مترجم: سهیلا حاجیزاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
پتاسیم معمولا به صورت محلول در آب دریا یا سلول های گیاهان یافت شده و برای عملکرد طبیعی بدن انسان بسیار مهم میباشد. این مقاله، جزییات بیشتری را در رابطه با این عنصر شیمیایی فلزی ارائه میدهد.
پتاسیم اولین فلز جداسازی شده توسط فرایند الکترولیز میباشد. این عنصر در سال 1807 توسط سر همفری داوی کشف شد. نام آن از کلمهی انگلیسی پتاس به معنای قلیایی گرفته شد که از خاکستر چوب یا برگهای درختان استخراج شد. نماد شیمیایی این عنصر K بوده و از کلمهی لاتین کالیوم مشتق شده است. عدد اتمی آن 16 و جرم اتمی آن 0983/39 میباشد.
پتاسیم یک فلز قلیایی نقرهای – سفید میباشد. این فلز دارای 20 نوترون و 19 پروتون در پیکربندی ساختاری خود میباشد. این فلزات در دمای 8/336 درجه کلوین ذوب شده و در دمای 15/1047 درجه کلوین به جوش میآید. اگرچه این عنصر هفتمین عنصر فراوان یافت شده میباشد، اما به دست آوردن آن از مواد معدنی آن مشکل است. از آنجایی که این عنصر ماهیتی بسیار الکتروپوزیتیو دارد، به شدت با آب واکنش داده و باعث ایجاد انفجار میگردد.
مصارف صنعتی پتاسیم
پتاسیم به منظور ساخت محصولات زیر مورد استفاده قرار میگیرد.صابون، شیشه، باروت، کود، مکملهای دارویی
جانشین برای نمک طعام خوراکی
تولید پتاسیم برومید که یک مادهی شیمیایی ضروری مورد استفاده در عکاسی میباشد.
تولید پتاسیم هیدروکسید به منظور ساخت مواد شوینده
واقعیاتی جالب در مورد پتاسیم
اولین کاربرد آن در ساخت صابونها بود.این ماده به شدت با آب واکنش داده و باعث انفجار میگردد.
نمکهای پتاسیم در آلمان و آمریکا استخراج میشوند.
این ماده هرگز به شکل آزاد در طبیعت یافت نمیشود، اما توسط الکترولیز به دست میآید.
پتاسیم حدود 4/2 درصد از وزن پوستهی زمین را به خود اختصاص داده است.
این عنصر حرکت درون سلولها را کنترل کرده و به پمپاژ مایعات داخل اعصاب و قلب کمک میکند.
پتاسیم برای زندگی حیوانات و گیاهان حیاتی است. در موجودات زنده، این عنصر باعث ترویج فرایندهای فیزیکی و روانی میگردد. حفظ تعادل مناسب پتاسیم در بدن وابسته به مصرف آن در یک رژیم غذایی سالم میباشد.
پتاسیم برای سلامتی انسان
این عنصر عملکرد شناختی کارامد را توسط تضمین جریان کافی به مغز تسهیل میبخشد. به تنظیم سطح مایعات بدن، حفظ فشار خون نرمال، نگه داشتن عملکرد درست قلب و تنظیم کار سیستم عصبی توسط ترویج عملکرد مناسب بافتها کمک میکند. پتاسیم، کنترل عضلات، رشد مناسب آنها و همچنین سلامت سلولها را افزایش می دهد. این عنصر به کلیه ها در فرایند حذف ضایعات از بدن کمک کرده، مقدار کلسیم ایجاد شده در ادرار را کاهش داده و خطر سنگ کلیه را به حداقل میرساند. از ان جایی که این عنصر به حفظ سطوح کلسیم کمک میکند، بنابراین باعث حفاظت استخوانها از پوکی میگردد. پتاسیم یک جزء مهم برای به تعادل رساندن pH در بدن میباشد.مطابق با آکادمی ملی علوم، مصرف 3500 تا 4700 میلیگرم پتاسیم در روز برای بدن مورد نیاز میباشد. با این وجود، در برخی بیماریهای خاص مانند اعتیاد به الکل، استرس بالا و بیماریهای طولانی مدت نیازمند سطوح مختلفی از این عنصر میباشد. بهتر است در هنگام استفاده از این ماده در چنین مواردی با پزشک خود مشورت کنید.
خطرات بهداشتی در مصرف مقادیر کمبود و مقادیر بیشبود پتاسیم وجود دارد که به ترتیب منجر به هیپرکالمی (سطوح بالای پتاسیم) یا هیپوکالمی (سطوح پایین پتاسیم) میگرد. در این شرایط، سلامت جسمی و روانی هر دو به خطر میافتد. علائم روانی شامل روند شناختی کندتر، بی خوابی، بیاشتهایی، اختلالات مختلف عصبی و غیره میباشد. علائم فیزیکی شامل آسیبهای عضلانی، بی نظمی قلبی و عروقی، نارسایی کلیه و ریه، استخوانهای ضعیف و خستگی میباشد.
منابع غذایی
منابع غذایی پتاسیم شامل آجیل، آووکادو، مرکبات، موز، هندوانه، گوجه فرنگی، لوبیا، سیب زمینی، سبزی، اسفناج، سویا، غذاهای دریایی، گوشت و مکملهای غنی از پتاسیم میباشد. این عنصر در میوهها نیز یافت میشود.بدن ما طبیعت بسیار پیچیدهای دارد و نیازمند حفظ تعادل شیمیایی خود میباشد. هرگونه اختلال در این تعادل باعث ایجاد بیماریها یا اختلالات روحی و جسمی میشود که میتواند برخی مواقع باعث آسیب غیر قابل جبران گردد. پیشگیری از این اختلالات از طریق تغذیهی مناسب منجر به یک زندگی سالم و نرمال میگردد. مصارف صنعتی پتاسیم نیز مانند ارزش تغذیهای آن نشان دهندهی این است که تا چه اندازه پتاسیم در زندگی ما اهمیت دارد.