چه مي کنه اين لوازم آرايش با پوست!

عطرها، پودرها، کرم ها و همه مواردي که صبح تا شب استفاده مي کنيم، اگر سالم و بهداشتي نباشند، بلايي سرمان مي آورند که...
استفاده از فرآورده هاي بهداشتي پوست، امروزه به بخشي از عادات روزانه مردم تبديل شده است. به طور متوسط، هر فرد بالغ، هر روز حداقل از هفت محصول موثر بر پوست استفاده مي کند که شامل عطرها، ضد آفتاب ها، کرم هاي مرطوب کننده، پاک کننده هاي پوست، محصولات مراقبت از مو، دئودورانت ها، ضدعرق ها، محصولات آرايشي، مواد آرايشي رنگي و محصولات آرايشي ناخن ها هستند. بيشتر مردم، مشکل چنداني در استفاده از اين محصولات ندارند. تخمين زده مي شود که مشکلات کلي تنها در دو درصد مردم رخ مي دهد. در صورت استفاده از محصولات تقلبي و غير استاندارد، اين عوارض افزايش مي يابد. معمولاً مصرف کنندگان مي دانند که کدام فرآورده ها باعث بروز مشکلات پوستي در آن ها شده است. در صورت بروز واکنش هاي شديد، مراجعه به متخصص پوست و مو ضروري است. يکي از شايع ترين عوارض استفاده از فرآورده هاي آرايشي و بهداشي، بروز حساسيت نسبت به آن ها است. بروز اين واکنش هاي ناخوشايند، بستگي به وضعيت پوست و سيستم ايمني بدن دارد. چنان چه پوست به هر دليل خشک شود يا آسيب ببيند، کار آيي طبيعي آن مختل خواهد شد.
برخي به بدليجات حساسيت دارند و غالباً، افراد به فلز نيکل آلرژي دارند. بسياري از محصولات آرايشي چشم ياريمل، حاوي فنرنيکل بدده و اين افراد با مصرف آن ها دچار قرمزي، تومر و اگزماي کاملاً شديد در پلک ها مي شوند. اين حساسيت ها در افراد مبتلا به اگزماي سرشتي (درماتيت آتوپيک) بسيار شايع تر است. جالب است بدانيد که يک علت شايع آلرژي هاي پلک، حساسيت به لاک ناخن است. به هر حال، يادمان باشد که مصرف محصولات آرايشي - بهداشتي مي تواند همراه با خطراتي براي افراد باشند. حساسيت ، جوش و حتي مسموميت با فلزات سنگين، از شايع ترين اين مشکلات هستند. براي به حداقل رسيدن اين مشکل، بايد فرهنگ سازي کرد؛ به اين معني که به دختران و خواهران مان ياد بدهيم، لزومي ندارد براي هر بار رفتن به خارج از منزل، آرايش هاي غليظ داشته باشند به طور کلي، فقط بايد در موارد خاص و ميهماني ها، آن هم به طور ملايم آرايش کنند. از سوي ديگر، بايد از مواد آرايش استاندارد و تاييد شده توسط وزارت بهداشت استفاده کنند تا دچار تقلب ها و مواد نامطلوب موجود در کرم هاي تقلبي نشوند. يادمان باشد که مصرف کرم ضد آفتاب را فراموش نکنيم، چرا که کرم آرايشي، جايگزين کرم ضد آفتاب نخواهد بود و بالاخره اين که پوست هاي حساس و اگزمايي بايد تا حد امکان کم تر از مواد آرايشي استفاده کنند.

چه بر سر پوست مي آيد؟

واکنش هاي پوستي را به دو گروه التهاب تماسي تحريکي و التهاب تماسي آلرژيک تقسيم مي کنند:
الف)التهاب تماسي تحريکي:احساس سوزش، خارش و قرمزي پوست، نشان دهنده نامناسب بودن آن فرآورده براي پوست است. صابون هاي حمام، پودرهاي رخت شويي ، مواد ضد تعريق، مواد آرايشي چشم، مرطوب کننده ها، محلول هاي دائمي مو و شامپوها، شايع ترين مواد آزار دهنده پوست هستند. اين مواد مي توانند براي پوست خشک نيز آزار دهنده باشند. التهاب هاي پوستي تحريکي به مراتب شايع تر از التهاب هاي تماسي آلرژيک هستند.
ب)التهاب تماسي آلرژيک: بعضي از افراد به يک يا چند عنصر تشکيل دهنده فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي آلرژي دارند که علائم آن شامل قرمزي، التهاب، خارش و حتي پيدايش تاول هاي آب دار است. اغلب افراد، وقتي در تماس با مواد آلرژي زا قرار مي گيرند، واکنش هايي را از خود نشان مي دهند که ممکن است بهبود آن ها چند روز طول بکشد.
واکنش هاي نامطلوب به فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي عطرها، مواد نگه دارنده و لانولين، بيشترين مشکلات را در استفاده از فرآورده هاي بهداشتي و آرايشي به وجود مي آورند.

عطرها

بيش از هر ماده ديگري موجب پيدايش التهاب تماس آلرژيک مي شوند. بيش از 5000 ماده معطر مختلف در فرآورده هاي بهداشتي پوست استفاده مي شود. از شايع ترين منابع ايجاد حساسيت ناشي از فرآرده هاي معطر، مي توان از ادوتوالت ها، ادوکلن ها، پودر حمام، کاغذ توالت ، صابون ، شامپو يا محصولات خانگي نام برد.
فرآورده هايي که با برچسب «غير معطر» به بازار عرضه مي شوند، ممکن است محتوي عطر باشند که براي مخفي کردن بوي ساير مواد شيميايي به آن افزوده شده است؛ اما وجود برچسب «بدون عطر» (Fragrance free) به معني اين است که هيچ گونه مواد معطر به منظور خوش بو شدن فرآورده به آن افزوده نشده است. گاهي واکنش هاي پوستي مرتبط با عطرها فقط با حضور نور آفتاب رخ مي دهند.
بسياري از فرآورده هايي که داراي برچسب (hypollergeic) (يعني حداقل حساسيت زايي هستند)، محصول لانولين بوده و مي توانند در برخي افراد ايجاد آلرژي کنند.
مواد نگه دارنده: اين مواد از علت هاي شايع واکنش هاي پوستي هستند. وظيفه اين مواد جلوگيري از رشد باکتري ها و قارچ ها در محصولات آرايشي-بهداشتي و جلوگيري از بروز عفونت هاي پوستي است. در عين حال اين مواد، فرآورده هاي آرايشي بهداشتي را از اکسيد شدن در برابر هواي آزاد محفوظ نگاه مي دارند. مواد آرايشي محتواي آب نيز بايد حاوي مواد نگه دارنده باشند.
گاه ممکن است فرد به يک ماده نگه دارنده فرآورده، حساس باشد، اما لزوماً به ماده نگه دارنده ديگر در يک فرآورده ديگر حساس نباشد.
لانولين: لانولين در بسياري از فرآورده هاي آرايشي - بهداشتي استفاده مي شود اين ماده ممکن است در برخي افراد که از محصولات اطراف چشم استفاده مي کنند، ايجاد تورم، خارش و قرمزي پلک ها کند. بسياري از فرآورده هايي که داراي برچسب hypollergeic (يعني حداقل حساسيت زايي هستند)، محصول لانولين بوده و مي توانند در برخي افراد ايجاد آلرژي کنند. لانولين را از چشم گوسفند به دست مي آورند.
*پاک کننده ها و تونرها: فرآورده هاي قابض، چربي و آلودگي ها، صابون را از روي پوست پاک مي کنند و به دليل وجود الکل ، پروتئين کلکيون و اسيد سالسيک در فرمولاسيون خود مي تواند براي برخي افراد تحريک کننده باشد.
*مرطوب کننده ها: افراد داراي پوست حساس با مصرف هرگونه مرطوب کننده روي پوست، دچار قرمزي و خارش مي شوند که اين مساله مي تواند به دليل حساسيت مواد نگه دارنده لانولين يا عطر موجود در مرطوب کننده ها باشد. در اين افراد، بهترين مرطوب کننده و چرب کننده جايگزين، وازلين است. چرا که وازلين فاقد آب است و لذا نيازي به کاربرد مواد نگه دارنده، برخلاف کرم هاي مختلف مرطوب کننده ندارد.

ضد آفتاب ها

ضد آفتاب هاي شيميايي حاوي مواد جاذب نوري مثل استرهاي پارآمينوبنروئيک اسيد هستند که برخي از افراد ممکن است به اين مواد آلرژي داشته باشند. به اين افراد توصيه مي شود، از ضد آفتاب هاي فيزيکي که حاوي زينک اکسيد يا دي اکسيد تيتانيوم هستند، استفاده کنند که اصولاً حساسيت زا نبوده و مناسب پوست اطفال و پوست هاي حساس هستند.

دئودورانت ها (ضد بوها) و ضد تعريق ها

ماده معطر در اين فرآورده ها نيز املاح آلومينوم(آلومينيوم گلزاکلريد) است و اين ماده موجود در ضد تعريق ها گاه موجب آزردگي پوست مي شود. بسياري از افرادي که با خارش و قرمزي ناحيه زير بغل به متخصص پوست مراجعه مي کنند، دچار آلرژي به محصولات ضد عرق يا خوش بو کننده اي هستند که از آن استفاده مي کنند.

فرآورده هاي آريشي چشم

منظور سايه، خط چشم و ريمل است. سايه هاي کم رنگ، پودري و ماسک، کم تر حساسيت زا هستند. به طور کلي، استفاده از محصولات آرايشي محلول درآب، کم تر از مواد آرايشي غير قابل شست وشو ، ايجاد حساسيت و آسيب پوستي مي کند؛ زيرا براي پاک کردن خط چشم ها و ريمل هاي واترپروف (غير قابل شست و شو)، نياز به حلال هايي است که خود مي توانند موجب حساسيت و آسيب پوست شوند.

پاک کننده ها و شوينده ها

مصرف بيش از حد صابون ها و دترژانت ها مي تواند موجب خشکي شديد پوست، پوسته پوسته شدن، خارش و آسيب پوستي شديد، شود؛ يعني در حقيقت يک درايت تماسي تحريکي به وجود مي آيد. افرادي که پوست خشک دارند يا مبتلا به اگزماي سرشتي هستند با ديدن حساسيت هاي بسيار ملايم، بايد از پاک کننده هاي غير صابوني استفاده کنند و دفعات شست و شوي پوست خود را نيز به حداقل برسانند. اين افراد پس از استحمام بايد براي پيشگيري از تبخير پوست، از مرطوب کننده استفاده کند.

محصولات آرايشي صورت

انتخاب آگاهانه و توام با وسواس مواد آرايشي صورت بسيار مهم است؛ زيرا اين مواد ساعت ها در تماس با پوست صورت باقي مي مانند. به طور ايده آل، يک محصول آرايشي بايد غير حساسيت زا (بدون آلرژي)، غير کومدون ساز (دانه اي سريث پوستي) و غير مويش زا باشد. يعني اين فرآورده ها بايد حداقل حساسيت زايي را داشته باشند، منافذ پوست را نبندند و موجب پيدايش جوش هم نشوند. امروزه برخي از مواد آرايشي حاوي ضد آفتاب هم هستند و spf هاي پاييني دارند، اما نبايد فراموش شود که مصرف تنهايي آن ها هرگز جايگزين ضد آفتاب ها نخواهد شد. افرادي که پوست چرب و جوشي دارند، بايد تا حد امکان از مصرف مواد آرايشي مثل کرم پودر پرهيز کنند و در صورت لزوم، فقط از انواع فاقد چربي (oil free) به مدت کوتاه استفاده کنند. استفاده از لوازم مواد آرايش پودري و خشک (مثل پن کيک) در اين افراد مناسب تر است.
*فرآورده هاي آرايشي چشم: پلک ها حساس ترين پوست را در تمام بدن دارند و بايد با آن ها با احتياط رفتار کرد ونبايد هر ماده آرايشي ناشناخته اي را روي پوست پلک به کار برد.
منبع:نشريه زندگي ايده آل شماره 42 /س