آثار و برکات سوره قریش
حضرت سَرور عالمیان محمّد مصطفی(صلی اله علیه و آله) می فرماید: به کسی که این سوره را تلاوت کند به تعداد هر یک از کسانی که در گِرد خانه کعبه طواف کرده یا در آنجا معتکف شدهاند، ده حسنه پاداش داده میشود. (1)و حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرماید: کسی که سورهی قریش را زیاد تلاوت کند در روز قیامت در حالی که سوار بر مَرکب بهشتی است مبعوث شده تا اینکه بر خوانهای نور استقرار یابد.(2)
و در خواص آن از حضرتش مروی است: جهت ایمنی از بلاها هر روز این سورهی مبارکه را هفت بار قرائت نمایند.(3)
و کسی که بر خواندن این سوره مداومت کند از وسوسه و ترس و تمام ناگواریها ایمن میگردد.(4)
و همچنین اگر کسی در سفر خوفی داشته باشد این سوره را بخواند به یاری خدا از آن خوف و همهی ناگواریها در حراست خواهد بود.(5)
و نیز اگر سورهی مبارکه را بر طعامی که خوف ضرر دارد، خوانده شود با توکّل و به یاری حقتعالی زیان آن بر طرف میشود.(6)
و چنانچه کسی به خفقان و اضطراب قلب دچار شده باشد این سوره را بر شربتی یا طعامی بخواند و بخورد.(7)
همچنین در خواص آن آمده است: چنانچه شخص گرسنه این سوره مبارکه را پیش از طلوع آفتاب قرائت کند خداوند وسیله اطعام وی را به آسانی فراهم می نماید.(8)
و عیّاشی از حضرت امام صادق(علیه السلام) نقل می کند که فرمود: دو سوره در یک رکعت (نماز فریضه) جمع نمیشوند مگر سورههای «ضُحی» و «ألَم نَشْرَحْ» و سورههای «ألَمْ تَرَ کَیْفَ» و «لاِیلَافِ قُرَیْش».(9)
و در «جامعالأحادیث» جهت غِنا و بینیازی آورده دو رکعت نماز بگزارد در هر رکعت بعد از حمد پانزده مرتبه سورهی مبارکهی «قریش» را بخواند و بعد از نماز ده مرتبه «صلوات» بر پیغمبر و اهلبیت(ع) بفرستد سپس به سجده رود و ده مرتبه بگوید: «اَللّهَمّ أغْنِنی بِفَضلِکَ عَن خَلقِکَ»(10)
دیگر خواص سوره قریش
1) دفع مسمومیت غذایی
از رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله وسلم روایت شده اگر سوره قریش را بر غذایی که از زیانش می ترسند خوانده شود در آن شفا قرار داده می شود و خورنده ان هیچ آزاری از آن غذا نمی بیند.(11)2) درمان بیماری قلبی
از امام صادق علیه السلام نقل شده است که اگر این سوره را بر آبی بخوانند و بر کسی که بیماری قلبی دارد و سببش نیز ناشناخته است ریخته شود خداوند بیماری او را از او دفع می کند.(12)3) وسعت رزق
دو رکعت نماز بجا آور در هر رکعت پس از قرائت سوره «حمد» 15 بار سوره قریش قرائت شود. و پس از سلام 10 مرتبه صلوات بر محمد و آلش فرستاده شود و پس از صلوات به سجده رفته و بگوید: «اللهم أغنِنی بِفَضلِکَ عَن خَلقِک». (13)متن و ترجمه سوره قریش
بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِیمِ، به نام خداوند رحمتگر مهربانلِإِیلَافِ قُرَیْشٍ ﴿١﴾ براى الفتدادن قریش،
إِیلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّیْفِ ﴿٢﴾ الفتشان هنگام کوچ زمستان و تابستان، [خدا پیلداران را نابود کرد.]
فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَـٰذَا الْبَیْتِ ﴿٣﴾ پس باید خداوندِ این خانه را بپرستند؛
الَّذِی أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَآمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ ﴿٤﴾ همان [خدایى] که در گرسنگى غذایشان داد، و از بیم [دشمن] آسودهخاطرشان کرد.
پیام های سوره قریش
1- شکست دشمنان عامل همبستگى شماست.2- وحدت و الفت میان اقشار جامعه، از نعمتهاى الهى است.
3- تا مسائل اقتصادى و امنیّتى جامعه حل نشود، نمىتوان آنان را به عبادت دعوت کرد.
4- یکى از فلسفههاى عبادت، شکر مُنعم است.
5- خداوند امور مکّه و کعبه را تدبیر مى کند.
6- تأمین معیشت و امنیّت جامعه، باید در مسیر بندگى و عبادت خدا باشد.
7- گرسنگى و نیاز به غذا، ویژگى بشر است و تأمین این نیاز، نشانه لطف و رحمت خداوند است.
8- برقرارى امنیّت و برطرف کردن عوامل ترس، کار خدایى است.
9- سفر براى کسب درآمد، مورد پذیرش اسلام است.
داستان سوره قریش
بحث روایتی (روایتی درباره مفاد سوره ایلاف)
در تفسیر قمی در ذیل آیه (لایلاف قریش) آمده که این سوره در باره قریش نازل شده، چون قریش معاششان از دو رحلت تابستانی و زمستانی به یمن و شام تامین می شد، از مکه پوست و محصولات دریایی و کالاهایی که در ساحل دریا پیاده می شده از قبیل فلفل و امثال آن را بار می کردند و به شام می بردند، و در شام جامه و آرد خالص و حبوبات غلط مشهور است، و صحیح آن حبوب است که در روایت آمده، خریداری می کردند، و همین مسافرت باعث می شد وحدت و الفتی در بینشان بر قرار گردد، هر وقت به یکی از این دو سفر دست می زدند یکی از بزرگان قریش را رئیس خود می کردند، و زندگیشان از این راه تامین می شد.بعد از آنکه خدای تعالی رسول گرامیش را مبعوث فرمود مردم قریش بی نیاز از سفر شدند، چون از اطراف حجاز مردم رو به آن جناب نهاده، هم آن حضرت را زیارت می کردند، و هم خانه خدا را، و لذا در این سوره فرمود: (فلیعبدوا رب هذا البیت الذی اطعمهم من جوع) پس رب این خانه را بپرستند، که ایشان را از گرسنگی نجات داد، و دیگر احتیاج ندارند به شام بروند، (و امنهم من خوف) یعنی راهزنان بپاس حرمت کعبه کاری به کار آنان ندارند.
مؤلف
اینکه فرمود: (بعد از آنکه خدای تعالی رسول گرامیش را مبعوث فرمود) انطباقش با سیاق آیات سوره روشن نیست، چون گفتیم سیاق همه از داستان ابرهه و قبل از ولادت آن حضرت سخن دارد، و چه بسا این قسمت جزو کلام امام نبوده، و مرحوم قمی آن را از بعضی روایات ابن عباس استفاده کرده باشد.پینوشت
1)مجمعالبیان، تفسیر اطیبالبیان.
2)وسائل ج ٤ ص ٨٩٥.
3)خواصالآیات ص ١٦٤.
4)خواصالآیات ص ١٦٤.
5)خواصالآیات ص ١٦٤.
6)مصباح ص ٤٦١.
7)خواصالآیات ص ١٦٤.
8)منهاج ص ٤٤٢.
9)تفسیر نورالثقلین.
10)جامع احادیثالشیعه ج ٧ ص ٢٦٥.
11)تفسیرالبرهان، ج5، 759.
12)تفسیرالبرهان، ج5، 759.
13)بحارالانوار، ج88، ص149.
منبع: سایت بیتوته