصی آنها را مطرح کند. اگر هم ناگزیر است که در همان جلسه، پرسش‏های خویش را مطرح کند، شایسته است به جای الفاظ مذکور لحن خود را تلطیف کرده، بگوید: اگر به ما چنین بگویند، اگر این سخن را قبول نکنیم یا اگر از ما بپرسند به چه دلیل می‏گویی، در پاسخ چه بگوییم؟ و عباراتی از این قبیل...

دانشجو و نادیده گرفتن خطاهای استاد

آنچه مسلم است تنها معصومان(علیهم السلام) از اشتباه و لغزش مصونیت دارند و بشر عادی، گرچه دارای مراتب بالای علمی هم باشد، گاه دچار لغزش و اشتباه خواهد شد. بنابراین، نباید شاگرد هنگام غفلت و اشتباه استاد چهره خود را دگرگون سازد یا با اشاره به دیگران بفهماند که شخصا رأی و سخن استاد را مردود می‏داند. اگر زبان استاد به تحریف کلمه‏ای شتاب گرفت و به علت جابه‏جا شدن حروف کلمه، واژه و تعبیری از زبانش خارج شد که دارای مفهوم زننده‏ای بود، شاگرد باید آن را نشنیده گرفته، به کلی فراموش کند و برای کسی باز نگوید.

پارلمان دانشجويى

چند سالى است كه افراد مختلف طرح تيترگونه و بدون تفصيل پارلمان دانشجويى را مطرح كرده‏اند. هرچند در مقالات و نظريه‏پردازى‏هاى گوناگون، از زاويه‏هاى مختلف به اين مقوله نگريسته‏اند، ولى همچنان به بررسى فراوان نياز دارد. انگيزه‏هاى تشكيل پارلمان، اهداف، ساختار، اجراكنندگان و رويكرد و كاركرد پارلمان دانشجويى، از مهم‏ترين مسائل قابل بررسى و در عين حال مورد چالش اين انجمن است.
نكته بااهميت آن است كه همانند هر جريان فرهنگى ـ سياسى، اگر اين طرح با اهداف و غرض‏ورزى‏هاى جناحى همراه نشود، گامى مؤثر در راه نهضت علم‏محورى جامعه خواهد بود.
برخى از مهم‏ترين اهداف تشكيل اين پارلمان بدين صورت قابل ترسيم است:

هدايت فعاليت‏هاى دانشجويى؛

تأمين منافع و حقوق اكثريت دانشجويان؛

حمايت از تشكل‏هاى غير سياسى و پرداختن به فعاليت‏هاى علمى و فرهنگى؛

الزام مسئولان به پاسخ‏گويى به واسطه طرح پرسش‏هاى كارشناسى شده تخصصى از سوى كميسيون‏هاى پارلمان؛

برقرارى هم‏بستگى عمومى ميان دانشجويان و حفظ چارچوب مستحكم دانشجويى؛
ـ گذرگاهى براى ابراز نظر و نياز دانشجويان و هدايت هيجان‏ها و انگيزه‏هاى آنان.
پارلمان دانشجويى هرچند در مرحله عمل به بررسى‏هاى بسيار جدى نياز دارد، ولى در نظريه‏هاى ايده‏آل، مى‏تواند گامى بزرگ در راه اعتلا و پيشبرد دانش و دانش‏پژوه در ايران اسلامى باشد.

علم و عاطفه

چندى است كه ازدواج‏هاى دانشجويى در حاشيه عرصه‏هاى علمى، افق‏هاى روشنى را به روى دانشجويان جامعه گشوده است. ازدواج موفق در فرهنگ‏هاى گوناگون، تعبيرهاى متفاوتى دارد، ولى آنچه در تمام نظام‏هاى عقيدتى و فرهنگى دنيا به عنوان مهم‏ترين ويژگى ازدواج موفق مطرح مى‏شود، اتحاد و تداوم آن در نگرش همسران است.
وجود دو مزيت عمده در ازدواج‏هاى دانشجويى، توجه ويژه مسئولان را در ترويج آن مى‏طلبد: اول آنكه با توجه به شناخت زوجين از شرايط همديگر و درك متقابل، بسيارى از انتظارها و توقع‏ها، هم‏پا و همراه با داشته‏ها خواهد بود؛ دوم آنكه سادگى و نشان دادن سهولت ازدواج حتى در ميان فرهيختگان جامعه، ديگر قشرها را نيز به اين سير رهنمون خواهد ساخت.

منابع:

ماهنامه گلبرگ، ش23
ماهنامه گلبرگ، ش36
ماهنامه گلبرگ، ش69
ماهنامه گلبرگ، ش93