جنگ ستارگان و نقش آفرينى چشم بادامى ها
ژاپن نيز به درخواست ايالات متحده به سفر تاريخى و تا اندازه اى خطرناك فضا مى رود؛ كشورى كه خود يكى از شركاى فعال و مسلح واشنگتن در منطقه آسيا - اقيانوسيه است. درواقع، فناورى فضايى به دو دليل در حال رشد و توسعه است. نخست، به دولت ها اين امكان را مى دهد كه جنگهاى زمينى شان را بهتر هماهنگ و مديريت كنند. ديگر آنكه، شمار زيادى ازكشورها و شركت ها به فضا به ديده يك «دنياى جديد» مى نگرند. چه در سيارك ها طلا يافت مى شود، در ماه، عنصر هليوم ۳ و در مريخ احتمال مى رود كه منيزيم، كبالت واورانيوم وجود داشته باشد. از اين رو، شركتها مى كوشند سفينه هايى را به اين سيارات نزديك كنند واز طريق آنها درسالهاى آتى سودهايى هنگفت به جيب بزنند. اما نخست، بايد فناوريهاى فضايى توسعه يابند تا «استخراج فضا» ممكن و اقتصادى شود. اگر بتوان مردم يك كشور را متقاعد كرد كه دولت متبوعشان براى محافظت از آنها در برابر گزند دشمنان واقعى وخيالى به تكنولوژيهاى فضايى نياز دارد، آنگاه مى توان با اين سرمايه، زير ساخت لازم براى صنايع هوا - فضا را ايجاد و روانه كرات ديگر كرد. پس فناورى فضايى، كاربردى دوگانه دارد.يعنى با توسعه بهره برداريهاى نظامى، منافع گروهى نيز تأمين مى شود. حال، پرسش اين است كه چه كسى از آن سود مى برد؟ چه كسى هزينه مى كند و چه شخصى منتفع مى شود؟ ژاپن، هم بر روى فناورى فضايى نظامى كار مى كند و هم تكنولوژى غيرنظامى آن. اين كشور سرگرم توسعه سامانه به اصطلاح دفاع موشكى و نسل جديد ماهواره هاى جاسوسى نظامى است ودر همين حال، طرح هايى نيز براى ساخت ايستگاههايى مجهز در كره ماه دارد. همه اين برنامه ها، هزينه هاى گزافى را به ماليات دهندگان ژاپنى تحميل كرده است و در سالهاى آينده، حالتى تهاجمى به سياست خارجى توكيو خواهند داد. مهمتر آنكه، پيشرفتهاى فضايى ژاپن درعرصه نظامى، اين كشور و ارتش ايالات متحده را به يك رويارويى خطرناك با ديگركشورهاى منطقه خواهد كشاند. از جمله آمريكا مقابله با پيشرفت چين، حريف قدرتمند خود در عرصه اقتصاد جهانى، را آغاز خواهد كرد.
چندى پيش، روزنامه «واشنگتن پست» در گزارشى نوشت: «پنتاگون به آسيا به ديده منطقه اى مى نگرد كه به درگيريهاى نظامى يا دست كم رقابتهاى آينده پايان خواهد داد». و در آخر نتيجه گرفت كه ايالات متحده حضور نظامى خود را در اين منطقه دو برابر خواهد كرد. در اين راستا، آمريكا به تازگى در جزيره «گوام» باندهاى پرواز بلندترى را ويژه نشست و برخاست بمب افكن هاى «بى يك» و «بى دو» ساخته است. آمريكا همچنين موشكهاى كروز خود را در اين جزيره مستقر كرده و قرار است آن را به پايگاه هوايى مركزى ويژه عمليات هاى نظامى تبديل كند. وزارت دفاع آمريكا (پنتاگون) در سراسر منطقه آسيا - اقيانوسيه درحال ساخت پايگاههاى نظامى كوچك است تا در مواقع ضرورى به سرعت بتواند وارد عمل شود.
يكى از برنامه هاى كليدى زرادخانه تسليحاتى ايالات متحده «سامانه موشكى نمايشى » (TMD) است كه با هدف محاصره جمهورى خلق چين انجام مى گيرد. اين سيستم كه بر روى كشتى نصب و به نام سامانه دفاع موشكى به مردم فروخته مى شود، در واقع، براى حفاظت از متحدانى نظير ژاپن و كره جنوبى طراحى شده است.
موشكهاى رهگير جديد اين سامانه موسوم به «اس ام - ۳» بر روى ناوشكن هاى پشتيبانى (Aegis) نيروى دريايى ايالات متحده مستقر در ژاپن، كره جنوبى ، استراليا و تايوان قرار مى گيرند. موشكهاى رهگير «پاك - ۳»نيز قرار است درخاك ژاپن مستقر شوند. و هواپيماى نوسازى شده «بوئينگ ۷۴۷» موسوم به «ABL» قرار است با انجام يك پرواز در ساعت آخرين تصاوير از سواحل چين را به آمريكا مخابره كند. در نوك اين هواپيما، ليزرى نصب شده است كه به هر نوع موشك پرتاب شده از چين ياكره شمالى، شليك مى كند. اما تكميل ABL مشكلات فنى عظيمى دارد و هزينه آن نيز به مراتب بيشتر از بودجه در نظر گرفته شده، است. ازاين رو ايالات متحده مى كوشد تا ژاپن را به مشاركت در اين پروژه ترغيب و هزينه هاى آن را تقسيم كند.
در واقع، همه اين كارها براى آن است كه آمريكا بتواند چين را محاصره و منزوى كند. تغيير مشى سياسى توكيو به عنوان دولت نزديك به واشنگتن در منطقه، آن هم در زمانى كه درگيرى بين چين و ژاپن بر سر ادعاهاى مرزى و اقدامهاى تحريك آميزى نظير ماجراى بازديد نخست وزير چين ازمعبد «ياسوكونى» در اوج قرار دارد، از نظر پكن به اين معنا است كه ژاپن به دنبال نقشى تهاجمى در منطقه و همكارى نزديك تر با ايالات متحده در راستاى هدفهاى راهبردى اين كشور است. پس راهبرد دفاع موشكى آمريكا بويژه براى اين تهيه شده است كه توان بازدارندگى هسته اى چين را خنثى كند و به واشنگتن امكان وارد آوردن ضربه اول احتمالى را بدهد. كميته مشورتى امور امنيتى ايالات متحده و ژاپن در نشست ۱۹ فوريه ۲۰۰۵ خود در واشنگتن با اعلام اينكه خطرات جديدى در منطقه آسيا - اقيانوسيه در حال شكل گير است، يگانه راه مقابله با آن را نوسازى توان نظامى بويژه سامانه دفاع موشكى باليستيك دانستند. در بيانيه مشترك اين كميته آمده است كه آمريكا بايد راهبرد دفاعى خود را در سراسر جهان نوسازى و تقويت نمايد تا در اوضاع امنيتى بى ثبات بتواند بدان اتكا كند.
۲۰ موشك هسته اى كه بردشان تا آمريكا نيز مى رسند، اين خطاى راهبردى را نخواهد كرد و حاضر نخواهد شد به يكى از بهترين شركاى تجارى اش حمله كند. پس سامانه دفاع موشكى به چه كار مى آيد؟ براساس اسناد پنتاگون ، اين كار ضرورى است، چه ايالات متحده بايد با كنترل و تسلط بر فضا كشورهاى ديگر را از دسترسى بدان باز دارد. اگر توجه داشته باشيم كه امروز بخش اعظم مديريت جنگهايى كه در روى زمين رخ مى دهند، از فضا و توسط ماهواره هاى نظامى صورت مى گيرد، آنگاه در مى يابيم كه چرا پنتاگون براى كنترل بر فضا و جلوگيرى از دستيابى كشورهاى ديگر البته بطور گزينشى به اين وادى اينقدر شتاب دارد. واقعيت آن است كه دكترين نظامى ايالات متحده بر «تسلط كامل بر فضا» استوار است. به ديگر سخن، واشنگتن مى خواهد بر تمام مناقشات و درگيريها در عرصه هاى مختلف سلطه كامل داشته باشد.يعنى زمين را با نيروى زمينى تسخير كند، دريا را با نيروى دريايى، آسمان را با نيروى هوايى و فضا را با فناورى هاى جديدى كه امروز درمراحل تكميل و توسعه هستند. در اين راستا، نيروى هوايى آمريكا در سند برنامه جديد خود مى نويسد: «مادامى كه كيهان را به كنترل كامل خود در نياورده ايم، نمى توانيم به اهداف اصلى مان كه همانا استفاده از امكانات فضا از طريق بهبود و به كارگيرى نيروهاى مسلح فضايى است، بطور كامل برسيم. توانايى سيطره بر فضا اهميتى بنيادين دارد و حفظ برترى مان در اين عرصه پيش شرطى مهم براى موفقيت در هدايت جنگهاى مدرن است». اگر عبارت «كنترل و تسلط بر فضا» را با انديشه «بهره بردارى از منابع اندك، اما گران قيمت موجود در سيارات» كنار هم بگذاريم، در مى يابيم كه ايالات متحده و ژاپن دارند «پيمان ماه» را نقض مى كنند. براساس اين معاهده كه در سال ۱۹۷۹ در سازمان ملل متحد به تصويب رسيد، ساخت پايگاه نظامى در كره ماه ممنوع است و هيچ كشور، شركت و شخصى نمى تواند نسبت به بخشهايى از سطح يا لايه هاى زيرين آن هيچگونه ادعايى داشته باشد. در واقع، هدف سازمان ملل متحد از وضع اين قانون بين المللى در زمانى كه پاى بشر آشكارا به فضا باز شده بود، اين بود كه از وقوع هرگونه درگيرى در آن سوى جو زمين جلوگيرى نمايد.
ايالات متحده از هنگام آغاز برنامه فضايى خود پس از جنگ جهانى دوم به اين سو، بيش از ۱۲۰ ميليارد دلار صرف پژوهش و توسعه برنامه هاى فضايى كرده است. «نيك كوك» خبرنگار نظامى آمريكايى در كتاب جديدش به نام «شكار نقطه صفر» موضوع «بودجه سياه» يا به عبارتى ،مخفى پنتاگون را مورد بررسى قرار داده است. وى ۱۵ سال تمام در هفته نامه «جينز ديفنس» در حوزه مسائل دفاعى و هوا - فضا قلم مى زد. بنابر استدلال كوك ، وزارت دفاع آمريكا سالانه مبلغى بيش از ۲۰ ميليارد دلار را به دور از نظارت كنگره هزينه مى كند. او مى نويسند: برنامه هاى سياه پنتاگون چنان عظيم و گسترده اند كه رقمى در حدود ۱۰ ميليارد دلار از بودجه سالانه اين وزارتخانه را به خود اختصاص مى دهند. از قرار معلوم، نقطه اوج اين فعاليت ها در زمان رونالد ريگان بوده است كه البته از آن هنگام تاكنون يكسره وجود داشته اند. حتى در دوره رياست جمهورى جورج بوش، اين برنامه ها جانى دوباره گرفته اند. نمونه آن، فناوريهاى استتار است، ضمن آنكه از مدتها پيش بر روى فناورى ضد گرانش پژوهش مى شود. صنعت هوا - فضاى آمريكا اعلام كرده است كه طرح هايى براى كنترل فضا دارد. اين برنامه ها كه مردم آنها را زير نام «جنگ ستارگان» مى شناسند، در واقع، بزرگترين پروژه صنعتى تاريخ جهان است. اما هزينه آن از كجا تأمين خواهدشد؟ درسال ۲۰۰۵ ، پنتاگون مبلغ ۱۰ ميليارد دلار به پژوهش و توليد جنگ افزارهاى فضايى اختصاص داد. به ظاهر، ايالات متحده نمى تواند به تنهايى از عهده هزينه هاى اين طرح ها برآيد. از اين رو، تاكنون كشورهاى ژاپن، استراليا، انگلستان و ايتاليا به طرح آمريكا پيوسته اند. كانادا اما چند هفته پيش اعلام كردكه در برنامه دفاع موشكى بوش شركت نخواهد كرد.البته «پل مارتين» نخست وزير اين كشور، خود تمايل زيادى به مشاركت در برنامه بوش دارد، اما مقاومت مردم، تاكنون مانع از اين همكارى شده است.
در دسامبر ۲۰۰۳ ژاپن در پاسخ به خطر موشكى كره شمالى براى اين كشور تصميم گرفت كه به سامانه دفاع موشكى ايالات متحده بپيوندد. چشم بادامى ها قرار است ماهواره هاى جاسوسى نسل دوم، سوم و چهارم خود را در سالهاى ۲۰۰۶ ، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ به فضا پرتاب كنند. اين ماهواره هاى جديد وكوچكتر و داراى قدرت مانور بيشتر، قابليت ژاپن را در هدايت ومديريت جنگ هاى منطقه اى افزايش مى دهند. هزينه تقريبى سامانه دفاع موشكى آژانس دفاعى ژاپن (JDA) از آغاز تا پايان عمر اين سيستم بين ۳۰ تا ۵۰ ميليارد دلار برآورد مى شود. اين آژانس تنها در سال ۲۰۰۲ بيش از ۳۰ ميليون دلار صرف تحقيق در زمينه دفاع موشكى و توسعه آن كرد. پرتاب موفقيت آميز موشك «اچ - ۲ آى» در چندى پيش چكيده برنامه فضايى توكيو بود. ژاپن در زمره چهار كشورى است كه تا سال ۱۹۷۲ ماهواره به فضا پرتاب كردند. هم اكنون يكى از فضاپيماهاى اين كشور در راه سياركى كه پس از جمع آورى نمونه هاى لازم به زمين بازخواهدگشت. به علاوه توكيو برنامه اى را براى يك سفر اكتشافى بزرگ به كره ماه در دست بررسى دارد. گفتنى است سرزمين «آفتاب تابان» سال گذشته يك تحول سياسى بزرگ را تجربه كرد. بانى اين تحول، يكى از كميته هاى مشورتى دولت بود كه توصيه كه ژاپن يك برنامه فضايى مجهز براى خود داشته باشد. مهمترين پيامد اين ابتكار اما اين است كه ژاپن نقش مهم در برنامه نظامى ايالات متحده براى محاصره و كنترل جمهورى خلق چين بازى خواهد كرد.
واشنگتن به منظور كاربردى كردن پروژه جنگ ستارگان سرگرم گسترش مهمترين تأسيسات رادارى خود در گرونلد، آلمان، بريتانيا، استراليا و ديگر مناطق است. در ضمن، واشنگتن راههايى را نيز براى استقرار سامانه هاى دفاع موشكى در بيشتر كشورها از جمله لهستان، رومانى، بريتانيا، ژاپن، كره جنوبى و استراليا در دست بررسى دارد. اكثر اين كشورها خود در زمره تأمين كنندگان هزينه جنگ ستارگان هستند و تجربه طولانى در فضل و بخشش نسبت به شركتهاى هوا - فضاى آمريكايى دارند. در سالها اخير، در جريان كنفرانس خلع سلاح سازمان ملل متحد در «ژنو» تلاشهايى براى انجام تغييرات جديد در قانون ممنوعيت جهانى جنگ افزارهاى فضايى به عمل آمده، اما هر بار، ايالات متحده مانع به نتيجه رسيدن اين كوششها مى شود. اين كشور ادعا مى كند كه نيازى به معاهده جديد نيست، چه هنوز نه سلاحى در فضا هست و نه مشكلى وجود دارد. البته او خود فعالانه مى كوشد تا فضا را به كنترل و سيطره خود درآورد، مانع شكل گيرى يك پيمان بين المللى جديد شود و به برنامه تحقيقات هسته اى خود شتابى فزاينده دهد. با اين همه، يك چيز قطعى است و آن اينكه، با تداوم مسابقه تسليحاتى در فضا تنها زندگى در روى زمين ناامن تر مى شود، آن هم به بهايى گزاف.
/س
چندى پيش، روزنامه «واشنگتن پست» در گزارشى نوشت: «پنتاگون به آسيا به ديده منطقه اى مى نگرد كه به درگيريهاى نظامى يا دست كم رقابتهاى آينده پايان خواهد داد». و در آخر نتيجه گرفت كه ايالات متحده حضور نظامى خود را در اين منطقه دو برابر خواهد كرد. در اين راستا، آمريكا به تازگى در جزيره «گوام» باندهاى پرواز بلندترى را ويژه نشست و برخاست بمب افكن هاى «بى يك» و «بى دو» ساخته است. آمريكا همچنين موشكهاى كروز خود را در اين جزيره مستقر كرده و قرار است آن را به پايگاه هوايى مركزى ويژه عمليات هاى نظامى تبديل كند. وزارت دفاع آمريكا (پنتاگون) در سراسر منطقه آسيا - اقيانوسيه درحال ساخت پايگاههاى نظامى كوچك است تا در مواقع ضرورى به سرعت بتواند وارد عمل شود.
يكى از برنامه هاى كليدى زرادخانه تسليحاتى ايالات متحده «سامانه موشكى نمايشى » (TMD) است كه با هدف محاصره جمهورى خلق چين انجام مى گيرد. اين سيستم كه بر روى كشتى نصب و به نام سامانه دفاع موشكى به مردم فروخته مى شود، در واقع، براى حفاظت از متحدانى نظير ژاپن و كره جنوبى طراحى شده است.
موشكهاى رهگير جديد اين سامانه موسوم به «اس ام - ۳» بر روى ناوشكن هاى پشتيبانى (Aegis) نيروى دريايى ايالات متحده مستقر در ژاپن، كره جنوبى ، استراليا و تايوان قرار مى گيرند. موشكهاى رهگير «پاك - ۳»نيز قرار است درخاك ژاپن مستقر شوند. و هواپيماى نوسازى شده «بوئينگ ۷۴۷» موسوم به «ABL» قرار است با انجام يك پرواز در ساعت آخرين تصاوير از سواحل چين را به آمريكا مخابره كند. در نوك اين هواپيما، ليزرى نصب شده است كه به هر نوع موشك پرتاب شده از چين ياكره شمالى، شليك مى كند. اما تكميل ABL مشكلات فنى عظيمى دارد و هزينه آن نيز به مراتب بيشتر از بودجه در نظر گرفته شده، است. ازاين رو ايالات متحده مى كوشد تا ژاپن را به مشاركت در اين پروژه ترغيب و هزينه هاى آن را تقسيم كند.
در واقع، همه اين كارها براى آن است كه آمريكا بتواند چين را محاصره و منزوى كند. تغيير مشى سياسى توكيو به عنوان دولت نزديك به واشنگتن در منطقه، آن هم در زمانى كه درگيرى بين چين و ژاپن بر سر ادعاهاى مرزى و اقدامهاى تحريك آميزى نظير ماجراى بازديد نخست وزير چين ازمعبد «ياسوكونى» در اوج قرار دارد، از نظر پكن به اين معنا است كه ژاپن به دنبال نقشى تهاجمى در منطقه و همكارى نزديك تر با ايالات متحده در راستاى هدفهاى راهبردى اين كشور است. پس راهبرد دفاع موشكى آمريكا بويژه براى اين تهيه شده است كه توان بازدارندگى هسته اى چين را خنثى كند و به واشنگتن امكان وارد آوردن ضربه اول احتمالى را بدهد. كميته مشورتى امور امنيتى ايالات متحده و ژاپن در نشست ۱۹ فوريه ۲۰۰۵ خود در واشنگتن با اعلام اينكه خطرات جديدى در منطقه آسيا - اقيانوسيه در حال شكل گير است، يگانه راه مقابله با آن را نوسازى توان نظامى بويژه سامانه دفاع موشكى باليستيك دانستند. در بيانيه مشترك اين كميته آمده است كه آمريكا بايد راهبرد دفاعى خود را در سراسر جهان نوسازى و تقويت نمايد تا در اوضاع امنيتى بى ثبات بتواند بدان اتكا كند.
نقش فضا در طرح هاى راهبردى ايالات متحده
۲۰ موشك هسته اى كه بردشان تا آمريكا نيز مى رسند، اين خطاى راهبردى را نخواهد كرد و حاضر نخواهد شد به يكى از بهترين شركاى تجارى اش حمله كند. پس سامانه دفاع موشكى به چه كار مى آيد؟ براساس اسناد پنتاگون ، اين كار ضرورى است، چه ايالات متحده بايد با كنترل و تسلط بر فضا كشورهاى ديگر را از دسترسى بدان باز دارد. اگر توجه داشته باشيم كه امروز بخش اعظم مديريت جنگهايى كه در روى زمين رخ مى دهند، از فضا و توسط ماهواره هاى نظامى صورت مى گيرد، آنگاه در مى يابيم كه چرا پنتاگون براى كنترل بر فضا و جلوگيرى از دستيابى كشورهاى ديگر البته بطور گزينشى به اين وادى اينقدر شتاب دارد. واقعيت آن است كه دكترين نظامى ايالات متحده بر «تسلط كامل بر فضا» استوار است. به ديگر سخن، واشنگتن مى خواهد بر تمام مناقشات و درگيريها در عرصه هاى مختلف سلطه كامل داشته باشد.يعنى زمين را با نيروى زمينى تسخير كند، دريا را با نيروى دريايى، آسمان را با نيروى هوايى و فضا را با فناورى هاى جديدى كه امروز درمراحل تكميل و توسعه هستند. در اين راستا، نيروى هوايى آمريكا در سند برنامه جديد خود مى نويسد: «مادامى كه كيهان را به كنترل كامل خود در نياورده ايم، نمى توانيم به اهداف اصلى مان كه همانا استفاده از امكانات فضا از طريق بهبود و به كارگيرى نيروهاى مسلح فضايى است، بطور كامل برسيم. توانايى سيطره بر فضا اهميتى بنيادين دارد و حفظ برترى مان در اين عرصه پيش شرطى مهم براى موفقيت در هدايت جنگهاى مدرن است». اگر عبارت «كنترل و تسلط بر فضا» را با انديشه «بهره بردارى از منابع اندك، اما گران قيمت موجود در سيارات» كنار هم بگذاريم، در مى يابيم كه ايالات متحده و ژاپن دارند «پيمان ماه» را نقض مى كنند. براساس اين معاهده كه در سال ۱۹۷۹ در سازمان ملل متحد به تصويب رسيد، ساخت پايگاه نظامى در كره ماه ممنوع است و هيچ كشور، شركت و شخصى نمى تواند نسبت به بخشهايى از سطح يا لايه هاى زيرين آن هيچگونه ادعايى داشته باشد. در واقع، هدف سازمان ملل متحد از وضع اين قانون بين المللى در زمانى كه پاى بشر آشكارا به فضا باز شده بود، اين بود كه از وقوع هرگونه درگيرى در آن سوى جو زمين جلوگيرى نمايد.
ايالات متحده از هنگام آغاز برنامه فضايى خود پس از جنگ جهانى دوم به اين سو، بيش از ۱۲۰ ميليارد دلار صرف پژوهش و توسعه برنامه هاى فضايى كرده است. «نيك كوك» خبرنگار نظامى آمريكايى در كتاب جديدش به نام «شكار نقطه صفر» موضوع «بودجه سياه» يا به عبارتى ،مخفى پنتاگون را مورد بررسى قرار داده است. وى ۱۵ سال تمام در هفته نامه «جينز ديفنس» در حوزه مسائل دفاعى و هوا - فضا قلم مى زد. بنابر استدلال كوك ، وزارت دفاع آمريكا سالانه مبلغى بيش از ۲۰ ميليارد دلار را به دور از نظارت كنگره هزينه مى كند. او مى نويسند: برنامه هاى سياه پنتاگون چنان عظيم و گسترده اند كه رقمى در حدود ۱۰ ميليارد دلار از بودجه سالانه اين وزارتخانه را به خود اختصاص مى دهند. از قرار معلوم، نقطه اوج اين فعاليت ها در زمان رونالد ريگان بوده است كه البته از آن هنگام تاكنون يكسره وجود داشته اند. حتى در دوره رياست جمهورى جورج بوش، اين برنامه ها جانى دوباره گرفته اند. نمونه آن، فناوريهاى استتار است، ضمن آنكه از مدتها پيش بر روى فناورى ضد گرانش پژوهش مى شود. صنعت هوا - فضاى آمريكا اعلام كرده است كه طرح هايى براى كنترل فضا دارد. اين برنامه ها كه مردم آنها را زير نام «جنگ ستارگان» مى شناسند، در واقع، بزرگترين پروژه صنعتى تاريخ جهان است. اما هزينه آن از كجا تأمين خواهدشد؟ درسال ۲۰۰۵ ، پنتاگون مبلغ ۱۰ ميليارد دلار به پژوهش و توليد جنگ افزارهاى فضايى اختصاص داد. به ظاهر، ايالات متحده نمى تواند به تنهايى از عهده هزينه هاى اين طرح ها برآيد. از اين رو، تاكنون كشورهاى ژاپن، استراليا، انگلستان و ايتاليا به طرح آمريكا پيوسته اند. كانادا اما چند هفته پيش اعلام كردكه در برنامه دفاع موشكى بوش شركت نخواهد كرد.البته «پل مارتين» نخست وزير اين كشور، خود تمايل زيادى به مشاركت در برنامه بوش دارد، اما مقاومت مردم، تاكنون مانع از اين همكارى شده است.
نقش ژاپن در فضاى نظاميگرى
در دسامبر ۲۰۰۳ ژاپن در پاسخ به خطر موشكى كره شمالى براى اين كشور تصميم گرفت كه به سامانه دفاع موشكى ايالات متحده بپيوندد. چشم بادامى ها قرار است ماهواره هاى جاسوسى نسل دوم، سوم و چهارم خود را در سالهاى ۲۰۰۶ ، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ به فضا پرتاب كنند. اين ماهواره هاى جديد وكوچكتر و داراى قدرت مانور بيشتر، قابليت ژاپن را در هدايت ومديريت جنگ هاى منطقه اى افزايش مى دهند. هزينه تقريبى سامانه دفاع موشكى آژانس دفاعى ژاپن (JDA) از آغاز تا پايان عمر اين سيستم بين ۳۰ تا ۵۰ ميليارد دلار برآورد مى شود. اين آژانس تنها در سال ۲۰۰۲ بيش از ۳۰ ميليون دلار صرف تحقيق در زمينه دفاع موشكى و توسعه آن كرد. پرتاب موفقيت آميز موشك «اچ - ۲ آى» در چندى پيش چكيده برنامه فضايى توكيو بود. ژاپن در زمره چهار كشورى است كه تا سال ۱۹۷۲ ماهواره به فضا پرتاب كردند. هم اكنون يكى از فضاپيماهاى اين كشور در راه سياركى كه پس از جمع آورى نمونه هاى لازم به زمين بازخواهدگشت. به علاوه توكيو برنامه اى را براى يك سفر اكتشافى بزرگ به كره ماه در دست بررسى دارد. گفتنى است سرزمين «آفتاب تابان» سال گذشته يك تحول سياسى بزرگ را تجربه كرد. بانى اين تحول، يكى از كميته هاى مشورتى دولت بود كه توصيه كه ژاپن يك برنامه فضايى مجهز براى خود داشته باشد. مهمترين پيامد اين ابتكار اما اين است كه ژاپن نقش مهم در برنامه نظامى ايالات متحده براى محاصره و كنترل جمهورى خلق چين بازى خواهد كرد.
عامل چين
واشنگتن به منظور كاربردى كردن پروژه جنگ ستارگان سرگرم گسترش مهمترين تأسيسات رادارى خود در گرونلد، آلمان، بريتانيا، استراليا و ديگر مناطق است. در ضمن، واشنگتن راههايى را نيز براى استقرار سامانه هاى دفاع موشكى در بيشتر كشورها از جمله لهستان، رومانى، بريتانيا، ژاپن، كره جنوبى و استراليا در دست بررسى دارد. اكثر اين كشورها خود در زمره تأمين كنندگان هزينه جنگ ستارگان هستند و تجربه طولانى در فضل و بخشش نسبت به شركتهاى هوا - فضاى آمريكايى دارند. در سالها اخير، در جريان كنفرانس خلع سلاح سازمان ملل متحد در «ژنو» تلاشهايى براى انجام تغييرات جديد در قانون ممنوعيت جهانى جنگ افزارهاى فضايى به عمل آمده، اما هر بار، ايالات متحده مانع به نتيجه رسيدن اين كوششها مى شود. اين كشور ادعا مى كند كه نيازى به معاهده جديد نيست، چه هنوز نه سلاحى در فضا هست و نه مشكلى وجود دارد. البته او خود فعالانه مى كوشد تا فضا را به كنترل و سيطره خود درآورد، مانع شكل گيرى يك پيمان بين المللى جديد شود و به برنامه تحقيقات هسته اى خود شتابى فزاينده دهد. با اين همه، يك چيز قطعى است و آن اينكه، با تداوم مسابقه تسليحاتى در فضا تنها زندگى در روى زمين ناامن تر مى شود، آن هم به بهايى گزاف.
پي نوشت :
۱. The Hunt For Zero Pint
/س
s
