اصول تغذیه

یکی از مهمترین موارد در سلامت انسان داشتن تغذیه مناسب و مصرف مواد مورد نیاز بدن توسط مواد خوراکی متفاوت است که در این راستا یکی از مهم‌ترین دغدغه کسانی که غذا خوردن را دوست دارند نگرانی از چاقی است. در طرف مقابل کسانی هم که رژیم می‌گیرند نگران‌اند مبادا بعضی از مواد غذایی مورد نیاز را از دست بدهند. مقدار غذایی که می‌خورید ارتباط مستقیمی با وزن شما و میزان فعالیت‌تان دارد. در عین حال باید توجه داشته باشید که رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید...
برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب، می‌توانید ۸ نکته کلی زیر را به خاطر بسپارید:

۱) غلات را از قلم نیندازید

غذاهای نشاسته‌ای مانند برنج، سیب‌زمینی، ماکارونی و نان جزو مهم‌ترین مواد غذایی در یک رژیم سالم محسوب می‌شوند. تا جایی که می‌توانید تمام انواع غلات را در وعده‌های مختلف غذایی‌تان امتحان کنید. غذاهای نشاسته‌ای باید تقریبا یک سوم از حجم وعده‌های غذایی که در روز می‌خوریم را تشکیل دهند.
آنها منابع خوبی برای کسب انرژی و اصلی‌ترین منبع تامین مواد مغذی در رژیم غذایی‌مان به شمار می‌آیند. به علاوه این مواد غذایی سرشار از فیبر، کلسیم، آهن و ویتامین B هستند. برای استفاده و بهره بردن بیشتر از غذاهای نشاسته‌ای شما می‌توانید در تمام طول روز و در وعده‌های مختلف غذایی از آنها استفاده کنید. مثلا برای صبحانه کمی نان به همراه پنیر بخورید. برای ناهارتان یک ساندویچ گوشت آماده کنید و از برنج، ماکارونی یا سیب‌زمینی هم برای شام استفاده کنید. برخی از مردم گمان می‌کنند که غذاهای نشاسته‌ای موجب چاق شدن‌شان می‌شوند اما جالب است بدانید که هر گرم آنها کمتر از یک کالری چربی دارند. فقط دقت کنید که در طبخ این مواد غذایی از حداقل روغن استفاد کنید تا کالری‌شان افزایش پیدا نکند و موجب چاقی شما نشوند.

چرا غلات را انتخاب کنیم؟

غلات سبوس‌دار، دارای مقادیر زیادی فیبر نسبت به دیگر مواد نشاسته‌ای است چون غلات به آهستگی هضم می‌شوند، پس می‌توانند به شما کمک کنند تا ساعت‌ها احساس گرسنگی نکنید. غلات، شامل تمام نان‌های سبوس‌دار و کلا انواع نان، ماکارونی و انواع برنج‌های سبوس‌دار هستند.

۲) میوه و سبزی؛ هرچه بیشتر، بهتر

بیشتر افراد می‌دانند که باید مقدار زیادی میوه و سبزی در روز بخورند، اما متاسفانه هیچ‌گاه به میزان کافی از این مواد استفاده نمی‌کنند. سعی کنید حداقل ۵ وعده از انواع سبزیجات و میوه‌ها در طول روز استفاده کنید. شاید این کار از نظرتان سخت و ناشدنی باشد اما باور کنید سخت نیست، فقط کمی همت لازم دارد و اندکی برنامه‌ریزی. به‌طور مثال می‌توانید ۵ وعده میوه و سبزی را به این صورت در روز مصرف کنید:
▪ یک لیوان آب‌میوه و یک تکه موز به همراه صبحانه
▪ یک بشقاب سالاد همراه با ناهار
▪ یک عدد گلابی، سیب یا هر میوه دیگری
▪ استفاده از انواع سبزیجات به همراه وعده‌های غذایی
همچنین شما می‌توانید از انواع میوه‌ها و سبزیجات تازه، خشک، فریز شده یا آب انواع میوه هم استفاده کنید. توجه داشته باشید که سیب‌زمینی جزو سبزیجات نیست و یک غذای نشاسته‌ای محسوب می‌شود.

۳) هفته‌ای ۲ بار ماهی بخورید

ما باید میزان مصرف ماهی را در طول هفته طوری برنامه‌ریزی کنیم که حداقل دو وعده در هفته‌ ماهی بخوریم زیرا ماهی منبع بسیار خوبی برای تامین پروتئین، ویتامین‌ها و انواع مواد معدنی بدن است. شما می‌توانید از انواع ماهی‌های تازه، فریز شده، کنسروی و حتی ماهی دودی استفاده کنید. اما به خاطر داشته باشید که کنسروهای ماهی و ماهی دودی‌ها مقدار زیادی نمک دارند.

ماهی روغنی چیست؟

ماهی‌های روغنی انواعی از ماهی‌ها هستند که مقادیر زیادی چربی به نام امگا-۳ دارند که مصرف این چربی‌ها کمک زیادی به سالم ماندن قلب می‌کنند.
1 خوردن ماهی‌های روغنی چه‌قدر لازم است؟
هرچند که اکثر افراد، نیاز به خوردن ماهی‌های روغنی در هفته دارند اما خانم‌های باردار و کلا خانم‌هایی که به زودی قصد باردار شدن دارند، باید بیشتر از دو بار در هفته ماهی روغنی بخورند (یعنی حدود ۱۴۰ گرم).
1 ماهی‌های روغنی کدام‌‌اند؟
ساردین، آزاد، خال مخالی، قزل‌آلا، شاه‌ماهی و مارماهی از جمله ماهی‌های روغنی محسوب می‌شوند. کوسه ماهی، شمشیر ماهی و ماهی شکاری بزرگ همه از جمله ماهی‌هایی هستند که نباید بیشتراز یک بار در هفته آنها را بخورید زیرا سطح بالای جیوه موجود در گوشت‌‌شان ممکن است سلامت‌تان را به خطر بیندازد. کسانی که به صورت مرتب ماهی مصرف می‌کنند بهتر است که از ماهی‌های مختلفی استفاده کنند.

۴) مصرف شکر و چربی‌های اشباع شده را به حداقل برسانید

بدن ما برای سالم بودن به انواع مواد غذایی از جمله چربی‌ها نیاز دارد اما انتخاب نوع چربی‌هایی که قرار است مصرف کنیم خیلی مهم است. چربی‌ها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
▪ چربی‌های اشباع شده که باعث افزایش کلسترول خون می‌شوند و درصد ابتلا به بیماری‌های قلبی را بالا می‌برند.
▪ چربی‌های اشباع نشده که برعکس چربی‌های اشباع شده کلسترول خون را پایین می‌آورند. سعی کنید میزان مصرف غذاهای چرب و مخصوصا چربی‌های اشباع شده را در رژیم غذایی‌تان کاهش و در عوض مصرف چربی‌های اشباع نشده را افزایش دهید. چربی‌های اشباع شده در انواع روغن‌های گیاهی (روغن آفتابگردان، روغن کنجد)، ماهی‌های روغنی، آوکادو و دانه‌ها و مغزها وجود دارند.
▪ غذاهایی که چربی اشباع شده دارند
سعی کنید این مواد غذایی را در حجم کمتری مصرف کنید: گوشت قرمز، سوسیس، گوشت‌های چربی‌دار، پنیرهای چرب، کره، شیرینی، مخصوصا شیرینی‌های خامه‌ای، کیک و بیسکوییت، خامه، روغن نارگیل و روغن خرما.
برای اینکه هم چربی بدن‌تان را تامین کنید و هم سلامت‌تان را به خطر نیندازید، بهتر است از روغن‌های گیاهی و غذاهای کم‌چرب به جای مصرف زیاد روغن و کره استفاده کنید و هنگام مصرف گوشت، تمام چربی‌های اضافه آن را به دقت جدا نمایید.

غذاهای چرب کدام‌اند؟

هنگام خرید مواد غذایی به برچسب میزان مواد تشکیل دهنده آن توجه کنید.تمام مواد غذایی استاندارد میزان چربی موجود در ۱۰۰ گرم‌شان را در برچسبی که روی آنها وجود دارد، نشان می‌دهند. مواد غذایی چرب یعنی موادی که بیش از ۲۰ گرم چربی در ۱۰۰ گرم‌شان موجود است و وجود ۳ گرم چربی یا کمتر در ۱۰۰ گرم نشان دهنده کم‌چرب بودن آن ماده غذایی است. اگر هم میزان چربی بین ۳ تا ۲۰ گرم بود یعنی این ماده غذایی نه خیلی پرچرب است و نه کم‌چرب.

چربی‌های اشباع شده پرچرب و کم‌چرب

چربی‌های اشباع شده پرچرب یعنی بیشتر از ۵ گرم چربی اشباع شده در ۱۰۰ گرم‌شان دارند و کم‌چرب‌ها زیر ۵/۱ درصد چربی اشباع شده در هر ۱۰۰ گرمشان دارند و طبیعتا چربی بین ۵/۱ و ۵ گرم هم که یعنی شما یک نوع چربی اشباع شده معمولی دارید.
ـ شکر: هرچند که بیشتر مردم دنیا زیاد شکر می‌خورند اما همه ما باید سعی کنیم که کمتر از شکر در درست کردن غذا، بیسکوییت، کیک، شیرینی و حتی برای شیرین کردن نوشیدنی‌هایمان استفاده کنیم. خوردن بیش از حد غذاها و نوشیدنی‌های شیرین، به خصوص بین غذا احتمال پوسیدگی دندان‌تان را چند برابر می‌‌کند و در نتیجه موجب اضافه وز‌ن‌تان می‌شود که شما می‌توانید با کاهش دادن شکر و قند در غذاهایتان لذت داشتن اندامی زیبا را تجربه کنید.

غذاهای شیرین کدام‌اند؟

نگاه کردن به برچسب مقدار مواد تشکیل دهنده ماده غذایی باز هم می‌تواند به کمک‌تان بیاید. اگر شکر موجود در هر ۱۰۰ گرم از ماده غذایی‌تان بیشتر از ۱۵ گرم بود یعنی آن ماده غذایی شیرین است و خوردن زیادش برای سلامت مضر ولی اگر شکرش زیر ۵ گرم در هر ۱۰۰ گرم بود یعنی سلامتی‌تان را به خطر نخواهد انداخت. شکر بین ۵ تا ۱۵ در هر ۱۰۰ گرم هم یعنی این خوراکی یک خوردنی میانه‌رو است!
توجه به میزان شکر مصرفی در غذاهایی که به صورت روزمره و مداوم مصرف می‌کنید هم بسیار مهم است

غذاهایی که چربی اشباع شده دارند

سعی کنید این مواد غذایی را در حجم کمتری مصرف کنید: گوشت قرمز، سوسیس، گوشت‌های چربی‌دار، پنیرهای چرب، کره، شیرینی، مخصوصا شیرینی‌های خامه‌ای، کیک و بیسکوییت، خامه، روغن نارگیل و روغن خرما.
برای اینکه هم چربی بدن‌تان را تامین کنید و هم سلامت‌تان را به خطر نیندازید، بهتر است از روغن‌های گیاهی و غذاهای کم‌چرب به جای مصرف زیاد روغن و کره استفاده کنید و هنگام مصرف گوشت، تمام چربی‌های اضافه آن را به دقت جدا نمایید.

۵) نمک؛ هرچه کمتر، بهتر

بیشتر مردم فکر می‌کنند که اگر روی غذای‌شان نمک نپاشند، پس زیاد نمک نمی‌خورد، در صورتی که این‌طور نیست. در انگلیس به طور متوسط ۸۵ درصد آقایان و ۶۹ درصد خانم‌ها زیاد نمک می‌خورند. بزرگسالان و بچه‌های بالای ۱۱ سال، نباید بیشتر از ۶ گرم نمک در روز مصرف کنند. بچه‌های کوچک‌تر هم که باید حتی کمتر از این میزان نمک بخورند.
۴/۳ نمکی که می‌خوریم یعنی ۷۵ درصد آن در غذایی که تهیه می‌کنیم وجود دارد. سوپ، غلات، انواع سس‌ها و به خصوص غذاهای آماده به اندازه کافی نمک دارند. به همین دلیل ممکن است شما بدون آنکه متوجه شوید بیش از اندازه نمک مصرف کنید. خوردن بیش از اندازه نمک باعث افزایش فشارخون می‌شود. افرادی که فشارخون دارند سه برابر بیشتر از افراد عادی در معرض خطر سکته قلبی و مشکلات عروقی هستند.

غذاهای شور کدام‌اند؟

غذاهای بسته‌بندی و غذاهای آماده معمولا بر رویشان برچسب اندازه میزان نمک وجود دارد.
غذای پرنمک غذایی است که بیش از ۵/۱ گرم نمک در هر ۱۰۰ گرم آن وجود داشته باشد. غذای کم‌نمک غذایی است که کمتر از ۳/۰ گرم نمک در هر ۱۰۰ گرم وجود داشته باشد. اگر میزان نمک غذایی که می‌‌خورید بین این دو مقدار باشد می‌توانید مطمئن شوید که به اندازه کافی نمک دریافت می‌کنید. البته باید این را در نظر داشته باشید که مقدار غذایی که می‌خورید هم در میزان نمک رژیم غذایی‌تان تاثیر دارد. خوردن زیاد یک غذای کم‌نمک می‌تواند شبیه خوردن یک غذای شور باشد.

۶) صبحانه یادتان نرود

صبحانه انرژی اولیه برای شروع روزتان را تهیه می‌کند. درواقع صبحانه شبیه استارت بدن است برای شروع یک روز فعال و پرانرژی. به گفته بعضی از متخصصان تغذیه، اهمیت صبحانه در رژیم غذایی به اندازه اهمیت مواد معدنی و ویتامین‌هاست. بعضی از افراد فکر می‌کنند با حذف کردن صبحانه می‌توانند لاغر شوند اما حذف یک وعده غذایی به هیچ‌وجه روش خوبی برای لاغر شدن نیست چون نه تنها می‌‌تواند یک سری از مواد غذایی ضروری را حذف کند بلکه گرسنگی در نتیجه این کار می‌تواند موجب پرخوری دروعده‌های بعدی شود. علاوه بر این مطالعاتی وجود دارند که نشان می‌دهند خوردن صبحانه می‌تواند حتی به لاغر شدن کمک بکند. به همین دلیل بهترین رژیم پیشنهادی سالم برای صبحانه، غلات، به همراه شیر کم‌چرب و کمی موز و یک لیوان آب میوه است.

۷) روزی ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید

روزانه باید به‌طور طبیعی ۶ تا ۸ لیوان آب (حدود ۲/۱ لیتر) یا مایعات دیگر بنوشید. وقتی هوا گرم است یا شما خیلی فعالیت دارید بدن شما به میزان بیشتری از مایعات نیاز دارد. باید توجه داشته باشید که به هیچ‌وجه نوشابه یا مایعات شیرین را به جای این مایعات در نظر نگیرید.

۸) مراقب وزنتان باشید

چاق یا لاغر بودن هر کدام‌ نشان‌دهنده این است که شما خوب غذا نمی‌خورید. همان‌طور که چاق بودن مشکلاتی مثل فشار خون، دیابت و... را به دنبال دارد لاغر بودن هم می‌تواند باعث مشکلاتی برای سلامت باشد.
در عین حال هر کدام از این وضعیت‌ها علاوه بر اینکه نشان‌دهنده رژیم نامناسب هستند، می‌توانند در یک سیکل معیوب باعث بدغذا خوردن هم بشوند. برای اینکه وزن متناسب اندام‌تان را پیدا کنید باید به یک متخصص یا پزشک مراجعه کنید اما به طور کلی برای رسیدن به وزن ایده‌آل باید یک رژیم ایده‌آل داشت. فقط به اندازه‌ای غذا بخورید که احتیاج دارید. غذاهای سالم را انتخاب کنید. غذاهای کم‌چرب، با قند پایین و خوردن انواع سبزیجات و میوه‌ها و غلات می‌تواند یک رژیم غذایی خوب باشد.
در کنار این رژیم غذایی ورزش کردن و فعالیت را هم نباید فراموش کرد. فعالیت با تنظیم سوخت و ساز باعث بهبود اشتها و عادات غذایی سالم می‌شود. برای فعالیت هم لازم نیست حتما عضو یک باشگاه بدن‌سازی باشید. پیاده‌روی و ورزش‌های هوازی هم می‌توانند برای تنظیم وزن مناسب باشند.
خوب است بدانید با خوردن بعضی از مواد غذایی میتوانید مقدار زیادی از مواد مورد نیاز بدن را تامین کنید که البته با مصرف این مواد گامی موثر در افزایش طول عمر خود برداشته اید . این مواد عبارتند از :

1) سیب

▪ محتویات: سیب سرشار از آنتی اکسیدان هایی مثل کورستین است. همچنین حاوی فیبرهای قابل حل مثل پکتین می باشد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: کورستین که یکی از بهترین آنتی اکسیدان ها به شمار میرود، از ابتلا به سرطان و از لخته شدن خون جلوگیری می کند. پکتین نیز سطح کلسترول خون را پایین می آورد و سموم سرطان زا را از جریان خون دفع می کند.
▪ بهترین راه استفاده: بهتر است سیب را به حالت خام و با پوست استفاده کنیم چون کورستین در پوست سیب موجود است.

۲) آوکادو

▪ محتویات: آوکادو حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است و حتی بیش از موز پتاسیم در خود دارد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: نه تنها باعث صافی و نرمی پوست می شود، بلکه از بالا رفتن فشار خون، بیماری های قلبی و انواع بخصوصی از سرطان ها به ویژه سرطان روده نیز جلوگیری می کند.
▪ بهترین راه استفاده: فقط کافی است که پوست آن را کنده و خام بخورید. می توانید آن را با گوجه فرنگی، آبلیمو، فلفل هالپانو و نمک نیز ترکیب کرده و سس گواکامولی از آن بسازید.

۳) موز

▪ محتویات: موز حاوی مقدار زیادی پتاسیم، منیزیم و فلیت است.
▪ اثرات آن روی سلامتی: پتاسیم از بالا رفتن فشار خون جلوگیری کرده و احتمال سکته را پایین می آورد. فلیت به رشد صحیح بافت ها کمک کرده و از ایتلا به بیماری های قلبی و سرطان جلوگیری می کند.
▪ بهترین راه استفاده: دقیقاً مثل میمون ها به راحتی موز را پوست کنده، بخورید و لذت ببرید. به نظر می رسد که میمون ها بیش از آنچه ما فکر می کنیم باهوش هستند.

۴) تخم مرغ

▪ محتویات: تخم مرغ حاوی مقدار قابل توجهی کولین، پروتئین، کاروتینوئید و زآکسانتین می باشد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: فایده ی عمر طولانی چیست اگر حتی نتوانید به یاد بیاورید که دندان مصنوعی هایتان را کجا گذاشته اید؟ خوردن تخم مرغ به شما کمک می کند. کولین موجود در تخم مرغ به حفظ حافظه در زمان پیری کمک می کند. کاروتینوئید نیز از ابتلا به بیماری های چشمی مربوط به پیری مثل آب مروارید جلوگیری می کند.
▪ بهترین راه استفاده: تخم مرغ را می توانید به حالت آب پز، جوشانده یا خاگینه استفاده کنید. فقط به یاد داشته باشید که پختن آنها با مقدار زیادی کره یا روغن برایتان ضرر دارد.

۵) سیر

▪ محتویات: سیر هم حاوی مقدار زیادی از آنتی اکسیدان ها می باشد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: سیر از لخته شدن خون جلوگیری کرده و خطر سکته را کاهش می دهد. همچنین با کشتن سلول های سرطانی مقدار زمان زنده ماندن را در افراد سرطانی افزایش می دهد.
▪ بهترین راه استفاده: بهتر است که سیر را به حالت خام استفاده کنید. می توانید آن را خرد کرده و به محتویات سالادتان اضافه کنید.

۶) لوبیا قرمز

▪ محتویات: حاوی مقدار زیادی فیبر قابل حل می باشد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: فیبر به حفظ سلامتی سیستم گوارشی کمک بسیاری میکند و یک سیستم گوارشی سالم نیز از ابتلا به دیابت و سرطان روده جلوگیری میکند. فیبر قابل حل همچنین کلسترول و قند خون را پایین می آورد.
▪ بهترین راه استفاده: هم لوبیای خشک و هم لوبیای کنسرو شده این اثرات خوب را روی سلامتی می گذارند. خوب است که مقداری از این لوبیاها را هم در غذاهای مورد علاقه تان بیندازید یا آنها را به غذاهای مکزیکی اضافه کنید.

۷) گردو

▪ محتویات: گردو حاوی مقدار قابل توجهی اسید چرب امگا ۳ است.
▪ اثرات آن روی سلامتی: اسید چرب امگا ۳ نه تنها از لخته شدن خون و ابتلا به بیماری های قلبی جلوگیری می کند، همچنین می تواند از افسردگی و ورم مفاصل هم جلوگیری کند.
▪ بهترین راه استفاده: بهتر است که گردو را به حالت تازه بعد از بیرون آمدن آن از پوست استفاده کنید، اما تا دو هفته بعد از بیرون آمدن از پوست هم می توانند تا حدودی تازگی خود را حفظ کنند به شرط اینکه در مکان های خشک و خنک نگهداری شوند. از گردو می توانید برای تزئین روی سالاد هم استفاده کنید.

۸) محصولات سویا و توفو

▪ محتویات: حاوی هورمون های گیاهی ایزوفلاون می باشد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: سویا به پایین آمدن میزان LDL ناسالم در کلسترول خون کمک می کند که فشار خون را پایین آورده و احتمال حملات قلبی را نیز کاهش می دهد.
▪ بهترین راه استفاده: توفوی سفت بهترین منبع سویا می باشد و برخلاف باور عموم توفو طعم بدی ندارد.

۹) انگور قرمز

▪ محتویات: انگور قرمز حاوی آنتی اکسیدان های قوی کاتچین و نوعی پلی فنول به نام رسیراترول می باشد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: کاتچین به از بین بردن رادیکال های آزاد کمک کرده و از ابتلا به سرطان جلوگیری می کند. تحقیقات جدید نیز نشان می دهد که رسیراترول میزان کلسترول خون را کاهش می دهد و از پیشرفت سرطان های پوستی و سایر سرطان ها جلوگیری می کند.
▪ بهترین راه استفاده: نوشیدن یک یا دو لیوان آب انگور در روز برای این منظور کافی است. اما مصرف بیشتر از این میزان می تواند اثرات خوب این ماده را از بین ببرد.

۱۰) اسفناج

▪ محتویات: اسفناج یکی از سالم ترین سبزیجات به حساب می آید. به اندازه ی سیر در خود آنتی اکسیدان داشته و منبع خوبی برای اسید فولیک و ویتامین های A و C به شمار می رود.
▪ اثرات آن روی سلامتی: اسفناج تاثیرات بسیار مثبتی روی سلامتی شما دارد. با سرطان، بیماری های قلبی و اختلالات مغزی مبارزه می کند.
▪ بهترین راه استفاده: اسفناج خام یا بخارپز شده بهترین نوع خوردن این ماده ی مفید غذایی می باشد. می توانید آن را با گوجه فرنگی، گردو و تخم مرغ آبپز ترکیب کرده و سالادی خوشمزه بسازید.

۱۱) رازیانه

▪ محتویات: رازیانه که جزء سبزیجات ایتالیایی است، حاوی مقدار زیادی ویتامین A، کلسیم، پتاسیم و آهن می باشد.
▪ اثرات آن روی سلامتی: رازیانه به برطرف کردن مشکلات گوارشی کمک می کند. آهن و ویتامین A موجود در این گیاه به سلامت پوست و ناخن کمک بسزایی می کند. از خستگی و کم خونی نیز جلوگیری می کند.
▪ بهترین راه استفاده: رازیانه را می توانید به صورت های مختلفی استفاده کنید: خام، بخار پز شده یا سرخ شده.

منظور از تغذیه صحیح چیست؟

تغذیه صحیح این نیست که به طور غیر واقعی لاغر بمانید و یا خود را از غذاهایی که دوست دارید، محروم کنید. بلکه تغذیه ای درست است که انرژی زیادی به شما بدهد، احساس سرزندگی کنید و خود را سالم بدانید.
▪برای داشتن یک تغذیه صحیح باید بدانیم چه غذاهایی مفید هستند. این دانستن به این معنا نیست که چه بخوریم، بلکه باید بدانیم چه مقدار مصرف کنیم.
▪در ابتدا غذاهایی که مغذی می باشند و غذاهایی که به خوردن آنها علاقه دارید را شناسایی کنید. بعد آرام آرام غذا را بجوید و مزه غذاها را احساس کنید. بسیار مهم است که غذا را با علاقه بجوید.
▪در هنگام غذا خوردن، هر گونه استرس و پریشانی را از خود دور کنید. در حالت استرس، عمل هضم غذا به خوبی صورت نمی گیرد و عوارضی از قبیل: کولیت(التهاب روده)، زخم معده و سوزش سر دل روی می دهد.
▪در هنگام غذاخوردن از کار کردن، رانندگی، دعوا یا نگاه کردن به تلویزیون(مخصوصا برنامه های مهیج و پریشان کننده و همچنین اخبار) دوری کنید.
▪قبل از شروع خوردن غذا، نفس عمیقی بکشید یا آهنگ ملایمی را گوش کنید یا شمع روشن کنید. اینها باعث ایجاد محیطی آرام و بدون دغدغه هنگام صرف غذا می گردند.
▪از خودتان بپرسید که آیا گرسنه هستم و یا سیر شده ام؟ به راستی چند ثانیه طول می کشد که مغز به بدن بگوید سیر شده یا گرسنه است. پس آرام غذا بخورید تا متوجه احساس سیری خود بشوید.
▪روز خود را با خوردن یک صبحانه سالم شروع کنید تا بدن بتواند سوخت و ساز خود را افزایش دهد.
این نکته را از یاد نبرید که اگر در صبحانه غذای کاملی بخورید، نسبت به سایر وعده های غذایی بهتر است، چون برای سوزاندن کالری دریافتی به اندازه کافی وقت دارید و گذشته از آن کمتر در طول روز گرسنه می شوید.

رژیم متعادل چیست؟

کلید یک رژیم سالم و متنوع، مصرف هر نوع غذای سالم می باشد. این رژیم شامل مقدار زیادی میوه ها و سبزیجات، نان، غلات، سیب زمینی و مقدار ناچیزی چربی و قند می باشد. این رژیم باید بر اساس rda باشد. Rda، موسسه ای می باشد که مقدار غذای روزانه را برای سلامت شخص، بیان می کند.
هرم راهنمای غذایی نیز به انتخاب درست و صحیح غذا در روز کمک می کند.

گروه های غذایی و فواید آن ها

1- گروه کربوهیدرات ها:

غذاهایی هستند که دارای نشاسته، قند و فیبر می باشند. این گروه با شکستن قندها، سوخت بدن را برای فعالیت های بدنی تامین می کنند.
کربوهیدرات ها 2 نوع می باشند:

کربوهیدرات های بد

غذاهایی که زود و راحت پخته و آماده می شوند، جزء این گروه می باشند. این گروه شامل، آرد سفید، شکر خالص و برنج سفید می باشد. این غذاها سریع هضم می شوند و موجب افزایش قند خون می گردند و این خود باعث افزایش وزن می شود.

کربوهیدرات های خوب

سریع هضم نمی شوند. از افزایش قند خون و انسولین جلوگیری می کنند. به دیر گرسنه شدن و سیر ماندن کمک می کنند. بهترین منابع آن عبارتند از: سبوس، غلات، لوبیا، میوه ها و سبزیجات. این گروه از بیماری های قلبی و سرطان جلوگیری می کنند.
فیبر جزوی از کربوهیدرات هاست که بدن قادر به هضم آن نیست. فیبرها در تمام سبزیجات، میوه ها، لوبیا، نان های سبوس دار و غلات وجود دارد.
یک رژیم غنی از فیبر، خطر دیابت، بیماری های قلبی و مشکلات گوارشی مانند یبوست و اسهال را کاهش می دهد. همچنین باعث کاهش کلسترول و تری گلیسیرید در خون می گردد. یک رژیم متعادل باید روزانه تقریبا 30- 20 گرم فیبر را داشته باشد.

فواید فیبر برای بدن:

* به زود سیر شدن و دیر گرسنه شدن کمک می کند. این امر از بیش خواری جلوگیری می کند.
* مقدار قند خون را به وسیله هضم و جذب طولانی، ثابت و تنظیم می کند. پس قند آرام آرام و به مقدار ثابت وارد جریان خون می گردد.
* سلامت روده ها هم با فیبر تضمین می شود.

2- پروتئین

بدن ما به پروتئین احتیاج دارد. بهترین منابع پروتئین آنهایی هستند که دارای مقدار زیادی پروتئین و مقدار کمی چربی می باشند.

3- چربی

ما از چربی و روغن می ترسیم. اما مصرف چربی به مقدار مناسب برای بدن لازم می باشد و به طور کلی برای سالم بودن یک امر مهم به حساب می آید. بدن ما از چربی برای ساخت سلول، عملکرد مغز، چشم، ریه و... استفاده می کند.
اما چربی ها هم 2 نوع می باشند:

چربی های خوب

شامل چربی های غیراشباع، امگا 3 و امگا 6 می باشند. این ها برعکس چربی های بد، برای بدن لازم می باشند.

چربی های بد

باعث افزایش بیماری ها می شوند. آن ها باعث افزایش ldl( کلسترول بد ) و کاهش hdl(کلسترول خوب) می گردند.
چگونه می توان این چربی های بد را تشخیص داد؟
برچسب های تغذیه ای را نگاه کنید. اگر روی آن ها نوشته شده بود، این ماده غذایی دارای روغن هیدروژنه می باشد، بدانید که دارای چربی های بد است.
سیب زمینی سرخ شده ، پیراشکی ، شیرینی ها، بیسکویت، خمیر پیتزا، سُس های غذا و فست فودها همه دارای این چربی های مضر می باشند.

4- ویتامین ها

این گروه نیز جزو اساسی یک رژیم می باشند، اما آن ها را باید از طریق غذا یا مکمل دریافت کرد و خود به خود ساخته نمی شوند. یک رژیم درست، تمام احتیاجات ویتامینی بدن را تامین می کند، اما برای جوانان، خانم های باردار ، افراد مسن و افراد بیمار مکمل ویتامینی باید داده شود.

در رژیم متعادل، چه مقدار آب باید نوشید؟

حداقل 2 تا 3 لیوان آب برای انجام فعالیت در بدن لازم می باشد. اما اگر شما ورزشکار و یا باردار یا شیرده هستید و یا در منطقه گرمسیر زندگی می کنید و حتی بیمار هستید، مطمئنا احتیاج به آب بیشتری دارید. کسانی که دارای وزن زیادی هستند نیز به آب بیشتری نیاز دارند.
پس سعی کنید آب بدن خود را تامین کنید تا بدن بتواند به درستی کارهای خود را انجام دهد و احساس خستگی و ضعف نکنید.
از روی علائم زیر می توان فهمید که بدن دچار کم آبی شده است:
- ادرار پررنگ و کم
- سردرد
- گیجی و عدم تعادل
- عدم هوشیاری

منابع :

11ماده غذایی افزایش دهنده طول عمر www.articles.ir
تغذیه صحیح www.aftab.ir
۸ قانون اساسی تغذیه www.aftab.ir
منظور از تغذیه صحیح چیست؟ forum.omegapars.coma