این دو هورمون به هم مرتبط می‌باشند، به طوری‌که استروژن سطوح پروژسترون بدن را کنترل می‌کند. غالبیت استروژن اصطلاحی است برای زمانی‌که پروژسترون بسیار پایین و استروژن بسیار بالا در بدن به طور همزمان وجود دارد. این موضوع زمانی که هورمون لوتینی همراه با هورمون محرک فولیکولی تحت تأثیر قرار می‌گیرند، رخ می‌دهد. برخی افراد تصور می‌کنند که هورمون استروژن تنها در بدن زنان وجود دارد، در حالی‌که واقعیت این است که همه‌ی مردان نیز این هورمون را در مقادیر پایین در بدن خود دارا می‌باشند.
علل افزایش سطح استروژن
از علل افزایش سطح هورمون استروژن در بدن مواردی مانند مصرف نوشیدنی‌های مضر، مصرف غذاهای آماده و فراوری شده و یا استفاده از برخی داروهای خاص است. ما در اینجا برخی دلایل دیگر افزایش استروژن در بدن را ذکر می‌کنیم.سن نقش مهمی در کاهش سطوح تستوسترون و افزایش استروژن در بدن ایفاء می‌کند.
چاقی می‌تواند منجر به عدم تعادل هورمونی گردد.
مواجهه بیش از حد با برخی مواد شیمیایی مانند آفت کش‌ها و به ویژه مواد غذایی خاص.
مشکلات سیستم گوارشی.
مصرف قرص های ضدبارداری، استفاده از مواد مخدر، استروئیدها، بیماری‌هایی مانند بیماری‌های کلیوی، تیروئید، تومور در بیضه‌ها، سیروز کبدی و غیره، بیماری‌های قلبی عروقی، مصرف نوشیدنی‌های مضر، داروهایی که حاوی استروژن می‌باشند، مقاومت به انسولین در دیابتی‌ها، کاهش سطوح پروژسترون، مواجهه با فیتو استروژن‌ها یا زنو استروژن‌ها.
علائم افزایش سطوح استروژن
روش‌هایی به منظور پیشگیری از افزایش استروژن وجود دارد که بعدا به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. در اینجا علائمی که در صورت افزایش استروژن در بدن توسط فرد تجربه می‌شود را ذکر می‌کنیم:علائم عمومی:
افزایش وزن، سردرد، گرفتگی عضلات، آترواسکلروز، نوسانات خلق و خو، فیبروئید رحم، گر گرفتگی، از دست دادن حافظه، احساس خستگی، پوکی استخوان، افسردگی، کاهش میل جنسی، اعتماد به نفس پایین، نازک شدن ریشه مو، حملات پانیک، فشار خون بالا، اختلال در خوابعلائم استروژن بالا در زنان
رشد غیر طبیعی موی صورت، عفونت واژن، دوره‌های قاعدگی نامنظم، احساس سوزش در ناحیه سینه، فیبروئید خوش خیم در سینه، سقط جنین، خشکی واژن، خشکی پوست، نفخ شکم، سندرم تخمدان پلی کیستیک، بلوغ زودرس، ناباروری، عرق کردن شبانه، یائسگی دیر هنگام، اندومتریوز، کم کاری تیروئید.علائم استروژن بالا در مردان
ناتوانی جنسی، طاسی سر، مشکلات مربوط به پروستات.نحوه پیشگیری از افزایش سطوح استروژن در بدن
روش‌هایی وجود دارد که به کنترل ترشج استروژن در بدن کمک می‌کند، برخی از این روش‌ها شامل تغییر دادن عادات غذایی خاص و دنبال کردن برخی اقدامات ساده می‌باشد، مانند:کاهش مصرف نوشیدنی‌های مضر.
افزایش مصرف غلات، میوه‌ها و سبزیجات که مواد مهمی هستند که باید در رژیم غذایی گنجانده شوند.
اجتناب از مصرف غذاهایی با محتوای چربی بالا مانند غذاهای فراوری شده.
کاهش سطوح تنش از طریق انجام تمرینات یوگا و مدیتیشن.
افزایش مصرف فیبر.
انجام برخی انواع فعالیت‌های روزانه یا ورزش حداقل سه بار در هفته.
سطوح استروژن بالا شرایطی است که می‌تواند با انجام اقدامات ذکر شده در بالا تا حدی درمان گردد، اما دنبال کردن شیوه زندگی ناسالم یا مشکلات مختلف باعث تشدید این شرایط می‌گردد.
عوارض استروژن بالا در زنان
اگرچه ما معمولاً تستوسترون و استروژن را به ترتیب به عنوان هورمون‌های جنسی مردانه و زنانه می‌شناسیم، اما هر دوی این هورمون‌ها در بدن هر دوی زنان و مردان در نسبت‌های متنوعی وجود دارد. در زنان، سطح استروژن به میزان قابل توجهی بالاتر از مردان می‌باشد و این موضوع در مورد تستوسترون در مردان صحت دارد، و این امر بدین معنی است که تستوسترون به عنوان یک هورمون مردانه و استروژن به عنوان یک هورمون زنانه شناخته می‌شود. هورمون دیگری به نام پروژسترون نیز وجود دارد که بین این دو هورمون جنسی در هر دو جنس وجود دارد. تا حد قابل توجهی سطح این هورمون در زنان و مردان متفاوت می‌باشد. باید از این موضوع اطلاع داشت که با وجود سطوح استروژن بالاتر در زنان نسبت به مردان، سطح بالای این هورمون زنانه می‌تواند عوارضی را برای زنان به همراه داشته باشد. استروژن بالا شرایطی است که فرد را در معرض انواعی از بیماری‌ها قرار می‌دهد.اثرات استروژن بالا در زنان
قبل از بررسی این اثرات، باید نگاه عمیق‌تری به پدیده غالبیت استروژن در بدن داشته باشیم. این شرایط تنها درباره استروژن بالا نیست. یک فرد ممکن است دارای سطوح بسیار پایینی از استروژن باشد و هنوز هم از غالبیت استروژن رنج ببرد. عدم تعادل بین هورمون‌ها ممکن است منجر به بروز این شرایط در زنان گردد. غالبیت استروژن بیشتر با عدم وجود سطوح کافی از پروژسترون مرتبط می‌باشد، این موضوع به این معنی است که برخی مواقع سطوح استروژن بدن بالا نیست، اما چون سطح پروژسترون بسیار پایین‌تر از استروژن است، بنابراین پدیده غالبیت استروژن مشاهده می‌گردد. در ادامه برخی از شایع‌ترین اثرات استروژن بالا را در زنان ذکر خواهیم کرد.کج خلقی، میل جنسی پایین، افزایش وزن، تسریع روند پیری، آندومتریوز، سوزش ناحیه سینه، تخمدان‌های پلی کیستیک، دیسپلازی گردن رحم، یائسگی تاخیری، سرطان سینه و رحم، خشکی چشم‌ها و پوست، اختلال در عملکرد غده تیروئید، کاهش یا از دست دادن توان باروری، افزایش خطر سقط جنین، ریزش موی سریع و غیر قابل توضیح، بی‌خوابی و اختلالات خواب، قاعدگی زودهنگام و نامنظم، خستگی مداوم و استقامت پایین بدن، عرق کردن شبانه و احساس گر گرفتگی، سرد شدن پاها و کف دست، قاعدگی شدید و دردناک، افسردگی، اضطراب و تغییر خلق و خو، خونریزی شدید در طول قاعدگی، احتباس مایعات و پف کردن بدن، سینه های فیبروکیستیک و فیبروز رحم، سردردهای مکرر و حملات میگرنی، فشار خون بالا و قند خون پایین، متابولیسم آهسته و مقاومت انسولین، خشکی واژن و درد در طول مقاربت، افزایش لکه‌ها و پاپ اسمیر غیر طبیعی، افزایش مقدار و حجم لخته‌های خون، تجمع چربی در شکم، ران‌ها و پاها، افزایش حساسیت به بیماری‌های خود ایمنی، زمینه بروز بیماری‌های آلرژی و پوستی، عدم توانایی تمرکز، تفکر و از دست دادن حافظه، سطوح بالای مس و سطوح پایین روی و منیزیم در بدن، پوکی استخوان به واسطه از دست دادن حجم استخوان‌ها و خطر بالای شکستگی استخوان، افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی و بیماری‌های قلبی عروقی به دلیل افزایش لخته‌های خون درون بدن.
بنابراین، شما می‌بینید که غالبیت استروژن می‌تواند طیف وسیعی از عوارض جانبی را بر روی فیزیولوژی زنان داشته شد و باعث توسانات خلق و خو، مشکلات پوست و مو و بروز مشکلات جدی و تهدید کننده زندگی مانند سرطان سینه و رحم گردد. علاوه بر این‌ها، عوارض جانبی نامطلوب بسیاری مانند افزایش وزن، افزایش چربی بدن و پیری زودرس برخی از عوارض شدیدی است که استروژن بالا به همراه دارد. اگرچه ما معمولاً تستوسترون و استروژن را به ترتیب به عنوان هورمون‌های جنسی مردانه و زنانه می‌شناسیم، اما هر دوی این هورمون‌ها در بدن هر دوی زنان و مردان در نسبت‌های متنوعی وجود دارد. با این‌حال، غالبیت استروژن یک وضعیت قابل درمان است و تشخیص زودهنگام آن می‌تواند به پیشگیری از بروز عوارض نامطلوب آن کمک کند. سؤالی که پیش می‌آید این است که علل استروژن بالا چیست و آیا می‌توان از این پدیده پیشگیری کرد یا خیر. به جز عوامل ارثی، تعداد زیادی عوامل زیست محیطی نیز وجود دارد که نقش مهمی در اختلال در تعادل استروژن – پروژسترون در بدن ایفا می‌کنند. وجود استروژن در اشیاء تولید شده و مصنوعی مانند پودرهای فوم، پلاستیک‌ها، مواد غذایی و مواد آرایشی برخی از بزرگترین عواملی است که منجر به سطوح استروژن غیر نرمال در بدن می‌گردد. به غیر از این‌ها، عادات غذایی ناسالم و سبک زندگی استرس زا نیز می‌تواند نقش مهمی در بالا رفتن استروژن بدن ایفاء کند.
منبع: Naomi Sarah - HealthHearty
