خواص و مضرات مصرف رازیانه برای سلامت
رازیانه گیاهی گلدار از راسته آپیالس، از تیره چتریان و از سرده رازیانه ها است.این گیاه سرشار از ترکیباتی مشابه هورمون زنانه استروژن (فیتواستروژن‌ها) است و طبیعتی گرم دارد.
با اینکه برخی از افراد طعم رازیانه را دوست ندارند اما این ماده می تواند مزایای زیادی برای سلامتی افراد داشته باشد.
رازیانه توسط رنگ سفید و ساقه بلند سبز رنگش شناخته می شود.
رازیانه بومی جنوب غربی آسیا و جنوب اروپا بویژه بخش مدیترانه ای است اما امروزه در بیشتر کشورهای جهان همچون ایالت متحده آمریکا، فرانسه، هند و روسیه نیز کشت می شود.
این گیاه بیشتر در پاییز برداشت می گردد. به همین خاطر در فصل پاییز و زمستان بیشتر از سایر فصول رازیانه را خواهید دید.
رازیانه در فرهنگ های مختلف برای خاصیت درمانی اش مورد استفاده قرار می گرفت. در طب چینی سنتی، از آن برای کمک به انواع مختلفی از شرایط همچون افزایش شیر مادر استفاده می شد. این گیاه به درد شکم، بهبود جای نیش حشرات یا درمان گلو درد کمک می کند.
ارزش تغذیه ای رازیانه
یک عدد رازیانه متوسط حدود ۷۳ کالری، ۳ گرم پروتئین، ۱۷ گرم کربوهیدرات دارد. این ماده چربی اندکی دارد اما کلسترول ندارد.رازیانه مقادیر بسیار زیادی فیبر دارد. خوردن بخش سفید رنگ آن حدود ۷ گرم فیبر غذایی را تامین می کند.
این مقدار معادل ۲۸ درصد از نیاز روزانه بدن به فیبر است. بیشتر افراد نمی توانند فیبر کافی مصرف کنند.
به همین خاطر مصرف یک عدد رازیانه متوسط در روز می‌تواند ۷ گرم فیبر وارد بدن کند. قسمت سفید رنگ رازیانه حاوی ۹۶۹ میلی گرم پتاسیم است و می تواند ۲۷ درصد از نیاز بدن به این ماده معدنی را برطرف کند.
پتاسیم برای کمک به کاهش فشار خون و نیز حفظ و نگهداری تعادل مایعات بسیار ضروری است.
رازیانه ویتامین C فراوانی دارد و مصرف قسمت سفید رنگ آن می‌تواند ۲۸ میلی گرم از ویتامین C را وارد بدن کند ویتامین C یک آنتی اکسیدان قدرتمند است که می‌تواند فرایند پیری را کند تر کند و باعث افزایش سلامت سیستم ایمنی بدن گردد.
رازیانه ویتامین های مهم دیگری همچون ویتامین A، B6 ، K و فولات را نیز تامین می کند. این گیاه منبع بسیار خوبی از سایر مواد معدنی همچون آهن، کلسیم، مس، روی و سلنیوم است.
خواص رازیانه
سلامت استخوان ها
به خاطر کلسیمی که در رازیانه وجود دارد مصرف آن به حفظ و نگهداری سلامت استخوان ها کمک زیادی خواهد کرد.رازیانه حاوی ۱۱۵ میلی گرم کلسیم است و می تواند ۱۰ درصد از نیاز بدن به کلسیم را برطرف کند. با مصرف آن می توانید کلسیم موجود در رژیم غذایی را افزایش دهید.
این موضوع برای افرادی که نمی توانند از سایر منابع کلسیم دریافت کنند بسیار عالی است. اما کلسیم تنها ماده مغذی تقویت کننده استخوان نیست که در رازیانه یافت می شود. این گیاه حاوی منیزیم، فسفر و ویتامین K است که نقش مهمی در حفظ و نگهداری سلامت استخوان ها بازی می کنند.
بهبود سلامت پوست
رازیانه منبع خوبی برای ویتامین C محسوب می شود. ویتامین C یک آنتی اکسیدان قدرتمند است که اسیب رادیکال های ازاد را کمتر می کند.همین امر باعث می شود پوست صورت دچار پیری زودرس نشود. ویتامین C برای تشکیل کلاژن بسیار ضروری است و ابزار قدرتمندی برای محافظت از ظاهر پوست محسوب می شود.
کمبود ویتامین C در بدن را اسکوروی می نامند. این کمبود باعث می شود بدن به درستی کلاژن را تولید نکند. همین امر منجر به خونریزی لثه ها و خونریزی زیر پوست می شود.
به خاطر عملکردی که ویتامین C در بدن دارد، مقدار کافی و مناسب از این ویتامین برای کاهش چین و چروک و حفظ شادابی و سلامت پوست ضروری است.
کاهش فشار خون
رازیانه می تواند فشار خون و التهاب را به خاطر محتوای پتاسیمی بالا و محتوای سدیمی اندک کاهش دهد.پتاسیم در برابر سدیم می ایستد و همین امر موجب می شود فشار خون پایین آورده شود. رژیم غذایی سرشار از پتاسیم می تواند فشار خون را کاهش دهد.
فقط به خاطر داشته باشید که این اثرات یک شبه ایجاد نمی شوند. برای اینکه بتوانید از این مزایا بهره مند شوید باید ۴ هفته رژیم غذایی با پتاسیم بالا مصرف کنید.
کمک به هضم
رازایانه می تواند هضم و گوارش را بهبود ببخشد. از آنجایی که این گیاه حدود ۷ گرم فیبر غذایی دارد می تواند به سلامت سیستم گوارش کمک فراوانی بکند.عضلاتی که در سیستم گوارشی شما قرار دارند به فیبر غذایی نیاز خواهند داشت.
از آنجایی که مشکلات گوارشی همچون یبوست و IBS در بزرگسالان شایع است، مصرف رازیانه می تواند انتخاب هوشمندانه ای باشد.
علاوه بر این فیبر همانند یک مسواک کوچک عمل می کند و می تواند سموم موجود در روده را پاکسازی کند.
این سموم اگر در بدن باقی بمانند باعث ایجاد سرطان روده بزرگ خواهند شد.
خود رازیانه همانند یک ملین عمل می کند و به دفع سموم از بدن کمک فراوانی خواهد کرد. به همین خاطر برخی از فرهنگ ها بعد از خوردن وعده غذایی دانه رازیانه را می جوند تا به هضم کمک کند و بوی بد دهان را از بین ببرد.
برخی از روغن هایی که در رازیانه یافت می شود به تولید مایع گوارشی کمک خواهد کرد. رازیانه همچنین برای افرادی که رفلاکس اسید دارند نیز مفید است.
اضافه کردن رازیانه به رژیم غذایی می‌تواند PH معده را متعادل سازد.
افزایش سیری
فیبر هیچ کالری ندارد و می تواند شما را سیر نگه دارد. انسان ها آنزیمی که برای شکستن فیبر لازم است را ندارند. به همین خاطر فیبر به عنوان کالری در بدن جذب نمی شود. رازیانه حدود ۷ گرم فیبر عاری از کالری دارد.مطالعات انجام شده نشان می دهد که رژیم غذایی سرشار از فیبر می تواند به کاهش وزن کمک کند. مطالعه انجام شده در سال ۲۰۰۱ نشان می دهد مصرف ۱۴ گرم فیبر در روز می تواند به کاهش وزن خوبی منجر شود.
با اضافه کردن رازیانه به رژیم غذایی می توان حس سیری را فراهم کرد. این موضوع به کاهش وزن کمک فراوانی خواهد کرد.
بهبود کولیک در نوزادان
کولیک یا قولنج در نوزادان یکی از شرایط پزشکی نسبتا بی خطر است. کولیک به گریه های بی وقفه بیش از سه ساعت در روز که بیش از سه روز در هفته رخ دهد و حداقل سه هفته تداوم یابد، گفته می شود. در این شرایط والدین هر کاری می کنند تا نوزاد آرام شود.دارویی که اخیرا با نام دی سیکلومین هیدروکلراید برای درمان کولیک استفاده می شود می تواند عوارض جانبی شدیدی به همراه داشته باشد.
اما محققان دریافته اند که روغن دانه رازیانه می تواند درد را در نوزادان کاهش دهد و یک درمان طبیعی و خانگی برای کولیک محسوب می شود.
در مطالعه انجام شده در سال ۲۰۰۳، محققان روغن دانه رازیانه را با دارونماها مورد مقایسه قرار دادند.
گروهی که با روغن دانه رازیانه درمان شده بودند ۶۵ درصد کولیک کمتری را تجربه کرده بودند. اگرچه این مطالعه امیدوار کننده است اما هنوز دوز مناسب برای نوزادان تعیین نشده است. شاید بتوان گفت امن ترین روش برای درمان کولیک نوزادان نوشیدن چای رازیانه توسط مادر است.
کمک به پیشگیری از سرطان
رازیانه قرن هاست که در طب چینی برای کمک به درمان شرایط التهابی همچون بهبود جای نیش حشرات یا گلو درد مورد استفاده قرار می گیرد.توانایی رازیانه برای کاهش التهاب محققان را به بررسی اثرات آن بر روی سرطان واداشته است.
روغنی به نام anethole که در رازیانه یافت می شود در برخی از مطالعات بالینی به عنوان درمان طبیعی سرطان شناخته شده است و می تواند تولید سلول های سرطان سینه را کاهش دهد.
دانشمندان بر این باورند که این روغن می تواند التهابی که منجر به توسعه سرطان می شود را کاهش دهد. با اینحال هنوز مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز هست.
سایر مواد ضد التهابی در رازیانه همچون سلنیوم می تواند به کاهش نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان کمک کند. مطالعه بزرگی که شامل ۸۰۰۰ شرکت کننده بود نشان داد که سلنیوم مرگ و میر ناشی از سرطان را کاهش می دهد.
کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی
غذاهایی که فیبر بالایی دارند( به خصوص فیبر محلول) می توانند سطح کلسترول خون را کاهش دهند. رژیم غذایی سرشار از فیبر می تواند خطر حملات قلبی و سکته را با کمتر کردن سطح کلسترول خون کاهش دهد.محتوای فیبر و پتاسیم بالا در رازیانه می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را با کاهش کلسترول و فشار خون ، کاهش دهد.
رازیانه همچنین منبع خوبی از ویتامین های حفاظت کننده از قلب همچون فولات و ویتامین C است.
سلامت چشم
دژنراسیون ماکولا یکی از مشکلات بینایی مرتبط با پیری است. اگرچه دلیل اصلی این بیماری هنوز مشخص نیست اما آنتی اکسیدان ها می توانند التهاب موجود در بدن را کاهش دهند و بینایی را بهبود ببخشد.رازیانه حاوی مواد مغذی فراوانی است که از بینایی محافظت می کنند. به خاطر فلاونوئید، ویتامین C و سایر مواد معدنی موجود در این گیاه، می توان از آسیب استرس اکسیداتیو و التهاب جلوگیری کرد.
عوارض احتمالی مصرف رازیانه
اگرچه بیشتر افراد مشکلی با مصرف رازیانه ندارند اما در برخی از موارد باید از مصرف این گیاه خودداری کرد.برخی از افراد ممکن است به برخی از مواد حساسیت داشته باشند. به همین خاطر باید از مصرف دانه های رازیانه اجتناب کنند.
به خاطر سطح پتاسیم بالایی که در رازیانه وجود دارد افرادی که مبتلا به بیماری کلیوی هستند باید مصرف آن را محدود سازند.
افرادی که از مسدود کننده های بتا استفاده می کنند باید از مصرف رازیانه خودداری نمایند.
چگونه رازیانه خوبی انتخاب کنیم و آن را آماده سازیم؟
رازیانه بافت تردی دارد و طعم و عطر آن شبیه شیرین بیان است. شما می توانید از آن در غذاهای مختلفی استفاده کنید.زمانی که می خواهید رازیانه را انتخاب کنید به دنبال رازیانه ای باشید که قسمت سفید رنگ آن محکم است.
این قسمت را می توان به مدت ۴ الی ۵ روز در فریزر نگهداری کرد. با گذشت زمان عطر و طعم آن از بین می رود پس بهتر است آن را تازه میل کنید.
منبع: سایت مجله سلامت
