از طرفی شما نمی دانید که این مشکل از کجا سرچشمه می گیرد. خیلی از بچه ها، غذاهای جدید را نمی پذیرند. شلخته غذا می‌خورند. به برخی از خوراکی ها آلرژی دارند و ده ها مشکل دیگری که گاهی باعث می شود غذا دادن به آنها به سخت ترین کار دنیا تبدیل شود. به همین دلیل در این مطلب به رایج ترین مشکلات غذا دادن به کودکان اشاره و راهکارهایی هم برای حل آنها به والدین پیشنهاد داده شده است.
معمولا بچه ها به خصوص آن‌هایی که تازه به سفره غذایی خانواده دسترسی پیدا کرده اند، دوست دارند که غذا را با دست هایشان بخورند. مثلا رشته های ماکارونی را از لای انگشتان خود رد کنند و آن را به دهانشان بگذارند و ادامه اش را هم روی موهایشان بریزند! یا اینکه ظرف ماست را روی خود خالی کنند و در این بین، چند قطره ای از آن را هم بخورند. بازی با حبوبات داخل ظرف خورش که دیگر از بزرگ ترین لذت های بچه‌های زیر ۱۸ ماه محسوب می شود و این لذت می تواند به قیمت شکسته شدن ظروف و به هم ریختن میز غذا تمام شود.
برای بچه‌های زیر ۲ سال، پارچه بزرگی را روی زمین پهن کنید و مقدار مشخصی از غذا را درون ظروف نشکنی بریزید و به او اجازه دهید که هر طور دوست دارد، غذایش را بخورد. اینطوری، هم لذت غذا خوردن را از فرزندتان نمی گیرید و هم سر میز غذا، عصبی نمی شوید. البته بهتر است از ۹ ماهگی به بعد، او را با آداب غذا خوردن آشنا کنید ولی برای انجام دادن آنها، اجباری برایش قرار ندهید.
بالا آوردن شیر در نوزادان زیر ۶ ماه، امری طبیعی است چون سیستم گوارش و هضم آنها هنوز در حال رشد و تکامل است و امکان پس زدن موادغذایی از آن، وجود دارد. گاهی بچه‌های بالای ۶ ماه هم بنا بر دلایلی شیر مادر یا غذاهای کمکی دیگر را بالا می آورند و باعث نگرانی والدین خود می شوند. اگر فرزند شما هم این مشکل را دارد به جای نگرانی بهتر است که راه حل زیر را بخوانید.
به نوزادان زیر ۶ ماهی که بیش از اندازه دچار ریفلاکس می شوند، یکباره و به مقدار زیاد شیر ندهید. بهتر است هر یک ساعت یک بار، کمی به او شیر بدهید و باد گلوی او را هم وقتی سرپاست، بگیرید. یعنی یک دستمال روی شانه هایتان پهن کنید و سر فرزند خود را روی آنها بگذارید تا باد گلویش را بزند و اگر احتمالا شیری هم پس داد، لباستان را کثیف نکند. هرگز نوزادان را برای خارج شدن باد گلو، به شکم، روی پا یا زمین نخوابانید. این کار می تواند باعث تشدید ریفلاکس در آنها شود. برای برطرف شدن مشکل بچه‌های بزرگ تر هم به صورت کاملا نشسته و آرام به آنها غذا بدهید.
خیلی از بچه ها با بستن دهان یا پس زدن ظرف و قاشق غذا، مخالفت خود را با خوراکی‌های جدید، اعلام می کنند. به همین دلیل هم والدین آنها همیشه از بدغذایی شان نگران هستند و نمی دانند که چطور باید این بچه‌های بدغذا را سر عقل بیاورند.
خوراکی های جدید را برای بچه ها تزیین کنید و خودتان زودتر از آنها مشغول به خوردن و تعریف کردن از طعم و خواص آن خوراکی شوید. حتی می توانید برای ترغیب بچه ها به خوردن خوراکی های جدید، برای آنها جایزه در نظر بگیرید. مثلا رفتن به پارک یا خریدن کارتون مورد علاقه شان.
«من فقط کتلت میخورم بدون گوجه فرنگی و سبزی»، «یا ماکارونی بدون پیاز، یا هیچی»! حتما شما هم این جملات را از زبان بچه‌های مشکل پسند شنیده اید. بعضی از بچه ها دوست دارند که نوع غذا را خودشان انتخاب کنند و معمولا انتخاب این بچه ها، خیلی هم محدود است بنابراین چاره چیست؟
اولین کار این است که نام چند غذا را به او بگویید و از بین آنها به فرزندتان حق انتخاب بدهید. حالا وقت آن است که غذا را دور از چشم بچه ها و با صلاحدید خودتان درست کنید. مثلا پیاز را داخل ماکارونی رنده کنید تا او متوجه نشود. مقداری سبزی داخل مواد کتلت بریزید یا در ظرف ماست و خیارش کمی کدوی تازه هم رنده کنید.
حدود هشت درصد از بچه ها به برخی از خوراکی ها و موادغذایی آلرژی دارند. دل درد شدید، اسهال، حالت تهوع و قرمز شدن پوست پس از خوردن خوراکی های جدید می توانند از نشانه های حساسیت فرزند شما به آن ماده غذایی باشند. شیر، انواع مغزها، تخم مرغ، ماهی، سویا و گندم از رایج ترین خوراکی هایی هستند که می توانند برای بچه ها، ایجاد آلرژی کنند. با پزشک فرزندتان مشورت کنید تا او بتواند بهترین جایگزین های غذایی را برای کودک شما در رژیم غذایی اش بگنجاند.
یکی از بزرگترین مشکلاتی که همیشه والدین از آن شکایت دارند، این است فرزندانشان غذاهای مضری مانند انواع سرخ کردنی ها و اسنک های شور و شیرین را بیشتر از غذاهای سالم و مفیدی مانند انواع سبزی‌ها یا غذاهای سنتی موجود در سفره خانواده دوست دارند.
بچه ها عادت های غذایی را از والدین خود می آموزند. بهتر است که خودتان از خریدن غذاهای فرآوری شده و خوراکی های مضر خودداری کنید تا فرزندتان هم به خوردن آنها علاقه ای پیدا نکند. به علاوه، هرچقدر دیرتر، نمک و شکر را به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید، ذائقه او هم به خوردن غذاهای شور و شیرین عادت نمی کند بنابراین می بینید که والدین، نقش مهمی در شکل گیری ذائقه فرزندانشان دارند.
از هر ۵ کودک، ۲ کودک از کولیک یا همان دل درد و دل پیچه همراه با قولنج، رنج می برد. ممکن است نوزادان از هفته سوم پس از تولدشان با این مشکل مواجه شوند و گریه های بی امان شبانه آنها هم یکی از مهم ترین نشانه های رنج بردن شان از کولیک است. کولیک، باعث کاهش اشتها یا قدرت مکیدن شیر در نوزادان نمی شود و هیچ نشانه ظاهری خاصی هم ندارد.
با آرامش به فرزند خود شیر بدهید و پس از شیردادن هم به آرامی، کمر و شکم او را با کف دستتان ماساژ دهید. با پزشک کودکتان هم مشورت کنید تا در صورت نیاز، داروهای لازم را برایش تجویز کند.
منبع: آشپزی و تغذیه کودکان، فاطمه تقدسی‌نیا، صص 138-133، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396
