آسیبهای فرهنگی شبکههای اجتماعی
در پژوهش کنونی براساس نظریههای روانشناسی تحولی، روانشناسی اجتماعی و جامعه شناسی به بررسی روند شکل گیری هویت نوجوانان در فضای مجازی پرداخته می شود.
سهشنبه، 28 آبان 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
در این پژوهش ضمن مروری بر انواع تعاریف موجود درباره هویت، جریان شکل گیری هویت در فضای مجازی به طور ویژه ای مورد بحث قرار می گیرد و آسیب های پیش روی نوجوانان طی این فرایند تشریح می گردد. در پایان راهکارهایی مانند ارتقاء سطح آگاهی های جامعه، خانواده ها و نوجوانان از نحوه استفاده از اینترنت، استفاده از نظام ارزشی ملی و دینی در تولید محتوای اینترنتی، ایجاد فضاهای جذاب در تولید اینترنت ملی برای ارضای سلیقه مخاطبان نسل جدید و ... برای حذف اثرات نامطلوب اینترنت روی فرایند هویت یابی نوجوانان ارائه شد.
شبکههای اجتماعی مجازی از نگاه دیوید بل (۲۰۰۱) شبکههایی هستند که فقط مجموعه ای از سخت افزار نیست بلکه مجموعه ای از تعاریف نمادین است که شبکه ای از عقاید و باورها را در قالب داد و ستد بیت رد و بدل می کنند. این شبکه ها علاوه بر مزایایی که در قالب محدودیت ها و چارچوب های مشخص و کنترل شده ممکن است داشته باشند از جمله تبادل اطلاعات، افزایش دانش و برقراری ارتباطات سازنده و ... ، در صورت عدم برنامه ریزی درست، عدم تلاش برای فرهنگ سازی مناسب و آموزش های لازم می توانند به شدت موجب بروز آسیب های جدی در تمامی زمینه ها به خصوص از بعد فرهنگی در جوانان گردند.
این مقاله به روش توصیفی پیمایشی و با هدف بررسی آسیب های فرهنگی شبکههای اجتماعی فیس بوک تهیه گردیده است. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال (دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی بوده که با توجه به حجم جامعه و فرمول نمونه گیری کو کران ۱۲۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده اند. اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه، پس از تجزیه و تحلیل های آماری توصیفی و استنباطی منتج به یافته های زیر به عنوان آسیب های فرهنگی شبکههای اجتماعی مجازی گردید.
شبکه اجتماعی فیس بوک باعث تخریب: ۱- سرمایه اجتماعی به ویژه در بعد اعتماد می گردد. ۲- موجب از هم گسیختگی خانواده و دوری و تنهایی جوانان می گردد. ۳-نشاط و شادابی را از جوانان می گیرد. ۴- باعث احساس پوچی و بیهوده بودن جوانان می گردد. ۵- برخی از ارزش ها و باورهای غلط و تأیید نشده توسط فرهنگ خودی را رواج میدهد. ۶- باعث کاهش ارتباط چهره به چهره و مجاری شدن روابط می شود. ۷- روابط نادرستی در بین جوانان ایجاد می کند. ۸- سرمایه فرهنگی جوانان را خصوصا در بعد ذهنی با مشکل مواجه می کند. ۹- به سبک زندگی ایرانی - اسلامی آسیب می زند. ۱۰- موجب استحاله فرهنگی جامعهایرانی شده است.
در نهایت راهکارهایی در راستای کاهش آسیب ها از جمله دوره های آموزش کاربردی خاص، آگاه سازی خانواده ها، ایجاد کارگاه ها و کارگروهایی در دبستان ها و مدارس راهنمایی و دبیرستان ها به اقتضای شرایط و... پیشنهاد شده است.
پایبندی به آموزههای دینی و داشتن تقیدات مذهبی سد محکمی در برابر آسیب های اجتماعی، انحرافات اخلاقی و تأثیرات تهاجم فرهنگی است. ارتباطات میان فردی نشانه هویت و تکامل آدمی است. انسان موجودی اجتماعی است به همین خاطر به روابط میان فردی نیاز دارد. با توجه به این نکته که سلامت روانی - اجتماعی جامعه در گرو سلامت خانواده است تکنولوژی های جدید ارتباطی موجب سست شدن قدرت فرهنگ ملی و متقابلا تحکیم قدرت و نفوذ فرهنگ غرب در عرصه های زندگی خانواگی شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی آسیب پذیری فرهنگی خانواده در فضای مجازی و تأثیر آموزههای دینی بر سلامت خانواده انجام پذیرفته است.
زمینه جهان واقعی با زمینه جهان مجازی متفاوت است. تجربیات فرد و حافظه فرهنگی او در جهان واقعی با تجربیات و حافظه فرهنگی در جهان مجازی، خصوصا با توجه به نو بودن این فضا، متفاوت است. لذا بازخوردهای رفتاری متفاوت هم از بعد ادراکی هم از بعد احساسی ایجاد می شود. شاید بتوان ادعا کرد که ظهور تکنولوژی ها و رسانههای جدید و دگرگونی ها و تغییرات ناشی از آن، تأثیر عمیقی بر جوانان دارد که از آن جمله می توان ناامیدی نسبت به آینده، دوری از معنویات، سست شدن بینانهای خانوادگی، ایجاد شکاف بین والدین و فرزندان، بحران هویت، تغییر الگوها، بحران ارزشی، دوری از ارزش های دینی و تعارض خانوادگی اشاره نمود.
نتیجه گیری: شکی نیست که مبدأ تغییرات ارزشی و هدف تهاجمات فرهنگی خانواده است در این میان کسانی پایبندی بیشتری به تقیدات مذهبی دارند از سلامت خانوادگی بیشتری برخوردارند.
منبع: فضای مجازی و هویت، دکتر شقایق حیدری، انتشارات تمدن ایرانی، چاپ دوم، تهران، 1394
مقالات مرتبط
درک نظریه شبکه اجتماعی
وب 3.0
تفاوت واژه های فیزیکی ، دیجیتال ، انلاین ، افلاین ، و مجازی چیست ؟
بهترین راه برای بهینه سازی وب سایتتان
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های مقالات
خطوط به کار رفته در هنرهای عاشورایی
ولایت عام (ولایت مؤمنین) چیست؟
واقعـه کربلا و تجلی هنر
7 نکته مهم پیش از خرید پارکت لمینت
بهترین روش های سفر به مشهد
معرفی هتل های جذاب جزیره کیش
وکیل دادگستری کیست و چه وظایفی دارد؟
تاریخچه شمشیر و ساعد پوش در تعزیه
پیشینه تاریخی تعزیه
روش و آداب ختم زیارت عاشورا + متن و صوت
بیشترین بازدید هفته
نحوه ختم سوره حمد در شنبه اول ماه قمری
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
چگونه تعداد پروتونها، نوترونها و الکترونها را تشخیص دهیم؟
حمامی که تنها با یک شمع گرم می شد
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
نحوه خواندن نماز والدین
مخترعین معروف و اختراعات آنان
علم پشت پرده رنگ حنا
لیست ویژگیهای شخصیتی
موارد بیشتر برای شما
خلاصه دیدار پرسپولیس ۱ - چادرملو صفر
خلاصه دیدار هوادار ۱ - استقلال ۲
ایران با حمله خود نشان داد با هیچ کسی شوخی ندارد!
توضیحات سخنگوی قوهٔقضائیه دربارهٔ دستگیری وکلای کلاهبردار
200 موشک ایران به قلب اسرائیل برخورد کرد!
توضیحات جهانگیر درباره اخاذی با جعل عناوین دولتی
اظهارات عراقچی درباره آتشبس در لبنان و غزه
ایران چگونه و با چه موشکی اسرائیل را هدف قرار داد؟
پاسخ عجیب بایدن به خوشامدگویی یک خبرنگار
نامه جعلی به رئیس کل بانک مرکزی برای واریز ۱۰۰ هزار میلیارد تومان
عطوان: سیدعلی خامنهای در اوج قدرت و ابتکار ظاهر شد
رهبر انقلاب: کار درخشان نیروهای مسلح ما کاملا قانونی بود
خاطره شنیدنی سردار حاجیزاده از اصرار رهبر انقلاب برای نخریدن موشکهای شوروی سابق در زمان فروپاشیاش
ایران نبود، لبنان سالها پیش به اشغال اسرائیل درآمده بود!
خطوط به کار رفته در هنرهای عاشورایی