موشک یا ضد موشک؟( جنگ تسلیحاتی آمریکا و روسیه )

در این روزگار، ناسازگاری‌ها و مناقشات در زمینه سلاح‌های نظامی رشدی روز افزون داشته و نقش اصلی را در این درگیریها سلاح‌های متعارف و در عین حال دقیق بازی می‌کنند.
به گزارش سرویس بین‌الملل آفتاب، سیستم دفاعی موشکی که توسط آمریکایی‌ها با متحد کردن نیروهای زمینی، دریایی و فضایی و استفاده گسترده از سیستم‌های دفاعی هوایی در حال راه اندازی است، به منزله تلاشی نه تنها برای دفاع از خود در برابر سلاح‌های هسته‌ای، بلکه در برابر طیف وسیعی از سلاح‌های دقیق هم به‌شمار می‌آید.
در حالی‌که آمریکایی‌های واقع‌بین خیلی زود متوجه این موضوع شدند که متحد کردن تمام سیستم‌های دفاعی هوا- فضایی به معنی قرار دادن آنها در یک دسته است و مدتهاست که روی این برنامه کار می‌کنند، دولت روسیه به تازگی و در اواخر ماه آوریل برنامه مشابهی را طرح‌ریزی و اجرای آن را آغاز کرد.
چنانکه «سرگی ایوانف»- قائم مقام ارشد نخست وزیر روسیه اشاره کرد، گستره پیش بینی‌ها شامل ایجاد سیستم‌های دفاعی چند کاره در برابر سلاح‌های دقیق با کنترل کامل و سیستم‌های اطلاعاتی است که بتواند از نیروهای مسلح، اقتصاد و شالوده روسیه حفاظت کند.
«سرگی ایوانف» تأکید کرد که ارتش و نیروی دریایی روسیه، امروزه مجهز به سیستم دفاعی هوایی موشکی هستند که در دهه 60 و 70 میلادی تهیه شده‌است.
اظهارات آقای «ایوانف» اشاره به تجهیز سریع نیروهای مسلح با سلاح‌های دفاعی هوایی مدرن با قابلیت خنثی کردن حمله‌های هوایی دارد. این موضوع بیشتر متمرکز بر پدافند هوایی S-400 Triumph و سلاح ضد موشکی صحنه جنگ (ناتو نام آن را SA-21 Growler گزارش کرده) است که قابلیت بالای آن در آزمایشات ژانویه گذشته اثبات شده‌است.
این سیستم بسیار خوبی است. برخلاف نسل پیشینش، S-300، قابلیت تعقیب هدف را نه تنها در هوا بلکه در فضا هم دارد. این سیستم قابلیت بالقوه تبدیل شدن به ستون فقرات سیستم دفاعی یکپارچه هوا-فضای روسیه و نیز سیستم دفاع موشکی اروپایی غیر استراتژیک را دارد.
به هر حال متأسفانه این سلاح‌ها بسیار کندتر و در تعداد بسیار کمتر از آنکه بتوانند تأثیری داشته باشند در حال ایجادند. تنها گردان S-400 در حومه شهر «الکتروستال» در ناحیه مسکو مستقر است.
در همین حال زمزمه‌های ساخت پدافند موشکی یکپارچه و مقدمه چینی برای تولید انبوه آن نیز در میان مقامات روسیه شنیده می‌شودو درهمین راستا «سرگی ایوانف» به چند نمونه از مشکلاتی که روند آن را متوقف کرده‌اند اشاره کرده و می‌گوید: «در وهله اول بودجه و همکاری ناکافی، عدم وجود ظرفیت کافی برای تولید انبوه و کیفیت پایین اجزای تولید شده مشکلات اصلی ما در روند تولید و نوسازی سیستم دفاعی مان است».
این مشکلات نه تنها روند تولید تجهیزات دفاعی را مختل کرده‌اند، بلکه بارعظیمی نیز بر دوش کل اقتصاد روسیه به شمار می‌آیند. به علاوه، صنعت ساخت تجهیزات دفاعی اخیراً عادت مضری در صادر کردن بخش عمده‌ای از جدیدترین و پیشرفته‌ترین ابزار خود پیدا کرده که مقرارات نیروهای مسلح ملی را زیر پا می‌گذارد. S-400 نیز از این جریان مستثنی نیست و سابقه‌ صادراتش ثبت شده‌است.
به عبارت دیگر روسیه هنوز راه زیادی برای مستقر کردن یک سیستم پدافند دفاعی قابل اعتماد که بتواند از تمام شالوده‌های حیاتی قلمروی روسیه حفاظت کند در پیش دارد. تا آن زمان ممکن است Triumph منسوخ شود و در برابر سلاح‌های دقیق مدرنیزه شده و جدید بلا استفاده، و توانایی‌اش با نامی که برایش برگزیده شده هم‌خوانی نداشته‌باشد.
با این حال موشک‌ها تنها راه مقابله با سلاح‌های دقیق و مدرن نیستند.
سلاح‌های دقیق‌، وسیله تخریب با راهنمایی یا رادارهاى ردياب امواج راديويى اتوماتیک هستند. بنابراین می‌توان یک مکان را یا با نابود کردن بمب یا موشک و یا از کار انداختن مکانیسم‌های هدایتی آن‌ها حفاظت کرد. گزینه اخیر، تکوین تدابیر مقابله‌ای مؤثر را به ذهن می‌آورد.
سلاح‌های دقیق مدرن از دستگاه‌های ردیابی اتوماتیک در طیف‌های مرئی، مادون قرمز و رادار استفاده می‌کنند. یک موشک هدایت شونده کروز با از کار افتادن دستگاه ردیابی‌اش عملاً بلا‌استفاده است.
ارتش روسیه قبلاً راه نسبتاً ساده و کم هزینه‌ای برای حفاظت از یک منطقه بدون استقرار سیستم‌های پدافند هوایی پیدا کرده‌است. این روش، استفاده از مهمات منفجر شونده با کنترل از راه دور برای ایجاد سد بلندی برای کاهش طرح و سایه‌‌ هدف در هر سه طیف و نهایتاً منحرف کردن سلاحی است که آن را نشانه گرفته است.
واضح است که نمی‌توان تنها به این شیوه برای مقابله با سلاح‌ها و مهمات کنترل شده از راه دور متکی بود. اما هر نوعی از حفاظت در دنیای امروز که سرعتی صاعقه آسا در توسعه سیستم اسلحه‌ها دارد، خوب است.
/خ