حضرت محمد (ص)
صِلَةُ الرَّحِمِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ حُسنُ الجَوارِ یَعمُرانِ الدّیارَ وَ یَزیدانَ فِى العمارِ.صله رحم، خوش اخلاقى و خوش همسایگى، شهرها را آباد و عمرها را زیاد مى کند.
(نهج الفصاحه، ح 1839)
اَقرَبُکُم غَدا مِنّى فِى المَوقِفِ اَصدَقُکُم لِلحَدیثِ وَاَدَّاکُم لِلاَمانَةِ وَاوفاکُم بِالعَهدِ وَاَحسَنُکُم خُلقا وَاَقرَبُکُم مِن النّاسِ؛
نزدیک ترین شما به من در قیامت، راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد، خوش اخلاق ترین و نزدیک ترین شما به مردم است.
(بحارالأنوار، ج75، ص94، ح12)
ثَلاثٌ مَنْ لَمْ تَکُنْ فیهِ فَلَیْسَ مِنّى وَ لا مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ. قیلَ: یا رَسولَ اللّهِ، وَ ما هُنَّ؟ قالَ: حِلْمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجاهِلِ وَ حُسْنُ خُلْقٍ یَعیشُ بِهِ فِى النّاسِ وَ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعاصِى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ؛
سه چیز است که هر کس نداشته باشد نه از من است و نه از خداى عزّوجلّ. عرض شد: اى رسول خدا! آنها کدامند؟ فرمودند: بردبارى که به وسیله آن جهالت نادان را دفع کند، اخلاق خوش که با آن در میان مردم زندگى کند و پارسایى که او را از نافرمانى خدا باز دارد.
(خصال، ص 145، ح 172)
حضرت زهرا (س)
مَنْ اصْعَدَ إلىَ اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، اهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ افْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.هر کس عبادات و کارهاى خود را خالصانه براى خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت ها و برکات خود را براى او تقدیر مى نماید.
(بحار: ج 67، ص 249، ح 25)
خَیْرٌ لِلِنّساءِ انْ لایَرَیْنَ الرِّجالَ وَ لایَراهُنَّ الرِّجالُ.
بهترین چیز براى حفظ شخصیت زن آن است که مردى را نبیند و نیز مورد مشاهده مردان قرار نگیرد.
(بحارالانوار: ج 43، ص 54، ح 48)
الرَّجُلُ اُحَقُّ بِصَدْرِ دابَّتِهِ، وَ صَدْرِ فِراشِهِ، وَالصَّلاةِ فى مَنْزِلِهِ إلا الاْمامَ یَجْتَمِعُ النّاسُ عَلَیْهِ.
هر شخصى نسبت به مرکب سوارى و فرش منزل خود و برگزارى نماز در آن از دیگرى در اولویّت است مگر آن که دیگرى امام جماعت باشد و بخواهد نماز جماعت را اقامه نماید، نباشد.
(مجمع الزّوائد: ج 8، ص 108، مسند فاطمه: ص 33 و 52)
امام علی (ع)
اَلْعِلْمُ وِراثَةٌ کَریمَةٌ، وَ الاْدَبُ حُلَلٌ حِسانٌ، وَ الْفِکْرَةُ مِرآةٌ صافِیَةٌ، وَ الاْعْتِذارُ مُنْذِرٌ ناصِحٌ، وَ کَفى بِکَ أَدَباً تَرْکُکَ ما کَرِهْتَهُ مِنْ غَیْرِکَ.علم ارثیه اى با ارزش و ادب زیورى نیکو و اندیشه آئینه اى صاف و پوزش خواستن هشدار دهنده اى دلسوز خواهد بود و براى با ادب بودنت همین بس که آنچه براى خود دوست ندارى، در حقّ دیگران روا نداشته باشى.
(أمالى طوسى : ج 1، ص 114 ح 29، بحارالأنوار: ج 1، ص 169، ح 20)
فى تَقَلُّبِ الاْحْوالِ عُلِمَ جَواهِرُ الرِّجالِ.
در تغییر و دگرگونى حالات و حوادث، فطرت و حقیقت اشخاص شناخته مى شود.
(شرح نهج البلاغه فیض الإسلام: ص 1183)
ألْمُؤْمِنُ نَفْسُهُ مِنْهُ فى تَعَب، وَالنّاسُ مِنْهُ فى راحَة.
فرمود: مؤمن آن کسى است که خود را به جهت رفاه مردم در زحمت بیندازد و دیگران از او در أمنیّت و آسایش باشند.
(بحارالأنوار: ج 75، ص 53، ح 10)
امام حسن (ع)
«انّ الحلم زینه و الوفاء مروه و العجله سفه»«شکیبایی زینت شخص، وفای به عهد نشانه جوانمردی و عجله و شتاب زدگی [در کارها بدون اندیشه] دلیل بی خردی است.»
(کلمه الامام الحسن (ع) ص 198)
«شح الرّجل علی دینه و اصلاحه ماله و قیامه بالحقوق»
«جوانمرد کسی است که در نگهداری دین و عمل به آن بکوشد و در اصلاح اموال و ثروت خود همت گمارد و در رعایت حقوق طبقات مختلف پا برجا باشد.»
(تحف العقول، ص 235، س 14؛ بحارالانوار، ج 73، ص 312، ح3)
«بین الحق و الباطل اربع اصابع، ما رأیت بعینک فهو الحقّ و قد تسمع باذنیک باطلاً کثیراً»
«بین حق و باطل چهار انگشت فاصله است؛ آنچه را با چشم خود ببینی حق است و آنچه را شنیدی یا آن که برایت نقل کنند، چه بسا باطل باشد.»
(تحف العقول، ص 229، س 5؛ بحارالانوار، ج10، ص 130، ح1)
امام حسین (ع)
«مَاذَا وَجَدَ مَنْ فَقَدَکَ وَ مَا الّذِى فَقَدَ مَنْ وَجَدَکَ؟»«پروردگارا! آن که تو را نیافت، چه یافت و آن که تو را یافت، چه از دست داد؟»
(بحار الانوار، ج 95 ص 226 ح3)
«الناسُ عبیدُ الدنیا و الدین لَعِقً علی السنتهم ما دَرَّت معایشهُم به فإذا مُحِّصوا بالبلاء قَلَّ الدَیانون»
مردم بنده و برده دنیا و جلوه های فریبنده آن هستند و دین لقلقه زبانشان است، تا جایی که گذران زندگی آنها پا برجا باشد، دین را نگهداری می کنند و زمانی که به بلا آزموده شوند، دینداران قلیل اند.
(تحف العقول، ص 245)
«انّی لا اَری الموتَ الّا سعادةً و لا الحیاة مع الظالمین الّا برماً »
مرگ با عزت ، زندگی جاوید است و زندگی با ذلّت و همراه با ظالمین چیزی جز مرگ نیست.
(لهوف ص 138؛ مثیر الاحزان ص 44)
امام سجاد (ع)
ثَلاثٌ مُنْجِیاتٌ لِلْمُۆْمِن: کَفُّ لِسانِهِ عَنِ النّاسِ وَاغتِیابِهِمْ، وَ إشْغالُهُ نَفْسَهُ بِما یَنْفَعُهُ لاَِّخِرَتِهِ وَدُنْیاهُ، وَطُولُ الْبُکأ عَلی خَطیئَتِهِ.سه چیز موجب نجات انسان مومن خواهد بود: نگهداری زبانش از حرف زدن درباره مردم غیبت آنان، مشغول شدنش به خویشتن با کارهایی که برای آخرت و دنیایش مفید باشد و بسیار گریستن بر اشتباهاتش.
(تحف العقول: ص 204، بحارالا نوار: ج 75، ص 140، ح 3)
إنَّ الْمَعْرِفَةَ، وَ کَمالَ دینِ الْمُسْلِمِ تَرْکُهُ الْکَلامَ فیما لایُغْنیهِ، وَ قِلَّةُ ریائِهِ، وَ حِلْمُهُ، وَ صَبْرُهُ، وَ حُسْنُ خُلْقِهِ.
همانا معرفت و کمال دین مسلمان در گرو رها کردن سخنان و حرف‌هایی است که به حالش سودی ندارد. همچنین از ریا و خودنمایی دوری جستن و در برابر مشکلات زندگی بردبار و شکیبا بودن و نیز دارای اخلاق پسندیده و نیک سیرت بودن است.
(تحف العقول: ص 202، بحارالا نوار: ج 2، ص 129، ح 11)
مَنْ لَمْ یَکُنْ عَقْلُهُ أکْمَلَ ما فیهِ، کانَ هَلاکُهُ مِنْ أیْسَرِ ما فیهِ.
کسی که بینش و عقلش کاملترین چیزش نباشد هلاکتش آسانترین چیزش است.
(بحارالانوار: ج 1، ص 94، ح 26)
امام باقر (ع)
فَانزِل نَفسَکَ مِنَ الدُّنیا کَمَثَلِ مَنزِلٍ نَزَلتَهُ ساعَةً ثُمَّ ارتَحَلتَ عَنهُ.خود را در دنیا چنان منزل ده که گویى ساعتى در آن منزل دارى وسپس از آن کوچ می کنی.
(بحارالأنوار، ج 75، ص 165)
الصَّبرُ صَبرانِ: صَبرٌ عَلی البَلاءِ حَسَنٌ جَمیلٌ وَ أفضَلُ الصَّبرَین الوَرَعُ عَن المَحارم.
صبر بر دو گونه است: صبر بر بلا که نیکو و زیباست و برترین این دو قسم پرهیز نمودن از حرام های الهی است.
(وسائل الشیعه آل البیت ع.. شیخ حرعاملی ج15 ص237 حدیث 2037)
اِستَشِر فی أمرِک الَّذینَ یخشَونَ اللَّهَ.
در کار خود، [فقط] با کسانى مشورت کن که از خدا می ترسند.
(تحف العقول، ص 293. بحار الانوار ج 75 ص172)
امام صادق (ع)
أَقرَبُ ما یَکُونُ العَبدُ إلَی اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ.نزدیکترین حالات بنده به پروردگارت حالت سجده است.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)
اثافى الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها.
سنگهاى زیربناى اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دیگرى درست نمى شود.
(کافى جلد۲، ص ۱۸)
الرغبة فى الدنیا تورث الغم و الحزن والزهد فى الدنیا راحة القلب و البدن.
رغبت و تمایل به دنیا مایه غم و اندوه و زهد و بى میلى به دنیا سبب راحتى قلب و بدن است.
(تحف العقول، ص ۳۵۸)
امام کاظم (ع)
ما ذِئْبانِ ضارِبانِ فى غَنَم قَدْ غابَ عَنْهُ رُعاؤُها، بِأضَرَّ فى دینِ مُسْلِم مِنْ حُبِّ الرِّیاسَةِ.خطر و ضرر علاقه به ریاست براى مسلمان بیش از دو گرگ درّنده اى است، به گله گوسفندى که چوپان ندارند حمله کنند.
(وسائل الشّیعة: ج 15، ص 350، ح 1، مستدرک: ج 11، ص 381، ح 1)
ألْمُؤْمِنُ مِثْلُ کَفَّتَىِ الْمیزانِ کُلَّما زیدَ فى ایمانِهِ زیدَ فى بَلائِهِ.
فرمود: مؤمن همانند دو کفّه ترازو است، که هر چه ایمانش افزوده شود بلاها و آزمایشاتش بیشتر مى گردد.
(تحف العقول: ص 301، بحارالأنوار: ج 78، ص 320، ضمن ح 3)
ثَلاثَةٌ یَجْلُونَ الْبَصَرَ: النَّظَرُ إلَى الخُضْرَةِ، وَ النَّظَرُ إلَى الْماءِالْجارى، وَ النَّظَرُ إلَى الْوَجْهِ الْحَسَنِ.
فرمود: سه چیز بر نورانیت چشم مى افزاید: نگاه بر سبزه، نگاه بر آب جارى و نگاه به صورت زیبا.
(وسائل الشّیعة: ج 5، ص 340، ح 3، محاسن برقى: ص 622، ح 69)
امام رضا (ع)
«أَلْمُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَةِ یَعْدِلُ سَبْعینَ حَسَنَةً وَ الْمُذیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ».پنهان کننده کار نیک [پاداشش] برابر هفتاد حسنه است و آشکارکننده کار بد سرافکنده است و پنهان کننده کار بد آمرزیده است.
(اصول کافى، ج 4، ص 160)
«إِنَّ الاِْیمانَ أَفْضَلُ مِنَ الاٌِسْلامِ بِدَرَجَه، وَ التَّقْوى أَفْضَلُ مِنَ الاِْیمانِ بِدَرَجَة وَ لَمْ یُعطَ بَنُو آدَمَ أَفْضَلَ مِنَ الْیَقینِ».
ایمان یک درجه بالاتر از اسلام است، و تقوا یک درجه بالاتر از ایمان است و به فرزند آدم چیزى بالاتر از یقین داده نشده است.
(تحف العقول، ص 445)
«إِنَّ مِنْ عَلاماتِ الْفِقْهِ: أَلْحِلْمُ وَ الْعِلْمُ، وَ الصَّمْتُ بابٌ مِنْ أَبْوابِ الْحِکْمَةِ إِنَّ الصَّمْتَ یَکْسِبُ الَْمحَبَّةَ، إِنَّهُ دَلیلٌ عَلى کُلِّ خَیْر».
از نشانه هاى دین فهمى، حلم و علم است و خاموشى درى از درهاى حکمت است. خاموشى و سکوت، دوستى آور و راهنماى هر کار خیرى است.
(تحف العقول، ص 445)
امام جواد (ع)
الْمُؤمِنُ یَحْتاجُ إلى ثَلاثِ خِصالٍ: تَوْفیقٍ مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ واعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ، وَ قَبُولٍ مِمَّنْ یَنْصَحُهُ.مؤمن در هر حال نیازمند به سه خصلت است: توفیق از طرف خداوند متعال، واعظى از درون خود، قبول و پذیرش نصیحت کسى که او را نصیحت نماید.
(بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۳۵۸)
التَّواضُعُ زینَةُ الْحَسَبِ، وَ الْفَصاحَةُ زینَةُ الْکَلامِ، وَ الْعَدْلُ زینَةُ الاْیمانِ، وَ السَّکینَةُ زینَةُ الْعِبادَةِ، وَ الْحِفْظُ زینُةُ الرِّوایَةِ.
تواضع و فروتنى زینت بخش حسب و شرف، فصاحت زینت بخش کلام، عدالت زینت بخش ایمان و اعتقادات، وقار و ادب زینت بخش اعمال و عبادات؛ و دقّت در ضبط و حفظ آن، زینت بخش نقل روایت و سخن است.
(بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۹۱)
الْعِلْمُ عِلْمَانِ مَطْبُوعٌ وَ مَسْمُوعٌ وَ لَا یَنْفَعُ مَسْمُوعٌ إِذَا لَمْ یَکُ مَطْبُوعٌ.
علم دوگونه است: علمی که شنیده شود و علمی که [علاوه بر شنیده شدن] تبعیت شود. علم شنیده شده تا زمانی که بدان عمل نشود، فایده‌ای ندارد.
(بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۸۰)
امام هادی (ع)
إذا کانَ زَمانُ الْعَدْلِ فیهِ أ غْلَبُ مِنَ الْجَوْرِ فَحَرامٌ أنْ یُظُنَّ بِأ حَدٍ سُوءاً حَتّى یُعْلَمَ ذلِکَ مِنْهُ.در آن زمانى که عدالت اجتماعى ، حاکم و غالب بر تباهى باشد، نباید به شخصى بدگمان بود مگر آن که یقین و معلوم باشد.
(اعلام الدین، ص 312)
الْعِتابُ مِفْتاحُ التَّقالى، وَالعِتابُ خَیْرٌ مِنَ الْحِقْدِ.
(مواظب باش که) عتاب و پرخاش گرى، مقدمه و کلید غضب است، ولى در هر حال پرخاشگرى نسبت به کینه و دشمنى درونى بهتر است (چون کینه، ضررهاى خظرناک ترى را در بردارد).
(نزهه النّاظر: ص 139، ح 12، بحارالأنوار: ج 78، ص 368، ضمن ح 3)
الْعُجْبُ صارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ، داعٍ إلىَ الْغَمْطِ وَ الْجَهْلِ.
خودبینى و غرور، انسان را از تحصیل علوم باز مى دارد و به سمت حقارت و نادانى مى کشاند.
(نزهة الناظر : ص ۱۴۰، ح ۱۶، بحار الأنوار: ج ۷۲، ص ۱۹۹، ح ۲۷. نیز، ر . ک: الدرّة الباهرة: ص ۴۲)
امام حسن عسکری (ع)
لیست العبادة کثرة الصیّام و الصّلاة، و انّما العبادة کثرة التفکّر فی امر اللّهعبادت به زیاد روزه گرفتن و نماز خواندن نیست؛ بلکه عبادت این است که در امر (مخلوقات) خداوند بسیار تفکّر شود.
(تحف العقول، حرّانی، ص 362)
المؤمن برکةٌ علی المؤمن و حجّةٌ علی الکافر.
مؤمن برای مؤمن، برکت است و برای کافر، اتمام حجّت.
(تحف العقول، حرّانی، ص 363)
ما اقبح بالمؤمن أن تکون له رغبة تذلّه.
چقدر زشت است برای مؤمن که دلبستگی به چیزی داشته باشد که موجب خواری و ذلّت او شود.
(تحف العقول، حرّانی، ص 364)
امام زمان (عج)
لا تَتَکَلَّفُوا عِلْمَ ما قَدْ کُفیتُمْ.خود را براى دانستن آن چه از شما نخواسته اند به مشقت نیندازید.
(بحارالأنوار، ج53، ص181، ح 10)
أَکْثِرُوا الدُّعاءَ بِتَعْجیلِ الْفَرَجِ، فإِنَّ ذلِکَ فَرَجُکُمْ.
براى شتاب در گشایش حقیقى و کامل، بسیار دعا کنید; زیرا، همانا، فَرَج شما در آن است.
(بحارالأنوار، ج53، ص181، ح10)
مَنْ کانَ فی حاجَهِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ کانَ اللّهُ فی حاجَتِهِ.
هر کسى که به دنبال حاجت خداوند عزّوجلّ باشد، خداوند نیز دنبال کننده و برآورنده حاجت او خواهد بود.
(بحارالأنوار، ج51، ص331، ح56)
منبع: سایت ستاره
