ترقی زنان و نهضت امت
با قیام ۱۹۱۹ مصر و متعاقب آن حرکت حقیقی زنان مصر که در شکل گیری تعداد زیادی از انجمنهای محلی..
دوشنبه، 18 آذر 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
نهضت زنان در سایه مرحله لیبرالیسم : با قیام ۱۹۱۹ و متعاقب آن حرکت حقیقی زنان مصر که در شکل گیری تعداد زیادی از انجمنهای محلی، روی آوردن بسیاری از آنها به تعلیم و آموزش و مشارکت در روزنامه نگاری و فعالیتهای سیاسی و فرهنگی جلوه گر شد، گفتمان نهضت زنان مرحله جدیدی را آغاز کرد که مقارن بود با فعال شدن نظام سیاسی لیبرالی که قانون اساسی در سال ۱۹۲۳ آن را ایجاد کرد. این دوران تازه تا کودتای ۱۹۵۲ و پس از آن ادامه یافت تا اینکه در سال ۱۹۵۶ با تأسیس و تثبیت نظام تک حزبی به پایان رسید.
دوران نهضت لیبرال زنان چندین ویژگی داشت که مهمترین آنها عبارتند از: طرح اهداف و بررسی موضوعات و مطالبات جدید مانند فعالیت و مشارکت سیاسی، اصلاح قوانین و الخ. ثانیا: انتقال زن از موضوع گفتگو و کشمکش به یکی از طرفین اصلی که نمی توان او را به حاشیه راند همانگونه که قبلا اینگونه بود. چنانکه هدى شعراوی، نبویه موسی و دریه شفیق با خواستهایشان و فعالیتهای پر جنب و جوششان در عرصه اجتماعی به سمبلی برای آن مرحله در نهضت زنان تبدیل شدند که در آن، زن از موضوع نهضت به یک عنصر فعال تبدیل شده بود. ثالثا: تحول گفتمان نهضت زنان در این مرحله و تکامل ابعاد آن، در حالی که این گفتمان پیش از قیام ۱۹۱۹ از حمایت از وضعیت زن در خانه و خانواده از طریق ابزارهای فرهنگی و خصوصا شناختی ناتوان بود. مفهوم نهضت در دوران لیبرالیسم محدوده وسیع تری را فرا گرفت که در فراخوانی به تقویت نقش زن در جامعه از نظر اجتماعی و قانونی و از میان بردن قیود و موانع مشارکت کامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آنان در جامعه تجلی یافت.
پس از این مقدمه طولانی درباره ویژگیهای عصر نهضت که امروزه به دلیل اینکه مبنی و نقطه عطفی بوده که تحولات بعدی مسئله زن بر اساس آن شکل گرفته بسیار مورد توجه محققان قرار دارد، در صفحات بعد از طریق تحلیل دسته ها و جزئیات فهرست شناسی و روابط درونیشان به بررسی ویژگی های آن مرحله در تاریخ و تحول زن می پردازیم. در این روش مشخصا به دو مسئله توجه می کنیم: اولا: ویژگی های گفتمان نهضت آنگونه که آثار مندرج در فهرست کتابها و نشریاتی که جمع آوری شده و نمونه هایی از آن مورد مطالعه قرار گرفته نشان می دهند. ثانیا: مهمترین موضوعات و مسائلی که در خصوص زنان، جامعه را مشغول داشته و اولویت های آن مسائل و مفاهیم آنها در خصوص نگرش جامعه به زن و تحولاتش.
گفتمان نهضت در این مرحله تاریخ ساز زن عرب و مسلمان، دارای ویژگی اساسی بود که آن را از مراحل بعدی متمایز می ساخت و آن خصلت شمولی کلی است. این گفتمان در کنار توجه به مسائل جزئی (آموزش، حجاب، تربیت، خانواده و...) بر محوری اساسی متمرکز بود که عبارت بود از: ارائه تعریفی دوباره از آن به عنوان یک شخصیت انسانی و اجتماعی. این نوع بررسی طبیعت زن، آغاز منطقی و طبیعی تحول اندیشه ها و راه حل هایی بود که گفتمان نهضت شامل آنها می شد. البته بازنگری در تعریف زن به این معنی نبود که همه بازنگریها شامل دیدگاهی انقلابی میشد، بلکه نظریه ها متنوع بود. در کنار سایر گرایشها که در بحث و جدل خود بر مبنای مساوات کامل در طبیعت انسانی و اجتماعی حرکت می کردند و برخی دیگر، هم معتقد به مقولة مساوات میان زن و مرد بودند و هم معتقد به تفاوت در نقش های اجتماعی که تفاوت میان دو جنس در حقوق و تکالیف را توجیه می کند (رویکرد اصلاح طلبانه)، برخی گرایش ها محافظه کارانه بودند و سعی در تکرار تأکید بر چهره ضعف و قصور داشتند، اگرچه برای تقویت دیدگاه خود دلایل علمی و دینی هم می افزودند.در کنار این ویژگی اساسی، گفتمان نهضت مجموعه ای از ویژگی های عمومی هم داشت که با بررسی میراث مکتوبی که از این دوران به جای مانده ،تمام گرایشهای فعال در چهارچوب اندیشه نهضت در بحث مسئله زن مشارکت داشتند به عنوان مثال، مشارکت جریان لائیک متجدد مانند اسماعیل مظهر، محمد جمیل بیهم و سلامه موسی و در مرحله بعد آثار دریه شفیق، إنجى افلاطون و امینه السعید.
منبع: زن و جوامع عرب در طول یک قرن، منی ابوالفضل، مترجم دکتر هومن ناظمیان،صص48-46، مؤسسه انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، تهران، 1394
مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
فضه زهرا(س)ستارهاى از آفريقا(3)
سهشنبه، 7 اسفند 1386
فضه زهرا(س)ستارهاى از آفريقا(1)
سهشنبه، 7 اسفند 1386
مقام قرب فاطمه (عليهاالسلام) در پيشگاه خدا
سهشنبه، 7 اسفند 1386
فضه زهرا(س)ستارهاى از آفريقا(2)
سهشنبه، 7 اسفند 1386
پاكيزه گوهر صدف اعتبار قم حضرت فاطمه معصومه(س)
سهشنبه، 7 اسفند 1386
حضرت خديجه سلام الله عليها مادر امت
يکشنبه، 5 اسفند 1386
ام البنين (سلام الله علیها)
يکشنبه، 5 اسفند 1386
چهار زن برگزیده عالم
يکشنبه، 5 اسفند 1386
برترين بانوى جهان
يکشنبه، 5 اسفند 1386
زن خاستگاه عاطفه
يکشنبه، 5 اسفند 1386
تازه های مقالات
بررسی مرقع و قطاع در خوشنویسی
هنر و زیبایى از منظر دین در بیان آیت الله جوادى آملى
بررسی بحث حجاب در دانشگاه و عدم رعایت آن در جامعه دانشجویی
علت بی غیرتی برخی مردان و نحوه تعامل با چنین همسری
در اقدام به طلاق، اولویت با کدامیک: منافع والدین یا فرزندان؟!
چه چیزهایی موجب رضایتمندی در زندگی می شوند؟
حضرت زهرا (س) حلقه ارتباط و اتصال در عالم هستی
پیوند خوشنویسی و کتابت قرآن
مقایسه سودآوری اتریوم و سولانا
سیر خط فارسی باستان
بیشترین بازدید هفته
نحوه خواندن نماز والدین
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
خلاصه ای از زندگی مولانا
دلنوشتههایی به مناسبت هفته بسیج
داستان های کوتاه از پیامبر اکرم (ص)
چگونه تعداد پروتونها، نوترونها و الکترونها را تشخیص دهیم؟
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
پیش شماره شهر های استان تهران
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
چهار زن برگزیده عالم
موارد بیشتر برای شما
بررسی مرقع و قطاع در خوشنویسی
خیابانی: آقای بیرانوند! من بخواهم از نام بردن تو معروف بشوم؟ خاک بر سر من!
توضیحات وزیر رفاه در خصوص عدم پرداخت یارانه
حمله پهپادی حزب الله به ساختمانی در نهاریا
مراسم تشییع شهید امنیت وحید اکبریان در گرگان
به رگبار بستن اتوبوس توسط اشرار در محور زاهدان به چابهار
دبیرکل حزبالله: هزینۀ حمله به بیروت هدف قراردادن تلآویو است
گروسی: فردو جای خطرناکی نیست
گروسی: گفتگوها با ایران بسیار سازنده بود و باید ادامه پیدا کند
گروسی: در پارچین و طالقان سایتهای هستهای نیست
گروسی: ایران توقف افزایش ذخایر ۶۰ درصد را پذیرفته است
سورپرایز سردار آزمون برای تولد امیر قلعهنویی
رهبر انقلاب: حوزه علمیه باید در مورد نحوه حکمرانی و پدیدههای جدید نظر بدهد
حملات خمپارهای سرایاالقدس علیه مواضع دشمن در جبالیا
کنایه علی لاریجانی به حملات تهدیدآمیز صهیونیستها