زمان خاصی را به عنوان زمان خواندن داستان در نظر بگیرید: این مورد به خصوص برای کودکان نوپا بسیار مهم است. زمان قصه سرایی نباید طولانی باشد، در اینجا کیفیت از همه چیز مهمتر است، اما سعی کنید آن را به صورت برنامه ای منظم در هر روز دنبال کنید.
کتابهایی را انتخاب کنید که خودتان از خواندن آنها لذت می برید زیرا عدم علاقه شما، به خوبی در آهنگ کلام شما منعکس می شود. کودک نابغه و باهوش به خاطر داشته باشید که اغلب سطح شنیداری کودکان بالاتر از سطح خواندن آنهاست:
پس فکر نکنید ممکن است کودک شما که در گروه سنی الف قرار دارد از شنیدن کتابهای گروه سنی ب، ج یا بالاتر لذت نبرد. همیشه قبل از خواندن، عنوان کتاب و نام نویسنده آن را اعلام کنید. داستانی را که می خوانید در ذهن خود تجسم کنید: مناظر را در ذهن خود ببینید، حتی زمانی که کتاب هیچ گونه تصویری ندارد. این کار باعث می شود که داستان را به زیبایی و واضح تعریف کنید.
در حین خواندن از تنوع استفاده کنید: متناسب با داستان، تن صدای خود را بالا و پایین ببرید، با دستان و اعضای صورت خود اشارات گوناگونی پدید آورید. همه اینها در جذاب تر کردن داستان برای شما و فرزندتان کمک می کند. بسیاری از کودکان از «خواندن مکرر» یک داستان لذت می برند.
کودکتان را تشویق کنید که صفحات را ورق بزند، یا حتی عباراتی که بلد است را بخواند: هر دوی شما می توانید با افزودن دیالوگ های جدید، صداهای متفاوت و اشارات مختلف به آن شاخ و برگ دهید.
به آرامی بخوانید: در حین خواندن، سؤالاتی بپرسید و به پرسش های کودکتان پاسخ دهید. به عکس ها اشاره کنید و در مورد تصاویر کتاب بحث کنید. از کودکتان بپرسید: فکر می کنی بعد از این چه اتفاقی خواهد افتاد؟ فعالیت های اضافه و متناسبی با فضای داستان، ارائه کنید: کارهایی مثل آشپزی یا درست کردن کاردستی که با داستان شما متناسب و هماهنگ باشند یا فعالیت هایی که خواندن را به عنوان بخشی از علوم و فنون غنی ادبیات شکوفا سازند و به پیشرفت در یادگیری مهارت های ادبی منجر شود.
در زمان داستان با کودک خود مدارا کنید، اما در عین حال جدی و محکم باشید: چنانکه کودک شما نسبت به خواندن کتاب بی میل است اجازه دهید در این حین نقاشی بکشد. شاید حتی بتواند یک نقاشی از فضای داستان بکشد! با آموزگار کودکان صحبت کنید یا به کتابخانه منطقه تان بروید تا از پیشنهادها و تجربیات آنها در این رابطه بهره مند شوید به این وسیله فهرست های گوناگونی از کتابهای مختلف خواهید یافت و شاید حتی آنها بتوانند کتابهایی که خواندن بلند آنها برای کودکان اثربخش بوده است را به شما معرفی کنند. خواندن، یک فعالیت تفریحی است شما فقط روزانه ۱۵ دقیقه برای آن وقت صرف کنید و از نتیجه سود بخش آن برای خود و فرزندانتان تا آخر عمر بهره بگیرید.
برای خیلی از پدر و مادران، مواقعی پیش می آید که فرزندانشان به رعایت قوانین و مقررات، تن درنمی دهند. در این جا، چندین راه برای اطاعت فرزندان شما از قوانین و مقررات، ارائه گردیده است. برای خیلی از پدر و مادران، مواقعی پیش می آید که فرزندانشان به رعایت قوانین و مقررات، تن درنمیدهند و بارها از انجام آن سرپیچی می کنند. در این جا، چندین راه برای اطاعت فرزندتان از قوانین و مقررات، ارائه گردیده است.
کودکان هم باید در تعیین مقررات و محدودیتها، حق صحبت داشته باشند. باید فرصتی به آنان داده شود تا آنچه را که فکر و احساس می کنند، بازگو کنند. حتی یک کودک پنج تا شش ساله نیز می تواند با شما صحبت کند و شما را در وضع مقررات منصفانه، کمک کند اما شنیدن حرف های او به این معنا نیست که به طور حتم، به حرفش گوش بدهید و از خواسته های خود پرهیز کنید. البته برخی از محدودیت ها را می توانید به کمک کودکان وضع کنید و برخی دیگر را باید خود مقرر نمایید.
دلیلش را توضیح دهید: اگر کودکان بدانند به چه دلیل مقرراتی برای آنان وضع می شود، بهتر پایبند آنها باقی می مانند. جملهی «حق نداری با دوچرخه به خیابان بروی.» وضع قانون بدون دلیل است اما اگر بگویید: «دوچرخه سواری در خیابان، خطرناک است و ممکن است آسیب ببینی.» در واقع، دلیلی ارائه می دهد و در این صورت، پذیرفتن آن ساده تر می شود.
ناگهان و بی مقدمه، قانون و محدودیت وضع نکنید، بگذارید کودکان قبل از رعایت محدودیت، از وجود محدودیت و قانونی که وجود دارد، آگاه باشند. چگونه ممکن است وقتی شما هیچ حرفی نزده اید، فرزندتان پیشاپیش بداند که نباید در خیابان، دوچرخه سواری کنند یا این که تا چه ساعتی می تواند بیرون باشد؟
کودکان گاهی وقت ها مقررات و محدودیت ها را فراموش می کنند. اگر احساس می کنید فرزند شما قاعده ای را فراموش کرده است، آنقدر صبر نکنید تا او به دردسر بیفتد و بعد اقدام کنید اما اگر بعد از چندبار یادآوری، احساس کردید که باز هم به رفتارش ادامه می دهد، جریمهی لازم را برایش در نظر بگیرید.
محدودیت ها را به طور کامل روشن کنید. منظورتان را به روشنی بگویید و راهنمایی های لازم را بیان کنید. کودکان باید به طور دقیق بدانند که از آنان چه انتظارهایی دارید و آنان چه باید بکنند. از گفتن عبارت های گنگ و نامشخص، خودداری کنید.
سعی کنید در بیان مقررات برای فرزندتان، از جمله های مثبت استفاده کنید.. به جای این که به فرزندتان بگویید: «با توپ داخل اتاق، بازی نکن.» بهتر است بگویید: «می توانی با توپت در حیاط و روی چمن ها بازی کنی.» در این صورت، فرزند شما راغب تر به انجام مقررات می گردد.
منبع: کودکان نابغه و باهوش، فاطمه تقدسی‌نیا،صص206-201، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396
