مناطق ممنوعه و مسموم دنیوی
در حیات دنیوی به خصوص در دنیای مدرن امروزی تله های مرگبار و خطرناکی از جنس حقیقی و مجازی وجود دارد که هر کدام به راحتی می توانند سرانجام انسان ها را ختم به شر نماید، گاهی این تله های مرگبار انسان های ناباب و گمراهی هستند، که به واسطه مدیریت محیط های آلوده و تولید محتواهای انحرافی و فاسد دیگران را از جاده هدایت خارج می کنند، خطر این انسان های گمراه کننده به خوبی در آیات قرآن کریم به همگان گوشزد شده است: «یا وَیْلَتى لَیْتَنی لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلیلاً، لَقَدْ أَضَلَّنی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ إِذْ جاءَنی وَ کانَ الشَّیْطانُ لِلْإِنْسانِ خَذُولاً؛[1]اى واى بر من، کاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم! او مرا از یادآورى (حق) گمراه ساخت بعد از آنکه (یاد حق) به سراغ من آمده بود!» و شیطان همیشه خوار کننده انسان بوده است!»مصاحبت و همراهی با افراد گمراه و دنبال کردن تولیدات گمراه کننده آنها به راحتی می تواند ذهن و روح انسان را آلوده نماید و انسان را از مسیر صحیح و زندگی الهی دور نماید از این رو علاوه بر آیات قرآن کریم روایات نیز از این چنین مصاحبت و همراهی به شدت نهی کرده اند: «إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَةَ الشَّرِیرِ فَإِنَّهُ کَالسَّیْفِ الْمَسْلُولِ یَحْسُنُ مَنْظَرُهُ وَ یَقْبُحُ أَثَرُهُ؛[2] از همنشینى بدان بپرهیز که همچون شمشیر برهنهاند، ظاهرش زیبا و اثرش بسیار زشت است.»
جولان منحرفان در فضای مجازی و حقیقی
در دنیایی زندگی می کنیم که افراد منحرف و گمراه با ابزار های مدرن و الکترونیک در قالب هایی همچون شبکه های ماهواره ای، پیام رسان ها و اپلیکیشن ها و سایت ها، اذهان جامعه انسانی را دستخوش اضطراب و نگرانی می کنند، محتواهای دروغ و بی پایه و اساسی که بیشتر به دنبال دامن زدن به شبهات گمراه کننده هستند، گاهی این محتواهای گمراه کننده مصداق روشن محتوای ضاله و گمراه کننده می باشند که باری تعالی در قرآن کریم در خصوص آن این چنین بیان می فرماید: «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَری لَهْوَ الْحَدیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَ یَتَّخِذَها هُزُواً أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ مُهینٌ؛[3] و بعضى از مردم سخنان بیهوده را مىخرند تا مردم را از روى نادانى، از راه خدا گمراه سازند و آیات الهى را به استهزا گیرند؛ براى آنان عذابى خوارکننده است.»علامه طباطبایی در ذیل این آیه شریف این چنین بیان می دارد: «کلمه لهو به معناى هر چیزى است که آدمى را از مهمش باز بدارد، و لهو الحدیث آن سخنى است که آدمى را از حق منصرف نموده و به خود مشغول سازد، مانند حکایات خرافى، و داستان هایى که آدمى را به فساد و فجور مىکشاند، و یا از قبیل سرگرمى به شعر و موسیقى و مزمار و سایر آلات لهو که همه اینها مصادیق لهو الحدیث هستند.»[4] در زمان کنونی سایت های ضاله و گمراه کننده ای همچون آمدنیوز مصداق روشن اشاعه لهو حدیث به شمار می آیند، کما اینکه در این سال ها سخنان باطل و دور از واقع آنها موجب برهم زدن آرامش اجتماعی و دامن زدن به برخی اغتشاشات و همچنین تزلزل در صفوف مؤمنین شده است.راه حل بسیاری از مشکلات و گرفتاری های علمی و اجتماعی رجوع به اهل علم و پرسش از آنان است، به راستی کسانی که خود اهل تحقیق و تفحص علمی نیستند و به اهل علم نیز رجوع نمی کنند، آتش شبهات و سؤالات بی جواب راه تنفس و زندگی راحت را از آنها سلب می کند.
مهارت و ابزار های لازم در مواجه با مناطق ممنوعه
بعد از بیان نکات و تذکراتی پیرامون مناطق ممنوعه و آلوده ای که می تواند جوامع انسانی را دستخوش فریب و گمراهی نماید لازم است به ذکر مهارت ها و ابزارهای لازم در مواجه با خطرات مناطق ممنوعه باشیم.
1-تحقیق و تفحص از واقعیت موجود
خدای متعال در قرآن کریم یک راهکارطلایی را در پیش روی افراد قرار می دهد تا اینکه جوامع انسانی در بمباران اطاعاتی و خبری دچار گمراهی و فریب نشوند، بخصوص اخبار و اطاعاتی که توسط عناصر مغرض و گمراه به جامعه تزریق می شود، خدای متعال در قرآن می فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ جاءَکُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا أَنْ تُصیبُوا قَوْماً بِجَهالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلى ما فَعَلْتُمْ نادِمینَ؛[5] اى کسانى که ایمان آوردهاید! اگر شخص فاسقى خبرى براى شما بیاورد، درباره آن تحقیق کنید، مبادا به گروهى از روى نادانى آسیب برسانید و از کرده خود پشیمان شوید.» در مواجه با بنگاه های خبرپراکنی همچون آمد نیوز نوعاً آن دسته افرادی فریب می خورد که بدون هیچ تحقیق و تفحصی مقهور سیاه نمایی های این گروه معاند می شوند.
2-سؤال و پرسش از اهل علم
راه حل بسیاری از مشکلات و گرفتاری های علمی و اجتماعی رجوع به اهل علم و پرسش از آنان است، به راستی کسانی که خود اهل تحقیق و تفحص علمی نیستند و به اهل علم نیز رجوع نمی کنند، آتش شبهات و سؤالات بی جواب راه تنفس و زندگی راحت را از آنها سلب می کند، به همین خاطر است که باری تعالی همگان را به پرسش از اهل ذکر تشویق می فرماید: «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ إِلاَّ رِجالاً نُوحی إِلَیْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ؛[6] و پیش از تو، جز مردانى که به آنها وحى مى کردیم، نفرستادیم! اگر نمى دانید، از آگاهان بپرسید (تا تعجب نکنید از اینکه پیامبر اسلام از میان همین مردان برانگیخته شده است)!»
3-بالابردن سطح آگاهی و بصیرت
آیین مقدس اسلام برای آگاهی، بصرت افزایی و علم اندوزی اهمیت و ارزش بسزایی قائل شده به طوری که از اهل علم به نیکی یاد کرده است، نوعاً کسانی که اهل علم و بصیرت هستند، در مواجه باکتب ضاله و اخبار غیر واقع نه تنها دچار سستی و تزلزل نمی شوند، بلکه در صدد مقابله و پاسخگویی به آن نیز اقدام می کنند، به راستی که هیچگاه انسان های دانشمند و آگاه با افراد ساده اندیش و جاهل یکسان نیستند: «قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذینَ لا یَعْلَمُونَ إِنَّما یَتَذَکَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ؛[7] بگو: «آیا کسانى که مى دانند با کسانى که نمىدانند یکسانند؟! تنها خردمندان متذکّر مى شوند!»پی نوشت ها:
[1]. سوره فرقان، آیات 28و 29.
[2]. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج71، ص198.
[3]. سوره لقمان، آیه 6.
[4]. ترجمه تفسیر المیزان، ج16، ص313.
[5]. سوره حجرات، آیه 6.
[6]. سوره نحل، آیه 43.
[7]. سوره زمر، آیه 9.
