روزهایی در زندگی هست که هوای خانه ابری است و گاهی هم توفانی! پدر و مادر به دلایلی ممکن است دچار اختلاف شوند و فضای منزل تحت تأثیر این مسئله قرار گیرد. روزهای اختلاف، روزهای شیرینی برای افراد خانواده نیست و رفتارهای تلخی شکل می گیرد که گاهی حتّی فکرش را هم نمی کردید. پدر و مادر، هر یک روحیه ی متفاوت و شخصیت مستقلی دارند؛ پس طبیعی است که در مواردی با هم توافق نداشته باشند و اختلاف نظرهایی به وجود آید. آنچه مهم است این که چنین اختلافی به ناراحتی و بی حرمتی منتهی نشود و رفتارها و حرف ها، کنترل شده باشد؛ البته بیش تر والدین حواس شان جمع است و تا جایی که امکان داشته باشد، نمی گذارند فرزندان شان از چنین مشکلاتی باخبر شوند؛ ولی خورشید که همیشه پشت ابر نمی ماند!! اگر برای هر یک از شما چنین شرایطی به وجود بیاید، چه برخوردی باید داشته باشید؟
سهم من
از خودتان بپرسید: آیا من نقشی در بروز این ناراحتی داشته ام؟
رسیدن به جواب چنین سؤالی خیلی سخت نیست. گاهی یک تقاضای بی جا یا رفتار نسنجیده از طرف شما، باعث بروز اختلاف بین والدین می شود؛ به همین دلیل روان شناسان گفته اند، بخشی از ناسازگاری پدر و مادرها، ناشی از بدقِلقی بچه های آن هاست؛ مثلاً زمانی که شما تقاضایی از پدرتان داشته باشید که در توان او نباشد، همین مسئله ممکن است قِشقرق خانگی درست شود یا وقتی با بی تفاوتی های خودتان نسبت به مسئولیت هایی که بر دوش شماست، مشکل ساز می شوید. زمانی که از برنامه ی زندگی عقب می مانید و والدین گمان می کنند به دلیل روش های نادرست آن ها بوده که شما همیشه پای بازی یا تلفن همراه نشسته اید و کاری برای آینده خود نمی کنید یا زمانی که مرتب منفی بافی می کنید و بخش خالی زندگی خودتان را به رُخ پدر و مادر می کشید، زمانی که با دوستانی رفت و آمد دارید که به هیچ وجه با قانون های خانوادگی شما هماهنگ نیستند یا هنگامی که حرف نسنجیده ای می زنید و سبب دل خوری والدین می شوید. وقتی ضعف های یکی از والدین را به رُخ می کشید و آن گاه که آداب زندگی با والدین را نادیده می گیرید و قانون شکنی های متعدد از شما سر می زند؛ مثلا ولخرجی می کنید یا تا دیر وقت بیرون از خانه می مانید. یادتان باشد که والدین نسبت به تربیت شما بسیار جدّی و حسّاس هستند و هرتغییر ناگهانی در شما ممکن است روش های تربیتی آن ها را زیر سؤال ببرد و سبب نگرانی و به دنبال آن، تنش خانوادگی شود. گاهی هم ممکن است ناشیانه شکایت یکی از والدین را نزد دیگری داشته باشید و به جای مدیریت رفتار خود، پشت حمایت های اضافی یکی از آن ها پنهان شوید. در تمام این موارد، احتمال اختلاف و زنگ خطر دعوای خانوادگی وجود دارد.
رسیدن به جواب چنین سؤالی خیلی سخت نیست. گاهی یک تقاضای بی جا یا رفتار نسنجیده از طرف شما، باعث بروز اختلاف بین والدین می شود؛ به همین دلیل روان شناسان گفته اند، بخشی از ناسازگاری پدر و مادرها، ناشی از بدقِلقی بچه های آن هاست؛ مثلاً زمانی که شما تقاضایی از پدرتان داشته باشید که در توان او نباشد، همین مسئله ممکن است قِشقرق خانگی درست شود یا وقتی با بی تفاوتی های خودتان نسبت به مسئولیت هایی که بر دوش شماست، مشکل ساز می شوید. زمانی که از برنامه ی زندگی عقب می مانید و والدین گمان می کنند به دلیل روش های نادرست آن ها بوده که شما همیشه پای بازی یا تلفن همراه نشسته اید و کاری برای آینده خود نمی کنید یا زمانی که مرتب منفی بافی می کنید و بخش خالی زندگی خودتان را به رُخ پدر و مادر می کشید، زمانی که با دوستانی رفت و آمد دارید که به هیچ وجه با قانون های خانوادگی شما هماهنگ نیستند یا هنگامی که حرف نسنجیده ای می زنید و سبب دل خوری والدین می شوید. وقتی ضعف های یکی از والدین را به رُخ می کشید و آن گاه که آداب زندگی با والدین را نادیده می گیرید و قانون شکنی های متعدد از شما سر می زند؛ مثلا ولخرجی می کنید یا تا دیر وقت بیرون از خانه می مانید. یادتان باشد که والدین نسبت به تربیت شما بسیار جدّی و حسّاس هستند و هرتغییر ناگهانی در شما ممکن است روش های تربیتی آن ها را زیر سؤال ببرد و سبب نگرانی و به دنبال آن، تنش خانوادگی شود. گاهی هم ممکن است ناشیانه شکایت یکی از والدین را نزد دیگری داشته باشید و به جای مدیریت رفتار خود، پشت حمایت های اضافی یکی از آن ها پنهان شوید. در تمام این موارد، احتمال اختلاف و زنگ خطر دعوای خانوادگی وجود دارد.
باید چکار کنم؟
آیا می توانید نقشی در برطرف کردن یا زودتر تمام شدن اختلاف فعلی داشته باشید؟ ممکن است برخی از مشکلات ناشی از فشار روانی حاکم بر خانواده ی شما باشد؛ به عنوان مثال، وقتی هزینه ی زندگی افزایش پیدا می کند و پدر مجبور است خارج از خانه بیش تر کار کند، او را درک کنید؛ از ایجاد هزینه های اضافی بپرهیزید؛ با صرفه جویی به کاهش فشارها کمک کنید؛ خستگی های پدر و مادر را متوجه باشید؛ سعی کنید فضای خانه را آرام نگه دارید و از دامن زدن به اختلاف جدیدی مانند ناسازگاری با دیگر افراد منزل پرهیز کنید؛ به قانون های خانه پای بند باشید و ادعای بزرگ شدن را با نادیده گرفتن مقررات خانگی دنبال نکنید. در شرایط سخت، به اتفاق های قبلی بیش تر فکر کنید؛ قبلا هم چنین اختلاف هایی بوده و در کنار آن روزهای خوشی هم داشته اید. این نیز بگذرد!
چه کارهایی نکنیم؟
نصیحت نکنید؛ هیچ نیازی به توصیه های شما نیست. وقتی زبان به سفارش می گشایید، یعنی والدین خود را نیازمند این کار تصوّر کرده اید و چنین رفتاری از نظر آن ها تحقیرآمیز است.
خرده نگیرید؛ اکنون زمان سرزنش نیست. هرکس ممکن است دچار اختلاف نظر شود. مهم این است که والدین به خوبی از پس مدیریت اختلاف ها برمی آیند. بعدها هم روزهای اختلاف را به رُخ آن ها نکشید.
دخالت نکنید؛ زمانی که دخالت می کنید، هم تمرکز خودتان را روی زندگی فردی از دست می دهید و هم مشکل تازه ای ایجاد می کنید و برچسب منفی دریافت می نمایید.
در یارکشی شرکت نکنید؛ ممکن است ناخواسته دچار قضاوت شده، از یک نفر طرف داری کنید. وظیفه ی شما در هرشرایط، احترام به هر دو نفر است؛ پدر و مادر.
بدانید که والدین شما، به اندازه ای توانمند هستند که از عهده ی مشکلات برآیند؛ پس نیازی به اقدام شما نیست.
سوءاستفاده نکنید؛ شرایط فعلی کاملاً موقت و گذرا است؛ پس وسوسه ی ماهی گرفتن از آب گِل آلوده را کنترل کنید. فرار از مسئولیت یا طراحی نقشه برای رسیدن به خواسته های خود، به هیچ وجه منطقی نیست.
افشا نکنید؛ راز دار باشید و مسائل خصوصی زندگی خود را به دیگران نگویید. اگر نیاز باشد، والدین با کمک گرفتن از کسانی که می توانند به حل مسئله یاری برسانند، قائله را تمام خواهند کرد.
نگران نباشید؛ بیشتر مشکلات و اختلاف های والدین پس از مدت کوتاهی برطرف می شود و نیازی به ناجی ندارد.
جدّی نگیرید؛ ممکن است والدین هنگام دعوا تهدیدهایی نسبت به آینده ی زندگی شما داشته باشند؛ مثلا تهدید به جدایی و رها کردن شما. معمولاً این اتفاق نمی افتد؛ پس نیاز نیست واکنشی نشان دهید.
مقایسه نکنید؛ وقتی گَرد و غُبار اختلاف، زندگی شما را تیره می کند، زمان خوبی برای مقایسه زندگی خود با بقیه ی دوستان تان نیست. همه مشکلاتی دارند؛ فقط موفق ها به حل مشکلات می اندیشند و انسان های ناموفق به خود مشکلات.
خبرچینی نکنید؛ نیازی به تبادل اطلاعات شما از اتفاق هایی که در منزل افتاده، به یکی از دو طرف اختلاف نیست. فکر نکنید با خودشیرینی، روزهای بهتری در انتظار شما خواهد بود!
بی تابی نکنید؛ شکیبا باشید تا شاهد کنار رفتن ابرهای تیره از جلوی خورشید زندگی خود باشید. خداوند دل ها را به هم مهربان می کند.
نویسنده: ابراهیم اخوی