فسفات یک ماده شیمیایی است که در بدن یافت می شود. این ماده حاوی ماده معدنی فسفر است که به طور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد. فسفر به رشد استخوان ها و دندان ها کمک می کند و به تبدیل موادغذایی به انرژی مورد نیاز بدن نیز کمک می کند.
کلیه ها به طور طبیعی سطح فسفات را کنترل می کنند. اما اگر کلیه ها به درستی عمل نکنند، نمی توانند فسفات اضافی را از بین ببرند و این امر منجر به افزایش فسفات در بدن می شود.
درمان هیپر فسفاتمی به بیماری که باعث افزایش فسفات شده است بستگی دارد. برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی، ترکیبی از رژیم غذایی و داروها سطح فسفات را تحت کنترل نگه می دارد.
نشانه های هیپر فسفاتمی
هیپر فسفاتمی معمولا علائم ظاهری ندارد. بیشتر اوقات ابتدا علائم بیماری زمینه که باعث افزایش سطح فسفات می شود، مانند دیابت کنترل نشده، دیده می شود.اگر سطح فسفات در خون بیش از حد بالا باشد، منجر به اختلالات معدنی و استخوان و کلسیفیکاسیون می شود.
اختلالات معدنی و استخوانی
استخوان ها برای بازسازی، رشد و مقاومت نیاز به مواد معدنی و هورمون ها دارند. کلیه ها مقدار فسفر و کلسیم را در خون متعادل می کنند. اگر این مواد خارج از تعادل باشند، باعث خروج کلسیم از استخوان و تضعیفآن ها می شوند.
از آنجایی که کلیه ها تعادل مواد معدنی و سایر مواد شیمیایی را کنترل می کنند، بیماری مزمن کلیه می تواند باعث ایجاد بیماری های معدنی و استخوانی شود. کسانی که نارسایی کلیه دارند و دیالیز می شوند بیشتر در معرض خطر هستند.
این مشکل ممکن است سال ها طول بکشد و اغلب علائمی نشان ندهد. اما، با ضعیف شدن استخوان ها، ممکن است فرد احساس درد در استخوان ها یا مفاصل داشته باشد.
اگر این اتفاق در کودکان مبتلا به بیماری کلیوی رخ دهد، بسیار جدی تر است زیرا استخوان های آنها هنوز در حال رشد می باشد. کودکان مبتلا به بیماری معدنی و استخوانی ممکن است به صورت کامل رشد قدی نداشته باشند. استخوان های پاهای آن ها ممکن است به سمت داخل یا خارج خم شود، که گاهی اوقات به عنوان نرمی استخوان مربوط به کلیه شناخته می شود.
کلسیفیکاسیون
کلسیفیکاسیون زمانی اتفاق می افتد که کلسیم در اندام ها یا بافت های بدن رسوب می کند. این بیماری می تواند رگ ها و شریان ها را تحت تاثیر قرار دهد و به عنوان کلسیفیکاسیون عروقی معروف است. این بیماری بسیار جدی است زیرا قلب باید سخت تر کار کند تا خون به کل بدن پمپاژ کند. کلسیفیکاسیون می تواند دیالیز را دشوارتر کند.مقدار زیاد فسفر و کلسیم در خون موجب خارش پوست و قرمزی چشم ها می شود.
دلیل بروز بیماری هیپرفسفاتمی چیست؟
تشخیص هیپر فسفاتمیاگر کسی علائم هیپر فسفاتمی یا بیماری مرتبط با این بیماری داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک در مورد سابقه پزشکی سوال میکند، در خصوص علائم بحث می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد، و گاهی اوقات آزمایش فسفات توصیه می کند.
تست ها عبارتند از:
اندازه گیری سطح فسفات در قسمت مایع خون، به نام پلاسما. پزشک یک سوزن را وارد رگ بازو می کند و نمونه کوچکی از خون برای آزمایش در آزمایشگاه می گیرد.
نمونه ادرار. فرد باید تمام ادرار خود را در دوره ای تعیین شده، که معمولا ۲۴ ساعت است، جمع آوری کند.
اگر فرد علائم بیماری معدنی و استخوانی داشته باشد، اشعه ایکس ممکن است مورد نیاز باشد. اشعه ایکس رسوب کلسیم را در اندام یا رگ ها نشان می دهد و هر گونه ضعفی یا تغییر در ساختار استخوان فرد را نشان میدهد.
به طور معمول، افراد مبتلا به نارسایی کلیه باید به صورت منظم سطح فسفات خود را بررسی کنند. معمولا هیپر فسفاتمی طی چکاپ های معمول یافت می شود.
راههای درمان بیماری هیپرفسفاتمی
درمان فسفات بالای خون (هیپرفسفاتمی) چیست؟داروها یا مکمل های حاوی کلسیم ممکن است برای درمان و پیشگیری از هیپرفسفاتمی توصیه شود.
درمان هیپرفسفاتمی به علل زیر بستگی دارد:
اگر فرد دارای دیابت غیر کنترل شده باشد، باید بیماری با رژیم غذایی، ورزش و داروهایی که انسولین نامیده می شود، تحت کنترل قرار گیرد.
فرد مبتلا به اختلال هورمون هیپوپاراتیروئید ممکن است نیاز به مکمل داشته باشد. این مکمل باعث می شود سطح کلسیم و فسفات در خون به حالت طبیعی برسد. رژیم غذایی حاوی کلسیم زیاد و کم فسفر می تواند به پایداری سطح کمک کند.
هنگامی که بیماری کلیه باعث هیپر فسفاتمی می شود، ترکیبی از تغییرات رژیم غذایی و داروها معمولا برای درمان آن استفاده می شود. هدف اصلی جلوگیری از آسیب بیشتر به استخوان است.
یک فسفات دهنده یک داروی حاوی کلسیم است. هنگامی که این دارو با غذا مصرف می شود، مقدار فسفری که بدن از مواد غذایی جذب می کند را کنترل می کند.
افرادی که نارسایی کلیه دارند اغلب نیاز به دیالیز دارند. این روند برای تمیز کردن مواد زائد خون و حذف مایع اضافی است زیرا کلیه قادر به انجام این کار نیست. دیالیز کلیه همچنین مقداری از فسفات را از خون حذف می کند.
پیشگیری از هیپرفسفاتمی
راه اصلی جلوگیری از هیپر فسفاتمی، کنترل سطح فسفات و کلسیم در بدن است. این کار معمولا با خوردن غذاهای خاص و اجتناب از دیگر غذاها انجام می شود.غذاهای فرآوری شده اغلب حاوی فسفر به عنوان نگهدارنده هستند؛ این مواد دارای مواد تشکیل دهنده ای هستند که با PHOS نشان داده می شوند. فرد مبتلا به بیماری زمینه مرتبط با هیپر فسفاتمی ممکن است از این غذاها اجتناب کند.
برخی از غذاهای طبیعی مانند نخود فرنگی، شیر و کره بادام زمینی نیز حاوی مقادیر زیادی فسفر است.
برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی، رژیم غذایی با مقدار مناسب مواد معدنی، بخش مهمی از مدیریت بیماری است. این کار معمولا پیچیده است و یک متخصص تغذیه می تواند به شما توضیح دهد چه غذاهایی می توانید بخورید و از چه غذاهایی باید بپرهیزید.
سخن نهایی
اگر کلیه ها به طور طبیعی کار می کنند و مقدار مناسبی از هورمون ها را تولید می کنند، بدن به طور طبیعی مقدار فسفات را در خون متعادل می کند. اگر این اتفاق نیفتد، سطح فسفات باید به صورت مصنوعی با استفاده از رژیم غذایی و دارو تنظیم شود.هیپرفسفاتمی می تواند استخوان ها را تضعیف کند و باعث آسیب به رگ ها، بافت ها و اندام های بدن می شود. افراد مبتلا به بیماری کلیوی باید به رژیم غذایی خود توجه کنند تا فسفات در سطح ایمنی بماند و بتوانند به کنترل بیماری بپردازند.
منبع: سایت مجله سلامت
