نويسندگان:
محمد نبوي، احمد حقدوستي
محمد نبوي، احمد حقدوستي
هنگاميکه فردي به يک گروه ورزشي ميپيوندد، نه تنها حدود علايق خود را وسعت ميبخشد بلکه خود را در برابر هدفهاي آن گروه مسئول ميداند. علاقهي انحصاري ورزش و تربيت بدني به سازمان قواي بدني، قدرت و مهارتهاي حرکتي در حالي که خود را با تعليمات عمومي مرتبط ميداند. براي احاطه بر حيطهي بيشتري از هدفها وسعت مييابد. اما مهمتر از آن اين تغيير جهت در هدفهاي تربيت بدني حاکي از ارتباط صحيح تربيت بدني با هدفهاي ذکر شدهي تعليم و تربيت است.
در اصل ميتوان گفت احساس واقعي، اهداف، بنرامهها و تشکيلات مدارس و دانشکدهها در ارتباط با تربيت بدني است؛ اين موضوع فقط به اين دليل نيست که زمينهي تربيت بدني يکي از جنبههاي مهم تعليم و تربيت است بلکه سهم بس بزرگتري در عواملي که موجب پيشرفت هر جامعهاي ميشود بر عهده دارد. به همين دليل ديگر زمينههاي ويژهي تعليم و تربيت نيز در شکل دادن به هدفهاي کلي تربيتي نقشآفرين است.
سهم تربيت بدني در تعليم و تربيت
همانندسازي تربيت بدني با تعليم و تربيت به اين علت ايجاد شده که تربيت بدني در زمان حاضر دو موضوع مهم را مورد توجه قرار داده است. نخستين گام در اين راستا طرح برنامهريزي دقيق تربيت بدني است. و گام دوم رهبري درست و سنجيدهي تعليم و تربيت همگام با برنامههاي کلي تربيت بدني مدارس و دانشکدههاست. لذا با توجه به اين مراتب و همکاريهاي لازم از طريق اصول و فلسفهي تربيت بدني موارد چهارگانهي زير در رشد و پيشرفت و سلامت شاگردان اهميت بالايي مييابد.1. رشد و تکامل موجود زنده از نظر اندامها
2. پيشرفت و تکامل مهارتهاي عصبي و عضلاني
3. پيشرفت و توسعهي رغبت و به بازي و تفريحات سالم
4. توسعهي راههاي استاندارد (راههاي متداول قانوني و مورد قبول)
آماده کردن معلمان تربيت بدني
يکي از مهمترين موارد در تربيت بدني، آموزش و تربيت و آماده کردن معلمان شايسته و علاقهمند به تربيت بدني است که بايد بر اساس اصول صحيح علمي و تربيتي و با برنامهي مدوني اجرا گردد. چنين استنباط ميشود که درکشورهاي پيشرفتهي جهان به خصوص ايالات متحده آمريکا گام بزرگي در اين امر برداشتهاند؛ زيرا مشاهده ميشود که تلاشهاي اوليه در اين کشور براي آماده کردن معلمان تربيت بدني بر پايهي الگوي اروپايي بوده است. در اين الگو برنامهي تفضيلي محدود به جنبههاي فني و تمرينهاي بدني بوده و نخستين مدارس حرفهاي آن چندين سال به طور خصوصي اداره شد. با ارتباط بين تربيت بدني با کل تعليم کودک مشخص شد که براي تربيت آماده کردن معلمان لايق و متخصص تربيت بدني تشکيل دورههاي متفاوتي ضروري است. به تدريج يک دانشگاه و دانشکده تربيت بدني با برنامههاي حرفهاي و با مهارتهاي خاص براي آماده کردن معلمان تربيت بدني تأسيس شد و بعدها دانشسراهاي خصوصي تربيت بدني حذف شدند. اگرچه هنوز از تمام نيرو و امکانات در مدارس تربيت معلم استفاده کامل نشده است.اما روي هم رفته اين تجارب، نتايج خاصي به دست داد. د وهلهي اول لازم است معلمان تربيت بدني در جو وسيع تعليم و تربيت آماده شوند. بايد در نظر داشت که امور بسياري در ارتباط با جو تعليم و تربيت آماده شوند. بايد در نظر داشت که امور بسياري در ارتباط با جو تعليم و تربيت وجود دارد؛ آشکارترين آنها عبارت است از فرصت مطالعهي کتاب، بحث دربارهي مسائل شخصي و اجتماعي و مسائل گروهي، استماع سرودهاي موزون و سخنرانيهاي هدفمند و تفکر دربارهي حوادث بزرگ تاريخ بشر از زمان يونان قديم تا عصر حاضر. اين جو هم چنين از طريق لباس و طرز رفتار نيز ايجاد ميشود و گذراندن يک روز درس، با لباس ويژه در سالن ورزش يا زمين ورزش نيز موجب علاقهي شاگردان به امر ورزش و تربيت بدني خواهد شد.
در ثاني جو تعليم و تربيت بستگي به تسهيلات لازم و کارکنان آن دارد که ميتواند محصل را به طور جدي به طرف يادگيري بکشاند. دانشجويان تربيت بدني بايد کتب علمي بسياري را علاوه بر محدودهي تخصصي خودشان بخوانند. دروسي مانند تاريخ، فلسفه، جامعه شناسي، مردمشناسي، شعر و ادبيات، تعليمات ديني، تاريخ تربيت بدني جهان، هنرهاي زيبا، فيزيولوژي ورزشي، تربيت از طريق حرکت، روان شناسي تربيتي و روان شناسي کودکان استثنايي، روشهاي بازپروري حرکتي، حرکت شناسي، رشد و تکامل، روش تدريس تربيت بدني در مدارس، کليات تربيت بدني در مدارس، تربيت بدني و بهداشت و روان شناسي، بهداشت رواني و تمرين دبيري همگي ميتوانند در آماده کردن يک معلم خوب تربيت بدني سهميبزرگ ايفا نمايند. فردي که چيزي غير از موضوعات تخصصي رشتهي خود مطالعه نکرده، يا مطالعات محدودي داشته باشد، متخصصي متعصب و باريک بين بدون درک همکاران و امور دنياي اطرافش خواهد بود.
سوم، آماده کردن معلمان علاقه مند تربيت بدني بايد بر اساس اصول لازم بنيان شود و نميتواند به مواد و روشها محدود گردد. بر طبق اين نظر، بسياري از دروس فرعي يا انتخابي که جز دروس اصلي نيستند مهم تلقي نميشوند. رئيس يک دبيرستان شهر نيويورک اخيراً سؤال کرده است «چرا معلمان تربيت بدني علاقهاي به امور خارج از سالم ورزش ندارند و هنگامي که مسائل اساسي مدرس مورد بحث است قادر به شرکت رد مباحثات شوراي دبيران نيستند». اين امر مهم از اصولي است که هر کس شالوده و بر پايهاي از آن را در تصميمات گرفته شده به دست ميآورد.
در پايان بايد متذکر شد که نحوهي برخورد دانشجويان و استادان با رشتههاي خود سبب پرآوازگي آن رشته و يا افول مجد و عظمت آن خواهد شد. وقتي که دانشجويان ارشد اين رشته در به کار بردن اصطلاحات تربيت بدني دقت لازم را به خرج ندهند و يا آن را با تحقير ذکر کنند، اين خود مقدمهاي براي از بين رفتن احترام اين رشته در نزد ديگران ميشود. ممکن است اين طرز تلقي در نظر برخي بي اهميت جلوه کند اما ارزش آن موقعي ظاهر ميشود که متوجه شوند چگونه ديگر افراد به رشتههايشان علاقه نشان ميدهند و سبب احترام ديگران نسبت به آن ميشوند.
منبع مقاله :
نبوي، محمد؛ حقدوستي، احمد؛ (1394)، اصول و فلسفهي تربيت بدني، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم