مترجم: سعید علیزاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
دیورتیکولیت درد رایج در گوارش است، که در افراد میانسال دیده میشود. برنامه رژیم غذایی دیورتیکولیت موضوع مورد بحث در این مقاله خواهد بود.
هر زمان که یک درد معده به علت التهاب دیورتیکول در دیواره روده وجود داشته باشد، به احتمال زیاد مورد دیورتیکولیت است. دیورتیکول برآمدگیهای بیرون زده از طریق دیوارههای روده هستند، زمانی که برخی از مناطق روده بزرگ تحت فشار و تورم ضعیف میشوند باعث میشوند که این برامدگیها منجر به دیورتیکولیت شوند. علایم آن شامل درد شدید شکم، یبوست، تهوع، تب و حرکات نامنظم روده است. در برخی موادر شدید این منجر به خونریزی رکتوم میشود. عوامل بسیاری مانند پیری، عدم ورزش، محتوای پایین فیبر در رژیم غذایی و چاقی میتوانند به این درد روده بزرگ منجر شوند. برنامه رژیم غذایی دیورتیکولیت درمانی برای این بیماری نیست، اما یک اقدام پیشگیرانهای است که میتواند برای جلوگیری از هرگونه بیماریهای مرتبط با روده بزرگ اتخاذ شود.
برنامه رژیم غذایی برای دیورتیکولیت
شخصی که از این بیماری رنج میبرد توصیه شده است که به دنبال رژیم غذایی باشد که دارای محتوای خوب فیبر و مقدار زیادی مایعات برای هضم فیبر است. رژیم غذایی شامل:
مصرف مایعات صاف که میتواند شامل سوپ، آب میوه بدون پالپ، قطعات یخ و مقدار زیادی آب ساده باشد. (زمانی که علایم شروع به واضح شدن کرد توصیه میشود)
مواد غذایی حاوی فیبر پایین مانند شیر خشک بدون چربی، ماست کم چرب، تخم مرغ، مرغ نرم، ماهی، برنج سفید، سبزیجات پخته عاری از دانه و پوست و کنسرو میوهها (در طول درد ناشی از دیورتیکولیت توصیه میشود)
مواد غذایی دارای فیبر بالا مانند حبوبات، گندم، چاودار، برنج قهوهای، جو دو سر، نان کامل و میوهها (سیب، موز، انجیر، خرما، موز، زردآلو، گریپ فروت، هلو، پرتقال، گیلاس، هلو، گلابی، تمشک، و زغال اخته) و سبزیجات (اسفناج، مارچوبه، کلم بروکلی، کلم، چغندر، لوبیا سبز، فلفل سبز، پیاز، نخود فرنگی، سیب زمینی با پوست، برگ شلغم، و سیب زمینی شیرین) (پس از حمله به عنوان یک اقدام پیشگیرانه توصیه میشود)
به طور کلی، زمانی که یک فرد از دیورتیکولیت رنج میبرد، مواد غذایی کم فیبر توصیه میشود، چون روده بزرگ به دلیل التهاب در غشای روده ضعیف میشود. مواد غذایی دارای فیبر بالا زمانی توصیه میشود که عملکرد روده بزرگ طبیعی باشد و تورم دیورتیکول فروکش کند. مواد غذایی فیبردار برای سلامتی خوب هستند چون دارای ویتامینهای A, C, E و سلنیوم (عنصری است که با عوامل سرطانزا در بدن مبارزه میکند) است. محتوای فیبر این رژیم غذایی با تولید مدفوع به پاک کردن بدن و کاهش فشار بر روده بزرگ کمک میکند. از این رو، تشکیل دیورتیکول توسط این رژیم غذایی متوقف میشود. نوشیدن حداقل سه پیمانه آب در هر روز الزامی است، تا فیبر نامحلول هضم شود. در گذشته، پزشکان اغلب توصیه به مصرف مکملهای فیبر مانند متانوسیل میکردند تا غذا هضم شود. همانطور که قبلا گفته شد، دیورتیکولیت را نمیتوان توسط رژیم غذایی درمان کرد اما میتوان با افزایش عملکرد روده بزرگ با رژیم غذایی پر فیبر برای فرد مبتلا به دیورتیکولیت از آن ممانعت کرد.
صبحانه: غلات با فیبر بالا مانند گندم و جو با شیر رقیق بدون چربی مصرف کنید. هرگونه آبمیوه طبیعی نیز جایگزین خوبی برای شیر است.
اواسط صبح: میوه مختصر مانند سیب و زردآلو بخورید. 2 تا 3 عدد کیک جو دو سر نیز غذاهای مختصر خوبی هستند که میتوان به عنوان میان وعده در اواسط صبح مصرف کرد.
نهار: نهار متشکل از سالاد مخلوط بزرگ محتوی سبزیجات مانند سیب زمینی، پیاز و لوبیا و ساندویچی تهیه شده از نان سبوسدار با جوجه، تن ماهی، ماهی آزاد دودی توصیه میشود. ماست کم چرب نیز میتواند همراه آنها مصرف شود. مقدار زیادی آب بنوشید.
عصرانه: 2 تا 3 عدد بیسکوئیت دانه گندم/ هویچ خام/ خیار و یک فنجان چای یا قهوه بدون کرم بخورید.
شام: یک ظرف سینه مرغ/ گوشت بدون چربی/ ماهی سفید با ماکارونی گندم/ برنج قهوهای/ سیب زمینی شیرین له شده یک شام مناسب است. این وعده میتواند با افزودن سالاد سبزیجات بزرگ تکمیل شود. مجددا تاکید میشود آب فراوانی بخورید.
برنامه رژیم غذایی دیورتیکولیت ذکر شده در بالا بدون توجه به دو نکته زیر ناقص است:
از تحریک شدن روده غافل نشوید: هنگامی که نیاز فوری به تسکین وجود داشته باشد، باید بلافاصله حمام کنید، زیرا جلوگیری از تحریک روده میتواند منجر به تولید مدفوع سفت و در نتیجه باعث افزایش فشار به روده بزرگ که منجر به مشکلات روده میشود.
ورزش ضروری است: روزانه به طور منظم 30 دقیقه ورزش کنید، چون این امر عملکرد طبیعی روده بزرگ را بهبود میبخشد.
مواد غذایی که باید اجتناب شود
مواد غذایی که فرد مبتلا به دیورتیکولیت باید از آنها اجتناب کند مواد غذایی با محتوای فیبر پایین و سطح بالایی از ادویهجات است. شخصی که دچار دیورتیکولیت است باید از این مواد غذایی اجتناب کند.
• مواد غذایی فراوری شده
• آجیل
• میخچه و پوسته ذرت بو داده
• محصولات تصفیه شده مانند آرد سفید و برنج سفید
• فلفل تند
• کدو حلوایی
• زیره سیاه
• دانه کنجد
• چربیها و سس خامهای
• مواد غذایی کم ارزش مانند پیتزا، همبرگر و غذاهای ادویهدار
برای شروع یک رژیم غذایی سالم، هر روز یک عدد سیب یا نصف فنجان اسفناج مصرف کنید که این مواد غذایی حاوی 3 گرم فیبر هستند. شروع با عادات غذایی سالم بسیار آسانتر از وارد شدن به رژیم غذایی ناسالم و در پایان شروع یک بیماری در روده است. حتی پس از پیروی از این رژیم غذایی، اگر هنوز هم دردهای شکمی دارید که به همراه یبوست و تب است، در این صورت فورا به پزشک مراجعه کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ذکر شده در این مقاله صرفا جنبه آموزشی دارند و نمیتوانند جایگزینی برای توصیههای پزشک متخصص باشند.