ارتباط بین نمک و فشارخون بالا چگونه است؟
ممکن است نمک با از کار انداختن مکانیسم ایمنی در مغز، فشار خون را افزایش دهد.اگرچه ارتباط بین مصرف نمک و فشار خون بالا مشخص است اما مکانیسم اصلی آن، چندان روشن نیست. یک مطالعه جدید روی موشها نشان می دهد که مصرف نمک زیاد در طولانی مدت، مانع کار مدار های مغزی می شود که بطور معمول، فشار خون بالا را کنترل می کنند.
این محققان که به ریاست چالرز بورکه، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه مک گیل در کانادا فعالیت می کردند یافته های خودشان را در مجله نورون منتشر کردند.
به گفته سازمان بهداشت جهانی(WHO)، مصرف بالای سدیم که در رژیم غذایی ما، غالبا از نمک(کلرید سدیم) بدست می آید می تواند خطر فشار خون بالا را در شخص افزایش دهد که به نوبه خود باعث افزایش خطر حمله قلبی یا سکته مغزی می شود.
به همین دلیل، WHO توصیه می کند که بزرگسالان، مصرف نمک خود را به ۵ گرم در روز(۲۰۰ میلی گرم سدیم) محدود کنند و بیشتر از این مقدار، مصرف نکنند.
پتاسیم پایین نیز می تواند خطر فشار خون بالا را افزایش دهد.
در حال حاضر، بسیاری از غذا ها حاوی سدیم هستند، بدون آنکه به آنها اضافه شده باشد. بعنوان مثال شیر و خامه در هر ۱۰۰ گرم حاوی حدود ۵۰ میلی گرم سدیم و تخم مرغ در هر ۱۰۰ گرم حاوی حدود ۸۰ میلی گرم سدیم می باشد.
به این مقدار، غذاهایی که مصرف می کنیم و حاوی نمک افزوده هستند را نیز اضافه کنید. می بینید که مقدار مصرف روزانه، بسیار زیاد می شود.
بعنوان مثال، هر ۱۰۰ گرم نان حاوی ۲۵۰ میلی گرم سدیم، هر ۱۰۰ گرم گوشت فراوری شده مانند بیکن حدود ۱۵۰۰ میلی گرم سدیم و تنقلاتی مانند پفک پنیری و ذرت بو داده در هر ۱۰۰ گرم حاوی ۱۵۰۰ میلی گرم سدیم هستند. هر ۱۰۰ گرم عصاره گوشت و مرغ نیز حدود ۲۰۰۰۰ میلی گرم سدیم دارد.
مصرف نمک زیاد در دراز مدت، باعث از کار افتادن مدار های مغزی می شود که جلوی افزایش فشار خون را می گیرند.
پروفسور بورکه، که مسئولیت تحقیق در موسسه تحقیقات مرکز بهداشت دانشگاه مک گیل را نیز بر عهده دارد، توضیح می دهد که با افزایش نمک مصرفی موشها، چه اتفاقی برای آنها افتاد: متوجه شدیم که یک دوره مصرف نمک زیاد در موشها باعث تغییر بیوشیمیایی در سلولهای عصبی می‌شود که وازوپرسین را در گردش خون سیستمیک منتشر می کنند.
این تغییر که شامل یک مولکول نوروتروفیک به نام BDNF (عامل نوروتروفیک مشتق از مغز) است، مانع مهار این سلولهای عصبی خاص توسط سلولهای دیگر می شود.
هنگامی که مصرف نمک، زیاد نیست یک مدار مغزی که میزان فشار شریانی را تشخیص می دهد، سلول های عصبیVP را مهار یا متوقف می کند و جلوی ترشح مواد شیمیایی که فشار خون را بالا می برند، می گیرد.
هنگامی که مصرف نمک در دراز مدت، زیاد باشد این مدار کنترل را از کار می اندازد و به سلولهای عصبی VP اجازه می دهد مواد شیمیایی ترشح کنند که باعث افزایش فشار خون می شود.
محققان این مطالعه خاطر نشان می کنند که اگرچه این یافته ها، بخش مهمی از معمای اینکه چطور نمک، فشار خون را افزایش می دهد، حل می کند اما سوالات زیادی وجود دارد که پاسخ داده نشده است.
بعنوان مثال آیا چنین مکانیسم مشابهی در انسان نیز وجود دارد؟ و اگر چنین است، چگونه ممکن است این مکانیسم را برعکس کرد و اهداف درمان چه چیزی خواهد بود؟
در این میان، پروفسور بورکه می گوید که محدود کردن نمک در رژیم غذایی، هنوز هم ضروری است.
نکاتی برای کاهش نمک در رژیم غذایی
فقط کمی توجه بیشتر به مواد غذایی که می خریم و غذایی که در رستوران می خوریم می تواند به ما کمک کند که مصرف نمک مان را بدون آنکه به یک معضل تبدیل شود، کاهش دهیم. در زیر چند راهنمایی آورده ایم:ــ سبزیجات تازه یا یخ زده بدون سس بخرید.
ــ اگر سبزیجات کنسروی می‌خرید، انواعی را انتخاب کنید که بدون نمک افزوده باشند.
ــ مرغ، ماهی و گوشت بدون چربی تازه را بجای انواع کنسروی یا فراوری شده بخرید.
ــ هنگام خرید گوشت یا ماهی بررسی کنید که هیچ ماده شور یا محلول نمکی به آن اضافه نشده باشد.
ــ سس‌ها، ترکیبات و محصولات غذایی فوری از جمله ماکارونی آماده و برنج طعم دار را محدود کنید.
ــ برچسب حقایق تغذیه‌ای را بررسی کنید و آنهایی که حاوی مقادیر کمتری نمک یا سدیم هستند، انتخاب کنید.
ــ وقتی بیرون از خانه غذا می خورید، از قبل برنامه ریزی کنید و به رستوران هایی بروید که مقادیر نمک یا سدیم را در منو ذکر کرده اند.
ــ قبل از خرید مواد غذایی در یک رستوران زنجیره‌ای یا یک رستوران فست فود، بطور آنلاین اطلاعات تغذیه‌ای را بررسی کنید.
ــ از رستوران بخواهید که به غذای شما، نمک اضافه نکند.
بودجه این مطالعه از موسسه تحقیقات بهداشتی کانادا و موسسه ملی بهداشت تامین شد.
در همین حال Medical News Today اخیرا گزارش داده که نوشیدن روزانه یک لیوان آب چغندر، فشار خون بالا را کاهش می دهد.
آب چغندر حاوی مقدار زیادی نیترات معدنی است که در بدن، به اکسید نیتریک تبدیل می شود و رگهای خونی را شل و گشاد می کند.
منبع: سایت مجله سلامت
