شناسنامه کتاب:
عنوان: زندگانی امام جواد(ع)
موضوع: سیره امام جواد(ع)
زبان: فارسی
تیراژ: 3000 نسخه
نویسنده: سیف الله یعقوبی قمشه‌ای
ناشر: مسجد الغدیر
محل چاپ: تهران
سال چاپ: 1364
نوبت چاپ: اول
تعداد صفحات: 121 صفحه
معرفی کتاب:
این کتاب با مقدمه‌ای از آیت الله جعفر سبحانی، در مورد لزوم شناسایی پیشوایان اسلام و مراجعه به گفتار و رفتار آنها برای بهره‌گیری از تمام مسائل عقیدتی و فکری و وظایف فردی و اجتماعی که در قران کریم آمده است، آغاز می‌شود.ایشان معتقد است که کتابهای مختصر و مفصلی که محدثان و سیره نگاران در طول قرن‌ها نوشته‌اند، چون به صورت تاریخ نقلی، است عطش جوانان را فرو نمی‌نشاند؛ زیرا جوانان خواهان تاریخ تحلیلی هستند. مؤلف محترم، مطالب کتاب را بدین صورت تنظیم کرده است:
* زندگانی امام جواد(ع)
در این بخش، ابتدا ویژگی‌های عصر مأمون را توضیح داده که عصر شکوفایی تمدن اسلامی، تکامل اندیشه‌های حکومتی و فلسفی، و روزگار برخورد مکاتب غربی از یونان و روم با تمدن اسلامی بود دانش با تأسیس مدارس و دانشگاه‌ها، به ویژه در نقاط مرکزی کشور اسلامی، درحال گسترش بود. ویژگی دیگر این عصر، گرایش مسلمانان به خاندان رسالت، و در طلیعه آنان، حضرت امام رضا(ع) بود که به همین دلیل، مأمون، ایشان را از مدینه به طوس دعوت کرده سپس به عللی ایشان را مسموم ساخت.
ـ امام جواد(ع) هنگام درگذشت پدر، هشت سال داشت که شناسنامه‌ای از ایشان ذکر شده است.
ـ مأمون پس از شهادت امام رضا(ع)، از دانش کودک خردسال ایشان و علاقه مردم به او بسیار هراسان بود و وقتی از طوس به بغداد رفت، امام جواد(ع) را به بغداد دعوت کرد و دختر خود «ام الفضل» را به آن حضرت تزویج کرد. در پایان این بخش، به پاک‌دامنی و فضیلت مادر امام جواد اشاره شده است.
* زمامداران معاصر امام جواد(ع)
1. مأمون: هفتمین خلیفه عباسی و دانشمندترین آنهاست. در این بخش، در مورد او و پدرش، و اختلاف بین او و برادرش امین، توضیح داده شده و اینکه چگونه امین را شکست داد و به خلافت رسید. مطالبی نیز در مورد ولایت‌عهدی امام رضا(ع) و انگیزه‌های مأمون از این پیشنهاد و واکنش امام رضا(ع) نگاشته شده است.
2. معتصم عباسی: وی برای تحکیم پایه‌های قدرت خود، حتی از ویران ساختن شهرها و کشتن مردم بیگناه فروگذار نمی‌کرد. ترک‌ها در حکومت معتصم قدرت یافتند ودر مدت نفوذ و به دست گرفتن قدرت، آن‌چنان وحشیانه رفتار کردند که عامه مردم را ناراضی و خشمگین ساختند؛ تا جایی که با تهدیدهای مردم، پایتخت از بغداد به سامرا منتقل شد.
* مناظرات امام نهم(ع): دو مناظره امام جواد(ع) با یحیی بن اکثم نقل شده و در مورد اکثم و شخصیت یحیی بن اکثم مطالبی نگاشته شده است.
* یاران امام جواد(ع): در این فصل، شرح حال چند تن از یاران امام جواد(ع) آمده است:
1. علی بن مهزیار: و مکاتبه‌های او با امام جواد(ع) و نامه‌های قدردانی امام(ع) از خدمات و کوشش‌های او در اسلام.
* افتخار دیگر علی بن مهزیار، دارا بودن فرزندی دانشمند به نام محمد بن علی است که دانشمندی موثق و از اصحاب امام هادی(ع) بود.
* معرفی آثار علمی علی بن مهزیار.
2. احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی
3. محمد بن اسماعیل بن یزیع
4. حسین بن سعید اهوازی و معرفی کتابهای او
5. احمد بن محمد بن خالد برقی و کتاب‌هایش
6. ابراهیم بن مهزیار اهوازی
* بیان نمونه‌هایی از اخبار غیبی امام جواد(ع)
* فرازهایی کوتاه از سخنان امام جواد(ع)
* در پایان، در مورد ازدواج امام جواد(ع) با دختر مأمون که توطئه مأمون بود، هدف‌های مأمون از این پیوند، و نحوه شهادت امام جواد(ع) را توضیح می‌دهد.
تذکر: فهرست کامل مطالب در پایان کتاب آمده و منابع به صورت مختصر در پاورقی ذکر شده است.
مطالب کتاب بدون فصل‌بندی می‌باشد.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
