نقرس شایع ترین شکل از بیماری ارتریت التهابی در مردان است و اگرچه مردان را بیشتر تحت تاثیر خود قرار می دهد اما در زنان و بعد از یائسگی نیز دیده می شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها بیان کرده است که ۸.۳ میلیون آمریکایی در سال های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ به نقرس مبتلا شده اند.
حقایقی در مورد نقرس
در این بخش سعی می کنیم برخی از حقایق کلیدی در مورد نقرس را بیان کنیم.نقرس شکلی از آرتریت است که به خاطر اسید اوریک اضافی در جریان خون ایجاد می شود.
نشانه های نقرس به خاطر تشکیل کریستال های اسید اوریک در مفاصل ایجاد می شود.
نقرس بیشتر مفاصل موجود در پایه انگشت بزرگ پا را درگیر خود می کند.
حملات نقرس ممکن است بدون هشدار و در اواسط شب ایجاد شود.
بیشتر موارد نقرس با داروهای خاصی قابل درمان هستند.
درمان نقرس چیست؟
اکثریت قریب به اتفاق موارد نقرس را می توان به کمک دارو درمان کرد. دارو را می توان برای بهبود نشانه های حملات نقرس، پیشگیری از عود بیماری در آینده و کاهش خطرات و عوارض ناشی از نقرس همچون سنگ کلیه مورد استفاده قرار داد.داروهای رایجی که برای این شرایط استفاده می شود داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کورتیکواستروئیدها و colchicines است. این داروها التهاب و درد موجود در ناحیه اسیب دیده را کاهش می دهند و معمولا خوراکی هستند.
برخی از داروها را می توان برای کاهش تولید اسید اوریک یا بهبود توانایی کلیه برای دفع اسید اوریک اضافی از بدن مورد استفاده قرار داد. بدون درمان، حملات شدید نقرس ۱۲ الی ۲۴ ساعت پس از آغاز، در بدترین وضع خود خواهد بود.
علائم نقرس در پاها
تست و تشخیص بیماری نقرستشخیص نقرس می تواند کمی دشوار باشد زیرا نشانه های آن شبیه نشانه های سایر شرایط است. با اینکه هیپراوریسمی در اکثریت قریب به اتفاق افرادی که نقرس دارند توسعه پیدا می کند اما ممکن است در طول عود بیماری وجود نداشته باشد. بیشتر افرادی که هیپراوریسمی دارند هم به نقرس مبتلا نمی شوند.
یکی از تست های تشخیصی که پزشک می تواند از آن استفاده کند تست مایع مفصلی است که در آن مایع از مفصل بیمار گرفته می شود. این مایع مورد ازمایش قرار می گیرد تا حضور کریستال های اسید اوریک مشخص شود. از آنجایی که عفونت مفاصل می تواند نشانه های شبیه نقرس را ایجاد کند، پزشک به دنبال باکتری هایی می گردد که می تواند بیماری را در بدن ایجاد نماید.
همچنین پزشک می تواند برای اندازه گیری سطح اسید اوریک در خون، ازمایش خون را تجویز کند. برخی از افراد ممکن است نشانه های نقرس را بدون سطح افزایش یافته اسید اوریک در خون توسعه دهند. در نهایت پزشک به دنبال کریستال های اسید اوریک در اطراف مفاصل و توفوس ها می گردد. او برای اینکار از سونوگرافی، سی تی اسکن استفاده می کند. اشعه ایکس نمی تواند نقرس را شناسایی کند اما برای تعیین سایر شرایط استفاده می شود.
انواع نقرس
مراحل مختلفی برای توسعه و پیشرفت بیماری نقرس وجود دارد.
هیپراوریسمی بدون علامت
ممکن است فردی سطح اسید اوریک بالایی داشته باشد بدون اینکه نشانه ای از خود بروز دهد. در این مرحله، درمان لازم نیست. افرادی که هیپراوریسمی بدون علامت دارند ممکن است از طرف پزشک تشویق شوند مراحلی را برای کاهش تجمع اسید اوریک انجام دهند.
نقرس حاد
در این مرحله، کریستال های اسید اوریک رسوب می کنند و باعث ایجاد التهاب شدید و درد بسیار زیادی می شوند. این حمله ناگهانی به عنوان شعله ور شدن شناخته می شود و معمولا در عرض ۳ الی ۱۰ روز بهبود می یابد. برخی از اوقات شعله ور شدن بیماری ممکن است به خاطر رویدادهای استرس زا، مصرف الکل و نیز آب و هوای سرد باشد.
مرحله بین حمله های نقرس
این مرحله دوره ای بین حمله های نقرس حاد است. شعله ور شدن بیماری ممکن است برای چندین ماه یا حتی یکسال دیده نشود. اگر این بیماری درمان نشود در طول زمان می تواند دوباره شعله ور گردد.نقرس مزمن توفوسی
نقرس مزمن توفوسی ناتوان کننده ترین نوع از نقرس است. اسیب دائمی ممکن است در مفاصل رخ دهد و اسیبی نیز به کلیه ها وارد شود. بیمار ممکن است از آرتریت مزمن رنج ببرد. اگر درمان به درستی دنبال شود معمولا نقرس به این مرحله نمی شود.
شبه نقرس
یکی از شرایطی که ممکن است با نقرس اشتباه گرفته شود بیماری شبه نقرس است. نشانه های شبه نقرس بسیار شبیه نشانه هایی است که در نقرس دیده می شود. شاید بتوان گفت اصلی ترین تفاوت بین نقرس و شبه نقرس این است که مفاصل تحریک شده توسط کریستال های فسفات کلسیم در شبه نقرس باعث ایجاد نشانه ها می شود. شبه نقرس نیازمند درمان متفاوتی است.
علل نقرس
نقرس در ابتدا به خاطر اسید اوریک اضافی در خون آغاز می شود. اسید اوریک در بدن، در طول تجزیه پورین تولید می شود. پورین ترکیب شیمیایی است که در مقادیر زیاد در غذاهای خاصی همچون گوشت و غذاهای دریایی یافت می شود.به طور طبیعی اسید اوریک در خون حل می شود و مقادیر اضافی آن از طریق کلیه ها از بدن دفع می گردد. اگر اسید اوریک زیادی تولید شود یا اسید اوریک به درستی دفع نگردد ممکن است در بدن تجمع یابد و کریستال های شبیه سوزن را ایجاد نماید.
فاکتورهای خطر بیماری نقرس
فاکتورهایی وجود دارد که می تواند خطر هیپراوریسمی را افزایش دهد:سن و جنسیت: مردان اسید اوریک بیشتری نسبت به زنان تولید می کنند. با اینحال زنان بعد از یائسگی ممکن است سطح اسید اوریک بالایی داشته باشند.
ژنتیک: سابقه خانوادگی از نقرس می تواند خطر توسعه چنین شرایطی را افزایش دهد.
سبک زندگی: مصرف الکل با حذف اسید اوریک از بدن تداخل ایجاد می کند. داشتن رژیم غذایی سرشار از پورین می تواند خطر ابتلا به نقرس را بیشتر کند.
قرار گرفتن در معرض سرب: قرار گرفتن در معرض سرب می تواند خطر نقرس را بیشتر کند.
داروها: برخی از داروهای خاص ممکن است سطح اسید اوریک در بدن را افزایش دهند.
وزن: اضافه وزن داشتن خطر ابتلا به نقرس را بیشتر می کند.
تروما یا جراحی: این موضوع نیز در افزایش خطر ابتلا به نقرس دخیل است.
سایر بیماریها: نارسایی کلیه یا ناتوانی کلیه‌ها در دفع مواد زائد عامل رایجی در ایجاد نقرس در افراد مسن است. همچنین بیماری‌های دیگری همچون فشارخون بالا، کم‌کاری تیروئید، بیماری‌هایی که در آنها سلول‌های زیادی تجزیه می‌شوند (پسوریازیس، کم خونی همولیتیک و بعضی سرطان‌ها) و کمبود یا نبود آنزیم‌های مسئول کنترل اسیداوریک در بیماری ژنتیکی خاص مانند نشانگان لش نیهان در بالا بودن اسیداوریک خون نقش دارند.
نشانه های نقرس
نقرس بدون هشدار نشانه های خود را در اواسط شب ایجاد می کند. اصلی ترین نشانه آن، درد شدید مفاصل است که به همراه التهاب، قرمزی و ناراحتی در این نواحی ایجاد می شود. همانطور که قبلا نیز بیان کردیم، نقرس معمولا مفاصل بزرگ انگشت بزرگ پا را تحت تاثیر خود قرار می دهد اما ممکن است در زانو، مچ پا، مچ دست و انگشت دست نیز دیده شود.نکاتی برای پیشگیری از نقرس
1- روزانه مایعات زیادی بنوشید2- از مصرف الکل خودداری کنید
3- وزن خود را در حد نرمال و طبیعی نگه دارید
درمان های خانگی نقرس
افرادی که نقرس دارند باید رژیم غذایی خوبی داشته باشند. این افراد باید از رژیم غذایی کم کربوهیدرات خودداری کنند. کم بودن کربوهیدرات به این معناست که بدن نمی تواند به درستی چربی را بسوزاند. این موضوع باعث ازاد شدن ماده ای به نام کتون می شود. افزایش کتون باعث ایجاد شرایطی به نام کتوزیس می شود که می تواند سطح اسید اوریک را در خون بالاتر ببرد. غذاهایی که سطح پورین بالایی دارند باید اجتناب شوند. این غذاها عبارتند از :1- گوشت قرمز
2- جگر
3- کلیه
4- مغز
5- حبوبات خشک شده
6- برخی از ماهی ها
7- قارچ
8- ساردین
9- اسکالوپ
10- مارچوبه
عوارض نقرس
در برخی از موارد، نقرس ممکن است به شرایط حاد زیر منجر شود:سنگ کلیه: اگر کریستال های اورات در مجاری ادراری تجمع پیدا کنند ممکن است به سنگ کلیه منجر شوند.
نقرس عودکننده: برخی از افراد تنها چند دوره شعله ور شدن دارند. این در حالیست که برخی از افراد به طور مکرر با دوره های عود دست و پنجه نرم می کنند.
منبع: سایت مجله سلامت
