اغلب ما توانایی لازم برای یادگیری قواعد ساده دستوری را از طریق گوش کردن به صحبت دیگران یا تقلید از آنچه می شنویم، داریم. آن یک فرایند هوشیارانه یا پردازش مستقیم نیست. در برخی کودکان، چنین فرایندی به طور ذهنی انجام نمی شود.
از دست دادن توانایی دریافت تحریکات شنیداری متغیر، اغلب به عفونت گوشی مربوط است که موجب خطاهای شکل شناختی می گردد و اغلب زیری و بمی صداها به سبب پر بودن گوش از مایع، ممکن است شنیده نشود. کودکان کلمات را به همان صورتی خواهند گفت که می شنوند. اغلب اوقات کودکانی با مشکلات تلفظی شدید، آخر کلمات را تلفظ نمی کنند، زیرا از نظر فیزیکی برایشان دشوار است که صداهای لازم را تولید کنند. ممکن است بعضی از کودکان از چگونگی صدایی که در صحبت کردن با دیگران تولید می کنند، آگاه نباشند یا اینکه هنوز به یادگیری قواعد نیاز دارند. کودکانی که به طور کلی از نظر تحولی دچار تأخیر هستند، ممکن است در یادگیری قواعد مربوط به شکل شناختی و صحیح صحبت کردن، مشکل داشته باشند.
نقایص نحوی
نحو، به ترتیب کلمات در جمله مربوط می شود. نقص نحو Syntax Deficit یک نوع دیگر از مشکل زبان بیانی است. نوزادان و نوپایان در ابتدا که صحبت کردن را می آموزند، از عبارتها و جمله های کوتاه که از نظر نحوی نادرست است، استفاده می کنند. با توجه به نقایص شکل شناختی پت با توجه به ۶ ساله بودنش، باید بتواند بیشتر جملات را با دستور زبان صحیح استفاده کند. برخی کودکان آخر کلمات را حذف می کنند یا به صورت نادرست در جمله قرار می دهند.بیشتر کودکان با هوش عادی اگر درمان مناسب را دریافت کنند، قادر خواهند بود به مشکلات خود غلبه کنند. کودکی با مشکل نحوی ممکن است یک جمله سؤالی را به صورت یک جمله خبری بیان کند (ما دکتر می رویم) اما با یک تغییر شکل مناسب در آخر جمله به شما می فهماند که می خواهد جوابش را بدهید. در مواقع دیگر، فقط کلمات مهم در جمله استفاده می شود و یا حروف اضافه، حروف تعریف یا بقیه جمله حذف می شود. به عنوان مثال، کودکی با تأخیر نحوی، ممکن است بگوید: «ریچی Richie زد توپ».ویژگیهای کودکان مبتلا به مشکلات دستور زبان
کودکانی با مشکلات شکل شناختی یا نحوی، ممکن است به صورت زیر عمل کنند :• از ضمیر نادرست استفاده کنند. (به جای آنکه بگویند «او آنجا هست» می گویند خودش آنجا» Him over there" instead of “He is over there.)
• در جمله های سؤالی، کلمات اول جمله را حذف کنند. مثلا می گوید: «شما کندی هستید؟» به جای آنکه بگوید «آیا شما کندی هستید؟ I have Candy? instead of “Do you have Candy?»
• در جملات، حروف و شکل مخفف کلمات را حذف کنند. (مثلا به جای آنکه بگوید هوا سرد است» می گوید: «هوا سرد» It cold” istead of “It's cold”).
• افعال را به جای یکدیگر استفاده کنند. (مثلا می گوید «من داریم» به جای آنکه بگوید «من دارم»."Mommy have a cold” istead of “Mommy has a cold” )
• حروف تعریف را حذف یا به صورت نادرست استفاده کنند. (مثلا من بالن دارم، به جای آنکه بگوید «من یک بالن دارم» I have ballon "instead" of "I have a ballon”) .
• افعال را به طور کامل تلفظ نکنند. مثلا می گوید «من از روی آن می پرم» به جای آنکه بگوید «من از روی آن پریدم»؟ I jump over it" instead of "I jumped over it
• ضمایر ملکی را حذف کنند. (مثلا می گوید «پیراهن مادر آبی است» به جای آنکه بگوید «پیراهن مادرم آبی است». Mommy shirt is blue" instead of “Mommy's shirt is blue”)
• انتهای کلماتی را که بر جمع دلالت دارد، حذف کنند. (مثلا به جای آنکه بگوید «آن عروسکها» می گوید: «آن عروسک»“Three car" instead of “three cars")
• قواعد افعال بی قاعده را در مورد افعال قاعده دار نیز به کار ببرند. . “I gived the doll a bath" instead of “I gave the doll a bath
توجه: مشکل فوق در بیشتر کودکان طبیعی، در سنین پایین تر امری عادی است، اما چنانچه این موارد تا ۵ سالگی ادامه یابد و تشدید گردد، باید آن را به عنوان یک مشکل مورد توجه قرار داد.
مشکلات گرامری چگونه روی کودک تأثیر می گذارد؟
با وجود استفاده نادرست پت از کلمات و جملات، بیشتر مردم می توانند پیام او را که تلاش می کند با آنها ارتباط برقرار کند، بفهمند. از این جهت، پت کمتر مستعد شکست یا ناتوانی در شکل دادن روابط اجتماعی اش خواهد شد، هرچند دارای مشکل گفتاری است. با وجود این، هرچه سن کودک افزایش یابد، مشکلات به وجود آمده بیشتر مورد توجه قرار خواهد گرفت. گاهی اوقات دیگر کودکان و بزرگسالان چنین نتیجه می گیرند که کودکی که چنین صحبت می کند، «گند» است.هنگامی که کودکان در مدرسه شروع به یادگیری نوشتن جمله ها و داستانها می کنند، نیاز دارند به گفتار درونی شان متکی باشند که ما همیشه باید تصمیم بگیریم کدام کلمات را بنویسیم و چگونه بنویسیم. اگر پت می گوید «من خوشحالم» این همان چیزی است که خواهد نوشت.
کودکانی که برای صحبت کردن، در درونی سازی قواعد زبان دچار مشکل هستند، ممکن است در دیگر قواعد زبان که برای خواندن و نوشتن نیاز است، مشکلاتی را داشته باشند. بیشتر کودکان با هوش عادی اگر درمان مناسب را دریافت کنند، قادر خواهند بود به مشکلات خود غلبه کنند. برخی از کودکان ممکن است به سبب ویژگی فرهنگی شان، کاربرد صحیح قواعد دستور زبان را نادیده بگیرند، اما این یک نوع گرایش ارادی است و اختلال واقعی به شمار نمی آید.
منبع: مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان، پاتریسا هاماگوچی، نادر باقری،علی غنایی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد 1390
