جاذبه های گردشگری سمنان را باید از نزدیک دید. این شهرستان تقریبا در مرکز ایران قرار گرفته است. با وجود اینکه تعداد مردمان این شهر نسبت به دیگر شهرهای کشور جمعیت کمتری دارد ولی مردمانش تمام روزهای سال پذیرای گردشگران داخلی و خارجی از سراسر جهان می‌باشند. بهترین زمان برای مسافرت به این شهر فصل بهار است.

مسجد جامع سمنان

مسجد جامع سمنان را می توان در زمره کهن ترین و قدیمی ترین آثار اسلامی شهر سمنان به شمار آورد که با توجه به گمانه زنیها و حفاریهای اخیر، در قرن اول هجری بر روی خرابه های آتشکده بنا گردیده، ولی در طول زمان تعمیرات، تغییراتی در آن به وجود آمده است و در حال حاضر در بنای کنونی مسجد آثاری از دوره ی مغول و تیموری دیده می شود.

به طور کلی باید بگوئیم که اجزای کنونی مسجد جامع سمنان را ایوان مقصوره، شبستان و صحن تشکیل می دهد. از سوی دیگر ایوان آجری رفیع و بلند مسجد جامع سمنان به ارتفاع بیش از بیست و یک متر در قسمت غرب صحن قرار دارد که در زمان سلطنت شاهرخ تیموری و به وسیله وزیرش خواجه شمس الدین علی بالیجه سمنانی و با استفاده از مال خالص وی ساخته شده است.

موزه گرمابه پهنه

گرمابه پهنه یکی از بناهای تاریخی سمنان است که ۵۶۷ سال از تاریخ بنای اولیه آن می گذرد. محمد حسن خان صنیع الدوله از مورخان دوره قاجاریه از این حمام دیدین نموده و متن کتیبه سر در حمام را در کتاب (مطلع الشمس) آورده است. به استناد این کتیبه، حمام مورد بحث در ماه شوال ساله ۸۵۶ ه.ق در عهد سلطنت میرازا ابوالقاسم بابرخان، پادشاه دوره تیموریان و به دستور وزیرش خواجه غیاث الدین محمد بن خواجه تاج الدین بهرام سمنانی ساخته شده است.

حمام پهنه به مساحت تقریبی ۱۰۰۰ متر مربع در شمال غربی تکیه پهنه ساخته شده و دو در ورودی آن برای ورود آثاین و خانم ها پیش بینی گردیده است. در مردانه که دارای دو صفه می باشد از سه طرف دارای کاشیکاری است در بالای در نیز کتیبه ای از کاشی به رنگ سفید بر زیمنه لاجوردی وجود دارد. بر سر در این ووردی علامت شیر و خورشید با کاشی های زرد رنگ در دو لچک و به صورت یک نیم دایره مشخص می باشد. در دو طرف این در تصویر دو سرباز قاجار کاشیکاری شده است که در آن جمله (عمل زین العابدین سمنان ۱۳۳۰) به چشم می خورد.

دروازه ارگ سمنان

دروازه ارگ تنها بازمانده دارالحکومه قدیمی سمنان و تنها باقی مانده ارگ سمنان است که ساخت آن در زمان بهمن میرزای بهاءالدوله فرزند فتحعلی شاه قاجار، آغاز شد و طبق نوشته کتیبه روی آن، در سال ۱۳۰۲ ه.ق، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و حکمرانی انوشیروان میرزا حکمران سمنان، دامغان، شاهرود و بسطام به اتمام رسید. به طوری که روی کاشی های آن نام ناصرالدین شاه قاجار درج شده است. می گویند ناصرالدین شاه زمانی که برای اولین بار به نیت زیارت راهی مشهد می شود از سمنان عبور می کند و چند روزی را در این ارگ سکونت می کند. ارگ مجموعه ای از بناها و مکان های مورد نیاز شهر در گذشته بوده است.

امروزه از مجموعه ارگ دولتی کهن سمنان چیزی باقی نمانده است زیرا در زمان رضا شاه هنگام ساخت و ساز خیابان ها و بناهای نو، تمامی این مجموعه، به جز دروازه شمالی آن تخریب شد. دروازه دو نمای شمالی و جنوبی دارد که نمای شمالی آن زیباتر از نمای جنوبی است اما کاشیکاری ها و نقش و نگارهای اساطیری نمای جنوبی، ارزش و اهمیت آن را زیاد تر می کند.

مقبره پیر نجم‌الدین سمنانی

در انتهای خیابان پیر نجم الدین سمنان و در گورستانی به همین نام، بقعه ای منسوب به پیر نجم الدین دادبخش یا تاج بخش وجود دارد. از شجره نامه مدفون این آرامگاه اطلاع صحیحی در دست نیست ولی عده ای وی را یکی از سرداران ملی سمنان در حمله مغول‌ها می دانند. طبق گفته حاضران در این محل، این مکان در قدیم به عنوان یکی از قبرستانهای بزرگ سمنان شناخته می شده است به طوریکه در حال حاضر تمامی این قبرستان به جز، همین مقبره بسیار قدیمی و چند قبر کوچک در کنار آن، به فضای ورزشی، ورزشگاه، محل مسکونی، مغازه و خیابان تبدیل شده است.

رباط انوشیروان آهوان

این کاروانسرا در قرن پنجم هجری ساخته شده است. در نزدیکی این بنا، کاروانسرای شاه‌عباسی آهوان نیز قرار دارد که در زمان صفویه در کنار کاروانسرای قدیمی ساخته شد. این کاروان سرا مربع شکل و هر ضلع آن ۷۵ متر و به صورت چهار پلانی ساخته شده است. نمای خارجی رباط انوشیروانی شامل یک در ورودی از طرف شمال به اندازه ۵۵/۴ متر و چهار برج در چهار گوشه آن است. سه برج به صورت نیم دایره در قسمت های شرقی و غربی و جنوبی و دو برج در دو طرف دروازه ورودی می باشد.

این رباط دارای ۲۶ اتاق است که در اطراف حیاط واقع اند و در جلوی هر اتاق ایوانی سرپوشیده قرار دارد. این خصوصیت در بین کاروان سراهای ایران کمتر دیده شده است. چهار ایوان و اتاق های رباط از نظر اندازه مساوی نیستند. ایوان شمالی ۸۰/۱۶ متر طول و ۵۵/۴ متر عرض و ایوان جنوبی ۴۰/۱۷ متر طول و ۸۵/۴ متر عرض دارد.

همچنین چهار اصطبل مستطیل شکل در چهارگوشه ساختمان قرار گرفته است. در بنای رباط از آجر و سنگ و گچ استفاده شده است. رباط انوشیروانی از نظر پلان شباهت زیادی به کاروان سراهای اوایل اسلام مانند رباط کریم در راه ساوه و قلعه سنگی نزدیک تهران دارد. این بنا در دوره ی صفویه و ایلخانی مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته و قسمتی از بازسازی آن در دروازه ورودی و دالان به چشم می خورد.

قلعه های سارو

قلعه‌های سارو شامل دو قلعه بسیار محکم و تسخیرناپذیر است که در ۱۰ کیلومتری شمال شرقی سمنان در منطقه‌ای کوهستانی به نام سارو واقع شده‌اند. تاریخ بنای اولیه این قلعه ها را منسوب به دوره پیشدادیان و کیانیان می دانند و وجود پرتگاه های خطرناک و صعب العبور بودن راه این دو دژ را به صورت دژهای تسخیر ناپذیر در آورده است. قلعه شمالی بر اثر گذشت زمان و بروز سوانح طبیعی تا اندازه ای ویران شده و خالی از سکنه است، اما اسکلت محکم آن ابهت خاصی به این دره بخشیده است و قلعه جنوبی که بر روی قلعه بسیار بلندی بنا شده به قدری محکم است که یکی از مهم ترین قلعه های دفاعی شرق ایران محسوب می شده است.

پارک جنگلی سوکان

پارک جنگلی سوکان در جاده سمنان – دامغان واقع شده است. این پارک بزرگترین پارک جنگلی سمنان است که در آن در تمامی ساعات شبانه روز سرویس های ویژه ای برای مسافران در نظر گرفته شده است. نمازخانه و مکان های خرید و سرویس های بهداشتی در این پارک در تمامی ساعات آماده خدمات رسانی به مسافران است. در نزدیکی این پارک جایگاه CNG ویژه ی خودرو های گاز سوز موجود است.

منبع: سایت ستاره