آناتومی پانکراس انسان با توضیحات از طریق نمودار

پانکراس عمل تولید عصاره‌های گوارشی را بر عهده دارد. این اندام به چهار بخش سر، گردن، تنه و دم تقسیم بندی می‌گردد. در این مقاله اطلاعات بیشتری در رابطه با آناتومی پانکراس انسان ارائه می‌دهیم.
تقریبا 60 درصد از سرطان‌های مربوط به پانکراس در قسمت سر پانکراس رخ می‌دهد، در حالی‌که 40 درصد باقی‌مانده در بخش‌های تنه و دم رخ می‌دهد.
هنگامی‌که درباره‌ی سیستم گوارش صحبت می‌کنیم، اولین چیزی که به ذهن ما می‌رسد، معده همراه با روده‌ی بزرگ و کوچک می‌باشد. با این وجود، اندام دیگری که اغلب درباره‌ی آن به میزان کمی صحبت می‌شود، اما بخش جدایی ناپذیر سیستم گوارش را تشکیل می‌دهد، پانکراس می‌باشد. این اندام عصاره‌های پانکراسی را تولید کرده که بدون آن‌ها سیستم گوارش قادر به هضم کامل مواد غذایی نمی‌باشد. علاوه بر این، ناهنجاری‌های مربوط به غده‌ی گوارش ممکن است منجر به بروز بیماری‌های مزمن مانند دیابت گردد.
در زیر درباره‌ی مکان پانکراس در بدن همراه با جزئیات مربوط به آناتومی این اندام مهم بحث می‌کنیم.

مکان اندام پانکراس در بدن انسان

پانکراس یک اندام نرم، صورتی شکل و J شکل کرانوله بوده که در منطقه ی شکم در قسمت پشت معده قرار دارد. این اندام حدود 12 تا 15 سانتی متر طول و 4 سانتی‌متر عرض دارد و در سراسر ستون فقرات قرار دارد. قسمت سر پانکراس در درون قسمت انحنای دوازدهه، بخش اول روده‌ی کوچک قرار دارد. این منطقه که توسط قفسه‌ی سینه محافظت می‌شود، نقش حیاتی در هضم مواد غذایی بر عهده دارد. این غده آنزیم‌هایی را ترشح کرده که باعث ترویج تجزیه‌ی چربی‌ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها به فرم‌های ساده‌تر به منظور تسهیل جذب آن‌ها می‌گردد. عملکرد مهم دیگر پانکراس، انتشار هورمون انسولین بوده که به کنترل قند خون کمک می‌کند.

آناتومی پانکراس انسان

شکل پانکراس شبیه یک بچه قورباغه می‌باشد. بنابراین، از نظر ریخت شناسی می‌تواند به چهار بخش سر، گردن، تنه و دم تقسیم شود.
سر: بخش سر در سمت راست منطقه‌ی شکمی در نزدیک دوازدهه قرار دارد. وسیع‌ترین بخش پانکراس بوده که به شکل منحنی دوازدهه‌ی C شکل می‌باشد.
گردن: این بخش کوتاهی بوده که بین سر و تنه قرار داشته و حدود 5/2 متر طول دارد. در سمت عقبی بخش پیلور معده قرار دارد. قسمت گردن از بخش راست سر پانکراس تا سمت چپ قرار داشته و متصل به تنه‌ی این اندام می‌باشد.
تنه: بخش بزرگ پانکراس بوده که بین گردن و دم قرار دارد. این منطقه بسیار مشابه با منشور می‌باشد. معده درست در قسمت بالای تنه ی پانکراس قرار دارد.
دم: این قسمت باریک‌ترین بخش پانکراس بوده که در سمت چپ شکم قرار داشته و در مجاورت طحال می‌باشد. این انتهای باریک پانکراس، پلی پپتیدهای پانکراسی را آزاد کرده که به حفظ فعالیت ترشحی این اندام کمک می‌کند.
سطح: تنه از سه سطح به نام‌های قسمت پایینی، عقبی و جلویی تشکیل شده است. سطح جلویی مقابل جلوی شکم قرار دارد. نیمه‌ی راست این سطح روده‌ی بزرگ را لمس می‌کند. منطقه‌ی پایینی نیمه‌ی راست، بخش‌های مارپیچی روده‌ی کوچک را لمس می‌کند. سطح پایینی با غشاء آبکی روده پوشش داده شده است. سمت راست سطح، باریک‌تر بوده، در حالی که سمت چپ، گسترده‌تر می‌باشد.
حاشیه‌ها: قسمت حاشیه اشاره به مرز یا لبه‌ی پانکراس دارد. پانکراس محدود به سه حاشیه بوده که شامل حاشیه‌ی بالایی، پایینی و جلویی می‌باشد. حاشیه‌ی بالایی در سمت راست مسطح بوده و همچنان که به سمت دم می‌رود، باریک‌تر می‌گردد. از سوی دیگر، حاشیه‌ی پایینی به عنوان یک لاین جداسازی بین سطح عقبی و جلویی عمل می‌کند. حاشیه‌ی جلویی به تفکیک بین سطح جلویی و عقبی پانکراس کمک می‌کند.

مجرای پانکراس

مجرای پانکراس یک لوله‌ی کوچک بوده که از سر پانکراس عبور کرده و وارد دوازدهه می‌گردد. این قسمت مانند محیط ارتباط بین این دو اندام عمل می‌کند. در پانکراس، این مجرا از سمت چپ به سمت راست حرکت کرده و دارای شاخه‌های متعددی به نام مجراهای لوله‌ای می‌باشد. در منطقه‌ی گردن این اندام، مجرای پانکراس تاحدی گسترده‌تر بوده و به مجرای صفراوی متصل می‌گردد. پانکراس عصاره‌های گوارشی را ترشح کرده که از طریق مجرای پانکراسی عبور کرده و متعاقبا از دوازدهه به روده‌ی کوچک جریان می‌یابد.

عرضه‌ی خون

سرخرگ سیلیاک و سرخرگ بالایی مزانتریک خون را به پانکراس انتقال می‌دهند. گردش خون به قسمت‌های گردن، تنه و دم پانکراس از طریق انشعابات سرخرگ طحالی صورت می‌گیرد. قسمت سر پانکراس خون را از بخش‌های جلویی و عقبی سرخرگ پانکراس دریافت کرده و آن را در امتداد سطوح جلویی و عقبی سر پانکراس حرکت می‌دهد.