میک شورت

میک شورت استاد زبان و ادبیات انگلیسیِ دانشگاه لنکستر است. وی مدرک کارشناسی‌اش را از دانشگاه لنکستر، کارشناسی ارشد را از دانشگاه بیرمنگهام و دکتری را از دانشگاه لنکستر گرفت. از زمان انتشار کتاب سبک در داستان (1981، ویراست دوم 2007)، که با همکاری جِفری لیچ تألیف شد و جایزه تأثیرگذارترین کتاب در حوزه‌ی سبک‌شناسی را در سال 2005 دریافت کرد، میک نقشی مؤثر در شکل‌گیری و پیشرفت سبک‌شناسی امروزین ایفا کرده است. او در مقدّمه‌ی یکی از کتاب‌های اخیرش (بررسی زبان شعر، نمایش‌نامه و نثر [1996]) خود را هم زبان‌شناس و هم منتقد ادبی معرفی می‌کند. وی کوشیده است فاصله‌ی میان نقد ادبی و سبک‌شناسی را کاهش دهد و توان بالقوه‌ی سبک‌شناسی در بررسی دقیق و نظام‌مند متن‌ها را به نمایش بگذارد (حتّی در زمان هجمه‌های سختِ انتقادی) (ر. ک. دفاعیه‌ی او علیه مک کِی، 1999).
میک شورت ماهیت سبک‌شناسی را به روشنی ترسیم کرده و در بسیاری از آثار خود، از جمله بررسی زبان نمایش‌نامه: از متن تا بافت (که وی ویراستار همکارِ آن بود [1998])، مرزهای بینارشته‌ای را در نوردیده است. برای نمونه، او در برخی از کتاب‌ها و مقالاتش به موضوعات متفاوتی همچون سبک‌شناسی و رابطه‌ی آن با نظریه‌ی انتقادی، نظریه‌ی برجسته‌سازی، و اخیراً نیز سبک‌شناسیِ گفتاری: ارائه‌ی گفتار، نوشتار و اندیشه در پیکره‌ای از آثار انگلیسی (با همکاری اِلنا سِمینُو، 2004) پرداخته است. میک شورت (در 1992) یکی از اعضای بنیان‌گذار و سردبیر اصلی مجلّه‌ی بین‌المللیِ «انجمن شعرشناسی و زبان‌شناسی» با عنوان زبان و ادبیات بود.
مهارت آموزشیِ شورت در آثار مختلف وی درباره‌ی آموزش سبک‌شناسی دیده می‌شود، از جمله در کتاب خوانش، تحلیل و آموزش ادبیات (1989). او همواره بر ظرفیت‌های سبک‌شناسی تأکید کرده است. به ویژه در آموزش زبان (انگلیسی) و کمک به دانشجویان برای دقّت عمل و سازماندهی بیشتر در تحلیل‌هایشان. تلاش‌های او برای رسیدن به مفاهیم آموزشیِ روشن و شفّاف و نیز فراهم آوردن جعبه‌ابزاری برای دانشجویان در اثر معروف او «فهرست‌های بازبینی» (1996) به چشم می‌آید.
وی در سال 2000 جایزه‌ی معتبر «طرح آموزش ملّی» را از مؤسسه‌ی انگلیسیِ «فراگیری و آموزش درتحصیلات تکمیلی» دریافت نمود و اکنون نیز یکی از سبک‌شناسان مطرحِ انگلیس است. وی همچنین یک دوره‌ی جامعِ آموزش اینترنتیِ سبک‌شناسی را نیز دایر کرده است (http://www.lancs.ac.uk/fass/projects/stylistics/) که هدف آن ارائه‌ی شگردهای مقدّماتی در سبک‌شناسی برای بررسی ژانرهای ادبی است. این دوره‌ی آموزشیِ اینترنتی، که شورت آن را در محیط‌های آموزشی مختلف به کار بسته و در موقعیت‌های بین‌المللی نیز استفاده شده است، ابزاری سودمند برای محیط‌های آموزشیِ آنلاین یا ترکیبی است (ر.ک. شورت و دیگران، 2006).
دیگر آثار دانشگاهیِ شورت نیز بر حوزه‌ی تحلیل سبک‌شناختیِ داستان‌های روایی، متون نمایشی و نیز سبک‌شناسیِ پیکره‌ای بسیار تأثیر گذاشته است. او یکی از نخستین سبک‌شناسانی بود که یافته‌های کاربرد شناختی را بر تحلیل نمایشنامه به کار بست (شورت، 1989)، که ابزار مفیدی را برای بررسی متون نمایشی به دست داد و اهمیت مفاهیم برجسته‌سازی و سبک به منزله‌ی گزینشِ انگیزه‌دار را خاطرنشان نمود. الگوی او درباره‌ی سطوح گفتمانیِ نمایشنامه (ر. ک. سبک‌شناسی کاربردی) نمونه‌ی دیگری از ایده‌های شورت است که بسیاری از سبک‌شناسان از آن بهره برده‌اند. وی اخیراً به بررسی تأثیر رویکرد سبک‌شناختی در تحلیل فیلم پرداخته است.
شورت با تألیف کتاب سبک در داستان (1981/ 2007، با همکاری لیچ) از نخستین پژوهشگرانی بود که شرحی مفصّل و نظام‌مند از سطوح تحلیل ارائه نمود و ابزارهای لازم برای تحلیل زبانِ داستان‌های روایی را در اختیار سبک‌شناسان قرار داد. الگوی لیچ و شورت برای ارائه‌ی گفتمان (یعنی ارائه‌ی گفتار، نوشتار و اندیشه) نقطه‌ی عطفی است که تأثیرش فراتر از حوزه‌ی سبک‌شناسی رفته است. در درون چارچوب زبان‌شناسی پیکره‌ای (سِمینُو و شورت، 2004)، او الگویی را که در سال 1981 پیش نهاده بود بسط داده و زیر مجموعه‌های تازه‌ای را (از جمله‌ی ارائه‌ی نوشتار) معرفی کرده است که در الگوی اصلی غایب بودند. او مزایای روش‌شناسی زبان‌شناسی پیکره‌ای را در تعامل و تکمیل دریافتِ درونیِ سبک‌شناس خاطر نشان کرده است. وی همچنین به بحث راجع به سودمندیِ کاربردِ پیکره‌های شرح‌دار و ضمیمه‌دار در پدیده‌های گفتمانیِ پیچیده مثل ارائه‌ی گفتمان پرداخته است. وی به تازگی (در 2007) بررسی‌های مفصّلی درباره‌ی نقش‌های ارائه اندیشه، خلاصه گفتار و ارائه گفتمان درونه‌ای انجام داده است.
افزون بر این‌ها، در کارنامه‌ی پژوهشی او مطالعه‌ی کاربرد رویکردهای شناختی در بررسی داستان‌های روایی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. همچنین، دست‌نوشته‌ی ناتمام زبان‌شناسِ شناخت‌گرا پُل وِرث ( با عنوان جهان‌های متن: بازنمایی فضای مفهومی در گفتمان [1991]) را نیز شورت پس از مرگ ناگهانی وِرث در سال 1997 تکمیل کرد.
منبع مقاله: نورگوا، نینا، (1394)، فرهنگ سبک‌شناسی، برگردان: احمد رضایی جمکرانی، مسعود فرهمندفر، تهران: انتشارات مروارید، چاپ اول.
منبع مقاله :
نورگوا، نینا، (1394)، فرهنگ سبک‌شناسی، برگردان: احمد رضایی جمکرانی، مسعود فرهمندفر، تهران: انتشارات مروارید، چاپ اول.