16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009 |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
1) درگذشت عالم نيكوكار آيتاللَّه "سيدرضا فيروزآبادي" در ري (1344 ش):
آيتاللَّه سيدرضابنسيدهاشم فيروزآبادي در حدود سال 1251 ش در فيروزآباد از نواحي اطراف شهر ري در خانوادهاي كشاورز به دنيا آمد. وي پس از گذراندن مقدمات علوم در تهران، راهي نجف اشرف شد و از محضر استاداني همچون آخوند خراساني و ميرزا حسين خليلي تهراني و در كربلا از درس آيتاللَّه سيد اسماعيل صدر بهرهها بُرد. آيتاللَّه فيروزآبادي سپس به ايران بازگشت و در زادگاهش به انجام وظايف ديني مشغول شد. وي از دوران كودكي در انديشه خدمت به خلق خدا بود و حتيالمقدور از آنان دستگيري ميكرد. ايشان در اوايل مشروطيت، چهار دوره، نماينده مجلس شوراي ملي بود. حضور وي در مجلس تنها براي دفاع از حقوق ملت را برعهده داشت، چنان كه يك ريال از حقوق ماهيانه آنجا را تصرف نكرد و حقوق جمع شده چندين ساله را با اجازه مراجع تقليد به بناي بيمارستاني در شهر ري اختصاص داد. آيتاللَّه فيروزآبادي تا اواخر عمر از رسيدگي به وضع بيماران كوتاهي نميكرد و حتي تا نيمههاي شب به قسمتهاي مختلف بيمارستان سركشي و از بيماران دردمند عيادت مينمود. از آثار خيريه اين عالم نيكوكار ميتوان به بيمارستان هزار تختخوابي در ري، زايشگاه، پرورشگاه و دارالايتام، مسجد جامع و مدرسه اشاره كرد. آيتاللَّه فيروزآبادي سرانجام در شانزدهم مرداد 1344 ش در 93 سالگي به جوار رحمت حق شتافت و در ميان حزن و اندوه دوستداران، در مقبرهاي كه در كنار بيمارستان در ري براي خود بنا نموده بود، به خاك سپرده شد. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
2) انتخاب "جمشيد آموزگار" به نخستوزيري رژيم پهلوي (1356 ش):
پس از روي كار آمدن جيمي كارتر به رياست جمهوري آمريكا، شاه براي جلب رضايت صدرنشين جديد كاخسفيد، حاضر به قرباني كردن نزديكترين كسان خود، حتي هويدا، نخست وزير مطيع و وفادرش بود. از اين رو پس از دوازده سال و نيم نخستوزيري هويدا، او را از كار بركنار كرد تا خود را بيشتر از قبل با سياستهاي آمريكا موافق نشان دهد. شاه براي جانشيني هويدا به دنبال كسي ميگشت كه ضمن فرمانبرداري از او، از اعتماد و توجه ويژه آمريكا نيز برخوردار باشد. تا اين كه جمشيد آموزگار را كه به مدت بيست سال در صحنه سياسي ايران در جريان انواع كارها قرار گرفته بود، به اين سمت انتخاب كرد. فاجعه آتشسوزي سينما ركس آبادان، شهادت آيتاللَّه سيد مصطفي خميني، اعلام فضاي باز سياسي، چاپ مقاله اهانتآميز عليه امام در روزنامه اطلاعات، وقايع خونبار 19 دي قم و 29 بهمن 56 در تبريز از جمله وقايع دوران نخست وزيري آموزگار بود. سرانجام اين عنصر خود فروخته پس از يك سال صدارت، به علت عدم موفقيت در كنترل نهضت اسلامي به رهبري امام خميني(ره) و گسترش انقلاب به سراسر كشور در چهارم شهريور 1357 از مقام خود استعفا داد. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
3) تشكيل جهاد دانشگاهي به فرمان "امام خميني"(ره) (1359 ش):
پس از پيروزي انقلاب اسلامي، فضاي جامعه از فرهنگ طاغوتي پاك نشده بود و مظاهر آن در همه جا به چشم ميخورد. همچنين عوامل فعال طاغوتي در دانشگاهها مانع اشاعه فرهنگ اسلامي بودند. در نتيجه دانشجويان در برابر اين مسأله، به مقابله برخاستند و دانشگاهها تعطيل شد. حضرت امام با تأييد اين حركت، فرمان تشكيل نهاد انقلابي جهاد دانشگاهي را صادر كردند تا پس از تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي، فرهنگ منحط غربي از مراكز علمي و فرهنگي كشور زدوده شود. اين مركز فرهنگي در سال 1363، به عنوان ستاد اجرايي انقلاب فرهنگي تغيير نام داد تا اين كه در سال 1364، پس از استقلالِ دانشگاهها و جدا شدن وزارت فرهنگ و آموزش عالي، مجدداً به عنوان جهاد دانشگاهي مطرح گرديد. بر اساس اساسنامه اين نهاد جهاد دانشگاهي نهادي است عمومي و غير دولتي، زير نظر شوراي عالي انقلاب فرهنگي، داراي شخصيت مستقل و از لحاظ استخدامي و مالي، تابع مقرراتي است كه در چهارچوب اختيارات قانوني به تصويب هيئت امناي جهاد دانشگاهي ميرسد. از سال 1369، جهاد دانشگاهي به عنوان پلي ميان دانشگاه و بخش صنعتي و خدماتي كشور معرفي و محل استقرار آن، بيرون از دانشگاه تعيين شد. گسترش تحقيقات و شكوفايي روحيه پژوهش، گسترش طرحهاي كاربردي و نيمه صنعتي از طريق پيوند با مراكز علمي و تحقيقاتي به منظور به كارگيري وظايف و توسعه امور فرهنگي در سطح جامعه از طريق همكاري با حوزه و دانشگاه و ساير مراجع و نهادهاي فرهنگي به ويژه براي نسل جوان، از اهداف مهم جهاد دانشگاهي ميباشد. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
4) عمليات قدس 5 در منطقه هورالهويزه توسط سپاه (1364 ش) |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
5) تغيير قبله از "مسجد الاقصي" در بيت المقدس به "مسجد الحرام" در مكه به روايتي(2 ق):
تغيير قبله از بيت المقدس به مسجدالحرام در ركوع ركعت دوم نماز ظهر روز سه‌شنبه نيمهي شعبان روي داد. اين واقعه سيزده روز پس از واجب شدن روزهي ماه رمضان بود. ابن هشام مؤلف سيرةالنبي معتقد است كه تغيير قبله در نيمهي ماه رجب، هفده ماه پس از ورود پيامبر به مدينه اتفاق افتاده است. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
6) ولادت با سعادت منجي عالم بشريت حضرت وليعصر، امام زمان(عج)(255 ق):
معصوم چهاردهم، حجت دوازدهم، ولي اللَّه المنتظر، بقيةاللَّه الاعظم، حضرت امام زمان، مهدي موعود(عج) در نيمهي شعبان سال 255 هجري قمري در سامرا به دنيا آمد. پدرش امام حسن عسگري(ع) و مادر آن حضرت،نرجس خاتون ميباشد. آن امام، همنام و همكنيهي پيامبر اسلام(ص) و داراي القاب قائم، منتظر، حجت، مهدي، خلف صالح، صاحب الزمان، بقيةاللَّه و... ميباشد. رهبري پيشوايان الهي به منظور هدايت مردم به سر منزل كمالِ مطلوب است و اين امر در صورتي ميسَّر است كه آنها آمادگي بهرهبرداري از اين هدايت الهي را داشته باشند. اگرچنين زمينهي مساعدي در مردم وجود نداشته باشد، حضور پيشوايان آسماني در بين مردم ثمري نخواهد داشت. فشارها و تضييقاتي كه از جانب خلفاي جور بنيعباس، به ويژه از زمان امام جواد(ع) به بعد، بر امامان معصوم وارد شد و محدوديتهاي فوقالعادهاي كه از طرف دستگاه حاكم برقرار گرديد، فعاليتهاي امامان را به حداقل رسانيد. وجود اين وضعيت خاص در زمان امامت حضرت مهدي(عج) و همچنين احتمال به شهادت رساندن آن حضرت در آن شرايط حساس، نشان داد كه زمينهي مساعدي جهت بهرهمندي از هدايتها و راهبريهاي امامان در جامعه وجود ندارد. از اينرو حكمت الهي اقتضا كرد كه حضرت مهدي(عج) به اذن خداوند متعال غيبت اختيار كند تا موقعي كه آمادگي لازم در جامعه به وجود آيد. او روزي خواهد آمد و زمين را كه از ظلم و جور پر شده است، از عدل و داد پُر خواهد كرد. |
|
7) درگذشت "علي بن محمد سَمَري" نايب خاص امامزمان و پايان غيبت صُغري (329ق):
ابوالحسن علي بن محمد سَمَري چهارمين و آخرين سفير و نايب خاص حضرت صاحب الزمان(عج) است كه به امر آن حضرت در سال 326 ق به سفارت آن امام برگزيده شد. سَمَري به مدت سه سال نيابت خاص امام عصر را برعهده داشت و چند روز قبل از وفات، نامهاي از جانب امام به او رسيد كه وي را آخرين نايب حضرت معرفي نمود. با وفات او، باب وكالت و سفارت و نيابت خاصه مسدود شد و با به انتها رسيدن غيبت صغري، غيبت كبري آغاز گرديد. |
|
8) انقراض سلسلهي آلبويه توسط "طغرل سلجوقي" مؤسس سلسلهي سلجوقي(447 ق):
بغداد از ساليان قبل توسط اُمراي آل بويه اداره ميشد تا اين كه طغرل سلجوقي، نيشابور، گرگان و طبرستان و... را فتح كرد. طغرل، در سال 447 ق بغداد را از مَلِك رحيم ديلمي، آخرين حاكم آلبويه گرفت و اين سلسله را برانداخت و خاندان سلجوقي را بنيان نهاد. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
9) روز جهاني مستضعفان |
|
10) تولد "فرانچِسْكو پِتْرارْكْ" شاعر و اديب برجسته ايتاليايي (1304م):
فرانچسكو پِتْرارْكْ، اديب معروف ايتاليايى در هفتم اوت 1304م، در اين كشور به دنيا آمد. وي در ابتدا در رشته حقوق تحصيل كرد اما دنباله آن را نگرفت و همه وقت خود را به ادبيات مصروف داشت. مدتي نگذشت كه به سبب هوش سرشار، فرهنگ وسيع، دانستن آداب و ظرافت در رفتار، توجه مقامات حكومتي و مذهبي را به خود جلب كرد و به مشاغل دولتي دست يافت. وي طي سالهاي بعد، با مطالعه فراوان، معلومات هنري و فكري را بر وسعت تجربه افزود و با سرودن اشعاري زيبا، نشان افتخار شاعران ايتاليا را در 37 سالگي دريافت كرد. پترارك با سرودن ديوان نغمهها، در سراسر اروپا از احترام و ستايش بزرگان ادب برخوردار شد و رو به ترقي نهاد. در پترارك، عشق به فرهنگ و ادب كهن يونان و روم كه بر مبناي انساني قرار داشت، بسيار شديد بود. مطالعات او را در اين زمينه نميتوان مطالعات مردي محقق يا گردآورنده دانست، بلكه كوشش فاضل و اديبي است كه قصد دارد جهان از دست رفتهاي را دوباره زنده كند. وي در اثر دو جلدي خود به نام زندگي در انزوا، زندگي در عالم انزوا را كه به بشر امكان ميدهد تا قواي معنوي و اخلاقي خود را تكامل بخشد ستايش ميكند. شاعر، زندگي در انزوا را در برابر زندگي پرمشغله و پر اضطراب قرار ميدهد كه به سبب جاهطلبي و هواي نفس، پيوسته دچار آشفتگي است. زندگي در تنهايى، انسان را به تفكرات مذهبي كه بيشتر جنبه فلسفي دارد، همچنين به لذت بردن از طبيعت وا ميدارد. علاوه بر آن، ادبيات و زندگي، از نظر پترارك در زمينه بشر دوستي با يكديگر تلفيق مييابد. پترارك در طي سالهاي پس از آن، منظومه افريقا در نه جلد، ديوان پيروزي و قطعه شعرهاي روستايى را سرود. اما مهمترين اثر پترارك، نامهها نام دارد كه در 24 جلد به نگارش درآمد و اين نامهها، مدارك بسيار پرارزشي در تاريخ فرهنگ اروپا به شمار ميآيد. پترارك از نظر تبحّر در علوم ادبي و پيروي از زبان و ادبيات باستاني يونان و روم، پيشواي نهضتي فرهنگي است كه سراسر جهان را فرا گرفت. از نظر شعر، پترارك، قالب غنايى و سنتي شعر را تكميل كرد. پترارك قدرتي بلامنازع در فرهنگ و ادب عصر خود به شمار آمده و به نحو قاطعي در تعيين راه ذوق و سليقه زندگي معنوي دوره رنسانس نفوذ داشته است. به طوري كه پترارْكيسْمْ، تمايل شاعرانهاي است در پيروي از اشعار پتراركْ كه ابتدا در ايتاليا و سپس در اروپا تا قرن شانزدهم ميلادي رواج داشته است. به طور كلي، افكار پترارك بر ضد افكار قرون وسطي بود. وي در بسياري از علوم خصوصاً تاريخ و باستانشناسي مطالعاتي داشت و سبك خاصي كه آميخته با سبك نويسندگان قديم و معاصر بود، به وجود آورد و غزلياتي به زبان عاميانه سرود. وي محقق و مورخي بزرگ و صاحب مطالعات زياد در كتب خطي قديم و يكي از مبرّزترين افراد بشر دوست در عصر تجدد بود. پترارك عقيده داشت كه نبايد پيوسته به فكر رستاخيز و آخرت بود بلكه بايد از زيبايى و لذتهاي زندگاني بهرهمند شد. وي با سنن و عاداتْ، مخالفت ميكرد و ميگفت حقايق را بايد به وسيله مشاهده و پژوهش و استدلال كشف نمود. با داشتن اين عقايد، پترارك قهراً وجه اشتراكي با دورههاي درخشان يونان و روم پيدا ميكرد. به اين جهت كوشيد تا فرهنگ باستان را زنده كند و در آثار خود و كتابهايي كه در ادبيات و نقد شعر و اخلاق نوشت، اوج گذشته را ظاهر سازد. فرانچسكو پترارك سرانجام در 21 نوامبر 1374م در هفتاد سالگي درگذشت و در معبد بزرگي در رُم كه افراد برجسته را در آن تجليل ميكردند، مدفون شد. |
|
11) درگذشت "آنتوني فانْ ديكْ" نقاش معروف بلژيكي (1641م):
آنتوني فان ديك، نقاش معروف بلژيكي در 23 نوامبر 1599م بلژيك به دنيا آمد. وي از سالهاي اوليه عمر، نقاشي را زير نظر استادان هنرپرور زمان آموخت و همين كه به حد رشد رسيد، خود، در نقاشي يك استاد مسلم شد. فان ديك پس از آن مدتي در ايتاليا زندگي كرد و از آثار نقاشان ونيزي بهره برد. دوره ايتاليايى كارِ فانديك با چهره نگاري و نقاشي موضوعات مذهبي، به شيوهاي شخصي، براساس دستآوردهاي استادان ونيزي مشخص ميشود. وي سالياني نيز در انگلستان حضور يافت و به مقام نقاش دربار چارلْزْ اول پادشاه انگليس رسيد. فان ديك در انگلستان شيوهاي در چهرهنگاري و رسم پُرْتْرِه يا صورت ابداع كرد كه با سليقه اشرافيت انگليسي سازگار بود به طوري كه پُرتْرههاي او از اشراف و بچههايشان در ميان زيباترين آثار فان ديك قرار دارند. فان ديك استانداردهاي ويژهاي براي پُرتره انگليسي وضع كرد كه از ويژگيهاي فان ديك در نقاشي، پوشاك فراوان بود. او يك سري گراور و نقاشي سياه قلم از نويسندگان و هنرمندان روزگار خويش پديد آورد كه در شمار شاهكارهاي نقاشي قرار دارند. وي همچنين مجسمههايى از چهره مشاهير روزگار خود ساخت. فان ديك غالباً مدل خود را به طرزي با وقار و پرشكوه بر پس زمينهاي از منظره طبيعي، نقاشي ميكرد كه اين شيوه كار او، تا دو قرن بعد سرمشق چهرهنگاران انگليسي قرار گرفت. از فان ديك صدها اثر مهم بر جاي مانده كه چارلز اول در شكار و رستاخيز مسيح(ع) از آنجملهاند. آنتوني فان ديك به عنوان مشهورترين نقاش پُرتْرهپرداز قرن هفدهم، سرانجام در هفتم اوت 1641م در 42 سالگي درگذشت. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
12) فاجعه آتشفشان كوه "پهله" در "جزيره مارتينيك" و مرگ چهلهزار نفر (1902م):
جزيره مارتينيك يكي از جزاير كوچك واقع در اقيانوس اطلس است كه 1100 كيلومتر مربع وسعت و نيم ميليون نفر جمعيت دارد. با فعال شدن كوه آتشفشان معروف "په له" در اين جزيره در هفتم اوت سال 1902م، شهرسن پيِر با بيش از 300 هزار سكنه، زير آتش و لايه غبار پوشانده شد و چهل هزار نفر را به كشتن داد. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
13) درگذشت "رابيندرانات تاگور" فيلسوف، نويسنده و شاعر هندي (1941م):
رابيندرانات تاگور، فيلسوف و اديب شهير هندي در 6 مه سال 1861م در خانوادهاي برهمايى در كلكته هندوستان به دنيا آمد. پدربزرگش مروج آيين برهمايى و پدرش مردي دانشمند بود. وي از كودكي شعر ميسرود به طوري كه در چهارده سالگي نخستين شعر خود را در جشن ملي - فرهنگي بنگاليها خواند. تاگور در سيزده سالگي به همراه پدر به سير و سفر پرداخت و در هفده سالگي به همراه برادر به انگلستان سفر كرد و در رشته حقوق به تحصيل پرداخت. او در آن كشور شروع به مطالعه زبان انگليسي و تحقيق و جستجو درباره شاعران انگليسي نمود و خود نيز كتابهايى را كه به زبان بنگالي نوشته بود به انگليسي ترجمه كرد. وي به زودي به اصول تعاليم كهن و مكتبهاي فلسفي هند روي آورد و به آثار شاعران گذشته بنگالي و انگليسي دلبستگي يافت. وي تا قبل از 18 سالگي 7000 بيت شعر سرود و در اين كار تبحّر يافت. اين متفكر هندي در سال 1901م مدرسهاي با نام خانه صلح تأسيس كرد و همه نظرياتش را درباره چگونگي آموزش و پرورش، در اين مدرسه به مرحله اجرا و عمل درآورد. تاگور در اين مؤسسه، همواره به تربيت و ارشاد جوانان هندي و در پيشرفت معنويشان براساس انديشههاي مذهبي و سنتي ميپرداخت. اين سازمان تربيتي در سال 1921م توسعه يافت و به دانشگاه تبديل شد. تاگور به موازات نشر مقالات و كتابهاي گوناگون، درباره مسائل تربيتي و فرهنگي، همچنان به خلق آثار ادبي محض، ادامه داد. تاگور از دوستان نزديك گاندي، پيشواي هند بود و خود نيز هنرمند و متفكري بزرگ با افكاري بلند و نوشتهها و تابلوهايى بسيار جالب به شمار ميرفت. اين شاعر هندي در اشعار و نوشتههايش، توصيفات لطيفي از طبيعت را با تفكرات مذهبي و فلسفي در هم آميخته است. فلسفه تاگور نيز مخلوطي از فلسفه شرقي و اخلاقيات مسيحي و يهودي بود. وي چندان رغبتي به حيات اخروي نشان نميداد و آنچه بيشتر مورد توجه او بود تحول مترقيانه انسان در زندگي فعلي او بود. تاگور عقيده داشت كه اين تحولْ فرايند يادگيري از طريق رنج است. او اين انديشه را به زيبايى تمام در يكي از اشعار خود بيان ميكند. از ميان آثار منثور تاگور كه بيان كننده فلسفه اوست، شايد دلانگيزتر از همه، مجموعه نامههاي خارجي است كه در سال 1921م انتشار يافت. همچنين از رابيندرانات تاگور حدود 60 ديوان شعر، چهل داستان كوتاه و بلند، پنجاه نمايشنامه و تعدادي رساله و كتاب فلسفي به جاي مانده كه بيشتر آنها به زبان انگليسي ترجمه شده است. اين انديشمند هندي در 1913م به عنوان اولين آسيايى، جايزه نوبل ادبي را دريافت كرد و شهرتي جهاني يافت. اين جايزه، نه تنها به خاطر زيبايى شاعرانه سبكش در نوشتن، بلكه به خاطر عمق فلسفي افكارش به او اعطا شد. تاگور تنها شاعري غزلسرا نبود، بلكه مديحهسرا، حماسهسرا و نويسندهاي ميهنپرست بود، براي كودكان شعر ميسرود و در كنار انديشههاي فلسفي استوار، طبع بذلهگو و طنزآميزش نيز تجلي ميكرد. نمايشنامههايش از محيطي رنگين و خوشآهنگ و هيجان فراوان برخوردار بود. به موسيقي و نقاشي علاقه خاص داشت و موسيقي را زبان روح و نقاشي را وسيله نزديكي به عالم طبيعت ميدانست. تاگور اساس مذهب را برپايه نيكي و زيبايى نهاده بود و تمدن واقعي را در تحمل سختيها و متانت روح ميدانست. از نظر تاگور، كمال مطلوبْ در عظمت روح و دست يافتن به عالم ناشناخته است و بشر تا درون خود را نشناسد معني واقعي زندگي را درك نميكند. اما مفهوم اين نظر، كنارهگيري از زندگي و لذت نيست. آثار متنوعي از تاگور بر جاي مانده كه باغبان، گورا، وطن و جهان، گيتاجاني، خاطرات من، قرباني و پُستخانه از آن جمله است. رابيندرانات تاگور سرانجام پس از يك عمل جراحي، در هفتم اوت 1941م در هشتاد سالگي در خانهاي كه به دنيا آمده بود، درگذشت. |
.jpg "16 مرداد 1388 / 15 شعبان 1430 / 7 اوت 2009")
14) روز ملي و استقلال "ساحل عاج" از استعمار فرانسه (1960م)
|
