علت بروز درد کشاله ران در بارداری چیست؟
عوامل متعددی می‌توانند باعث بروز درد کشاله ران در بارداری شوند. این حالت عمدتا زمانی روی می‌دهد که رباط‌های نگهدارنده مفاصل خاجی خاصره‌ای یا ساکروایلیاک که ستون فقرات را به لگن وصل می‌کنند، شل و ضعیف شوند.
۱. هورمون ریلاکسین
بدن در زمان بارداری، هورمون ریلاکسین ترشح می‌کند. این هورمون با شل کردن مفاصل و عضلات، باعث آرامش و شل شدگی بدن می‌شود. این هورمون به مقدار قابل توجهی ترشح می‌شود تا بدن را برای وضع حمل آماده کند. هورمون ریلاکسین با شل کردن مفاصل لگن، باعث می‌شود که کودک در زمان وضع حمل به راحتی از مجرای زایش خارج شود. با این حال، این هورمون حساسیت شما به تروما (ضربه بیرونی) را افزایش داده که می‌تواند منجر به بروز درد در کشاله ران شود.
۲. آماس و درد عصب نشیمنگاهی
در بدن، دو عصب سرینی وجود دارد. هر دوی آن‌ها از ناحیه کمر به پاها متصل می‌شوند. زمانی که رحم متورم شود، بر روی این اعصاب فشار آورده و می‌تواند باعث بروز بی حسی، درد و احساس سوزش در ناحیه ران و نشیمنگاه شود. اگرچه آماس و درد عصب نشیمنگاهی یکی از علائم شایع بارداری است، اما بهتر است با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است به دلایل دیگری ایجاد شده باشد.
۳. درد رباط دور رحم
در این حالت نوعی زق زق در ناحیه لگن، کشاله ران، و شکم احساس خواهید کرد. این درد با تغییر یا حرکت وضعیت کودک افزایش می‌یابد.
۴. پوکی استخوان موقت
این حالت به ویژه در سه ماهه دوم و سوم بارداری بروز پیدا می‌کند. پوکی استخوان موقت باعث کاهش موقت تراکم استخوان در قسمت فوقانی استخوان ران می‌شود. از این رو، منجر به بروز ناگهانی درد در کشاله ران شده که با راه رفتن یا دیگر فعالیت‌های بدنی تشدید می‌شود.برای تشخیص این وضعیت نیاز به اسکن ام آر آی خواهد بود. روند بهبودی شش هفته طول خواهد کشید، اما گاهی اوقات باعث شکستگی لگن می‌شود.
۵. افزایش وزن
افزایش وزن در این دوران می‌تواند بر لگن فشار آورده و باعث بروز درد کشاله ران در بارداری شود.
۶. وضعیت نادرست
این حالت می‌تواند به خصوص در سه ماهه دوم و سوم بارداری باعث بروز درد در کشاله ران شود، زیرا به علت وزن کودک ممکن است بدن شما تعادل درستی نداشته باشد.
دیگر عوامل بروز درد کشاله ران در بارداری
زنان چاق و کسانی که سابقه مشکلات لگنی داشته اند، ممکن است در زمان خوابیدن به پهلو دچار درد شوند. اگر چه در اواخر دوره بارداری باید به پهلو خوابید، اما این موضوع می‌تواند به دلیل تجمع فشار، باعث بروز درد در کشاله ران شود.تغییرات فیزیکی نیز می‌توانند باعث بروز درد کشاله ران درد کشاله ران در بارداری شوند. فشار ناشی از بزرگ شدن رحم و شل شدن استخوان‌های لگن می‌توانند در سه ماهه سوم بارداری باعث بروز این درد باشند.
در زمان بارداری، مرکز ثقل به دلیل فشار وارده بر لگن و کشاله ران تغییر می‌کند. از این رو، منجر به بروز درد در کشاله ران می‌شود که می‌توانید با تغییر وضعیت بدن به کاهش درد کمک کنید.
درمان درد کشاله ران در بارداری
درد کشاله ران ممکن است آن قدر شدید باشد که بر خواب شما تاثیر گذارد. همچنین می‌تواند باعث ایجاد استرس و ناراحتی در طول روز شود. توصیه‌های زیر می‌توانند به کاهش درد کشاله ران کمک کنند:
۱. استفاده از بالش بارداری
استفاده از بالش‌های بارداری U شکل می‌توانند به کاهش درد کمک کنند. درد ممکن است به علت وضعیت نامناسب بدن یا عدم حمایت در ناحیه لگن بروز پیدا کند. استفاده از بالش بارداری می‌تواند به تنظیم شکل بدن و حمایت از شکم، کمر و پاها کمک کند.اگر بالش کافی نیست، می‌توانید در ماه‌های آخر بارداری برای کنترل وضعیت بدن خود از مبل‌های ریکلاینر (قابل تنظیم) استفاده کنید.
۲. خوابیدن به پهلو
در سه ماهه آخر بارداری، به ویژه زمانی که به وضع حمل نزدیک‌تر می‌شوید، باید به پهلو خوابیده و زانو و پا‌های خود را خم کنید. می‌توانید از بالش برای حمایت از شکم و ران‌های خود استفاده کنید. اگر خوابیدن به پهلو، درد شما را بیشتر می‌کند، یک پتو یا بالش را در پشت خود گذاشته و بر روی آن بخوابید. این کار باعث کاهش فشار بر لگن و ران می‌شود.
۳. گرما درمانی
می‌توانید با گرفتن حمام آب گرم یا گذاشتن یک بطری آب گرم بر روی ران‌های خود به کاهش درد کمک کنید. با توصیه پزشک خود می‌توانید از ماساژ با روغن گرم برای تسکین درد کشاله ران استفاده کنید. ماساژ باید بسیار ملایم باشد و آب حمام باید گرم باشد نه داغ.
۴. استراحت
ایستادن در طول روز می‌تواند درد کشاله ران را تشدید کند. سعی کنید در طول روز به اندازه کافی استراحت کرده یا بنشینید. نشستن و خوابیدن با پا‌های بالا آورده و داشتن تکیه گاه مناسب برای کمر می‌توانند به تسکین درد کشاله ران کمک کنند.
۵. ماساژ دوران بارداری
استفاده از ماساژ دوران بارداری می‌تواند به تسکین درد‌های بارداری کمک کند. ماساژ می‌تواند به شل کردن ماهیچه‌ها و کاهش فشار و استرس کمک کند. برای این کار به افراد متخصص مراجعه کنید.
۶. یوگا و پیلاتس
یوگا و پیلاتس می‌توانند به تسکین درد کشاله ران در بارداری، همچنین درد کمر در این دوران کمک کنند.
۷. ورزش‌های آبی
در ماه‌های آخر بارداری نباید زیاد راه بروید، زیرا ایستادن می‌تواند درد شما را بدتر کند. شنا می‌تواند به کاهش فشار وارد آمده بر لگن و دیگر مفاصل کمک کند. قرار گرفتن در آب باعث احساس بی وزنی شده و این امر به کاهش فشار بر مفاصل کمک می‌کند.
۸. کمربند بارداری
به هنگام ایستادن یا انجام هر گونه کار فیزیکی، باید از کمربند حاملگی استفاده کنید. این کمربند از کمر و قسمت میانی بدن محافظت خواهد کرد.
نکات بیشتر برای کنترل درد کشاله ران در دوران بارداری
به هنگام خوابیدن، پا‌های خود را روی هم نیندازید، زیرا فشار بیشتری بر لگن وارد کرده و درد را بیشتر خواهد کرد. سعی کنید به هنگام خواب پاها به موازات هم بوده و زانوها و قوزک پا فاصله داشته باشند.در زیر برآمدگی شکم خود یک بالش قرار دهید تا مانع از غلت خوردن شما شود.
سعی کنید یک لایه پتو یا لحاف اضافه در بالا یا زیر مفاصل لگن خود قرار دهید.
در زمان ایستادن، شانه هایتان را رو به عقب دهید، سرتان را بالا بگیرید و لگن را جمع کنید.
از کیسه آب گرم استفاده کنید.
استفاده از بسته یخ در طول روز می‌تواند به تسکین درد مفاصل کمک کند.
برای مصرف مسکن از پزشک خود سوال کنید. ترکیبات آسپرین و ایبوپروفن نباید مصرف شوند.
اگر به پشت می‌خوابید، یک بالش بین زانو‌های خود قرار داده و فشار دهید. این کار به تعادل استخوان‌های لگن و تسکین درد کمک می‌کند.
بر روی تشک سفت نخوابید.
کفش پاشنه بلند نپوشید.
آب زیاد بنوشید و همچنین از غذا‌های غنی از کلسیم و منیزیم استفاده کنید.
برای تسکین درد می‌توانید به پشت دراز کشیده و باسن خود را بالا بیاورید. چند دقیقه به این حالت بمانید.
حرکات کششی برای تسکین درد کشاله ران در بارداری
حرکات کششی به کاهش درد‌های عضلانی کمک می‌کنند. در ادامه چند حرکت کششی برای تسکین درد کشاله ران را معرفی می‌کنیم.
۱. حرکت کشش پشت ران
زردپی بزرگترین عضله قرار گرفته در پشت ران است. سفت شدن زردپی می‌تواند منجر به بروز درد در کمر و ران در زمان بارداری شود.این حرکت را در طول سه ماهه دوم بارداری و به صورت نشسته یا ایستاده انجام دهید. در حالت نشسته، یک پای خود را به سمت جلو دراز کرده و کف پای دیگر را کنار ران خود قرار دهید. سپس، خود را به سمت جلو بکشید.
۲. حرکت کشش عضله پیریفورمیس به صورت نشسته
پیریفورمیس (ماهیچه گلابی شکل) عضله‌ای کوچک است که از یک طرف به استخوان ران و از سوی دیگر به دنبالچه می‌چسبد. وظیفه اصلی آن ثبات و تنظیم حرکات مفصل خاجی خاصره‌ای است. عدم ثبات این مفصل بر عضله پیریفورمیس تاثیر گذاشته و باعث بروز درد در ناحیه سرینی می‌شود.برای انجام این حرکت، یک پا را بر روی پای دیگر انداخته و به سمت جلو خم شوید تا کششی در پشت باسن خود احساس کنید.
۳. حرکت کششی عضله خم کننده ران
عضلات خم کننده ران در جلوی ران‌ها قرار گرفته و به حرکت قسمت فوقانی پا به سمت جلو کمک می‌کنند. این عضلات در دوران بارداری تنگ و سفت شده و باعث بروز درد در کشاله ران می‌شوند. ضعیف بودن عضلات شکم نیز باعث تنگی در عضلات خم کننده ران، اختلال در توازن لگن و افزایش گودی کمر می‌شوند.برای انجام این حرکت، روی یک پا زانو بزنید و پای دیگر را به حالت خمیده در جلوی خود قرار دهید. انداختن کامل وزن خود بر روی پای جلو می‌تواند به کشش عضلات خم کننده کمک کند.
۴. حرکت کشش کودک
این حرکت باعث کشش عضلات ستون فقرات _ که اغلب در زمان بارداری تنگ می‌شوند_ می گردد.برای انجام این حرکت، زانو زده و به حالت سجده به سمت جلو خم شوید. پیشانی بر روی زمین قرار بگیرد؛ بازو‌ها به سمت جلو و کف دست‌ها نیز بر روی زمین قرار بگیرند.
احتیاط‌های لازم در زمان انجام حرکات کششی
قبل از انجام هر گونه حرکت کششی، حتما با پزشک خود مشورت کنید. از انجام پرش و نگه داشتن نفس خود اجتناب کنید.اگر در زمان انجام حرکات، هرگونه درد، مشکل تنفس یا سرگیجه داشتید، فورا دست از تمرین بکشید.
زمان مراجعه به پزشک
اگر قبل از سی و هفتمین هفته بارداری دچار درد کشاله ران همراه با درد یا فشار در ناحیه لگن شدید که در سرتاسر ران پخش می‌شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. این حالت می‌تواند نشان دهنده زایمان زودرس باشد.همچنین، در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
مشکل در راه رفتن
مشکل در جا به جایی بدن به یک طرف
سوالات متداول
۱. در زمان خواب، چطور درد کشاله ران را کاهش دهیم؟
زمانی که به پهلو خوابیده اید، کمی تغییر در وضعیت بدن می‌تواند به کاهش درد کمر و کشاله ران کمک کند. یک بالش بین یا زیر زانو‌های خود قرار دهید تا ناراحتی عضلانی و درد کمر را کاهش دهد. به هنگام استفاده از بالش، زاویه زانو از لگن کاهش یافته که این امر باعث کاهش تنش در ماهیچه‌های سرینی متوسط می‌شود. از این رو، به کاهش وزن بدن بر عضلات نیز کمک می‌کند.با رشد رحم، زاویه لگن نیز افزایش می‌یابد. از این رو، باید از بالش‌های بیشتری استفاده کنید.
۲. زمانی که به پهلو خوابیده ایم، چطور درد کشاله ران را کاهش دهیم؟
لگن معمولا به علت وزن اضافی که شما حمل می‌کنید، آسیب می‌بیند. گذاشتن بالش بین پاها به حفظ تعادل لگن و کاهش درد کمک می‌کند. همچنین می‌توانید یک بالش دیگر را در زیر شکم خود قرار داده و بخوابید. این کار باعث حمایت و راحتی بیشتر می‌شود.
۳. علت بروز درد در کشاله ران در سه ماهه دوم و سوم بارداری چیست؟
درد کشاله ران در سه ماهه دوم بارداری می‌تواند به علت درد رباط دور رحم ایجاد شود. در این حالت، دردی شدید در ناحیه شکم، کشاله ران و کمر احساس خواهید کرد. زمانی که به سرعت حرکت کنید یا وضعیت خود را تغییر دهید، این درد افزایش خواهد یافت.در سه ماهه سوم بارداری، بدن، با ترشح هورمونی به نام ریلاکسین به شل کردن مفاصل و رباط‌های اطراف ناحیه لگن کمک می‌کند. این هورمون بدن را برای وضع حمل آماده می‌کند. گاهی اوقات، این هورمون، مفاصل و رباط‌های دیگر قسمت‌های بدن از جمله کشاله ران را نیز شل می‌کند.
همه زنان در بدن خود، هورمون ریلاکسین دارند. اما در زمان بارداری، مقدار آن ده برابر افزایش خواهد یافت. اگرچه از سه ماهه اول بارداری، این هورمون ترشح می‌شود، اما اثرات آن فقط در سه ماهه سوم بارداری احساس خواهند شد.
۴. آیا در سه ماهه اول بارداری، درد کشاله ران بروز پیدا می‌کند؟
در سه ماهه اول بارداری، مشکلات اسکلتی عضلانی وجود ندارد که منجر به درد در کشاله ران شود. همچنین اندازه جنین آن قدر کوچک است که هیچ فشاری بر بدن وارد نخواهد کرد. از این رو، هیچ دردی در کشاله ران احساس نخواهید کرد و عوارض بسیار نادر هستند.منبع: سایت ستاره
