ارزيابي مقوله ي «حجاب کودکان»
برخورداري از آرامش رواني و آشنايي با دغدغه هاي دين درباره ي مسئله اي مانند «عفاف و حجاب»، امري است که نمي توان پس از سپري کردن دوران شکل گيري شخصيت فرد(کودکي) در فرد نهادينه کرد. در روش هاي تعليم و تربيت، مهم ترين و کليدي ترين عامل بحث «الگوسازي» است . هر سن و هر جنس، الگوي خاص خود را مي طلبد و در اين ميان، مهم ترين عامل دوران کودکي است. تربيت دوران کودکي با بهره گيري از الگوهاي خاص و ويژه ي اين دوران همراه است و طبيعي است که الگوهاي دوران کودکي، به طور عمده از مؤلفه هاي عاطفي به جاي گزاره هاي عقلاني بهره مي برند. لذا با جايگزيني گزاره هاي واقع گرايانه ي بزرگ سالان، رمز و رازهاي موجود در خيال پردازي هاي کودکانه، تحت الشعاع قرار مي گيرند.
استفاده از نماد حيوانات به صورت فانتزي در انتقال مفاهيم آموزشي و تربيتي به کودکان، همواره مدنظر بوده است؛ به گونه اي که امروزه بيشترين حجم توليدات فرهنگي مربوط به کودکان در زمينه ي انيميشن،کتاب، داستان و اسباب بازي، به استفاده از نمادگرايي از حيوانات محدود مي شود. در اين ميان، دختربچه ها انحصاراً به عروسک علاقه مند هستند. اين علاقه نشئت گرفته از عاطفه ي ويژه ي دختربچه ها و همچنين به دليل قدرت برتر عروسک در ايجاد حس همزادپنداري و تفاهم خيالي با کودک است. عروسک، بالاترين نقش تربيتي را به ويژه در شکل دهي و پايه ريزي شخصيت دختران دارد. بنابراين از اين منظر، نقش عروسک در قالب تهاجم فرهنگي ظهور و بروز پيدا مي کند.
نيره اسلاملو، دبير کانون تحقيقات خيبر که مطالعات و پژوهش هاي زيادي را درباره ي حجاب و ضرورت رعايت آن در جامعه انجام داده است، مي گويد: « مسئولان فرهنگي که در مدرسه ها به ويژه دوره ي ابتدايي مستقر هستند، بايد از کودکي فلسفه ي حجاب، ضرورت و فوايد فردي و اجتماعي آن را آموزش دهند تا در سنين بالاتر که اخلاق و رفتار در وجود فرد نهادينه شده است، با راهکارهاي جبري و قهري به تحميل آن ها نپردازند. مشاهده مي کنيم که والدين جوان، علاقه ي بسياري به شيک پوشي کودک خود دارند و چنانچه با نگاهي جامع به اين امر توجه شود، درمي يابيم که با همه گير شدن اين امر، مسئله ي بي حجابي در کودکان،کم کم به حاشيه مي رود. اين امر از کجا نشئت مي گيرد ؟ دروني نشدن تعاليم دين و قرآن در اخلاق و منش والدين، انتقال نامناسب آموزه ها به فرزند، بي توجهي به وسايل و ابزارهاي در اختيار کودک مانند عروسک هاي گوناگون، آموزش هاي رسانه اي و القاي مفاهيم متناقض جامعه يا...»
حجت الاسلام والمسلمين هادي زين العابدين، استاد حوزه ي علميه ي قم و يکي از پژوهشگران برجسته ي قرآني، برخورد تدريجي با بدحجابي و پرهيز از رفتارهاي دفعي را يکي از مهم ترين وظايف ديني و اجتماعي مي داند و تأکيد مي کند: « معمولاً بزرگ ترين مشکلات با جزئي ترين راه حل ها برطرف مي شود.»
وي مي افزايد : « اسباب بازي کودکان از جمله مواردي هستند که خصوصاً در زمينه ي حجاب و عفاف مورد بي توجهي قرار گرفته اند و استفاده ي کودکان از عروسک هاي خارجي با عنوان باربي و از طرف ديگر، تبديل شدن اين عروسک ها به الگوهاي ظاهري رفتار و عمل کودکان، خطري جدي را براي آينده ي آن ها به همراه خواهد داشت. بنابراين مي توان اين گونه نتيجه گيري کرد که با وجود لزوم آزادي عمل کودک در انتخاب لباس و استفاده کردن از اسباب بازي هاي متنوع، بايد ذائقه ي او را در راستاي تعالي پرورش داد، نه اين که از اوان کودکي، فرزند با نوعي از برخورد پدر و مادر روبه رو شود که رعايت حجاب را در درجه هاي کم اهميت قرار دهد.»
منبع: مجله آموزش قرآن 21
/س
استفاده از نماد حيوانات به صورت فانتزي در انتقال مفاهيم آموزشي و تربيتي به کودکان، همواره مدنظر بوده است؛ به گونه اي که امروزه بيشترين حجم توليدات فرهنگي مربوط به کودکان در زمينه ي انيميشن،کتاب، داستان و اسباب بازي، به استفاده از نمادگرايي از حيوانات محدود مي شود. در اين ميان، دختربچه ها انحصاراً به عروسک علاقه مند هستند. اين علاقه نشئت گرفته از عاطفه ي ويژه ي دختربچه ها و همچنين به دليل قدرت برتر عروسک در ايجاد حس همزادپنداري و تفاهم خيالي با کودک است. عروسک، بالاترين نقش تربيتي را به ويژه در شکل دهي و پايه ريزي شخصيت دختران دارد. بنابراين از اين منظر، نقش عروسک در قالب تهاجم فرهنگي ظهور و بروز پيدا مي کند.
نيره اسلاملو، دبير کانون تحقيقات خيبر که مطالعات و پژوهش هاي زيادي را درباره ي حجاب و ضرورت رعايت آن در جامعه انجام داده است، مي گويد: « مسئولان فرهنگي که در مدرسه ها به ويژه دوره ي ابتدايي مستقر هستند، بايد از کودکي فلسفه ي حجاب، ضرورت و فوايد فردي و اجتماعي آن را آموزش دهند تا در سنين بالاتر که اخلاق و رفتار در وجود فرد نهادينه شده است، با راهکارهاي جبري و قهري به تحميل آن ها نپردازند. مشاهده مي کنيم که والدين جوان، علاقه ي بسياري به شيک پوشي کودک خود دارند و چنانچه با نگاهي جامع به اين امر توجه شود، درمي يابيم که با همه گير شدن اين امر، مسئله ي بي حجابي در کودکان،کم کم به حاشيه مي رود. اين امر از کجا نشئت مي گيرد ؟ دروني نشدن تعاليم دين و قرآن در اخلاق و منش والدين، انتقال نامناسب آموزه ها به فرزند، بي توجهي به وسايل و ابزارهاي در اختيار کودک مانند عروسک هاي گوناگون، آموزش هاي رسانه اي و القاي مفاهيم متناقض جامعه يا...»
حجت الاسلام والمسلمين هادي زين العابدين، استاد حوزه ي علميه ي قم و يکي از پژوهشگران برجسته ي قرآني، برخورد تدريجي با بدحجابي و پرهيز از رفتارهاي دفعي را يکي از مهم ترين وظايف ديني و اجتماعي مي داند و تأکيد مي کند: « معمولاً بزرگ ترين مشکلات با جزئي ترين راه حل ها برطرف مي شود.»
وي مي افزايد : « اسباب بازي کودکان از جمله مواردي هستند که خصوصاً در زمينه ي حجاب و عفاف مورد بي توجهي قرار گرفته اند و استفاده ي کودکان از عروسک هاي خارجي با عنوان باربي و از طرف ديگر، تبديل شدن اين عروسک ها به الگوهاي ظاهري رفتار و عمل کودکان، خطري جدي را براي آينده ي آن ها به همراه خواهد داشت. بنابراين مي توان اين گونه نتيجه گيري کرد که با وجود لزوم آزادي عمل کودک در انتخاب لباس و استفاده کردن از اسباب بازي هاي متنوع، بايد ذائقه ي او را در راستاي تعالي پرورش داد، نه اين که از اوان کودکي، فرزند با نوعي از برخورد پدر و مادر روبه رو شود که رعايت حجاب را در درجه هاي کم اهميت قرار دهد.»
منبع: مجله آموزش قرآن 21
/س
